Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

‘Sarir jaqenakjam’ jakaskakiñäni

‘Sarir jaqenakjam’ jakaskakiñäni

‘Sarir jaqenakjam’ jakaskakiñäni

“Sarir jaqenakarjamaw achiktʼapjjsma, jan janchin munañanakaparjamajj jakapjjamti.” (1 PED. 2:11.)

¿QHANAÑCHTʼASMATI?

¿Kunatsa ajllitanakajj ‘sarir jaqenakjamäpjjewa’ sasin sissna?

¿Kunatsa ‘yaqha uwijanakajj’ sarir jaqenakjamäpjjarakiwa sasin sissna?

¿Kunsa jumajj taqe chuym suyaskta?

1, 2. Pedrojj carta qellqkäna uka ‘ajllitanakajja’, ¿khitinakäpjjänsa, ukat kunatsa ‘sarir jaqenaka’ sasin jupanakar sispachäna?

 JESUSAN alajjpachar sarjjatapatjja, 30 maranakaw pasjjäna, ukhaw apóstol Pedrojj ‘markapat jayan utjasipkäna uka jilatanakar’ mä carta qellqäna, “jupanakasti Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, ukhamarak Bitinia uka provincianakanwa utjasip[jjäna]” ukat ‘ajllitanaka’ (NM) sasaw jupanakar sarakïna (1 Ped. 1:1). Uka ajllitanakajja, Pedrjamarakiw qollan ajayump ajllitapjjäna ukat ‘machaqatwa naciwayapjje’, mä suytʼäwi katoqapjjaraki, alajjpachan Cristomp chika apnaqañataki (1 Pedro 1:3, 4 liytʼasiñapawa). Ukampis qhepatjja, ‘yaqha markankirinaka ukat sarir jaqenaka’ sasaw Pedrojj jupanakar säna (1 Ped. 2:11, MT). ¿Kunatsa ukham sispachäna? Ukat niyakejjay jichhürunakajj Jehová Diosan Qhanañchirinakapat jukʼanikejj “ajllitäpjjtwa” sasin sapjjchejja, ¿kunatsa uk yatiñajj jiwasatak wali wakiskirejja?

2 Cheqansa, nayrïr maranakan jakapkäna uka cristianonakar ‘sarir jaqenaka’ sañajj walikïskänwa, jupanakajj janiw wiñayatak aka Oraqen jakapjjañapäkänti. Jichhürunakanjja, ajllitanakajj uka pachpa suytʼäwinïpjjarakiwa. Apóstol Pablojj “jiskʼa tama” taypinkarakïnwa ukat akham sasaw qhanañchtʼäna: “Jiwasanakajj alajjpachankir jaqenakäpjjtanwa, Qhespiyiri Cristo Tatitun alajjpachat jutañapwa suyasipkaraktanjja” sasa (Luc. 12:32; Fili. 3:20). Niyakejjay ajllitanakajj ‘alajjpachankir jaqenakäpjjchejja’, jiwjjasajj janiw aka Oraqen jakjjapjjaniti, jan ukasti wiñay jakañatakiw alajjpachar sarjjapjjani, ukaw jukʼamp askejja (Filipenses 1:21-23 liytʼasiñapawa). Ukhamajj Supayan apnaqat ñanqha pachapanjja, ‘sarir jaqenakakïpjjewa’.

3. ¿Kunsa ‘yaqha uwijanakat’ yatjjatañäni?

3 ‘Yaqha uwijanakat’ ¿kamsasirakispasa? (Juan 10:16.) Jupanakajj wiñayaw aka Oraqen jakasipjjani sasaw Bibliajj yatichi. Ukampis kunjamtï yatjjatkañänejja, jupanakajj ‘sarir jaqenakjamäpjjarakispawa’, ¿kunatsa?

“DIOSAN LURAT ORAQEJJ WAL TʼAQHESISKI”

4. ¿Kunsa marka apnaqerinakajj jan lurirjamäpki?

4 Supayan apnaqat aka ñanqha pachanjja, taqe jaqenakaw tʼaqhesipjje, cristianonakas ukhamaraki, kunattejj Supayaw Jehová Dios contra saytʼasiwayi. Kunjamtï Romanos 8:22 qellqatan siskejja, “jichhürkamajj yattanwa kunjämtejj aka Diosan lurat oraqejj wal tʼaqhesiski, kunjämtejj mä wawachasir warmejj warariski ukhama”. Cheqas marka apnaqerinakasa, cientificonakasa ukat qollqemp yanaptʼañ munirinakasa walsa chʼamachasisipkchejja, janiw tʼaqhesiñanak chhaqtayirjamäpkiti.

5. 1914 marat aksarojja, ¿kun lurañsa walja millón jaqenakajj amtawayapjje, ukat kunatsa?

5 Khä 1914 marat aksarojja, walja millón jaqenakaw Diosan uttʼayat Jesucristo reyiru atinisiñ amtawayapjje. Jupanakajj janipuniw Supayan apnaqat ñanqha pachapankañ munapkiti ni Supay toqetsa saytʼasiñ munapkiti. Antisas jakäwipampi, yänakapampi ukat chʼamapampiw alajjpachankir Diosan Reinopar yanaptʼapjje (Rom. 14:7, 8).

6. ¿Kunatsa Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj ‘yaqha markankir jaqenakjamäpjjewa’ sasin sissna?

6 Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj 200 jila markanakanwa jikjjatasipjje ukat yateqaskayaw sarnaqapjjaraki. Ukampis kawkhansay jakasipkpan, jupanakajj ‘yaqha markankir jaqenakjamäpjjewa’. Ukhamajj janipuniw markapan utjki uka chʼajjwäwinakaru, jan ukajj politicar mitisipkiti. Ukat Diosan markapankir jaqenakäpkaspas ukhamwa amuyasipjjaraki. Niyakejjay aka ñanqha pachajj tukusiskchejja, mä qhawqha tiempokiw ukan jakjjapjjani, uk yatisajj wali kusisitäpjjewa.

7. ¿Kawkinsa Diosan servirinakapajj wiñayatak jakasjjapjjani, ukat kunapachas ukajj phoqhasini?

7 Niyaw Jesusajj Supayan apnaqat aka ñanqha pachapar tukjani, ukat apnaqäwipajj tʼaqhesiñanaksa juchsa chhaqtayjjaniwa. Ukat jaqëskpasa jan ukajj ñanqha ajayüskpasa, Diosan apnaqäwip contra saytʼirinakarojj qʼalwa tukjani. Ukhaw Diosat jan jitheqtir servirinakajj mä suma paraíso oraqen wiñayatak jakasjjapjjani (Apocalipsis 21:1-5 liytʼasiñapawa). ‘Oraqejj librëjjaniwa, esclavöñas tukusiniwa, ukat Diosan wawanakapan qhespiyat jakäwipanwa’ jakasjjapjjarakini (Rom. 8:21).

¿KUNSA CHEQPACH CRISTIANONAKAJJ LURAPJJAÑAPA?

8, 9. ‘Jan jañchin munañanakaparjamajj jakapjjamti’ sasajja, ¿kunsa Pedrojj sañ munäna? Uk qhanañchtʼma.

8 Kunsa cristianonakajj lurapjjañapa ukwa Pedrojj akham sas qhanañchi: “Munat jilatanaka, [...] jan janchin munañanakaparjamajj jakapjjamti, uka janchin munañanakapasti almas contraw nuwasiñ muni” sasa (1 Ped. 2:11). Uka ewjjtʼajj ajllit cristianonakatakïnwa, ukampis Criston yaqha uwijanakapatakis askirakiwa.

9 Janiw taqe kuntï jaqejj munki ukanakajj jan walipunïkiti, ukampis ukanakajj Diosan kamachiparjamäñapawa. Cheqans uka munañanakajj kusisit jakañatakiw yanaptʼarakistaspa. Sañäni, suma manqʼa manqtʼasiñ munañasa, umtʼasiñasa, kʼuchirtʼañasa, amigonakasamp kusistʼañ munañasa janiw jan walïkiti. Ukat maynitï casadöchi ukhajja, chacha warmjam munasiñasa janirakiw juchäkiti (1 Cor. 7:3-5). Cheqas Pedrojj ‘jañchin munañanakapat’ parlkasajj kunatï ‘almas contra nuwasispa’ uka jan wali munañanakatwa parlaskäna. Ukatwa yaqhep Biblianakajja, “jan wali munañanaka”, jan ukajj “juchar apir munañanaka” sasin jaqokipapjje (Nueva Biblia al Día; Reina-Valera Contemporánea). Ukhamajja, mä cristianojj wal amuyasiñapawa, janiw kunatï Diosan munañap conträki ukanakamp apayasiñapäkiti, ukhamtï luraspa ukhajja, janiw Jupamp sum apasjjaspati ukat jakäwipsa aptʼasispawa.

10. Ñanqha pachapankañatakejja, ¿kuna sipitanakampis Supayajj yantʼistu?

10 ¿Kunsa Supayajj muni? Akapachankir jaqëksnasa ukham amuyañaswa muni. Sañäni, qollqe chuymanïsna, wachoq juchanakar sarañ munsna, jachʼa jachʼa tukuri chuymanïsna, jiwasak nayrankañ munsna ukat markasat jachʼañchassna ukwa Supayajj muni. Ukampis taqe ukanakajj jupan sipitanakapawa, ukjja janiw armasiñasäkiti. Jiwasajj janiw Supayan apnaqat ñanqha pachapankañ munktanti, jan ukasti ‘sarir jaqëksnasa’ ukhamwa jakasiñ muntanjja, ukwa jan wali munañanakat jitheqtasajj uñachtʼayañäni. Cheqas Diosan uttʼayat machaq Oraqepanwa wiñayatak jakasiñ muntanjja ukat uk jikjjatañatakiw chʼamachasiraktanjja.

“DIOSAR [JAN] UÑTʼIR JAQENAK TAYPINSTI SUM SARNAQAPJJAM”

11, 12. Yaqha markat jutirinakajja, ¿kunjam uñjatäpjjesa, ukat Jehová Diosan Qhanañchirinakapat kamsasirakispasa?

11 Yaqha markankirinakjama, jan ukajj ‘sarir jaqenakjamajja’, kunjamsa cristianonakajj sarnaqapjjañapa ukwa Pedrojj akham sas qhanañchi: “Jan Diosar uñtʼir jaqenak taypinsti sum sarnaqapjjam. Jupanakajj jichhajj jan wali jaqenakatjamsa jumanak toqe parlapkchi ukasa, jumanakan aski luratanakam uñjasasti, Diosaruw yupaychapjjarakini kunürutejj jupajj luräwinakat waytʼir jutkani ukürojja” sasa (1 Ped. 2:12). Awisajj yaqha markat jutirinakajj janiw suma uñjatäpkiti, parlatapasa, isisitapasa, sarnaqäwipasa ukat costumbrenakapasa mayjawa, ukatwa ‘jan wali jaqenakjam’ uñjatäpjje. Ukampis sum sarnaqasaw suma jaqëpjjatap uñachtʼayapjje.

12 Ukhamarakiw cheqa cristianonakajj yaqha jaqenakat mayjäpjje. Sañäni, jupanakajj janiw akapachankir jaqenakjam parlapkisa ni isisipkisa, kusistʼañ toqetsa mayj amuyapjjaraki. Ukatwa yaqha jaqenakajj jupanakar jiskʼachañ yatipjje. Ukampis yaqhepajj sum sarnaqer uñjasajja, sumwa cheqa cristianonakat parlapjjaraki.

13, 14. Kunjamsa “Diosan yatiñapajj luräwinakap to[qe] uñachtʼayasi” uk mä qhawqha uñachtʼäwinakamp qhanañchtʼma.

13 Sum sarnaqasaw kuntï jaqejj jiwasat jan wal parlki ukanak kʼarïtap uñachtʼaysna. Jesusat amtapjjañäni, Diosar istʼiri jan pantjasiri jaqënwa, ukampis jupa contraw kʼarinak parlapjjäna. Mä kutejj akham sapjjänwa: “Ancha manqʼeriw, umirirakiw, impuesto cobririnakana, ukhamarak juchararanakampin amigopaw” sasa. Ukampis Diosat jan jitheqtasa ukat yatiñamp sarnaqasaw uka arunakajj kʼarïtap uñachtʼayäna. Jupapachpaw akham säna: “Diosan yatiñapajj luräwinakap toqew uñachtʼayasi” sasa (Mat. 11:19). Jichhürunakanjja, ukhamarakiwa. Amuytʼañataki, Selters (Alemania) sat markana Betel uta jakʼan jakirinakajja, “Betel utan irnaqer jilat kullakanakajj mayjäpjjewa” sasaw sapjje. Ukampis uka markankir alcaldejj akham sasaw uka jilat kullakanakat arjjatasïna: “Cheqansa, ukan irnaqer Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj mayjäpjjewa, ukampis janipuniw kuna jan walinaksa markan utjjayapkiti” sasa.

14 Jichhajj Moscú (Rusia) markankir jilat kullakanakat parltʼañäni. Jupanak contraw kʼarinak parlapjjäna. ‘Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj familianakwa jaljtayapjje, jiwayasipjjañapatakiw jaqenakar nuktʼapjje ukat janiw doctoranakampis qollayasiñsa munapkiti’ sasaw sapjjäna. Ukampis 2010 marana, junio phajjsinjja Estrasburgo (Francia) sat markankiri Tribunal Europeo de Derechos Humanos sat organizacionajja, Moscú marka contraw arsuwayi, ‘Diosar jan yupaychapjjañapataki Jehová Diosan Qhanañchirinakapar jarkʼañajj janiw walïkänti, ukat “janiw tantachasipjjätati” sañatakejj janiw kuna derechonïpkisa’ sasaw ukankirinakajj sapjjäna. Ukatjja, ‘Rusia markankir tribunalajj janiw Jehová Diosan Qhanañchirinakapan jan wal sarnaqapjjatap uñachtʼayirjamäpkiti’ sasaw uka jachʼa Tribunalajj sarakïna. Tukuyañatakejja, ‘Rusia markankir tribunalanakajj jan phoqhañjam leyinakarjamaw Jehová Diosan Qhanañchirinakapar ina chʼusat juchañchawayapjje’ sasaw arsupjjarakïna.

AUTORIDADANAKAR ISTʼAPJJAPUNIÑÄNI

15. Cheqa cristianonakjamajja, ¿Biblian kuna yatichäwiparus istʼtanjja?

15 Moscú markansa ukat yaqha markanakansa, kuntï Pedrojj siskäna uka arunakaruw cheqa cristianonakajj istʼaraktanjja. Jupajj akham sänwa: “Tatit laykusti jaqenakan uskutäki taqe uka autoridadanakarojj jaysapjjam, reyirusa, jilïritap layku, jan ukajj khitinakarutejj reyejj khitki [...] ukanakarusa” sasa (1 Ped. 2:13, 14). Cheqas janiw akapachankirïpktanti, ukampis autoridadanakarojj istʼapuntanwa. Kunjamtï Pablojj siskänjja, “autoridadanaka utjkis ukanakasti Diosan uchatawa” (Romanos 13:1, 5-7 liytʼasiñapawa).

16, 17. 1) Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj janiw gobierno conträktanti, ¿kunatsa ukham sistanjja? 2) ¿Kunsa yaqhep autoridadanakajj cristianonakat sapjje?

16 Jehová Diosan Qhanañchirinakapajja, ‘sarir jaqenakjamaw’ akapachan jaktanjja, ukampis janiw gobierno contra saytʼasiñatakisa ni jaqenakar jiskʼachañatakis ukham jakktanti. Kunapachatï maynejj política toqeta, jan ukajj jan waltʼäwinak askichañ toqet mä amtar puri ukhajja, janiw mitisktanti ni jarkʼkaraktansa. Yaqhep religionanakajj politicaruw mitisipjje, jiwasajj janiw uk lurktanti. Ukatjja, “akham apnaqapjjañamawa” sasajj janiw marka apnaqerinakar sisktanti. ¡Janiw gobierno contra saytʼasiñ munktanti ni yaqha jaqenakarus ukham saytʼasipjjañapatak nuktʼañ munktanti!

17 “Reyirusti istʼapjjarakim” sasaw Pedrojj säna, uka arunakar istʼasaw autoridadanakar istʼtanjja, ukhamatwa jupanakar respetatas uñachtʼaytanjja (1 Ped. 2:17). Janiw kuna jan walsa Jehová Diosan Qhanañchirinakapat amuyañasäkiti sasaw wali uñtʼat autoridadanakajj sapjje. Amuytʼañataki, Steffen Reiche sat jaqejj Brandenburg (Alemania) sat markankir gobiernonwa irnaqäna, qhepatjja Alemania markankir parlamento satäkis ukanwa irnaqjjarakïna, ¿kamsänsa jupajja? ‘Kunapachatï carcelan jistʼantat ukat arknaqat uñjasipkäna ukhajja, yateqaskañpunwa Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj sarnaqasipjjäna’ sasaw säna. Ukatjja, ‘arknaqatas uñjasipkchïnjja, janiw kuntï creyipkäna ukanak apanukupkänti ukat jupanakamp chika carcelankapkäna ukanakarojj munasiñampiw uñjapjjarakïna’ sasaw sarakïna. ‘Ukham chuymanïñajj uka tiemponjja Alemania markatakejj wali askïnwa, jichhürunakansa ukhamarakiwa, jaqenakajj sapürutjamaw yaqha markankirinakaru, yaqha yupaychäwinkapki ukat política toqetsa mayj amuyapki ukanakar jan munasiñamp uñjapjje, ukhamajj taqe markachirinakaw jupanakat yateqasipjjañapa’ sasaw uka jaqejj säna.

JILAT KULLAKANAKASAR MUNASIÑ UÑACHTʼAYAPJJAÑÄNI

18. 1) ¿Kunatsa Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj ‘taqe jilat kullakanakapar wal munasipjje’? 2) ¿Kun uñjasas jaqenakajj wal muspharapjje?

18 Pedrojj akham qellqäna: “[Taqe] jilatanakarusti munapjjarakim, Diosarusti ajjsartapjjam” sasa (1 Ped. 2:17). Cheqas Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj Diosaruw ajjsartʼapjje ukatwa munañap phoqhañatak chʼamachasipjjaraki. Ukat Diosar yupaychiri jilat kullakanakamp chika irnaqasajj wali kusisitaw jikjjatasipjjaraki. Ukatwa Diosar jan yupaychapki uka jaqenakajj jupanakar uñjasajj wal muspharapjje. Amuytʼañataki, 2009 maranwa Alemania markan walja markanakat mä jachʼa tantachäwejj utjäna. Ukat ukankir jilat kullakanakajj wali munasiñampiw yaqha markanakat jutir jilat kullakanakarojj katoqapjjäna ukat yanaptʼapjjarakïna. Uk uñjasaw mä warmejj wal muspharäna, jupajj Estados Unidos markankir Agencia de Viajes satäkis ukanwa irnaqäna ukat yaqha markat jutirinakaruw marka uñtʼapjjañapatak yanaptʼarakïna. Jupajj ¿kamsänsa? “Janipuniw kunapachas ukham uñjawaykti” sasaw säna. Qhepatjja, mä jilatajj akham sarakïnwa: “Uka warmejj wali muspharatapunïnwa ukat wali kusisitaw jikjjatasirakïna. Parlatapanwa ukajj qhan amuyasïna” sasa. ¿Jachʼa tantachäwinakasan ukham parlir istʼarakirïtati?

19. ¿Kun lurañatakis wal chʼamaschastanjja, ukat kunatsa?

19 Kunjamtï uñjawayktanjja, kunayman toqetwa Supayan apnaqat ñanqha pachapan ‘sarir jaqenakjam’ jakapjjatas uñachtʼaytanjja. Ukham jakasajj wali kusisitätanwa ukat ukham jakaskakiñatakiw chʼamachasiraktanjja. Niyaw Diosan uttʼayat machaq Oraqepan wiñayatak jakasjjañäni, uka suytʼäwinïtanwa ukat taqe chuymaw ukar atinisiraktanjja. ¿Janit uka urun puriniñap wal muntanjja?

[Jiskt’anaka]

[20 janan fotopa]

Supayan apnaqat ñanqha pachap askichañat sipansa...

[20 janan fotopa]

... Diosan machaq Oraqepat yatiyañatakiw chʼamachastanjja

[22 janan fotopa]

Rusia markankiri walja familianakaruw Biblian yatichäwinakapajj mayachtʼat jakapjjañapatak yanaptʼawayi