Jupjam iyawsäwinïpxañäni

Pächasiñanakapampisa, axsarañanakapampis janiw atipayaskänti

GALILEANKIR lamar qutanxa wali arumäxiwa, ukat Pedrox taqi chʼamapampiw remtʼaskaki. Akatjamatwa wali jayat mä qhana qhantʼasinkir uñjaraki. ¿Qhanjtaniñämpïxpachati? Quta mathapinakas wali chʼamampiw boterux jaqkataskaraki. Pedron ajanupar thaytʼanir thayax walrakwa quta mathapinak sartayaski. Chʼarana ukat usuchjatpachasa, Pedrox jan samartʼas remaskakiwa.

Botenxa Jesusan mayni arkirinakapamp chikaw saraskaraki, ukampis Jesusax janiw ukankkänti, kunattix lamar quta thiyanwa qhiparäna. Uka ururakiw Jesusax waranq jaqinakar manqʼayañatakix tʼantʼsa, chawllsa mä milagron waljaptayäna. Ukatwa jaqinakax reyjam uttʼayañ munapxäna. Ukampisa, Jesusax janipuniw politicar mitisiñ munkänti, janirakiw arkirinakapax uka jaqinakjam amuyapxañap munkänti. Ukatwa uka jaqinakat tʼijtxäna ukat apostolanakaparux quta khurkatar botet sarapxam sasax säna. Ukäñkamasti, Jesusax qulluruw Diosat mayisir sapaki saräna (Marcos 6:35-45; Juan 6:14, 15).

Arkirinakapax botet sarxapxän ukhaxa, phaxsix urtʼankänwa, ukampis jichhax niyaw phaxsix intix jalantki uka chiqawxankxi. Ukampisa, mä qhawqha kilometronakakwa sarasipki. Thayax wal thaytʼanitapata ukat lamar qutan mathapinakapas wali uxitap laykux janiw jupanakkamas parltʼasiñ puedepkiti. Ukat inas Pedrox amuyunakapat wal lupʼiskarakchi.

Jesusamp chika pä mara sarnaqatap laykux walja tuqinakat amuykiptʼañapäpachäna. Jupax Jesusat waljs yatiqkchïnxa, jukʼamp yatiqaskakiñapänwa. Jesusan wali suma arkiripäñwa muni, ukham wali suma arkirïñataki, ukat pächasiñanakaru, axsarañakampiru atipañatak chʼamachasitapaw jiwasatakix wali yatiqaskañaxa. Uka tuqinakat jichhax yatxatañäni.

“Mesiasaruw jikxatapxta”

Jesusar uñtʼkäna uka urxa janipuniw Pedrox armkänti. Andrés jilapaw “Mesiasaruw jikxatapxta” sasin yatiyäna. Ukhat uksarux qhawqsa jakäwipax mayjtʼañapäna uk janiw jupax sum amuyaskänti (Juan 1:41).

Pedrox Capernaum markanwa qamasïna, uka markax muxsa umani Galilea lamar quta thiyankänwa. Jupampi Andresampix Zebedeon Jacobo (Santiago) ukat Juan sat yuqanakapampiw chawlla katuñ negociompi sarnaqapxäna. Pedromp chikax suegrapampi Andresampirakiw jakapxäna. Familiapar uywañatakix chawlla katurinakax qʼapha, chʼamani, chawlla katuñakatakis yatxattʼata ukhamäpxañapänwa. Chawlla katsuñatakix pä botet sarasaw qäna jaquntasa ukat apsusaraki ukhamwa walja arumanak jan samartʼas irnaqtʼapxapunirïna. Alwax irnaqtʼasipkakïnwa, kunattix chawllanak jaljapxañapäna, aljapxañapäna, qänanaks qʼumachapxañapäna, watapxañaparakïna.

 ¿Kunjamatsa Pedrox Jesusan arkiripäxpachäna? Andrés jilapax Bautisir Juanan arkiripänwa sasaw Bibliax qhanañchi. Inas Andresax kuntï Juanat yatiqkän uk Pedror yatiychïna, ukat Pedrox wali amuyumpiw jilapar istʼarakpachäna. Ukampis mä uruxa, Andresax Juanar Jesusar señaltʼiri uñjasax akham siri istʼäna: “Jupawa Diosan Corderopaxa” sasa. Andresax jankʼakiw Jesusan arkiripäxäna, ukat wali kusisitarakiw Pedror thaqtir saräna, Mesiasaruw jikxatapxta sasaw yatiyxarakïna (Juan 1:35-40). Edén huertan nayrïr chacha warmix Diosar kutkatasipkäna ukkhatxa 4.000 maranakaw pasawayxäna, Edén huertanwa Jehová Diosax jaqinakar qhispiyañatakix mä qhispiyir khitanï sasin arsuwayäna (Génesis 3:15). Chiqpachansa Andresax jutaniw sat Qhispiyiri Mesiasaruw uñtʼawayäna. Uk yatisinsti, Pedrox jankʼakiw Mesiasampi jikisir saräna.

Ukhakamasti, Pedrox Simón sat sutimp uñtʼatäskänwa. Jesusax nayraqatpach jupar uñjkäna ukhaxa, akham sänwa: “‘Jumax Simón sutinïtawa, Jonasan yuqapa, ukampis jichhax Cefas sutinïyätawa’ (ukasti Pedro sañwa muni)” sasa (Juan 1:42). Jesusax Pedrorux “Cefas” sasinwa sutichäna, uka sutixa “qala” jan ukax “qarqa” sañ muni. Pedrox jutirïn kuna luräwinïñapänsa ukwa Jesusax mä profeciyjam arsuskäna. Chiqpachansa Pedrox mä qarqjama, mä arunxa, chʼullqhi, atiniskaña ukat jilat kullanakarus yanaptʼiri ukham tukuñapwa Jesusax amuyäna. Ukampis ¿Pedrox ukhamäñti amuyasïna? Inas jan ukhamäñ amuyaskchïnti. Chiqansa, Jesusan sarnaqäwipat qhanañchkistu uka libronak liytʼasaxa, waljaniw janiw ukham jaqïkänti sasax sapxi. Lurirjamaraki jan lurirjamaraki, pächasiri ukham jaqïnwa sasaw waljanix sapxaraki.

Chiqansa, Pedron pantjasirïtapxa Jesusax yatïnwa. Ukampisa, Awkipat yatiqasisax jaqinakatxa kunäti askïki ukpun amuyäna. Ukatwa taqi chuyma irnaqtʼañ munirïtap amuyäna ukat ukhamarjam chʼamachtʼasiñapatakiw yanaptʼañ munarakïna. Jichhürunakanxa, Jehová Diosampi, Jesusampix kuna askinakatï chuymasan utjki ukxa amuyapxarakiwa. Ukampis janis kunatakis askïksna ukhamwa awisax amuyassna. Ukhamäkipansa, kuntï jupanakax jiwasat amuyapki ukxa wali amuyumpi uñjañasawa ukat Pedrjamarakiw jupanakampi yatichayasiñasa ukat irpayasiñasa (1 Juan 3:19, 20).

“Jan axsaramti”

Jesusar uñtʼxasax Pedrox inas qalltanx Jesusamp chika suma yatiyäwinak yatiyir sarchïna. Ukhamasti Jesusax Caná markana mä jaqichasïwin um vinor tukuykäna uka nayrïr milagrop lurir inas uñjchïna. Ukampis akaw jukʼamp wakiskirixa: Jesús pachparuw Diosan Apnaqäwipat yatiyir istʼäna. Ukampisa, chawlla katuñ negocioparuw kuttʼxäna. Mä qhawqha phaxsinakatxa, Pedrox wasitampiw Jesusamp jikisxäna, ukanwa jupan arkiripäñapatakix jawstʼäna, ukhamat jupampi sapür yatiyir sarañapataki.

Pedrox janiw ni mä chawllsa katskataynati. Paqaraw chawlla katur masinakapampix qänanakap walja kuti jaquntapkchïnsa janiw kuna chawllsa katsupkänti. Pedrox chawlla  katsuñatakix wali yatxattʼatäsinxa, uka lamar qutanx walja chiqanakanwa chawllanak katsuñ yantʼpachäna. Lamar quta manqha uñanttʼakirista kawkhantï walja chawllanakax utjki uk uñjañajataki, ukhamat chawllanakar qänanakar jaltʼayaniñataki sasaw amuypachäna. Ukampisa, ukham amuyasax jukʼampikiw aynachtʼxpachäna. Kunattix janiw kusistʼañ laykukix chawlla katurïkänti jan ukasti familiapar uywañatakïnwa. Janiw ni mä chawllsa katskänti ukatwa wali llakita kutʼxasax qänanakap qʼumachasiskäna. Ukhaw Jesusax jupan ukar purïna.

Jesusan yatichäwinakap wal istʼañ munasax walja jaqinakaw Jesusamp chika jutapxäna. Jaqinakan muyuntat uñjasisaw Jesusax Pedron botepar sarxatasin quta thiyat manqharu jithintayañapatak mayïna. Ukkhatwa arupax wali qhan istʼaspachäna. Pedrosa, quta thiyankapkäna uka jaqinakas wali muspharataw istʼapxäna. Jupax Yatichiriparu Diosan Apnaqäwipxat parlirxa walja horanaks istʼaskakisapänwa. ¡Kunja askikïkäna Jesusamp chika suma yatiyäwinak jaqinakar yatiyañaxa! Ukampis ¿yatiyir sarasapänti? ¿Kunampis familiapar uywasapäna? Paqar arumax janiw ni mä chawllsa katskänti, ukham inamay irnaqtʼatap inas amtchïna (Lucas 5:1-3).

Jesusax parlañ tukuyxäna ukhaxa, Pedrorux akham sänwa: “Jichhax aka botxa jukʼamp manqharu apam, ukatsti qänanakam jaquntapxam chawlla katsuñataki” sasa. Pedrox pächaskchïnsa, akham sänwa: “Yatichiri, arum paqariw irnaqapxta ‘chawlla katsuñäni’ sasa, ukatsti janirakiw kuns katupkti. Ukampis juman arsutamaruw qän jaquntä” sasa. Chiqpachansa, Pedrox inas qänanak wasitat jan jaquntañ munkchïnti, kunattix janiw chawlla katsuñ horasäxänti. Ukampis Jesusarux istʼänwa ukat mayni botenkaskirinakarux jupanakampi chika jutapxañapatak inas jawstʼchïna (Lucas 5:4, 5).

Pedrompi chawlla katsur masinakapampix qäna jiytʼxasax wali jathïxatap amuyapxäna. Qänanak wali chʼamampi jiysusinxa walja chawllanakpun uñjapxäna. Jankʼakiw yaqha botenkaskirinakarux yanaptʼayasiñatakix jawsapxäna. Walja chawllanak katsupxatap laykux paypach botew phuqäxäna, ukhamäxatapatxa niyapuniw botenakax kʼumphirantxäna. Pedrox uk uñjasax  walpun muspharäna. Jesusax milagronak lurañatakix chʼamanïtap uñjkchïnsa, uka milagrox familiaparus juparus chuym chʼallxtayäna. ¡Jesusax milagronak lurañatak chʼamanïtapwa amuyäna! Pedrox sustjasisinxa, Jesusan nayraqatapar qunqurtʼasisaw akham säna: “Saraqit, Tata. Nayax juchararätwa” sasa. Janis khititix Diosan chʼamap katuqkäna ukampi, mä arunxa, janis Mesiasampi chikäñatakix askïkaspa ukhamwa Pedrox amuyasïna (Lucas 5:6-9).

Ukampisa, Jesusax munasiñampiw akham säna: “Jan axsaramti, jichhat uksarux jaq katxäta” sasa (Lucas 5:10, 11). Janiw pächasiña jan ukax axsarayasiñ tiempükänti, kunattix Jesusax jupamp chika suma yatiyäwinak yatiyañapatakiw jawstʼaskäna, ukhamat jaqinakax jutïrin mä suytʼäwinïpxañapataki. Kuntï jan lurirjamakäna ukat pantjasitanakapatsa janiw sinti llakisiñapäkarakïnti. ‘Perdonañataki jankʼakïki’ uka Diosaruw atinisiñapäna Jupaw janchi tuqitsa, yupaychañ tuqitsa yanaptʼaspäna, ukanakatxa janiw pächasiñapäkänti (Isaías 55:7; Mateo 6:33).

Pedrox uskspachaw Jesusar arkxäna, Santiagompi, Juanampix ukhamaraki. Bibliax akham siwa: “Ukatsti quta thiyaru botenak jaytawayasinxa taqi kuna apanukusinwa Jesusampi sarxapxäna” sasa (Lucas 5:11). Axsarayasiñanakapa pächasiñanakapa jaytanukusinxa, Pedrox mä suma amtaruw purïna: Jesusaru ukat Jehová Diosaruw iyawsxäna. Jichhürunakanxa, kawknïr jilat kullakanakatï Diosar luqtañataki pächasiñanakaparu axsarayasiñanakaparu atipjapki ukanakax Pedrjamarakiw iyawsäwinïpxatap uñachtʼayapxi. Jehová Diosax janipuniw jupanakarux jaytanukkaniti, ukaruw taqi chuyma atinisipxi (Salmo 22:4, 5).

“¿Kunatsa pächasta?”

Pedron Jesusar uñtʼatapatxa pä maraw pasawayxäna. Jupampi, masinakapampix Galilea lamar qutanwa wali chʼamampi remtʼasa sarasipki, uka arumax jallus wal jalluntaski thayas wal thaytʼasinkaraki. Pedrox kuns lupʼiskpacha uk janiw amuyañjamäkiti, ukampis Jesusamp chika sarnaqasax kunanaksa uñjawayäna ukanak amtaskpachäna. Jesusan walja milagronakap uñjawayäna. Sañäni, suegrapax usuntkäna ukhax kunjamsa Jesusax qulläna uk uñjäna. Jesusan yatichäwinakapsa, Wali Uñtʼat Arstʼäwipsa wali sum istʼarakïna. Ukanak uñjasasa, istʼasas Jesusax  Jehová Diosan ajllit Mesiasätapwa amuyäna. Mä qhawqha phaxsinak pasatatxa pächasiñanakaparusa, axsarayasiñanakaparus mä jukʼa atipjaskänwa. Uk uñjasaw Jesusax apostolapäñapatak ajllïna. Ukampis kunjamtï yatiqkañänixa, Pedrox janïraw sumpacha pächasiñarusa, axsarayasiñarus atipjkiti.

Janïraw willjta horasäkiti, ukhaw Pedrox jayar uñtasax uma patan unxtiri may uñji. Remañ jaytasax uk uñjañatakiw saytʼasi. ¿Quta mathapinakach phaxsin qhantʼatax llijtasinkpacha? Janjamakiw ukäkaspati, unxtaskiri ukat jupanakan ukar jutaskir may uñji. Qhanpach uñjxi ukhaxa: ¡mä jaqiruw lamar quta patnäm jupanakan ukar jakʼachasisinkir uñji! Jesusan arkirinakapax sustjasisinxa, “almarakisä” sasaw sapxi. Ukampis uka jaqix “jan axsarapxamti, nayäsktwa” sasaw jupanakar sarakïna. Chiqansa, Jesusaw jupanakarux ukham saskäna (Mateo 14:25-28).

Ukxarusti Pedrox akham sarakïnwa: “Tata, jumästa ukaxa: Uma patanjam jutam sitaya” sasa. Ukham muspharkañ milagro uñjasax taqi chuymaw jan axsarayasisa jukʼamp iyawsäwinïñ munasax Jesusjam uma patnäm sarnaqañ munaraki. Jesusasti munasiñampiw Pedrorux jutaskakimaya sasin saraki. Pedrosti mäkirakiw botet saraqasin uma patnäm jupan ukar saräna. ¿Kunjamsa jupax jikxataspachäna uk amuyasmati? Jesusan ukar sarkasin umar jan chhaqharanttatapatxa, ¡walpun muspharpachäna! Ukampis akatjamatxa, axsartatayasïnwa (Mateo 14:29).

Jehová Diosan chʼamapampixa, Jesusax Pedron iyawsäwinïtap uñjasax uma patnäm sarnaqayäna. Pedrox Jesusar uñtasax janiw maysar uñtañapäkänti, ukampis “thayax wal thaytʼasinkatapa” uñjasax axsarayasïnwa sasaw Bibliax qhanañchi. Thayax wal thaytʼasinkatap ukat quta mathapinakas barcor kʼumphiranttiyirjamätap uñjasax walpun sustjasïna. Jiwapunïwa sasin inas amuyaschïna. Pedron iyawsäwipax chhaqtawayxänwa. Ukatsti Pedrox, khitirutix “Qarqa” sasin Jesusax sutichkäna ukax lamar qutar jaqtʼat qaljamaw umar chhaqharanttawayxäna. Jupax nadañatakis wali yatxattʼatäkchïnsa, Jesusaruw artʼasïna: “¡Tata, waysuta!” sasa. Ukat jankʼakiw Jesusax amparat kattʼasax umat waysxäna, ukat akham säna: “¡Pisi iyawsañan jaqi! ¿Kunatsa pächasta?” sasa (Mateo 14:30, 31).

¡Pedrox mä aski yatichäwi yatiqäna! Pächasiñax jan waliruw purtʼayistaspa, kunattix jukʼat jukʼatwa iyawsäwis aynachtʼayistaspa. Ukatwa, jan pächasirïñatakisa, jan axsarirïñatakis wal chʼamachasiñasa. Ukatakix sum amuyasiñasawa. Kunanakatï axsaraykistaspa, aynachtʼaykistaspa jan ukax Jehová Diosaru ukat Jesusar arkañat apaqkistaspa ukanakampitï apayasiñänixa, jukʼampikiw pächasxañäni. Ukampis jiwasatï Jehová Diosana ukat Yuqapana, nayrapachan luratanakapata, jichhürun luratanakapata ukat kuntï jutïr urunakans luqtirinakapataki lurapkani ukanakat lupʼiñänixa, janipuniw pächasiñanakax chuymasan utjkaniti.

Kawkhankkantix botex ukaruw Jesusax saraski ukat Pedrox arkaskarakiwa. Boter sarxatasinsti, Galilea lamar qutan mathapinakapasa, jallusa, thayasa apjtxatapwa uñjäna. Pedrompi mayni arkirinakampix “¡chiqapuniw Diosan Yuqapätaxa!” sasaw wali muspharat Jesusar sapxäna (Mateo 14:33). Chiqansa, ukhaman uñjasisax Pedrox chuymapan wal yuspärpachäna. Uka arumax pächasiñanakapa, axsarayasiñanakap apanukusinxa, Jehová Diosampiru Jesusampir jukʼamp atinisiñ yatiqäna. Ukampis Jesusan mä suma arkiripar tukuñapatakix waliw faltaskäna. Ukampis Pedrox chʼamachasiskakïnwa. Jiwasasti, ¿Pedrot yatiqasisax axsarañanakampi, pächasiñanakampi jan atipayasiñatakix chʼamachasiskaraktanti?

[12, 13 jananakan fotopa]

Altʼat chuymani chawlla katur Pedrox taqi chuyma irnaqtʼañ munirïtapwa Jesusax amuyäna

[13 janan fotopa]

“Saraqit, Tata. Nayax juchararätwa”

[14, 15 jananakan fotopa]

Thayax wal thaytʼasinkatap uñjasax axsarayasïnwa