Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Taqi kunansa Diosampi irpayasipxañäni

Taqi kunansa Diosampi irpayasipxañäni

Taqi kunansa Diosampi irpayasipxañäni

“‘Akapï Tatit Diosasaxa’ [...]. Jupaw wiñay irpirisaxa.” (SALMO 48:14.)

1, 2. Jiwasan yatiñasaru atinisiñat sipansa, ¿kunatsa Jehová Diosan arunakapar istʼañasa, ukat kuna jisktʼäwinakarus aka yatichäwin qhanañchasiskani?

 ¡INAMAYA luräwinakarusa jan ukax jan walir puriykistaspa uka luräwinakarusa purtʼasiksnawa! (Pro. 12:11.) Jan wakiski ukanak lurañ wal munstan ukhaxa, chuymax jankʼakiw uksa tuqir nuktʼistaspa (Jer. 17:5, 9). Ukatwa, Salmo qillqirix yatiñkankañampi akham sas Jehová Diosar mayisïna: “Qhanamamp chiqa kankañamamp apayanita: ukanakay thakiman irpitpan” sasa (Sal. 43:3). Jupax janiw jukʼa yatiñapar atiniskänti, jan ukasti Jehová Diosaruw atinisïna, ukham amtatapax wali askipunïnwa. Jiwasax ukhamarakiw Diosamp irpiyasiñatakix yanaptʼap Diosat mayisiñasa, ukaw wali askixa.

2 Ukhamaxa, ¿kunatsa Diosan arunakapar atinisiñasaxa? ¿Kunapachanakas iwxanakapar istʼañasaxa? Diosan irpäwipar istʼañasatakixa, ¿kunjam chuymanïñas wakisi? ¿Kunjamsa Jehová Diosax yanapistu? Uka tuqinakatwa aka yatichäwin yatxataskañäni.

¿Kunatsa Jehová Diosan arunakapar atinisiñasaxa?

3-5. ¿Kunatsa Jehová Diosarux taqpach chuymasampi atinistanxa?

3 Jehová Diosax alaxpachankir Awkisawa (1 Cor. 8:6). Jupax sapa mayniruw sum uñtʼistu, ukat chuymassa sum yatiraki (1 Sam. 16:7; Pro. 21:2). Rey Davitax akham sänwa: “Jumaw quntʼataxsa, sartataxsa yattaxa, lupʼitanakaxarux jayatpach amuytaxa. Tatay, janïraw lakaxampis arskti ukkhaw jumax taqpach yatxtaxa” sasa (Sal. 139:2, 4). Ukhamasti, Jehová Diosax kunatix jiwasatak askïki uksa sum yatiraki. Ukatxa, taqi kun uñtʼi, taqi kun yati. Jaqin yatiñapat sipansa, wali yatiñaniwa. Ukat kunas pasani uksa qalltatpach yatxi (Isa. 46:9-11; Rom. 11:33). ‘Jupa sapakiw yatiñkankañanixa’ (Rom. 16:27).

4 Ukatxa, Jehová Diosax wal munasistu ukat kunatix jiwasatak askïki ukpun munaraki (Juan 3:16; 1 Juan 4:8). Ukat munasiñapatwa taqi kun churistu. Santiagox akham sasaw qillqäna: “Taqi kunatix askïki ukhamarak chiqäki ukax alaxpachatwa juti, khititix alaxpach qhananak lurki uka Diosawa churistu” sasa (Sant. 1:17). Khitinakatix jupamp irpayasipki ukanakax walja askinakwa jupat katuqapxi.

5 Ukatxa, Jehová Diosax taqi chʼamanirakiwa. Salmo qillqirixa akham sänwa: “Alaxpachankir Taqi atipirin imat sarnaqir jaqixa, [Jehová] Tatiturux siwa: ‘Jumätaw imantasiñaxaxa, jarkʼaqasiñaxasa, Diosaxay, jumaruw taqpach chuymamp alkatsma’ sasa” (Sal. 91:1, 2). Jehová Diosan arunakapar istʼasaxa, jupamp jarkʼaqayasiñatakiw jakʼachastanxa. Uñisitasa arknaqatasa uñjasiskañäni, jupaw yanaptʼaskistani. Janipuniw jaytanukkistaniti (Sal. 71:4, 5; Proverbios 3:19-26 liytʼasiñapawa). Kunjamtï uñjawayktanxa, Jehová Diosaxa, kunatix jiwasatak askïki ukxa sum yati, ukat ukham jakasiñaswa munaraki ukat ukanak churañatakisa chʼamanirakiwa. ¡Diosan arunakapar jan istʼañax janipuniw walïkaspati! Jichhaxa, kunapachanakas jupan irpatäñ muntan uka tuqit yatxatarakiñäni.

¿Kunapachanakas Diosan yanaptʼap muntanxa?

6, 7. ¿Kunapachanakas Diosan yanaptʼap muntanxa?

6 Chiqpachansa, wawatpacha jiwañkamaw Diosan yanaptʼap muntanxa. Salmo qillqirix akham sänwa: “‘Akapï Tatit Diosasaxa’ [...]. Jupaw wiñay irpirisaxa” sasa (Sal. 48:14). Salmo qillqirjamarakiwa, jiwasax Jehová Diosarux ‘irpakitay’ sasin sapür mayistanxa, ukhamatwa yatiñkankañanïtas uñachtʼaytanxa.

7 Ukampisa awisanakax jukʼampi Diosan yanaptʼäwip muntanxa. Awisax “jan walinpun” uñjassna, kunattix uñisita, arknaqata, wali usuntata ukhamaw jikxatassna, jan ukax awisax akatjamatwa jan irnaqäwin uñjasiraksna (Sal. 69:16, 17). Ukapachanakax Jehová Diosaruw taqi chuymampi artʼasiñasa, jupaw aguantañatakis chʼam churistani ukat kuna suma amtäwinakar puriñatakisa yanaptʼarakistaniwa. ¡Uk yatiñax wal chuymachistu! (Salmo 102:17 liytʼasiñapawa.) Ukatxa, yaqha horasanakaw Diosan yanaptʼapxa munarakiñäni. Sañäni, uta jakʼankirinakan chuymapar suma yatiyäwinak puriyañatakixa Diosan yanaptʼapaw wakisi. Ukat kun amtañatakisa, —sañäni kusistʼäwi tuqitsa, isisiñ tuqitsa, amigonak tuqitsa, yatiqañ utar sarañ tuqitsa— Diosan mayitanakaparjamapuniw lurañasa ukhamatwa suma amtäwinakar puriñäni. Chiqpachansa, taqi jakäwisanwa Diosampi irpatäñ muntanxa.

Diosan irpäwip apanukusax kuna jan waltʼäwinakansa uñjassna

8. Jan manqʼañapäkäna uka achwa Evax manqʼäna, ¿uka amtapampix kuns uñachtʼayäna?

8 Diosan munañapxa chuymasatwa lurañasa uk amtapxapuniñäni. Jan lurañ munkstan ukhax janiw Diosax jariykistaniti. Jehová Diosan mayitanakaparu jan lurañ munir nayrïr jaqixa, Eva warmïnwa, ukat jan istʼañ munatap laykuxa jan walin uñjasïna. Uka amtatapax kun sañs munäna uka tuqit amuytʼapxañäni. ‘Diosjamäñataki’, “kunatix askïki, ukhamarak ñanqhäki” ukanak yatiñatakiwa Evax jan manqʼañapäkäna uka achu manqʼäna (Gén. 3:5). Ukham lurasaxa, Diosäkaspas ukhamaw tuküna; Diosar istʼañat sipansa, jupa pachpaw kunatix walïki kunatix jan walïki uk amtäna. Ukhamatwa, Jehová Diosan jachʼakankañap contrax saytʼäna. Evax Diosat jithiqtañwa amtawayäna, ukat chachapas ukham lurawayarakïna (Rom. 5:12).

9. ¿Diosan mayitanakapar jan istʼañaxa kunamp sasisa, ukat ukham amtañax kunatsa jan walïki?

9 Ukat jiwasatix Jehová Diosan mayitanakapar jan istʼksna ukhaxa, jachʼakankañap contras saytʼksna ukhamäspawa. Maynix tantachäwinakasar jutarakispa ukat pornografía satäkis uka qʼañu luräwinak uñchʼukiskarakispa uka jaqit amuytʼañäni. Diosax qʼañu luräwinakarux kunjams uñji uka tuqitxa, uka jaqix sum yatxi, ukat janiw uka tuqit cristianonakax parlapxañapäkiti uksa sum yatxaraki. Ukhamasti, ¿kunjamatarakisti uka qʼañu luräwinak munapayasa ukham uñchʼukiskanisti? (Efe. 5:3.) Diosan kamachinakapar jan istʼasaxa, chiqpachansa Diosan jachʼakankañap contraw saytʼaski, ukat janis Jehová Diosax munañanïkaspa ukhamwa Diosar uñjaraki (1 Cor. 11:3). Uka amtäwix jan amuytʼasirinakan amtäwipawa, kunattix Jeremiasax akham sänwa: “Jaqix janiw alaskiti pachpa jakañapxa, janirakiw tukuyäwipsa munañapar apnaqkaspati” sasa (Jer. 10:23).

10. Amtasarjam sarnaqir luratäkstansa, ¿kunatsa wal amuytʼasis sarnaqapxañasa?

10 Yaqhipanakax Jeremiasan qillqatap contraw parlapxi, akham sasa, ‘Diosaxay ukham amtasarjam sarnaqir lurchistuxa, ukhamasti munañasar sarnaqasksnawa, janiw Diosax juchañchkistaniti’ sasa. Jïsa, amtasarjam sarnaqir luratätanwa, ukampis amtapxapuniñäni, luratasarjamaw kuns katuqañäni. Luratanakasatsa parlatanakasatsa taripatäñäniwa (Rom. 14:10). Jesusax sänwa: “Jumanakax arsupxtawa kunatï chuymanakaman phuqhantatäski ukanaka” sasa. Ukat sarakïnwa: “Chuyma manqhatwa jan wali amtañanakax juti, jaqi jiwayañanaka, wachuqa juch lurañanakasa, lunthatasiñanaka, kʼarisiñanaka, ukhamaraki jaqxata jan wali parlañanakasa” sasa (Mat. 12:34; 15:19). Ukhamasti kunjamtï uñjktanxa, luräwinakasas arsutanakasas chuymat mistu. Ukatwa cristianonakax kun amtañatakisa Diosax kamsis uk jisktʼasipxañapa. Ukat jupanakax Jehová Diosatakix “aski” jaqinakäpxiwa, ukat Diosax ‘askinakwa’ jupanakar churani (Sal. 125:4).

11. ¿Kunsa israelitanakan sarnaqäwipat yatiqtanxa?

11 Israelitanakan sarnaqäwipat amtapxañäni. Kunapachatï suma amtäwinakar puripxäna ukat Jehová Diosar istʼapxäna ukhaxa, jupax jan walinakatxa jarkʼaqänwa (Jos. 24:15, 21, 31). Ukampis sapa kutiw amtanakaparjam sarnaqasax juchar puripxäna. Jeremiasax jakkäna ukhaxa, Jehová Diosax jupanakat akham säna: “Janiw nayarux istʼapkituti ni jaysapkarakitusa, jan ukasti qala chuymanakapar jaysasakiwa ñanqha lurañanakaru katuyasxapxixa. Nayaru uñtañkamayasti [jan ukax “nayrar sartaniñat sipansa”, NM], nayatxa maysaruw uñtapxänxa” sasa (Jer. 7:24-26). ¡Wali llakkañawa! Chuymasax jan walinakwa munaspa ukat janiw istʼañsa munkaspati, ukhamaxa, janipuni chuymasan munañaparjamax Diosan iwxanakapar apanukupxañäniti. Chuymasamp atipjayasisaxa, nayrar sartañat sipansa jukʼamp qhiparuw sarsna.

¿Diosan iwxanakapar istʼañatakix kunas munasi?

12, 13. 1) ¿Diosan irpäwipar istʼañasatakixa kunas munasi? 2) ¿Kunatsa iyawsäwix wali wakiskirixa?

12 Jehová Diosar munasitas laykuw jupampi irpayastanxa (1 Juan 5:3). Ukampis Diosamp irpayasiñatakixa, munasiñat sipansa iyawsäwinïñaw wakisi. Pablox sänwa: “Iyawsäwi laykurakiw sarnaqasktanxa, janiw uñjatas laykuti” sasa (2 Cor. 5:6, 7). ¿Kunatsa iyawsäwinïñax wali wakiskirixa? Kunattix Jehová Diosax “chiqa thakinjam” irpistu, ukampis uka thakix janiw qullqinïña ukat uñtʼatäñ tuqir irpkistuti (Sal. 23:3). Ukatpï, kawkïr jan uñjat bendicionanaktï Diosar luqtirinakax katuqapki ukanakar iyawsäwimp uñtañasaw wakisi (2 Corintios 4:17, 18 liytʼasiñapawa). Qullqi tuqit awisax pistʼstan ukhaxa, iyawsäwinïñawa kunatix utjkistu ukamp kusisit jakaskañatakix yanaptʼistani (1 Tim. 6:8).

13 Chiqpach yupaychäwinkkasax tʼaqhisisaw sarnaqañäni sasaw Jesusax säna, ukatwa iyawsäwinïñax wakisiraki (Luc. 9:23, 24). Diosan taqi chuyma yaqhip luqtirinakapaxa tʼaqhisiñanakana, chʼama tukuñanakan sarnaqawayapxäna: yaqhipanakax pisina, jiskʼachata, uñisita ukat arknaqataw uñjasipxäna (2 Cor. 11:23-27; Apo. 3:8-10). Uka jan waltʼäwinak kʼuchiki llampʼu chuymampi aguantapxañapatakixa chʼullqi iyawsäwiw yanaptʼäna (Sant. 1:2, 3). Chʼullqi iyawsäwinïtan ukhaxa, Jehová Diosan iwxanakaparux wali askitpun uñjtanxa, ukax jiwasatak wali askipuniwa. Ukhamaxa, kuna jan waltʼäwinsay uñjasiskañäni, aguantaskakiñäni ukhaxa, tʼaqhisitasatxa walja bendicionanakwa katuqañäni (Heb. 11:6).

14. ¿Kunatsa Agarax altʼat chuymanïtap uñachtʼayañapänxa?

14 Thakipan Diosampi irpayasiñatakixa altʼat chuymanïñaw wakisi. Sara warmin Agar sat uywataparux kunas pasäna ukaw uka tuqit uñachtʼayistu. Sarax janiw wawanïñ puedkänti, ukatwa uywatapamp mayachasiñapataki chachaparux mayïna. Ukat Agarax Abrahamatak usiriptasinxa Sara uywiriparux wal jiskʼachxäna. Ukatwa Sarax “sinti jan walpun uñjxäna; ukhamïpansti Agarax escapxänwa”. Ukhamaruw Jehová Diosan mä angelapax Agararux uñstäna ukat akham sänwa: “Patronaman utaparu kuttam, ukatsti taqi kunansa jupar istʼarakim” sasa (Gén. 16:2, 6, 8, 9). Inas Agarax yaqha arunak istʼañ munchïna, ukampis angelan arunakapar istʼasax iyaw sasaw kuttxäna. Agarax altʼat chuymanïnwa, ukhamatwa Ismael sat wawapaxa kawkjantï Abrahamax carpanakan utjaskäna uka chiqan yurïna, mä suma lugarana.

15. ¿Kunapachanakas altʼat chuymampi Jehová Diosan arunakapar istʼañasa?

15 Diosan arunakapar istʼañatakixa jiwasax altʼat chuymanïñasarakiwa. Kunapachanakas wakisispa uk amuytʼañäni. Mä jilatax jan ukax mä kullakax kun uñtañsa, kuna anattʼäwir sarañsa jan ukax kuna kusistʼäwsa wal munaspa, ukampis taqi ukanakax Jehová Diosatak jan askïkchi ukhaxa, iyaw sasaw apanukxañapa. Ukat maynix maynir chuym ustʼayasaxa pampachtʼit sasaw achiktʼasiñapa, pantjaschi ukhaxa, pantjasitapat arsusiñapawa. ¿Mä jilatax jachʼa juchar purtʼasispa ukhasti? Altʼat chuymanïñapawa ukat irpir chuymaninakaruw yatiyañapa. Ukat yaqhipax tamatsa jaqsuyasipxaspawa, ¿tamar kuttʼanxañatakix kamachañapasa? Altʼat chuymampiw arrepentisiñapa ukat jan wali luratapxa apanukxañapawa. Ukhamanak pasaspa jan ukax yaqha jan waltʼäwir puriña utjaspa ukhaxa, wali askïspawa Proverbios 29:23 qillqatankki uka arunak amtaña: “Jachʼa jachʼa tukuñax jaqirux jiskʼaruw tukuyi, ukampis jiskʼaru tukuñawa jachʼar aptatäñxa utjayi”.

¿Kunjamsa Jehová Diosax irpnaqistu?

16, 17. ¿Kunjamatsa Bibliat askinak apssna?

16 Diosax chiqpachansa Bibliampiw irpnaqistu, mä arunxa, jupan amuytʼayat Arupampiwa jilapart iwxistu (2 Timoteo 3:16, 17 liytʼasiñapawa). Biblian iwxanakap katuqañatakixa, janiw jan waltʼäwinkkasakix uñxatañasäkiti. Jan ukasti sapüruw Biblia liyiñaru yatintañasa (Sal. 1:1-3). Ukhamatwa Diosan amuytʼayat iwxanakapxa sum yatiñäni. Diosjamarakiw kuna tuqitsa amuyxañäni ukat kuna jan waltʼäwiru jan ukax akatjamat uñstir jan waltʼäwir saykatañatakisa wakichatarakïñäniwa.

17 Ukhamarusa, Biblia liytʼasax lupʼipxañasawa ukat Diosaruw uka tuqit maytʼasipxañasa. Biblia liytʼasina lupʼikiptan ukhaxa, jutkani uka jan waltʼäwinakar saykatañatakiw wakichasisktanxa (Sal. 77:12). Kunapachatï kuna jan waltʼäwin uñjaskañäni ukhaxa, Jehová Diosat yanaptʼap mayisipxañäni. Diosan qullan ajayupawa, Biblian liykayätan uka yatichäwinak amtayistani, ukhamarakiw Bibliat apstʼat qillqatanakasan yatichäwinakapsa amtayistani (Salmo 25:4, 5 liytʼasiñapawa).

18. Jehová Diosaxa, ¿kunjamsa markap tuqix irpnaqistu?

18 Diosax aka Uraqinkir markap tuqiw suma iwxäwinakap churistu. Chiqpachansa, Amuyasiri Chiqapa Uywatampiw iwxayistu, jupanakatxa Jilïr Irpirinakaw saytʼapxi. Uka Uywatasti sapüruwa manqʼäkaspas ukham qillqatanaka churanistu, jiskʼa tantachäwinaka, jachʼa tantachäwinak wakichi (Mat. 24:45-47; uñxattʼarakismawa Hechos 15:6, 22-31). Ukat tama taypinxa iyawsäwi tuqit chʼullqi cristianonakaw utjaraki, chiqpachansa irpir chuymaninakaw utji, jupanakawa Bibliarjam yanaptʼañatakisa, iwxtʼañatakisa wakichatäpxi (Isa. 32:1). Kawkïr waynit tawaqitanakatix cristiano familian utjasipki ukanakax awk taykapatwa suma iwxäwinak katuqapxañapa, kunattix Diosax awk taykaruwa yanaptʼapxañatakix uttʼayi. Ukat jupanakarupuniw kuna tuqitsa jisktʼasipxañapa (Efe. 6:1-3).

19. Taqi kunatakis Jehová Diosan iwxanakap thaqhasaxa, ¿kuna bendicionanaksa katuqtanxa?

19 Jehová Diosax ukhamanakatwa irpnaqistu, ukat jiwasax iyaw sasaw ukarjam sarnaqapxañasa. Israelitanakax Diosat jan jithiqtas sarnaqapkäna ukapachat parlasaxa, Davitax Diosarux akham sänwa: “Nayra awkinakaxax jumaruw iyawsapxäyätam, jupanakarusti qhispiytawa; jumaruw arnaqasipxäyätam, jupanakasti qhispiyataw uñjasipxäna, jumaruw taqi chuymamp arnaqasipxäyätam, jumasti janiw inamay suyayktati” sasa (Sal. 22:3-5). Diosarutix atinisiñäni ukat arunakaparutix istʼarakiñäni ukhaxa, suyktan ukxa janiw inamay suykarakiñäniti, jan ukasti phuqasiniwa. ‘Diosan amparapar sarnaqäwis katuyasisa’, ukat jan jiwas pachpar atinisisaxa, jichpachaw bendicionanak katuqtanxa (Sal. 37:5). Ukampis Diosat ukham jan jithiqtas sarnaqaskakiñäni ukhaxa, wiñayatakiw bendicionanaks katuqarakiñäni. Davitax akham sasaw qillqäna: “[Jehová] Tatitux aski kankañar muniriwa, arkirinakaparux janiw jaytanukkiti [...]. Aski jaqinakax uraq katuqapxani, wiñayatakiw ukan jakapxarakini” sasa (Sal. 37:28, 29).

¿Qhanañchasmati?

• ¿Kunatsa Jehová Diosan arunakaparux atinissnaxa?

• Jehová Diosan iwxanakapar apanukuñaxa, ¿kunamp sasispasa?

• ¿Kunapachanakas mä cristianox altʼat chuyma uñachtʼayañapaxa?

• ¿Kunjamatsa Jehová Diosax jichhürunakan irpnaqistu?

[Jisktʼanaka]

[16 janan fotonakapa]

¿Jumax jakäwimanxa Jehová Diosan iwxanakap thaqhapuntati?

[17 janan fotopa]

Evax janiw Jehová Diosan apnaqatäñ munkänti

[18 janan fotopa]

¿Angelan arunakapar istʼañatakix Agar warmix kunjam chuymanïñapänsa?