Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

“Paraisonwa jikisjjañäni”

“Paraisonwa jikisjjañäni”

“Nayamp chikaw jumajj Paraisonkäta” (LUC. 23:43).

CANCIÓN: 145, 139

1, 2. Jichhürunakanjja, ¿kunsa jaqenakajj paraisot amuyapjje?

WALJA jilat kullakanakaw Seúl (Corea) sat markarojj mä jachʼa tantachäwir sarapjjäna, jupanakajj walja markanakatäpjjänwa. Tantachäwi tukuyatar Estadiot mistusipkäna ukhajja, uka markankir Testigonakajj ampar loqtasaw akham sapjjäna: “Paraisonwa jikisjjañäni” sasa. Uk uñjañajj wali kusiskañänwa. Ukampis ¿kunsa ukampejj sañ munapjjäna?

2 Jichhürunakanjja, paraíso aru istʼasajj kunaymanwa jaqenakajj amuyapjje. Yaqhepajj mä samkakiwa sasaw sapjje. Yaqhepasti, kusiskañ suma lugarawa, kawkjantï qoqanakas panqaranakas utjki ukawa sasaw sapjjaraki. Ukampis jumatakejj ¿kunas paraisojja? ¿Uka paraíso utjañap suyasktati?

3. ¿Biblian kawkïr libronsa Paraíso arojj nayrïr kuti uñsti?

3 Biblianjja, nayra tiempon mä paraíso utjatapata, jutïrinsa utjkani ukanakatwa qhanañchi. Uka toqetjja qallta librotpachwa parli. Génesis 2:8 textojj akham siwa: “Tatitu Diosajj Edenat inti jalsu toqerojj mä huerto [jan ukajja, kusiskañ paraíso, Versión Católica Douay] wakichäna. Ukarurakiw uchäna kawkïri jaqtejj jupajj lurkatayna ukjja” sasa. Hebreo arut nayra qellqatanakanjja, ‘Edén jardina’ sasaw uka texton qhanañchi. Edén arojj ‘kusisiña’ sañwa muni. Uka cheqajj kusiskañ wali suma cheqänwa, manqʼañajj waljaw utjäna, jaqenakampi animalanakampis sumakiw jakasipjjäna, ukatwa ‘Edén’ sasin uñtʼatäpachäna (Gén. 1:29-31).

4. ¿Kunatsa Edén jardinajj mä paraisönwa sasajj sissna?

4 Jardín siski uka hebreo arojj parádeisos sasaw griego arur jaqokipasi. Mä diccionariojj akham siwa: “Grecia markankir mä jaqejj uka aru istʼasajja, taqe jan walinakat jarkʼaqata, mä jardinan kunayman frutanak achoqer qoqanakas utjkaspa, qʼoma umas jalaskaspa, tarujanakasa, ovejanakas chʼojjña pastonakan manqʼkaspa ukhamwa amuyaspa” sasa (Cyclopaedia, de MʼClintock y Strong; Génesis 2:15, 16 uñjjattʼarakïta).

5, 6. 1) ¿Kunatsa aka oraqejj jan paraisöki? 2) ¿Kamsasas yaqhepajj jisktʼasipjjaspa?

5 Jehová Diosajja, Adanampi Evampirojj mä jardinaruw, mä arunjja mä paraisoruw uchäna. Ukampis Diosar jan istʼapjjatapatjja, jupanakasa jupat jutir wawanakas janiw ukan jakjjapjjañapäkänti (Gén. 3:23, 24). Ukhamäkchïnsa, Uma Juiciojj purinkäna ukapachkamaw uka paraisojj utjaskakpachäna.

6 Inas maynejj akham jisktʼaschispa: ‘¿Aka oraqejj mayamp paraisor tukuyatäpachäniti?’ sasa. Ukampis ¿paraisojj cheqapuniw utjani sasin kunatsa sissna? ¿Familiaranakajampiw ukan jakasï sasajj kunatsa sissna? ¿Paraisojj utjaskapuniniwa sasajj kunjamsa qhanañchsna?

PARAISOJJ CHEQAPUNIW UTJANI

7, 8. 1) ¿Jehová Diosajj Abrahán chachar kamsänsa? 2) ¿Kunsa Abrahanajj uka arunak istʼasajj amuypachäna?

7 Bibliajja, qalltan utjkäna uka paraíso Lurir Diosan amuytʼayatawa. Ukhamajja, paraisojj utjapuniniti janicha uk yatiñatakejj uka librow yanaptʼistaspa. Diosajj kuntï Abrahán chachar siskäna ukajj ukan qellqatawa, juparojj akham sänwa: “Wawanakamarusti waljanirupuniw tukuyäjja alajjpacha warawaranakjama, qota thiyankir chʼallanakar uñtata” sasa. Ukatsti akham sarakïnwa: ‘Taqe markanakarakiw jupa toqe bendisitäni, nayaru obedecitam layku’ sasa (Gén. 22:17, 18). Qhepatjja, uka pachpa arunakwa Diosajj Abrahanan wawaparusa allchhiparus säna (Génesis 26:4; 28:14 liytʼañataki).

8 ‘Jaqenakajj alajjpachanwa paraison jakasipjjani’ sasaw Abrahanajj amuyäna sasajj janiw Bibliajj qhanañchkiti. Ukhamajja, ‘taqe markanakaw bendisitäni’ sasin Diosajj siskäna ukhajja, paraisojj aka oraqenkaniwa sasaw Abrahanajj amuypachäna. Ukampis ¿paraisojj aka oraqenkaniwa sasajj Biblian kawkïr textonakapas qhanañcharaki?

9, 10. ¿Kuna yaqha profecianakas Paraisojj jutïrin utjaskapuniniwa sasin amuyañatak yanaptʼistu?

9 Abrahanat jutir David chachajja, jutïrin janiw ñanqha lurir jaqenakajj utj-jjaniti sasaw qellqäna (Sal. 37:1, 2, 10). “Llampʼu chuymaninakasti oraq katoqapjjani, jilarkir sumankañampiw kusisipjjarakini” sarakïnwa. “Aski jaqenakajj oraq katoqapjjani, wiñayatakiw ukan jakapjjarakini” sasaw Diosan amuytʼayatäsajj qellqäna (Sal. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2). ¿Kunjamsa uka arunakajj Diosan servirinakapar yanaptʼäna? Jutïrinjja, Edén jardinar uñtasit mä Paraisow utjani, ukansti wiñayatakiw aski, jan ukajj suma jaqenakajj aka oraqen jakasipjjani sasin confiyañatakiw yanaptʼäna.

10 Tiempompisti, Diosaruw servipjjta sapkäna uka israelitanakat jila partejj Dios contraw saytʼjjapjjäna. Ukatwa Jehová Diosajj babilonionakampi katuntayasin qʼal tukjayäna, waljaniw Babiloniar apatäpjjarakïna (2 Crón. 36:15-21; Jer. 4:22-27). Ukampis profetanakajja, israelitanakajj 70 mara qhepat markapar kuttʼanjjapjjaniwa sasaw qellqapjjäna. Uka profecianakajj nayra tiempon phoqasïnwa, ukampis jiwasaw jukʼamppach phoqasir uñjañäni. Uka toqet jichhajj mä qhawqha yatjjatañäni.

11. 1) ¿Kunjamsa Isaías 11:6-9 qellqatajj phoqasïna? 2) ¿Kuna jisktʼas qhanañchasiñapa?

11 (Isaías 11:6-9 liytʼañataki). Israelitanakajj markapar kuttʼanjjapjjañapäna ukhajja, sumankañanwa jakasipjjañapäna, janiw animalanakarusa ni jan wali jaqenakarus ajjsarapjjañapäkänti. Wawanakasa jilïr jaqenakas sumakiw jakasipjjañapäna. Ukajja, Edén jardinan jakasiñajj kunjamäkäntï ukwa amtayistu (Is. 51:3). Uka profeciajj uka tiempon phoqasïnwa. Ukampis Isaías profetajj akham sarakïnwa: “Kunjämatejj umajj qʼal phoqhantejja ukhamarakiw Tatitun yatiñapajj taqe markpacharu [jan ukajj aka oraqpacharu] phoqhantani” sasa. ¿Kunapachas ukajj phoqaspachäni?

12. 1) ¿Kuna bendicionanaksa Babiloniat kuttʼanir israelitanakajj katoqapjjäna? 2) Isaías 35:5-10 textojj jutïrinwa phoqasiskani sasajj ¿kunatsa sissna?

12 (Isaías 35:5-10 liytʼañataki). Isaías profetan arunakaparjamajja, Babiloniat kuttʼanirinakajj janiw animalanakarusa ni jaqenakarus ajjsarapkänti. Walja uma utjatapatjja, oraqejj wal achoqarakïna, kunjamtï Edén jardinan achoqkäna ukhama (Gén. 2:10-14; Jer. 31:12). Ukampis ¿uka arunakajj uka tiemponakti phoqasiñapäna? Janiwa. Juykhunakasa, oqaranakasa, suchunakas qollatäjjaniwa sasaw uka profeciajj saraki. Markapar kuttʼir israelitanakajj janiw ukham qollatäpkänti. Ukhamajja, uka arunakajj jutïrinwa phoqasiskani.

13, 14. 1) Babiloniat kuttʼanir israelitanakajja, ¿kunjamsa Isaías 65:21-23 texto phoqasir uñjapjjäna? 2) ¿Isaías 65:21-23 texton kun phoqasiñapas faltaski? (Página 3 ukankir dibujo uñjjattʼäta).

13 (Isaías 65:21-23 liytʼañataki). Israelitanakajj Babiloniat kuttʼanipkäna ukhajja, markapan janiw suma utanakasa ni uva yapunakas utjkänti. Ukampis Diosan bendicionapampejj janiw ukhamañapäjjänti. Jupanakatakejj utanak utachañasa, yapunak yapuchañasa, yapunakajj achoqkäna uk manqʼasiñas wali kusiskañänwa.

14 Isaiasan uka profeciaparjamajja, “mä qoqar uñtataw” walja maranak jakañäni. Yaqhep qoqanakajj walja waranqa maranakaw jakapjje, ukampis jan usuntksna ukhakiw ukham jakassna. Isaías profetan uka arunakapajj samkakïkaspas ukhamwa amuysna, ukampis uka profeciajj phoqasipuniniwa.

¿Jesusajj mä Paraíso toqet parlkäna uka arunakajj kunjamsa phoqasini? (Párrafos 15, 16).

15. Isaías libron qellqatäki uka arunakarjamajja, ¿kuna bendicionanaksa katoqañäni?

15 Akhakam yatjjatawayktan ukanakajja, jutïrin mä Paraisojj utjaskapuniniw sasin amuyañatak kunjamsa yanaptʼistu uka toqet amuytʼañäni. Diosajj aka oraqen taqpach jaqenakaruw bendisini. Janiw khitis animalanakampi ni jan wali jaqenakampi jan waltʼayatajj uñjasjjaniti. Juykhunakasa, oqaranakasa, suchunakas qollatäjjapjjaniwa. Jaqenakajj utanakwa utachasipjjani, suma mojjsa achunakwa yapuchasipjjani, qoqanakat sipan jukʼamp maranakaw jakapjjani. Cheqas Biblian qellqatäki uka arunakarjamajja, ukham sumwa jutïrin jakasiñäni. Ukampis yaqhepajja, uka arunakajj janiw Paraisot parlkiti sasin sapjjestaspa ukhajj ¿kamssnasa? ¿Uka Paraisojj utjaskapuniniw sasajj kunatsa sissna? ¿Jesusajj uka toqet kamsänsa?

PARAISONWA JAKASIÑÄNI

16, 17. ¿Kunapachas Jesusajj Paraisot parläna?

16 Jesusajj janiw juchanïkänti, ukhamäkchïnsa lawar chʼakkatasaw jiwayapjjäna. Purap ladoparojj jan walinak lurir pä judionakaruw chʼakkatapjjarakïna. Jupanakat maynejj Jesusan reyïtap yatisajja, janïr jiwkasajj akham sänwa: “Jesús, Reinomar mantjjäta ukhajj nayat amttʼasitätawa” sasa (Luc. 23:39-42). Jesusajj uka jaqer kamsänsa ukajj Lucas 23:43 texton qellqatawa, jutïrinwa phoqasirakini. Uka texton puntonakasa comanakas kawkjarus uchasiñapa uk may maywa jaqenakajj parlapjje. Jichha tiempon Biblia toqet yaqhep yatjjatirinakajja, “jichhürun” siski uka aru nayraqataruw mä coma jan ukajj pä punto uchapjje. Ukhamajj uka textojj akham saspawa: “Cheqpachapuniw nayajj sissma, jichhürpachaw nayamp chika Paraisonkäta” sasa. Ukampis ¿ukti Jesusajj sañ munpachäna?

17 Jichhürunakan parlaski uka arunakat jila partejja, mä oración sum qhanstayañatakejj puntonaka, comanakampiw uchasi. Ukampis griego arut nayra qellqatanakanjja, janiw sapa kuti uchasirïkänti. Ukatwa “cheqpachapuniw nayajj sissma, jichhürpachaw nayamp chika Paraisonkäta” sañti Jesusajj munpachäna, jan ukajj “cheqpachapuniw nayajj jichhürun sissma, nayamp chikaw jumajj Paraisonkäta” sañcha munpachäna uka toqet may may parlapjje. Traduciri jaqenakajj Jesusan arunakap kunjamjjay amuyapjjchi ukarjamaw traducipjje. Ukatwa Biblianakan kunayman qellqat uñjtanjja.

18, 19. Jesusajj kamsañsa munäna uk amuytʼañatakejja, ¿kunas yanaptʼistaspa?

18 Ukampis ak amtañasawa. Jesusajj uka arunak janïr arskasajja, discipulonakapar akham sänwa: ‘Jaqen Yoqapajj kimsa urumpi kimsa arumampiw oraq manqhankani’ sasa. Ukatsti, “jaqen Yoqapajj jaqenakan amparapar apjjaruyataw uñjasini, ukatjja jiwayapjjarakiniwa, ukampis kimsïr urunwa jupajj jaktayatäni” sarakïnwa (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mar. 10:34). Taqe kunas ukhamarjamaw phoqasïna sasaw apóstol Pedrojj qhanañchi (Hech. 10:39, 40). Jesusajj jan walinak lurir jaqemp chik jiwayatäkäna ukhajja, janiw kuna paraisorus sarkänti. Antisas jaktayatäñkamajj walja urunakaw ‘Sepulturankaskäna’ jan ukajj ‘Hadesankaskäna’ (Hech. 2:31, 32, nota). *

19 Kunjamtï yateqktanjja, Jesusajj akham sasaw jan walinak lurir jaqemp parlañ qalltäna: “Cheqpachapuniw nayajj jichhürun sissma” sasa. Moisesajj jakkäna uka urunakansa ukhamwa jaqenakajj parlapjjerïna. Mä kutejja Moisesajj akham sänwa: “Juman chuymamaruy katoqam kawkïri mandamiento arunaktï jichhüruna churksma ukanakjja” sasa (Deut. 6:6; 7:11; 8:1; 30:15).

20. Jesusan arunakapat kuntï amuyktan ukajj cheqäskapuniw sañatakejj ¿kuna qhanañchäwis yanaptʼi?

20 Oriente Medio cheqankir Biblia traduciri mä jaqejja, kuntï Jesusajj siskäna uka toqet akham sänwa: “‘Jichhüru’ siski uka aruw uka texton jukʼamp qhansti. Ukhamajj uka textojj akham sañapawa: ‘Cheqpachapuniw nayajj jichhürun sissma, nayamp chikaw jumajj Paraisonkäta’ sasa. Jesusajj uka urunsa uk arskchïnjja qhepatwa phoqasiñapäna. Khaysa Oriente Medio cheqankir jaqenakajja, kuntï arsupki ukajj jutïrin phoqasipuniniwa sañatakiw ukham sañ yatipjje” sasa. Ukatwa 1600 maranak nayra traducit mä Bibliajj (versión siríaca) Jesusan uka arunakap akham sasin jaqokipi: “Cheqapuniw nayajj jichhürun sissma, nayamp chikaw jumajj Edén Jardinankäta” sasa. Cheqas uka arunakajj taqeniruw chʼamañchtʼistu.

21. Jan walinak lurir jaqejj ¿kunatakiw jan ajllitäkäna sissnasa, ukat kunatsa ukham sistanjja?

21 Jesusamp chik jiwayatäkäna uka jaqejj janiw alajjpachar sarañatak ajllitäkänti. Jesusajj apostolonakapampi alajjpachan apnaqapjjañapatak mä pacto lurkäna uksa janiw yatkänti (Luc. 22:29). Janirakiw bautisatäkänsa (Juan 3:3-6, 12). Ukhamajj aka oraqen utjkani uka Paraisotwa Jesusajj parlaskäna, ukwa amuysna. Maysa toqetjja, mä jaqejj visionan paraisor aptatäkäna uka toqetwa Pablojj mä qhawqha maranak qhepat parlarakïna (2 Cor. 12:1-4). Pablosa mayni apostolonakas Jesusamp chika alajjpachan apnaqañatak ajllitäpjjänwa, ukampis jan walinak lurir jaqejj janiw ukham ajllitäkänti. Ukhamajja, Pablojj jutïrin mä ‘Paraisojj’ utjkani uka toqetwa qhanañchaskäna. * ¿Uka Paraisojj aka oraqenkpachäniti? ¿Jiwasanakajj ukan jakpachañäniti?

¿KUNSA SUYASKTANJJA?

22, 23. ¿Kunsa suyasktanjja?

22 David chachajja, “aski jaqenakajj oraq katoqapjjani” sasaw säna (Sal. 37:29; 2 Ped. 3:13). Ukham sasinjja, aka oraqen jakir jaqenakajj taqeniw Diosan arunakaparjam sarnaqjjapjjani sañwa munaskäna. Isaías 65:22 textojj akham siwa: “Markajjasti mä qoqar uñtataw walja maranaka jakarakini” sasa. Uka arunakajja, jaqenakajj walja maranakaw jakapjjani sañwa muni. Ukampis ¿cheqapunit ukham jaksna? Apocalipsis 21:1-4 textojja, jiwañajj janiw machaq mundon jukʼamp utj-jjaniti, Diosaw Jupat jan jitheqtir servirinakaparojj bendisini sasaw qhanañchi.

23 Qalltan utjkäna uka paraisojj aptʼasiwaykchisa, aka oraqejj mayampiw mä suma Paraisor tukuyatäni. Ukanjja jaqenakajj walja bendicionanakwa katoqapjjani sasaw Diosajj arsuwayi. David chachajj akham sänwa: “Aski jaqenakajj oraq katoqapjjani, wiñayatakiw ukan jakapjjarakini” sasa. Isaías libron qellqat profecianakasti, Jesusajj jan walinak lurir jaqer siskäna uka arunakajj kunjamsa phoqasini ukanak kusisit suyañatakiw yanaptʼistu. Jumajj uka Paraisonkasmawa. Uka uru purinini ukhajja, Corea markan apaskäna uka jachʼa tantachäwin “Paraisonwa jikisjjañäni” sasin jilat kullakanakajj sapkäna ukajj phoqasiniwa.

^ Párrafo 18 Marvin Pate sat mä yatichirejj akham sänwa: “‘Jichhüru’ sasinjja, ukürpach paraisonkañatwa Jesusajj parlaskäna sasaw Biblia toqet walja yatjjatirinakajj sapjje” sasa. “Uka amuyojj janiw kuntï Bibliajj yaqhep cheqanakan siski ukampejj pachpäkiti. Sañäni, Jesusajj jiwayatäjjäna uka qhepatjja, oraq manqhankaskänwa jan ukajj Sepulturankaskänwa sasaw Bibliajj qhanañchi, qhepatwa alajjpachar saraskäna” sasa (Mat. 12:40; Hech. 2:31; Rom. 10:7).

^ Párrafo 21Aka revista liytʼirinakan jisktʼäwinakapa” siski uka cheqwa aka revistan uñjjattʼäta.