Jehová Diosar istʼapxapuniñäni
Jehová Diosar istʼapxapuniñäni
“Diosar munañaxa mandamientonakar phuqhañawa; mandamientonakapasti janirakiw jan phuqhañjamäkiti.” (1 JUAN 5:3.)
1, 2. 1) Jichhürunakanxa, ¿kunatsa mayniru jilïritap layku istʼañax jan sum uñjatäxi? 2) Jan khitir istʼasa amtaparjam sarnaqir jaqinakaxa, ¿chipqachapunit jan khitimpis apnaqayasipki?
JICHHÜRUNXA, mä jaqir jilïritap layku istʼañaxa janiw sumat uñjatäxiti. Jaqinakar akham sapxir istʼapuntanwa: “Nayax amtajarukipuniw kuns lurtxa, janiw khitis nayarux uk luram sasax siskitaspati”. Ukampisa, ¿chiqpachapuniti ukham amtan jaqinakax amtaparjam kuns lurapxpacha? Janiwa. Waljaniwa mayninakan sarnaqäwinakapampi apayasisax ‘akapachan saräwinakaparjam jakapxi’ (Rom. 12:2). Amtaparjam sarnaqañat sipansa, ukham jaqinakax apóstol Pedron arunakaparjamax “juchan esclavopäsipki[wa]” (2 Ped. 2:19). ‘Akapachan sarnaqäwinakaparjamaw jakapxi, kawkïr ajayutix ñanqha ajayunakar apnaqki’, mä arunxa Supayampi apnaqayasisaw jakapxi (Efe. 2:2).
2 Libronak qillqtʼir mä jaqix jachʼa jachʼar tukusax akham satayna: “Janiw awkijasa, taykajasa, tatakurasa, mä yupaychäwin piqtʼiripasa [...] ni Bibliasa siskitaspati kunas nayatakix askix ukxa” sasa. Chiqasa yaqhip jaqinakax munañanïsaxa mayninakarux jiskʼachapxiwa ukat ukham luratapatxa inas jan istʼañjamäxchiti. Ukhamasti, ¿janipunit khitirus istʼañasax wakiskaspa? Ukham amuyunïñaxa kunayman jan waltʼäwinakaruw apistaspa periodiconakan ukaw uñjasiraki. Jichha tiemponakanxa suma iwxtʼanak katuqañax wakiskiripuniwa, ukampisa waljaniw uka iwxanakar jan istʼañ munapkiti, ukax wali llakkañawa.
Jilïr autoridadanakarux kunjam uñjañasasa
3. Nayrïr cristianonakax janiw jilïrinakan mayitanakapar jan amuytʼasisa istʼapxirïkanti, ¿kunjamsa uk uñachtʼayapxäna?
3 Cristianonakax janiw autoridadanakaru kunjamtï akapachankir jaqinakax uñjapki ukham uñjapkiti. Ukampis janiw taqi mayitanakaparu jan amuytʼasis istʼañasa sañ munkiti. Awisaxa janiw jilïrinakan mayitanakaparux istʼañasäkiti. Nayrïr cristianonakax ukham lurapxarakïna. Sañäni, mä kutixa, jilïr sacerdotempi ukat Sanedrinankir jilïr jaqinakampixa janiw yatiyir sarapxañamäkiti sasaw apostolanakarux sapxäna, ukampisa jupanakax janiw mayitanakaparux istʼapkänti. Jupanakatakixa jaqinakan mayitanakapar istʼañat sipansa Diosar istʼañawa jukʼamp wakiskirïnxa (Hechos 5:27-29 liytʼasiñapawa).
4. Jehová Diosan walja luqtirinakapawa jupa tuqit saytʼasipxirïtap uñachtʼayapxäna, ¿kuna uñachtʼawinakas Hebreo Arut Qullan Qillqatanakan utji?
4 Jesusax janïra aka Uraqir jutkäna uka tiempon jakasir Diosan walja luqtirinakapaxa uka kikpa amuyunïpxarakïnwa. Amuytʼañataki, “Moisesax jachʼäxän ukkhax janiw munkänti Egipto reyin phuchapan wawapaw sayasiñxa. Jan ukasti Diosan markapan uñisitäñwa munäna”, “reyin colerasiñapar” jan axsarasaw ukham luräna (Heb. 11:24, 25, 27). Potifaran warmipax Joseyarux ikintasiñäni sasin arxayäna, ukampisa jupar ñanqhachañataki munañanïtap yatisinsa janiw uka warmin mayitanakapar Joseyax istʼkänti (Gén. 39:7-9). Ukat Danielax “chuymapanxa amtasirakïnwa jan uka reyin manqʼapampi [....] qʼañuchasiñataki”, janisay reyin palaciopan servir jilïripax Danielan amtapxa jankʼaki iyawskchinsa (Dan. 1:8-14). Aka uñachtʼäwinakaxa amuytʼayistuwa kunjamsa Diosan nayra luqtirinakapax walin jan walin uñjasirjamäpkchinsa, kunatï chiqapäki uka tuqitpunwa saytʼasipxirïna. Jupanakax janiw jaqinakampi iyawsatañ laykuki Diosan kamachinakap pʼakintapkänti, jiwasanakaxa janirakiw ukham lurañasäkiti.
5. Akapachankir jaqinakat sipansa, ¿kunjamsa jilïrinakaru uñjtanxa?
5 Chiqasa, Diosan luqtirinakapaxa janiw autoridadanakar jan istʼasir kutkatasiri jaqinakjamax uka amtarux purktanti. Jaqinakar istʼañat sipansa Jehová Diosar apnaqirisjam istʼañaw jukʼamp wakiskirixa ukatwa ukham taqi chuyma amttanxa. Kunapachatï jaqinakan leyinakapax Diosan leyinakap conträki ukhaxa kuntï lurkañäni ukax qhanawa. Apostolanakjamarakiw jaqinakar istʼañat sipansa Diosar nayraqat istʼañasa.
6. ¿Kunatsa Diosan kamachinakapar istʼañax wali askipunixa?
6 ¿Kunas yanaptʼistaspa Diosar apnaqirisjam istʼañatakixa? Proverbios 3:5, 6 uka iwxanakapar istʼañaw yanaptʼistaspa: “[Jehová] Tatitur taqi chuymamampi katuyasim; juman chʼikhi kankañamarukix jan alkatasimti. Taqi luräwinakamanxa Tatitutxa amtasipunim, ukatsti jupax chiqa thakinjamwa irpaskätam”. Chiqpachansa Diosan taqi mayitanakapax jiwasan askisatakiwa (Deuteronomio 10:12, 13 liytʼasiñapawa). Jehová Dios pachpaw Israel markarux akham säna: “[Nayawa] kunatix jumatakix askïki ukwa yatichsma, kawki thakinjamtix sarañamäki ukanjam irparaksma” ukat sarakïnwa: “Nayan arunakaxaru istʼasamäna ukapachax, waltʼañamax mä jawirar uñtataw jilxatasapäna, atipjañamasa jachʼa qutan mathapinakapar uñtataw jilarakisapäna” sasa (Isa. 48:17, 18). Cristianonakjamaxa uka arunakaruw atinistanxa. Ukat Diosan kamachinakapar istʼañaxa askisatakiwa.
7. Diosan mä kamachipa jan sum amuykstanxa, ¿kunas lurañasaspa?
7 Cristianonakax Jehová Diosaruw apnaqirisarjam uñjtanxa ukat Arupan jikxataski uka mayitanakap janis sumpach amuykstanxa istʼapuntanwa. Ukax janiw taqi kunarus jan amuytʼasisa iyawsirïtas sañ munkiti jan ukasti Diosaru taqi chuyma alkatataswa uñachtʼayi kunattix jupakiw yati kunas jiwasatakix askïspa ukxa. Maysa tuqitxa, Diosar istʼasaxa uñachtʼaytanwa jupar munasitassa, apóstol Juanax akham qillqatayna: “Diosar munañaxa mandamientonaka[pa]r phuqhañawa” (1 Juan 5:3). Ukampisa, istʼasirïñ tuqitxa yaqha amtäwirakiw utji uk amtapuniñasawa.
Suma amuytʼasirïñxa yatiqaskakiñäni
8. Jehová Diosarux apnaqirisjam istʼañasapuniwa, ¿kunjamsa “kunatix walïki, jan walïkaraki” uk amuyañax Jupar istʼañatakix yanapistaspa?
8 “Kunatix walïki, jan walïkaraki uk uñtʼañsa” yatiñasawa sasaw Bibliax iwxtʼistu (Heb. 5:14). Ukatwa, janiw ukhamaki Diosarux istʼañ munktanti jan ukasti kunatix walïki, jan walïkaraki uk yatisaw istʼasirïtanxa. Diosan mayitanakaparu istʼañax jiwasanakatakix wali askipuniwa ukwa sum amuyañasa, ukhamatwa Salmo qillqirjam saraksnaxa: “Yatichäwinakamax chuymaxankiwa” sasa (Sal. 40:8).
9. ¿Jehová Diosan kamachinakap chuymasatpach istʼañatakix kunjamsa chʼamachasna ukat kunatsa ukham lurañax wali wakiskirixa?
9 Biblia liytʼasinxa lupʼiñasapuniwa, ukhamatwa Salmo qillqtʼirjamax Diosan leyinakapxa wali askit uñjarakiñäni. Sañäni, Jehová Diosax kunsa mayistu uk yatiqasax jisktʼasiñäni: “¿Kunatsa aka kamachix jan ukax aka iwxtʼax wali askixa? ¿Nayatakix kunatsa ukar istʼañax wali askïspa? ¿Kunarus purtʼasipxi uka iwxanakar jan istʼasirinakaxa?”. Ukhamatwa Diosan kamachinakap phuqañatakix chuymasatpach wakichatäpxañäni ukatxa Diosan chuymapar kusisiykir amtäwirus purirakiñäni. Ukat “kunäkitix [Jehová] Tatitun munañapaxa uk amuyañaru uskusi[ñäni]” ukhamat Jupar istʼañätaki (Efe. 5:17). Ukampisa ukham lurañax chʼamakiwa. ¿Kunatsa ukhamäpacha?
Supayaxa Jehová Diosan apnaqäwiparuw qallasïna
10. Supayaxa Diosaruw apnaqäwiparuw aynachtʼayañ muni. Kunjamsa uk lurañ muni uka tuqit arstʼma.
10 Supayax qalltatpachaw Jehová Diosan apnaqäwiparux aynachtʼayañ muni, ukat munañaparjam sarnaqir chuymanïtapax akapachankir jaqinakan uñjasi. Amuytʼañäni, jaqichasiñax Jehová Diosan uttʼayatawa ukampis jichhürunakan janiw respetasxiti. Waljaniw jan casarasis jakapxi ukat yaqhipanakasti jaljtañ munapxaraki. Inasa jupanakax kunjamtï mä wali uñtʼat artistax siskäna ukham amuyapxarakchi jupaxa akham sataynawa: “Chachatakis warmitakisa mä chachampiki mä warmimpiki jaqichasiñax chʼamawa janiw phuqañjamäkiti. Warmisa chachasa yaqhampiw sarnaqi janiw khitirus jan ukhamätapxa uñtʼkti” sasa. Pantjasitanakapat amtasisaxa peliculanakan uñstir mä uñtʼat jaqixa akham satayna: “Jaqichasisax mä chachampiki mä warmimpiki jakañasaw sapxiwa ukampis janjamakiw ukax phuqañjamäkiti” sasa. Taqiniw akham jisktʼasiñasäspaxa: “¿Jaqichasiñ tuqitxa Jehová Diosarut apnaqirisjam istʼasktxa? ¿Jan ukax, jaqichasiñax janiw wiñayatakïkiti sapki uka amuyumpicha nayax apayasisktxa?”.
11, 12. 1) ¿Kunatsa yaqhip wayn tawaqunakatakix Jehová Diosar istʼañax chʼamaxa? 2) Pisi amuyunïsax Jehová Diosan kamachinakapsa ukat iwxanakapsa pʼakintsnawa, uka tuqit mä experiencia arstʼma.
11 Wayn tawaqu jumatï Diosan luqtiripästaxa Supayax jumaruw Jupat apaqañ muntamxa. Supayaxa janiw Jehová Diosar apnaqirisjam iyawsañam munkiti. Ukatwa “wayna kankañana jan wali munañana[kampi]” ukat wayn tawaq masinakamampi jan wali lurañamatakix wiytiristamxa ukhamatwa Diosan leyinakapax jan phuqañjamäkaspas ukham amuyxarakisma (2 Tim. 2:22, MT). Jan Supayamp sallqjayasimti. Jehová Diosan mayitanakaparu askjam uñjañataki chʼamachasim. Amuytʼañataki, “jithiqtapxam wachuqa jucha lurañatxa” sasaw Bibliax iwxtʼistu (1 Cor. 6:18). Jisktʼasismawa: “¿Kunatsa aka kamachix wali askïpacha? ¿Kuna askinaksa uka kamachir istʼasax jikxatiristxa?”. Yaqhipanakaxa uka kamachir jan istʼatap laykuxa kunayman jan walinakaruw purtʼasipxi, mä qhawqhanir jumax inas uñtʼsta. Inas Jehová Diosan jan markapankxapxchiti. Ukampis ¿jupanakax jukʼamp kusisitäxapxiti? ¿Diosar luqtasa kusisita jakasipkän ukat sipansa jukʼamp kusisitati jichhax jakasxapxi? Diosan luqtirinakapat sipansa, ¿jukʼampi kusisiñcha yaqha chiqan jikxatapxi? (Isaías 65:14 liytʼasiñapawa.)
12 Sharon sat mä kullakaxa akham sasaw qillqäna: “Jehová Diosar jan istʼasa sarnaqasaxaxa, sida sat mä jiwayir usu katuwayta. Ukat Jehová Diosat jan jithiqtasax walja maranakaw wali kusisita sarnaqayäta ukatxa janipuniw armaskti” sasa. Diosan kamachiparu wali askirjam uñjpachäna, pisi amuyunjamaw Diosan kamachinakap pʼakintasaxa sarnaqawayta sasaw Sharon sat kullakax amtasïna. Chiqansa, Jehová Diosan kamachinakapax jan walinakatxa jarkʼaqistuwa. Aka qillqatapatxa paqallq seman pasatatxa Sharon sat kullakax jiwxataynawa. Khitinakatix aka ñanqha pachampi apayasipki ukanakarux Supayax janiw kuna asksa churkaspati, ukwa aka kullakan wali llakkañ sarnaqäwipax uñachtʼayistu. Kuns churirjamaw Supayax arsu ukampis “kʼarin awkipätap” laykuxa janiw arsutapax phuqaskiti, kunjamtï kʼari arunakampi Evar sallqjkäna ukhama (Juan 8:44). Ukhamasti Jehová Diosar apnaqirisjam istʼañaxa, jiwasan askisatakiwa.
Jan Diosat jithiqtañ munir chuymanïpxañäniti
13. ¿Kunatsa jan Diosat jithiqtañ munir chuymanipxañasa?
13 Jehová Diosaru apnaqirisarjam istʼañatakix janiw Jupat jithiqtañ munir chuymanïpxañasäkiti. Jachʼa jachʼa tukuñaxa Diosat jithiqtayistaspawa, janis iwxtʼanakar istʼañäkaspa ukhamwa amuyaraksna. Ukhamatwa, Diosan markap uñjirinakan iwxanakapsa janiw istʼañ munksnati. Ukampisa ak amtapuniñäni Jehová Diosawa Amuyasiri Chiqap Uywatarux horasapar mä manqʼäkaspas ukham yatichäwinakap churañapatakix uttʼayi (Mat. 24:45-47). Ukhamwa Jehová Diosax jichhürun markapar uñjaraki ukar iyawsañasawa. Taqi chuyma Diosar luqtir apostolanakjamäñasawa. Kunapachatï yaqhip arkirinakapax chuym ustʼayasisin Jesusar jaytanukxapxäna ukhaxa, apostolanakaparux akham sasaw jisktʼäna: “¿Jumanakax sarxañ munapxaraktati?” sasa. Pedrosti ukxarux sarakïnwa: “Tata, ¿khitirus arkapxiristxa? Juman arunakamax wiñay jakañ arunakawa” sasa (Juan 6:66-68).
14, 15. ¿Kunatsa altʼat chuymampi Biblian jikxataski uka iwxanakar istʼañasaxa?
14 Jehová Diosar apnaqirisjam uñjañaxa Arupan jikxataski uka iwxanakar istʼañarakiwa. Amuytʼañataki, Amuyasiri Chiqap Uywataxa walja kutiw akham sas iwxtʼistu ‘pʼarxtatäpxam taqi amuyumpi’ sasa (1 Tes. 5:6). Aka qhipa urunakanxa aka iwxtʼax wali wakiskiripuniwa kunattix jaqinakatxa ‘jupanakak jaqïñ munirinakaw utji ukat qullqi chuymaninaka’ (2 Tim. 3:1, 2, MT). ¿Ukham amuyañax mayjtʼayistaspati? Chiqas ukhamäspawa. Amtanakasatï jan Diosar luqtañatakïchixa, Diosar yupaychañ tuqitxa aynachtʼsnawa kunattix akapach yänak thaqhañaruw chuymax wiytistaspa (Luc. 12:16-21). Chiqpachansa, Supayan apnaqat ñanqha pachapanxa jupatakik kuns munirinakaw utji ukham jakañat sipansa Diosan iwxanakapar istʼañaw jukʼamp askixa (1 Juan 2:16).
15 Amuyasiri Chiqap Uywatawa Diosan yatichäwinakap churi ukat irpir chuymaninak tuqirakiw uka yatichäwixa tamanakarux puri. Ukatwa Diosan arupax akham sas iwxtʼistu: “Istʼapxam irpirinakamaruxa, jaysapxarakim jupanakaruxa; jupanakaw almanakamatxa llakisipxi, Diosar taqi jumanakat cuenta churañäki uk yatisina. Janirak chʼamsa tukuyapxamti, jan ukasti kunatix juparux kusisïyki uk lurapxam, jan ukhamäspaxa janiw kuna askïkaspas jumanakatakixa” sasa (Heb. 13:17). Ukhamasti, ¿irpir chuymaninakax janipunit pantjasirïpki? Janiw ukhamäkiti. Jupanakaxa pantjasirïpxarakiwa, ukxa taqinit sipansa Diosax jukʼamp yatiraki. Ukampisa, jupanakar istʼañaswa Diosax muni. Irpir chuymaninakax pantjasipxaspawa ukampis jupanakar istʼaskakiñänixa Jehová Diosar apnaqirisjam istʼataswa uñachtʼaytanxa.
Altʼat chuymanïñaxa wakiskiripuniwa
16. Jesusaxa taman Pʼiqipawa, ¿kunjamsa jupar respetatasxa uñachtʼaysna?
16 Jesusaw taman Pʼiqipaxa ukxa janipuniw armañasäkiti (Col. 1:18). Ukatwa altʼat chuymampi irpir chuymaninakan iwxtʼanakapxa istʼañasa ukat jupanakarux ‘sum uñjapxañasawa’ (1 Tes. 5:12, 13). Irpir chuymaninakax istʼasirïpxarakiwa ukatwa tamarux amuyunakapak yatichañat sipansa Diosan Arupatpunwa yatichapxi. Kunjamtï Bibliax siskixa, janiw “kunatï qillqatäki ukat jan jukʼampstʼa[pkiti]”, kunattix janiw amuyunakapaki yatichan munapkiti (1 Cor. 4:6, MT).
17. ¿Kunatsa jachʼa jachʼa tukuñanxa aynachtʼañax utjaspa?
17 Janiwa jachʼa jachʼa tukuñ munañasäkiti, taqiniwa ukat wal amuyasipxañasa (Pro. 18:12). Chiqpachansa, ukham jachʼa jachʼa tukuñaruw Jesusan mä arkiripax puritayna, apóstol Juanax juparux uñtʼarakïnwa ukatwa jupax akham qillqäna: “Diotrefesax janiw nanakan jilïrinakätax yäqapkituti. Jupaw jilïrïña muni jupanak taypina. Sarä ukax juparux qhankatäwa kuna jan wali kʼari arunaktix nanak tuqi parlki ukanakata” sasa (3 Juan 9, 10). Chuymasantï jachʼa jachʼa tukuñax utjaspaxa qʼal apanukuñasawa ukwa Diotrefesan sarnaqäwipatxa yatiqaraksna. Bibliax akham iwxtʼistu: “Jachʼa jachʼa tukuñanxa aynachtʼañaw utji; piqʼi waytat sarnaqañansti tinkuñaw utji” sasa. Jehová Diosar apnaqirisarjam istʼirinakax janiw jachʼañchasipxañapäkiti, kunattix ukham amuyunïñaxa aynachtʼañaruw puriyistaspa (Pro. 11:2; 16:18).
18. ¿Kunas Jehová Diosaru apnaqirisarjam istʼañatakix yanaptʼistani?
18 Jan Diosat jithiqtañ munir chuymanipxañasatakisa ukat Diosar apnaqirisjam istʼañatakisa chʼamachtʼasisipkakiñäni. Jehová Diosar luqtañaxa wali suma churäwipuniwa sapüruw uka suma churäwitxa lupʼiñasa. Jupaxa qullan ajayup tuqnamwa markaparux apanistu, ukaw markapankatasxa uñachtʼayistu (Juan 6:44). Diosampi sum apasitasxa janiw jan valoranïkaspas ukham uñjañasäkiti. Ukhamasti, sapür sarnaqäwisanxa janipuniw Diosat jithiqtañ munir chuymanipxañasäkiti ukat Jehová Diosaru apnaqirisjam istʼapxapuniñasawa.
¿Amttati?
• Jehová Diosaru apnaqirisjam istʼañaxa, ¿kuns sañs muni?
• Jehová Diosarux apnaqirisjam istʼañasapuniwa, ¿kunjamsa “kunatix walïki, jan walïkaraki” uk amuyañax Jupar istʼañatakix yanapistaspa?
• ¿Kunjamatsa Supayax Diosan apnaqäwipar aynachtʼayañ muni?
• ¿Jehová Diosar apnaqirisjam istʼañatakixa kunatsa altʼat chuymanïñax wali wakiskirixa?
[Jisktʼanaka]
[20 janan fotopa]
“Nanakanxa Diosar nayraqat istʼapxañaxaw wakisi, jaqinakar sipansa”
[22 janan fotopa]
Diosan iwxanakapar istʼañapuniw jukʼamp askixa