Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Diosan Reinop taqe chuyma suyañäni

Diosan Reinop taqe chuyma suyañäni

“Iyawsañajja: ‘Katoqäwa’ sas taqe chuymampi suytʼktans ukawa.” (HEB. 11:1)

1, 2. 1) Kuntï Diosajj jaqenakatakejj amtkäna ukjja Diosan Reinopaw phoqani sasajj ¿kunatsa taqe chuyma sistanjja? 2) Efesios 2:12 qellqatarjamajja, ¿kunatsa arustʼäwinakajj wal chʼamañchistu? (Aka janankir dibujo uñjjattʼam.)

DIOSAN Reinopakiw taqe jan waltʼäwinak tukjaspa sasaw Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj taqe chuyma yatiytanjja. Uk yatiñajj wal chuymacharakistu. Ukampis ¿Diosan Reinopajj utjaskapuniwa, uka Reinop toqew amtapajj phoqasini sasat taqe chuyma suytanjja? ¿Kunatsa Diosan Reinoparojj taqe chuyma confiytanjja? (Heb. 11:1.)

2 Kuna amtampitï jaqenakar lurtʼawaykäna uk phoqañatakejj Diosajj mä Reino uttʼayi. Uka Reinosti, Taqe Kunjjar Munañani Diosan suma uttʼayatawa. Ukatjja, uka Reinojj kunjamänisa, mä arunjja, khitis Reyipäni, khitinakasa Reyimpejj apnaqapjjani, ukat khitinakarus apnaqapjjani uk qhanañchañatakejja, Diosajj pactonakwa (arustʼäwinaka) jan ukajj acuerdonakwa luräna. Yaqhep pactonjja, Jesusas mantarakïnwa. Ukanakat sum yatjjatasajja, taqe chuymaw Diosan amtap phoqasiñap suyañäni, ukat Diosan Reinopajj kunjam suma uttʼayatasa uksa amuyarakiñäniwa (Efesios 2:12 liytʼañataki).

3. ¿Kunsa aka yatichäwinsa jutïr yatichäwinsa yatjjataskañäni?

 3 Biblianjja, Cristojj apnaqkani uka Reinot parlkasajj sojjta pactonakatwa qhanañchi. 1) Abrahamampi lurat pacto, 2) Leyinakarjam lurat pacto, 3) Davitampi lurat pacto, 4) Melquisedecjam sacerdotëñapatak pacto, 5) machaq pacto, 6) Reinotak pacto. Uka pactonakajj kunanaksa Diosan Reinopat qhanañchi ukat kunjamsa Diosan amtap phoqasiñapatakejj yanaptʼaraki taqe ukanakwa jichhajj yatjjataskañäni (“ ¿Kunjamsa Diosajj amtap phoqani?” sat recuadro uñjjattʼam).

DIOSAJJ EDENANWA KUNJAMSA AMTAP PHOQANI UK ARSÜNA

4. Génesis librorjamajja, ¿kuna kimsa kamachinaksa Jehová Diosajj arsüna?

4 Jaqenakan jakañapataki aka Oraqe wakichjjasajja, Jehová Diosajj jaqenakatak amtap phoqañatakejj kimsa kamachinakwa arsüna. 1) Jaqerojj jupar uñtasit lurañwa amtäna, 2) Paraisojj aka Oraqpachar jithitataspa ukat jan juchan jaqenakajj ukan jakasipjjaspa ukwa amtarakïna, ukatjja 3) “aski ukhamarak ñanqha yatiñ churir” qoqat jan manqʼapjjañapatakiw arsurakïna (Gén. 1:26, 28; 2:16, 17). Diosan amtap phoqasiñapatakejj uka kimsa kamachin phoqasiñapakiw wakisïna. Jaqeru Diosajj lurjjäna uka qhepatjja, payakiw phoqasiñapajj wakisjjäna. Ukhamajj ¿kunatsa pactonak lurañajj wakispachäna?

5, 6. 1) Diosan amtap jan phoqasiyañatakejj ¿kunsa Supayajj luräna? 2) Supayan saytʼasitapatjja, ¿Jehová Diosajj kamachänsa?

5 Supayajj janiw Diosan amtap phoqasiñap munkänti, ukatwa Dios contra saytʼapjjañapatakejj jaqenakar pantjasiyäna. Kawkïr kamachtï pʼakintapkaspa ukampiw yantʼäna. Ukatakejj Evaruw “aski ukhamarak ñanqha yatiñ churir” qoqat manqʼantayäna (Gén. 3:1-5; Apo. 12:9). Ukhamatwa Supayajj Diosar qallasïna, Diosajj janis luratanakapjjar apnaqañapäkaspa ukhama. Qhepatjja, jaqenak contraw parlarakïna, jaqenakajj askip thaqasakis Jehová Diosar yupaychapkaspa ukhama (Job 1:9-11; 2:4, 5).

6 Supayan saytʼasitapatjja, ¿Jehová Diosajj kamachänsa? Diosajj ukaratpachaw uka kutkatasirinakarojj tukjaspänjja, ukampis janiw ukham lurkänti. Jupatï tukjaspäna ukhajja, janiw amtapajj phoqaskaspänti, Jupajj Adanampin Evampin wawanakapampi aka Oraqer phoqantayañwa munäna. Ukhamajj wali yatiñani Jehová Diosajja, uka kutkatasirinakar tukjañat sipansa, amtap sum phoqasiñapatakiw mä suma profecía arsüna, ukasti Edenan Diosan arsutapa satawa (Génesis 3:15 liytʼañataki).

7. Supayampiru arkirinakapampiru juchañchasajja, ¿kunsa Jehová Diosajj Edenan arsüna?

7 Jehová Diosajj Edenan arskäna ukhajja, katarimpiru wawanakapampiruw juchañchäna, mä arunjja, Diosan apnaqäwip contra saytʼiri Supayampiru arkirinakapampiruw juchañchaskäna. Ukatjja, warmin wawapaw Supayar tukjani sasaw sarakïna. Ukhamajj kunjamsa Diosajj Supayarusa tʼaqhesiñanakarusa tukjani ukwa Edenan arsüna, ukat kunjamsa ukajj phoqasini uksa arsurakïnwa.

8. ¿Kawkitäpjjesa warmisa ukat wawapasa?

8 Warmin wawapajj asirun pʼeqepatwa taqjjatañapäna, mä arunjja, Supayaruw jiwayañapäna, ukhamajj ¿khitïpachänsa warmin wawapajja? Niyakejjay Supayajj mä ajayüchïnjja, ukhamajj uka wawasa ukat taykapasa ajayüpjjañaparakïnwa (Heb. 2:14). Supayan wawanakapajj wali qhanaw jiljjattäna. Ukampis warmin wawapatjja, janiw kunas yatiskänti, niya pusi waranqa maranak qhepatakwa uka wawatjja yatisjjäna. Ukäñkamasti,  Jehová Diosajj walja pactonakwa luräna, ukanakaw khitïnisa uka wawajja ukhamarak kunjamsa uka wawajj Supayan utjayat jan waltʼäwinak chhaqtayi uksa qhanstayäna.

MÄ PACTOW KHITIS WAWAJJ UK QHANSTAYI

9. 1) ¿Kunjamsa Diosajj Abrahamamp pactor mantäna? 2) ¿Kunapachas Abrahamampi lurat pactojj qalltäna?

9 Jehová Diosajj Supayar juchañchkäna uka urutjja, niya pä waranqa maranakaw pasjjäna, ukhaw Diosajj Abrahamarojj Ur markapat Canaán oraqer sarjjañapatakejj mayïna (Hech. 7:2, 3). Jehová Diosajj sänwa: “Oraqem apanukuwayjjam, parientenakamsa, ukhamarak awkiman utapsa, kawkïr oraqtejj nayajj uñachtʼaykäm ukar sarjjañataki. Wawanakamampisti mä jachʼa marka tukuyäma, bendecirakïmawa, sutimsa jachʼaruw aptarakëjja, mayninakatakisti mä bendicionarakïyätawa. Khitinakatejj bendecipjjätam ukanakarojj nayaw bendecirakï, maldecipkätam ukanakarusti nayaw maldecirakï; juma toqerakiw taqe familianakas aka oraqenjja bendecitäpjjani” sasa (Gén. 12:1-3). Biblianjja, uka cheqanakwa nayraqatajj Abrahamampi lurat pactot parli. Jehová Diosajj kunapachas Abrahamamp uka pacto luräna ukajj janiw sum yatiskiti, ukampis 1943 nayrïr pacha maranwa, kunapachatï Abrahamajj Harán sat markat sarjjasin Éufrates sat jawir makatjjäna ukhaw uka pactojj qalltäna. Ukapachajj Abrahamajj 75 maranëjjänwa.

10. 1) ¿Kunjamsa Abrahamajj Diosan arsutapar taqe chuyma confiyatap uñachtʼayäna? 2) ¿Kunanaksa warmin wawapatjja Jehová Diosajj qhanañchäna?

10 Jehová Diosajj walja kutiw Abrahamarojj pacto toqetjja amtayäna, ukhamatwa jukʼampinak qhanañchäna (Gén. 13:15-17; 17:1-8, 16). Abrahamajj Diosan arsutaparojj  taqe chuymapuniw confiyäna, ukatwa mä sapa wawapar sacrificiot niy loqtäna. Uk uñjasajja, Jehová Diosajj uka pacto phoqapunïwa sasaw Abrahamarojj sarakïna (Génesis 22:15-18 ukat Hebreos 11:17, 18 liytʼañataki). Abrahamamp lurat pactojj qalltkäna uka qhepatjja, Jehová Diosajj warmin wawapat jukʼampwa qhanañchäna. Uka wawajj Abrahamatwa saraqañapäna, ukampis janiw maynikïñapäkänti, jan ukasti waljanïpjjañapänwa. Jupanakasti reyinakäpjjañapänwa, Jehová Diosan taqe uñisirinakaparurakiw tukjapjjañapäna, ukhamarus jupanak toqejj walja jaqenakarakiw bendicitäñapäna.

Diosan arsutanakapar taqe chuyma confiyatapwa Abrahamajj uñachtʼayäna (10 tʼaqa uñjjattʼäta)

11, 12. 1) Abrahamamp lurat pactojj qhepat jukʼamp sum phoqasiñapäna sasajja, ¿kunjamsa Qollan Qellqatanakajj qhanañchistu? 2) ¿Kunatsa uk yatiñajj wali askejja?

11 Abrahaman wawanakapajj Suma Oraqer mantapkäna ukhawa Abrahamampi lurat pactojj nayraqat phoqasïna. Ukampis Qollan Qellqatanakarjamajja, qhepatwa uka pactojj jukʼamp sum phoqasiñapäna (Gál. 4:22-25). Apóstol Pablojj Diosan amuytʼayatäsinjja, Jesucristow Abrahamat saraqer jilïr wawajja sasaw säna, ukatjja qollan ajayun ajllit 144.000 cristianonakasa Abrahamat saraqer wawanakat uñtʼatäpjjarakiwa sasaw sarakïna (Gál. 3:16, 29; Apo. 5:9, 10; 14:1, 4). Wawan warmisti ‘alajjpach Jerusalenarakiwa’, ukasti Jehová Diosan alajjpachankir markapawa, Diosan taqe chuyma servir taqpach angelanakaw ukham uñtʼatäpjje (Gál. 4:26, 31). Kunjamtï Jehová Diosajj Abrahamamp lurat pacton siskänjja, warmin wawapaw walja bendicionanak jaqenakatak apaniñapäna.

12 Abrahamamp lurat pactojja, Jehová Diosan alajjpachankir Reinopan phoqasiñapatakejj mä garantiäkaspas ukhamawa. Uka pactorakiw Reyimpi ukhamaraki jupamp chika apnaqerinaksa utjayaraki (Heb. 6:13-18). ¿Qawqha tiempotakïnis uka pactojja? Diosan Reinopajj taqpach uñisirinakaparu tukjkani ukat aka Oraqenkir jaqenakataki walja bendicionanak apankani ukhakamäniwa (1 Cor. 15:23-26). Ukampis Génesis 17:7 qellqatanjja, Jehová Diosajj ‘arustʼäwijajj wiñayatakïniwa’ sasaw säna. ¿Kunatsa ukham sispachäna? Aka Oraqen taqe jakirinakajj wiñayatakiw bendición katoqapjjani ukatwa ukham säna. Ukhamajj kunjamtï uñjktanjja, Jehová Diosan amtapajja, mä arunjja, aka Oraqer jan juchan jaqenakamp ‘phoqantayañ’ amtapajj phoqasipuniniwa, ukwa Abrahamampi lurat pactojj qhanañchistu (Gén. 1:28).

MÄ PACTOW DIOSAN REINOPAJJ WIÑAYATAKÏTAP UÑACHTʼAYI

13, 14. ¿Kunsa Davitampi lurat pactojj Diosan Reinopat qhanañchistu?

13 Jehová Diosajja, taqe kunjjar munañanjamajja taqe kunsa cheqaparupuniw apnaqe. Cristojj apnaqkani uka Reinojja, ukham cheqaparu apnaqañapataki uttʼayatarakiwa, ukwa Edenan Diosan arsutapasa ukhamaraki Diosan Abrahamamp lurat pactopasa uñachtʼayistu (Sal. 89:14). Cristojj apnaqkani uka Reinojj ¿janit sum apnaqjjpachäni, ukat yaqha Reinot wakisjjpachäni? Janiwa. Uka toqetjja yaqha pactow sum qhanañcharakistu.

14 Ukajj Davitampi lurat pacto satawa (2 Samuel 7:12, 16 liytʼañataki). Jehová Diosajja, nayra Israel marka apnaqer Davitampiw uka pacto luräna. Ukanjja, Jehová Diosajj juman wawamatwa Mesiasajj jutani sasaw Davitar säna (Luc. 1:30-33). Ukhamatwa khiti toqes warmin wawapajj jutani uk sum qhanstayäna. Ukatjja, Diosan Reinopanjja, Davitan mä wawapaw reyjam qontʼasiñatakejj ‘derechonïni’ sasaw sarakïna (Eze. 21:25-27, NM). Ukhamasti, Jesús toqew  Davitan gobiernopajja wiñayatak suma saytʼayatäni, “Intin utjañapkamaw” apnaqarakini (Sal. 89:34-37). Cristojj apnaqkani uka Reinojj sumpunwa apnaqani, janipuniw aynachtʼkaniti, suma luratanakapasti wiñayatakirakïniwa.

MÄ PACTOW SACERDOTE UTJAÑAPATAK LURASIWAYI

15-17. 1) Melquisedecjam sacerdotëñapatak pactorjamajja, ¿warmin wawapajj kunsa lurarakini? 2) ¿Kunatsa sacerdotëñapajj wakisi?

15 Abrahamamp lurat pactosa ukhamaraki Davitampi lurat pactosa, warmin wawapajj reyjam apnaqerïtapwa uñachtʼayistu. Ukampis taqe markanakan bendicitäñapatakejj janiw mä suma gobiernokejj munaskänti, jan ukasti jaqenakan juchanakap perdonasiñapatakisa ukhamaraki jaqenakan Diosan familiapar makatjjapjjañapatakisa warmin wawapan sacerdotjam serviñapaw munasirakïna. Ukatwa wali yatiñani Jehová Diosajja, yaqha pacto luräna, ukasti Melquisedecjam sacerdotëñapatak pacto satawa.

16 Jehová Diosajj mä pacto Jesusampejj lurañapäna ukwa David toqejj qhanañchäna. Uka pactosti pä amtampiw uttʼayasïna: 1) Jesusajj Diosan ‘kupëjjaparuw qontʼasiñapäna’, Diosan uñisirinakapar tukjañkama, ukatjja 2) Melquisedec sacerdotjamaw ‘wiñay sacerdotet’ uttʼasiñapäna (Salmo 110:1, 2, 4 liytʼañataki). ¿Kunatsa Melquisedecjam sacerdotëñapänjja? Abrahaman wawanakapajja, Suma Oraqerojj janïraw mantapkänti, ukhaw Melquisedec chachajj jakäna. Jupasti Salem markwa reyjam apnaqaskäna, ukatjja ‘alajjpach Diosan sacerdoteparakïnwa’ (Heb. 7:1-3). Jehová Dios pachpaw juparojj reyita ukhamarak sacerdotet uttʼayäna. Hebreo Arut Qollan Qellqatanakanjja, juparukiw reyjam ukat sacerdotjam servitap uñachtʼayi. Ukhamarusa, janiw jupa nayrasa, ni jupa qhepasa Melquisedecjam servirejj utjkänti, ukatwa juparojj “wiñayatak sacerdote” sasispajja.

17 Uka pacto lurasaw Jehová Diosajj Jesusar sacerdotet uttʼayäna. Ukhamatwa Jesusajj ‘Melquisedecjama wiñayatak sacerdotëni’ (Heb. 5:4-6). Jehová Diosajj kuntï aka Oraqetakisa ukhamarak jaqenakatakisa qalltan amtkäna ukjja Cristojj apnaqkani uka Reinop toqew phoqani, ukwa uka pactojj uñachtʼayistu.

REINO UTJAÑATAKI PACTONAKA

18, 19. 1) Yatjjatawayktan uka pactonakajja, ¿kunanaksa Diosan Reinopat qhanañchistu? 2) ¿Kuna toqetsa jutïr yatichäwin yatjjatañäni?

18 Diosan Reinopajj pactonakjjar suma uttʼayatätapwa akan yatjjatawaytanjja. Parlaniwayktan uka kimsa pactonakasa, Diosan Reinopat jukʼampwa qhanañchawayistu. Ukhamasti, Edenan Diosan arsutapajja, kuntï Jehová Diosajj aka Oraqetakisa ukhamaraki jaqenakatakisa amtkäna ukjja warmin wawap toqew phoqani ukwa qhanañchistu. Abrahamampi lurat pactosti warmin wawapajj khitïnisa ukat kunsa lurani ukwa qhanañcharakistu.

19 Davitampi lurat pactojja, khitin familiapatsa warmin jilïr wawapajja, mä arunjja, Jesusajj jutañapäna ukwa uñachtʼayäna. Ukatjja, uka wawaw aka Oraqe wiñay apnaqani sasaw qhanañcharakïna. Melquisedecjam sacerdotëñapatak pactosti, warmin wawapajj sacerdotëniwa sasaw sarakïna. Ukampisa, ¿Jesusajj sapakit apnaqpachäni? Janiwa. Taqe jaqenakaru jan juchanïpjjañapatakejj janiw sapakejj yanapkaniti, jan ukasti jupamp chikajj yaqha reyinakamp sacerdotenakampiw servipjjarakini. ¿Kawkitsa jupanakajj mistupjjani? Uka toqetjja jutïr yatichäwinwa yatjjataskañäni.