Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jehová Diosajj munasiñatwa cheqañchistu

Jehová Diosajj munasiñatwa cheqañchistu

“Jehová Diosajj khitinakarutï munaski ukanakarojj cheqañchiwa” (HEB. 12:6).

CANCIÓN: 123, 86

1. ¿Kamsis Bibliajj cheqañchañ toqetjja?

CHEQAÑCHAÑA siski uka aru istʼasajj ¿kunsa amuyta? Inas castigañäkaspas ukham amuysta, ukampis janiw ukak sañ munkiti. Bibliajja cheqañchäwejj taqenitak wali wakiskiriwa sasaw qhanañchi, ukatwa awisajj munasiñampi, uñtʼañampi, yatiñamp chika ayti (Prov. 1:2-7; 4:11-13). Jehová Diosajj wiñay jakasiñaswa muni, wal munasirakistu ukatwa cheqañchistu (Heb. 12:6). Inas cheqañchasajj castigarakchistaspa, ukampis munasiñampiw ukham luraspa. Cheqañchaña siski uka arojj yatichaña sañwa munaraki, kunjamtï mä awkejj wawaparu munasiñat yatichki ukhama.

2, 3. ¿Kunatsa cheqañchañajj yatichañampi, castigañampi sasirakispa? (Aka paginankir fotonak uñjjattʼäta).

2 Uk amuytʼañatakejja, Carlitot parltʼañäni, jupajj pelotampiw uta manqhan anataskäna. Mamitapajja akham sänwa: “Jan uta manqhan pelot anatamti, kunrak pʼakjaskasma” sasa. Carlitojj jan istʼasisaw anataskakïna. Ukatsti mayakwa mä florero pʼakjäna. ¿Kunjamsa mamapajj jupar cheqañchani? Nayraqatajja, kunatsa uk luratapajj jan walïki ukwa amuytʼayani. Awk taykaparu istʼañapajj kunatsa wakisi, kuntï sapki ukajj kunatsa wakiskiri ukanak amuytʼayarakini. Ukjjarusti, pelotap mä qhawqha tiempo jan churasaw castigarakini, ukhamat istʼasirïñ yateqañapataki. Ukajj janis Carlitotak walïkchejja, jan istʼañajj kunatsa jan walïki uk amuyañapatakiw yanaptʼani.

3 Cristianonakajj “Diosan utapan[wa]” jaktanjja (1 Tim. 3:15). Ukatwa Jehová Diosajj kunas wali, kunas jan walïki uk siskistu ukar respettan, jan istʼatasat munasiñampi cheqañchkistu ukarus respetaraktanjja. Jan istʼasitasat jan walinakar purtʼastan ukhaw Jehová Diosajj cheqañchkistu ukar istʼañajj kunja wakiskirisa uk amuytanjja (Gál. 6:7). Diosajj wal munasistu, janiw tʼaqesiñas munkiti (1 Ped. 5:6, 7).

4. 1) ¿Kunjam yatichatasarus Diosajj bendisini? 2) ¿Kunanakatsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

4 Bibliarjam cheqañchasajj wawanakasarusa, Bibliat yatichktan ukanakarus Criston discipulopäpjjañapatakiw yanaptʼsna. Diosan Arupajja, ‘cheqapar sarnaqañ yatichañatakiw’ yanaptʼistu. Diosan Arupampiw wawanakasarusa Bibliat yatichktan ukanakarus kunanaksa Jesusajj mayistu, kunatsa arunakapar istʼañajj wali wakiskiri uk amuyapjjañapatak yanaptʼsna (2 Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20). Ukham yatichatasaruw Jehová Diosajj bendisi, Bibliat yateqerinakajj ukhamatwa yaqhanakaru Criston arkiripäpjjañapataki yanaptʼapjjaspa (Tito 2:11-14 liytʼañataki). Jichhajja, aka kimsa jisktʼanakaruw qhanañchaskañäni: 1) ¿Kunatsa Diosajj munasiñatwa cheqañchistu sasajj sissna? 2) ¿Diosajj khitinakarutï cheqañchkäna ukanakat kunsa yateqsna? 3) ¿Yaqhanakar cheqañchkasajj kunjamsa Jehová Diosampit Jesusampit yateqassna?

DIOSAJJ MUNASIÑAMPIW CHEQAÑCHISTU

5. ¿Kunatsa Jehová Diosajj munasiñampiw cheqañchistu sasajj sissna?

5 Jehová Diosajj munasiñatwa cheqañchistu, yaticharakistu. Jupan amigopakïsksna wiñayatak jakassna ukwa muni (1 Juan 4:16). Cheqañchasajj janipuniw jiskʼachkistuti, ni janis kunatak askïksna ukhamsa uñjkistuti (Prov. 12:18). Antisas respetompiw uñjistu, kunjam jaqëktantï ukanakat sumäkis uk uñjañatakiw chʼamachasi, kun lurañtï amtktan uksa respetarakiwa. Jehová Diosajj Biblia toqe, Bibliat apstʼat qellqatanak toqe, awk taykanakas toqe, jilïr irpirinak toqew jiwasarojj cheqañchistu, ukhamatwa qhawqsa Jupajj munasistu uk amuytanjja. ‘Jan amuyasisa jan wali thakir saranuktan’ ukhajja, jilïr irpirinakajj munasiñampi, pacienciampiw cheqañchapjjestu. Ukham lurasajja Jehová Diosjam munasirïtapwa uñachtʼayapjje (Gál. 6:1).

6. Yaqhepajj kuna lurañanaktï congregacionan katoqki ukanakwa cheqañchatäsajj aptʼasipjje, ¿kunatsa Diosajj munasiñatwa ukham cheqañchi sasajj sissna?

6 Awisajja, maynir cheqañchañatakejj janiw ewjjtʼañak wakiskiti. Maynejj jachʼa juchar purtʼasi ukhajja, kuna lurañanaktï congregacionan katoqki ukanakwa aptʼasispa. Ukhamäkchisa, Jehová Diosajj munasiñatwa ukham cheqañchi. Ukhaman uñjasisajja, Bibliat yatjjatañasa, kuntï yateqki ukanakat lupʼiñasa, orasiñas kunja wakiskirisa ukwa jupajj amuyani. Taqe ukanak lurasajja, Jehová Diosampi jukʼamp sum apasiñatakiw yanaptʼani (Sal. 19:7). Inas tiempompejj congregacionan wasitampi luräwinak katoqjjchini. Congregacionat maynir jaqsuski ukasa, Jehová Diosajj qhawqsa munasistu ukwa amuytʼayistu, ukhamatwa congregacionarojj jan walinakat jarkʼaqasi (1 Cor. 5:6, 7, 11). Niyakejjay Jehová Diosajj cheqaparjam uñjasa maynïr cheqañchchejja, congregacionat jaqsutäpki ukanakarojj jucha luratapajj kunja jan walisa uk amuyasiñapatakiw yanaptʼi, arrepentisiñapatakis chʼamañcharakiwa (Hech. 3:19).

JEHOVÁ DIOSAN CHEQAÑCHÄWIPAJJ YANAPTʼISTUWA

7. 1) ¿Sebna chachajj khitïnsa? 2) ¿Kunjam jaqerus qhepat tukjjäna?

7 Cheqañchatäñajj kunja wakiskirisa uk amuyañatakejja, kunjamsa Jehová Diosajj pä chachanakar cheqañchäna uk uñjañäni. Maynïrejj Sebna satänwa, jupajj Ezequías reyejj apnaqkän uka tiemponwa jakäna. Maynisti Graham satarakiwa, jupajj jichha tiempon jakasir jilatawa. Nayraqatajj Sebna chachat parltʼañäni, amuyatajja Ezequías reyin utapanwa mayordomot servïna, ukhamajj respetat jaqëpachänwa (Is. 22:15). Ukampis qhepatjja, jachʼa jachʼaw tukjjäna, jachʼañchatäñwa thaqjjarakïna. Mä suma sepultura kunwa lurayasïna, wali suma carruajetwa jachʼa jachʼa tukusa sarnaqarakirïna (Is. 22:16-18).

Jiwasatï humilde chuymanïñäni, kunatï jan walïki uk jaytjjañäni ukhajja, Jehová Diosajj bendisistaniwa. (Párrafos 8-10).

8. 1) ¿Kunjamsa Jehová Diosajj Sebna chachar cheqañchäna? 2) ¿Kunjamsa cheqañchatäñajj Sebna chachar yanaptʼpachäna?

8 Niyakejjay Sebna chachajj jachʼañchatäña munchïnjja, Jehová Diosajj cargopat apaqänwa, Eliaquim chacharuw jupa lanti uttʼayäna (Is. 22:19-21). Asirio marka apnaqeri Senaquerib chachajj Jerusalén markar tukjañ amtaskäna, ukapachaw ukajj pasäna. Qhepatjja, Senaquerib reyejj jilïr oficialanakaru, walja soldadonakampiruw judionakar ajjsarayañatak khitäna, ukhamat Ezequías reyis jupar katuyasjjañapataki (2 Rey. 18:17-25). Ezequías reyejja, uka chachanakampi jikisir sarañapatakejj Eliaquim chacharuw pä chachanakampi khitäna. Jupanakat maynejj Sebna chachänwa, ukhajja jupajj reyin secretariopakëjjänwa. Ukhamajj Sebna chachajj janiw wiñayatak chuyma ustʼayaskpachänti, antisas jukʼamp humilde chuymanëjjpachänwa, ukatwa secretariot irnaqañatakis iyaw sispachäna. Kunsa uka chachat yateqassna, uk jichhajj kimsa toqet uñjañäni.

9-11. 1) ¿Kunatï Sebna chachar paskäna ukat kunanaksa yateqsna? 2) ¿Jehová Diosajj kunjamtï Sebna chachar cheqañchkäna ukat kuns amuyta?

9 Maya. Sebna chachajj cargop aptʼaskäna ukajja, “jachʼa jachʼa tukuñanjja aynachtʼañawa utji; pʼeqe waytat sarnaqañansti tinkuñaw utji” sasin Bibliajj siski ukwa amtayistu (Prov. 16:18). Congregacionan inas jumajj suma luräwinak katoqsta, ukhamïpan yaqhanakajj wali wakiskirïkasmas ukham uñjapjjstam. Ukhamächi ukhajja, ¿humilde chuymanïskakiñatakejj chʼamachasïtati? ¿Ukham wali suma luräwinak katoqatamat Jehová Diosarut jachʼañchäta? (1 Cor. 4:7). Apóstol Pablojj akham sasaw qellqäna: “Nayajj sapa mayni[ruw] akham sapjjsma: jan maynis jupa pachpatjja amuypati kunatï amuyañäki ukat jukʼampjja. Antisas suma amuytʼasir jaqjam amuyapjjam” sasa (Rom. 12:3).

10 Paya. Sebna chachajj cambianiwa sasin inas Jehová Diosajj cheqañchchïna (Prov. 3:11, 12). Kunatï Sebna chachar paskäna ukajja, congregacionan luräwinakap aptʼasipki ukanakatakejj wali yateqaskayawa. Wiñayataki chuyma ustʼata sarnaqañat sipansa, Jehová Diosarojj taqe chuyma servisipkakiñapawa, ‘munasiñatwa Jehová Diosajj ukham cheqañchitu’ sasaw amuyapjjañapa. Jiwasatï humilde chuymanïñänejja, munasir Awkisajj bendisistaniwa (1 Pedro 5:6, 7 liytʼañataki). Jupan amparapanjja, mä suma ñeqʼëksnas ukhamäñwa muntanjja, ukhamat jiwasar cheqañchañapataki.

11 Kimsa. Jehová Diosajj Sebna chachar kunjamtï cheqañchkäna ukajja, awk taykanakatakisa, jilïr irpirinakatakisa wali yateqaskayawa. Jehová Diosajj jucha lurañar uñiskchisa, juchar purtʼasipki ukanakarojj munasiskakiwa. Jupajj kunanaktï sum lurktan ukanakakwa uñji. Jumatï mayniru cheqañchañamächi ukhajja, ¿Jehová Diosjamarakit munasiñampi cheqañchäta? (Jud. 22, 23).

12-14. 1) ¿Kunjamsa yaqhepanakajj Jehová Diosan cheqañchatäsajj jikjjatasipjje? 2) ¿Kunjamsa Bibliajj mä jilatar yanaptʼäna, ukat kunas pasäna?

12 Yaqhepanakajja, cheqañchatäsajj wal chuym ustʼayasipjje, ukhamïpansti Jehová Diosatsa, congregacionatsa jitheqtjjapjjewa (Heb. 3:12, 13). ¿Jupanakar janit khitis yanaptʼkaspa? Uka jisktʼar qhanañchañatakejja, Graham sat jilatat parltʼañäni. Jupajj congregacionat jaqsutänwa, tiempompisti kuttʼanjjänwa. Uka qhepatsti, janiw predikirisa ni tantachäwinakarus sarjjänti. Ukatjja, mä jilïr irpir jilataw jupan amigopäñatak chʼamachasïna, ukatwa mä qhawqha maranak qhepat Graham jilatajj ‘jumampiw Bibliat yatjjatañ munta’ sasin säna.

13 Uka jilïr irpir jilatajj akham siwa: “Graham jilatajja, jachʼa jachʼa tukurïnwa. Kawkïr jilïr irpirinakatï jaqsupkäna ukanak contraw jan wal parlirïna. Ukatwa jachʼa jachʼa tukuñat Bibliajj kamsisa, kuna jan walinakarus ukhamäñajj purtʼayistaspa ukanakat yatjjatapjjayäta. Graham jilatajja, Bibliajj kuntï uka toqet siski uk espejotjam uñkatasisajja, janiw kunjam jaqëkäntï ukajj gustkänti. Ukaw cambiañatakejj yanaptʼäna. Jachʼa jachʼa tukuñajj kunjamsa mä ‘jachʼa lawjama’ nayrap tapantatayna, mayninak contra parlirïtapas kunjamsa jupar jan waltʼayaskäna ukanakwa amuyasïna. Ukatsti, jankʼakiw ukanak jaytjjäna. Tantachäwinakarus jan faltasisaw sarjjäna, Bibliatsa taqe chuymaw yatjjatjjäna, sapürurakiw Diosarus orasjjäna. Familia pʼeqtʼirjamajj Diosar serviñansa wali sum phoqjjäna, uk uñjasajj esposapasa, wawanakapasa wal kusisipjjäna” sasa (Luc. 6:41, 42; Sant. 1:23-25).         

14 Uka jilïr irpir jilatajj akham saskakiwa: “Mä urojja, kuntï Graham jilatajj siskitäna ukajj chuymaruw purtʼitäna. Akham sitänwa: ‘Diosar uñtʼatäjatjja, walja maranakaw pasjje, nayrajj precursorat kunwa irnaqawayta. Ukampis jichhapuniw Jehová Diosarojj cheqpachapun wal munasta’ sasa. Mä jukʼa tiempotjja, tantachäwinakan microfononak apnaqas yanaptʼañapatakiw mayipjjäna, jupasti taqe chuymaw uk phoqäna. Kunapachatï maynejj Jehová Dios nayraqatan jiskʼar tuku, cheqañchatapsa taqe chuyma katoqasi ukhajja, walja bendicionanakwa katoqe” sasa.

MAYNIR CHEQAÑCHAÑATAKEJJ JEHOVÁ DIOSAMPIT JESUSAMPITWA YATEQASIÑASA

15. ¿Kunsa cheqañchäwis taqe chuyma katoqasipjjañapatakejj lursna?

15 Suma yatichirïñatakejja, nayraqatajj jiwasaw suma yateqerïñasa (1 Tim. 4:15, 16). Jumarutï Jehová Diosajj mayninakar cheqañchañamataki uttʼaystamjja, humilde jaqëñamawa, Jehová Diosampiw irpayasiñamaraki. Humildëtam uñjasajja, mayninakajj respetapjjätamwa, ewjjtʼanakamarus taqe chuymaw istʼapjjarakini. Uka toqet kunsa Jesusat yateqassna uk jichhajj uñjañäni.

16. Jesusajj kunjamtï yatichirïkäna, cheqañchirïkäna ukanakat ¿kunsa yateqassna?

16 Phoqañajj chʼamäkchïnsa Jesusajj taqe kunanwa Awkiparojj istʼirïna (Mat. 26:39). Yatiñanïtajasa, yatichapksma ukasa, Diosatwa juti sasaw sirïna (Juan 5:19, 30). Jesusajj humilde, istʼasiri ukhamänwa, wali munasiñampiw yatichirïna, mayninakatsa sinttʼasirakirïnwa. Ukatwa suma chuyman jaqenakajj jan ajjsarasa jupar jakʼachasipjjerïna (Lucas 4:22 liytʼañataki). Llakitasipkäna ‘pʼakit cañjama, jan ukajj niya jiwtʼir micha pawiljam’ aynachtʼatäsipkäna ukanakarojja, Jesusan arunakapajj wal chuymachtʼirïna (Mat. 12:20). Apostolonakapajj jupatakik taqe kuns muniri ukhamäpkchïnsa, jupanakatakejj wali paciencianïnwa. Munasiñampiw cheqañcharakirïna (Mar. 9:33-37; Luc. 22:24-27).

17. ¿Kunsa jilïr irpirinakajj congregacionar sum uñjañatakejj lurapjjañapa?

17 Jilïr irpirinakajja, Bibliarjam cheqañchañatakejj Jesusatwa yateqasipjjañapa. Ukhamatwa Jehová Diosampi Jesusampi irpayasiñ munapjjatap uñachtʼayapjjani. Apóstol Pedrojj akham qellqäna: “Jilïr irpirinakjamajja Diosan congregacionaparojj sum awatipjjam, jumanakar katuyatätap layku, ukampis jan obligatjamajja, jan ukasti Dios nayraqatan taqe chuyma uk lurapjjam; janirak kunatï jumanakatak walïki ukak thaqer qollqe chuymäpjjamti, antisas taqe chuym yanaptʼañ munirïpjjam; janirak Diosan herenciaparojj munañanakamaruk apnaqapjjamti, jan ukasti congregacionatakejj yateqaskayäpjjam” sasa (1 Ped. 5:2-4). Jilïr irpirinakajj Jehová Diosampiru, congregación pʼeqtʼiri Cristompiru taqe chuyma istʼapjje ukhajja, jupanakar katuyatäpki ukanakasa, jupanakpachpas bendicionanakwa katoqapjje (Is. 32:1, 2, 17, 18).

18. 1) ¿Kun lurapjjañapsa Jehová Diosajj awk taykanakar mayi? 2) ¿Kunjamsa Jehová Diosajj awk taykanakar kuntï mayki uk phoqapjjañapatak yanaptʼi?

18 Familia taypinsa ukhamarakiwa. Jehová Diosajj akham sasaw familia pʼeqtʼirinakarojj ewjjtʼi: “Awkinaka, jan jumanakajj wawanakamar colerasiyapjjamti, antisas kunjamtï Jehová Diosajj munki ukarjam cheqañchasa ewjjtʼasa uywasipkakim” sasa (Efes. 6:4). ¿Uka ewjjtʼar istʼañajj wakisipuniti? Awk taykanakatï wawanakaparu jan cheqañchapkani ukhajja, Jehová Diosajj jupanakaruw cuenta mayini sasaw Bibliajj qhanañchi (1 Sam. 3:12-14). Ukampis kawkïr awk taykanakatï Jehová Diosaru yanaptʼa mayipki, Aruparjam sarnaqapki, espíritu santompi irpayasipki ukanakarojj Jupaw yatiñsa, chʼamsa churi (Santiago 1:5 liytʼañataki).

TAQENIMPI SUM APASIÑ YATEQAÑASAWA

19, 20. 1) Jehová Diosajj cheqañchkistu uk taqe chuyma katoqastan ukhajja, ¿kuna bendicionanaksa katoqtanjja? 2) ¿Kunanakatsa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni?

19 Jehová Diosajj cheqañchkistu uk taqe chuym katoqastan Jehová Diosampit Jesusampit yateqasis maynïr cheqañchtan ukhajja, walja bendicionanakwa katoqtanjja. Familiansa congregacionansa sumankañaw utjaraki. Janiw khitis yaqhachatjama, uñisitjama amuyaskiti, taqenis kusisitaw jakastanjja. Taqe ukanakajja, kuna bendicionanaktï jutïr urun katoqkañäni ukwa mä jukʼa uñachtʼayistu (Sal. 72:7). Jehová Diosajj cheqañchkistu ukajja, jutïr urun taqenimpi sumankañataki, mä wawaki wiñay jakasiñatakiw wakichtʼistu (Isaías 11:9 liytʼañataki). Jiwasatï ukanakat lupʼiñänejja, Jehová Diosajj cheqañchkistu ukjja wali wakiskiritwa uñjañäni. Cheqas Jupajj munasiñatwa cheqañchistu.

20 Jutïr yatichäwinjja, kunjamsa familiana, congregacionan cheqañchasi ukwa mä jukʼampi yatjjataskañäni. Kunjamsa jiwas pachpa cheqañchassna, cheqañchatäñat sipansa, kunatï jukʼamp jan walïki ukar jan purtʼasiñatakejj kuns lursna, uksa yatjjatarakiñäniwa.