Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Wayn tawaqonaka, Supay contra saytʼasipjjam

Wayn tawaqonaka, Supay contra saytʼasipjjam

“Diosajj churapktam uka taqpach armadurampi uchantasipjjam, ukhamat Diablon jan wali amtanakap contra sum saytʼasipjjañamataki” (EFES. 6:11).

CANCIÓN: 79, 140

1, 2. 1) ¿Kunatsa cristiano wayn tawaqonakajj Supayarusa demonionakarus atipjasipki? (Aka paginankir dibujo uñjjattʼäta). 2) ¿Kuna toqetsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

APÓSTOL Pablojja, cristianonakajj guerrankir soldadonakjamätanwa sasaw qhanañchäna. Ukampis janiw jiwasjam jaqempi nuwasktanti, jan ukasti Supay contra demonionak contraw nuwastanjja. Jupanakaw enemigosajja, nuwasiñatakejj wali experiencianïpjjewa, ukatwa janis atipañjamäpkaspa ukham amuysna. Yamas cristiano wayn tawaqonakatakejj atipjañajj wali chʼamjamäspawa, ukampis atipjapjjaspawa, cheqas atipjasipkiwa. ¿Kunjamsa uk lurapjje? “Tatitun chʼamap katoqasipkaki[tap]” laykuw atipjapjje. Kunjamatï guerran nuwasir soldadonakajj wali wakichtʼatäpkejja, ukhamarakiw jupanakajj wakichtʼatäpjje. ‘Diosajj churkistu uka taqpach armadurampi uchantasitäpjjewa’ (Efesios 6:10-12 liytʼañataki).

2 Apóstol Pablojj uka uñachtʼäwit parlañatakejja, Roma markankir soldadonakajj kunjamsa mä guerrar sarañatakejj isthapisipjjerïna ukanakatwa lupʼpachäna (Hech. 28:16). Uka uñachtʼäwit yatjjatkasajja, Diosajj churkistu uka taqpach armadura uchantasiñajj kunjamsa yaqhep wayn tawaqonakar yanaptʼi, kuna jan walinakansa uñjasipjjaraki ukwa yatjjatañäni.

¿Taqpach armadurampi uchantatäsktati?

‘KUNATÏ CHEQÄKI UKAMPI WAKʼANTASIPJJAM’

3, 4. Biblian yatichäwinakapajj romano soldadonakan cinturonapar uñtasitawa sasajja, ¿kunatsa sissna?

3 (Efesios 6:14 liytʼañataki). Apóstol Pablojj “kunatï cheqäki ukampejj mä wakʼampjam wakʼantasipjjam” sasinjja, romano soldadonakan cinturonapatwa parlaskäna. Uka cinturonajj metal placanakampi uchatänwa, soldadon cinturapwa jarkʼaqarakïna, pecho jarkʼaqasiñ jathi chalecopsa sumwa lugarapar katjjasirakïna. Yaqhep cinturonanakanjja, espadampi espadar uñtasit cuchillompi warkkatasiñatakis utjarakïnwa. Mä soldadojja, uka cinturonap sum wakʼantasisajj jan ajjsartʼasaw guerrar sarirïna.

4 Niya ukar uñtasitarakiw Biblian yatichäwinakapajj kʼari yatichäwinakat jarkʼaqestu, ukhamat Diosat jan jitheqtañasataki (Juan 8:31, 32; 1 Juan 4:1). Uka yatichäwinakar jukʼamp munasiñ yateqañänejja, ‘pecho jarkʼaqasiñ chalecos’ uchasiñajj janiw chʼamäkaniti, mä arunjja, Diosan leyinakaparjam sarnaqañajj janiw chʼamäkaniti (Sal. 111:7, 8; 1 Juan 5:3). Ukat Biblian yatichäwinakap sum amuyañäni ukhajj Supayatsa demonionakatsa jarkʼaqasiñäniwa (1 Ped. 3:15).

5. ¿Kunatsa taqe kunsa cheqpun parlañasa?

5 ‘Kunatï cheqäki ukampi mä wakʼampjam wakʼantasstan’ ukhajja, Bibliarjamaw sarnaqañäni, kunatï cheqäki ukpunwa parlarakiñäni. Kʼarisiñajj Supayatwa juti, uka toqew jupajj jaqenakar engañji. Kʼarisiñajj kʼariski ukarusa kʼarinakar creyki ukarus janiw waltʼaykiti (Juan 8:44). Pantjasirïkstansa, kunatï cheqäki uk parlañatak chʼamachasipjjañäni, janipun kʼarisipjjañäniti (Efes. 4:25). Ukampis cheq parlañajj inas chʼamakïchispa. 18 marani Abigail * kullakajj akham siwa: “Awisajj mä jukʼa kʼarisiñajj mä jan walitsa jarkʼaqestaspawa, ukatwa cheq parlañajj janis walïkaspa ukham awisajj amuyta” sasa. Ukampis ¿kunatsa cheq parlañatak chʼamachasi? Jupajj saskakiwa: “Cheq parlta ukhajja, concienciajajj Jehová Dios nayraqatan qʼomawa. Awk taykajasa amigonakajas jukʼampiw confiyapjjarakitu” sasa. 23 marani Victoria kullakajj akham siwa: “Kuns cheqpun parläta, Diosar creyitamsa qhana arunakamp qhanañchäta ukhajja, jumat larusipjjaniwa. Ukampis jan ajjsarañatakiw yanaptʼätam, Diosampis jukʼamp sumwa apasïta, awk taykamas amigonakamas jukʼampiw respetapjjätam” sasa. Ukhamajj ‘kunatï cheqäki ukampi wakʼantasiñajj’ wali wakiskiriwa.

‘Kunatï cheqäki ukampiw wakʼantasiñasa’ (Párrafos 3-5)

‘CHEQAPAR SARNAQAÑAJJ PECHO JARKʼAQASIÑ CHALECOMPI SASIWA’

6, 7. ‘Cheqapar sarnaqañajj pecho jarkʼaqasiñ chalecompi sasiwa’ sasajj ¿kunatsa sissna?

6 Nayrïr patak maranakan jakiri romano soldadonakajj pechop jarkʼaqasiñataki uchasipjjerïkäna uka yaqhep chaleconakajja, hierro jiskʼa planchanakampi luratänwa. Uka planchanakajj metal gañchonakampi hebillanakampi lipʼichit lurat cintaru mayjjar mayjjaru uchatänwa, soldadon cuerpoparjam luratarakïnwa. Yaqhep planchanakasti kallachipwa jarkʼaqarakïna. Uka armadura uchantatajj janis soldadojj taqekunpun lurirjamäkchïnjja, chuymapwa jan ukajj yaqha ukham cheqanakapwa jarkʼaqäna. Ukatwa soldadojj chalecopankir hierro planchanakapajj yäparu uchatäskiti janicha uk sapa kuti uñakipañapäna. Ukhamat espadasa flechanakas jan mantañapataki.

7 Uka uñachtʼäwejja, Jehová Diosan leyinakapajj kunjamsa chuymas jarkʼaqestu uk sumwa amuytʼayistu (Prov. 4:23). Mä soldadojj hierrot lurat chalecopjja janiw yaqha jan suma metalampi lurat chalecompi cambiykaspati. Jiwasajj ukhamarakiw munañasarjam sarnaqañ munasakejj Diosan leyinakap jan mayjtʼayksnati. Janiw jiwas pachpajj amuyusarjam chuymas jan walinakat jarkʼaqksnati (Prov. 3:5, 6). Jan ukasti, sapa kutiw Diosat katoqktan uka chalecosankir hierrot lurat planchanakapajj yäparu uchatäskiti janicha uk uñakipasiñasa.

8. ¿Kunatsa Diosan leyinakaparjam sarnaqañajj wali wakiskiri?

8 ¿Diosan leyinakap phoqañajj wali chʼamäkaspas ukhamti awisajj amuyta? 21 marani Daniel waynitojj akham siwa: “Biblian yatichäwinakaparjam sarnaqatajatjja, yatichirinakasa yateqer masinakajas wal nayat larusipjjäna. Ukhamïpanjja, janis kuns sum lurkirista ukham amuyasjjayäta, ukat wal llakisjjayäta” sasa. ¿Kunas yanaptʼäna? Jupajj akham saskakiwa: “Qhepatjja, Diosan leyinakaparjam sarnaqañajj kunjamsa yanaptʼistu ukwa amuyayäta. Yateqer masinakajat yaqhepajj drogasjjapjjänwa, yaqhepasti escuelatsa mistjjapjjänwa. Jupanakajj kunjamansa uñjasipjjäna ukajj jan walipunïnwa. Jehová Diosajj cheqapuniw jan walinakat jarkʼaqestu” sasa. 15 marani Madison kullakajj akham sarakiwa: “Kunanakatï masinakajatak sumäkäna ukanakar janiw sañasa, Jehová Diosan leyinakaparjam sarnaqañas nayatakejj chʼamakïnwa” sasa. ¿Kunsa jupajj luräna? Kullakajj akham saskakiwa: “Testigötaj jan armañatakiw chʼamachasiyäta, Supayaw uka jan walinak lurayañ munitu sasaw amuyasirakiyäta. Jan waltʼäwinakar atipjasajja kusisitaw jikjjatasirïta” sasa.

‘Cheqapar sarnaqañajj pecho jarkʼaqasiñ chalecompi sasiwa’ (Párrafos 6-8)

“WISKHUMPI USKUNTASIS WAKICHTʼASIPJJAM”

9-11. 1) ¿Cristianonakatakejj kunas mä wiskhükaspas ukhamajja? 2) ¿Kunas Diosan arunakap jan ajjsaras yatiyañatakejj yanaptʼiristam?

9 (Efesios 6:15 liytʼañataki). Romano soldadojj janiw jan wiskhunejj guerrar sarkaspänti. Uka wiskhupajj lipʼichit luratänwa, kimsa capanïnwa, kayupatakjam luratarakïnwa. Ukaw jan usuchjasiñatakisa wali jayanak sarañatakis yanaptʼäna.

10 Kunjamtï romano soldadonakarojj wiskhu uchasiñajj guerrar sarañatak yanaptʼkänjja, ukhamarakiw “sumankañ yatiyäwinaka” yatiyañajj yanaptʼistu, ukaw ‘kayunakasar wiskhumpi uskuntatäksnas’ ukhamajja (Is. 52:7; Rom. 10:15). Ukampis awisajja, jan ajjsartʼas predikañajj chʼamakïspawa. 20 marani Jaime jilatajj akham siwa: “Yateqer masinakajaru predikañ ajjsarayätwa, phenqʼasirakiyätwa, kunatjjay phenqʼaschiyäta uk janiw amuykti. Ukampis jichhajja, jupanakar yatiyasajj wali kusisitätwa” sasa.

11 ‘Diosan arunakap yatiyañataki sum wakichtʼasiñajj jan ajjsaras parlañatakiw yanaptʼitu’ sasaw walja wayn tawaqonakajj sapjje. ¿Kunjamsa jumajj wakichtʼasirakisma? 16 marani Julia kullakajj akham siwa: “Bibliat apstʼat qellqatanakjja, mochilajar apasipuntwa. Kuntï yateqer masinakajajj creyipki, parlapki uk sum istʼasajja, kunas jupanakar yanaptʼaspa ukwa amuytʼta. Sum wakichtʼasisajj ukarjamaw yaticharakta” sasa. 23 marani María kullakajj akham sarakiwa: “Pacienciampi, munasiñampi masinakajar istʼañajj kuna jan walinakansa uñjasipjje uk amuyañatakiw yanaptʼitu. Kuna yanaptʼanakatï wayn tawaqonakatak utjki ukanak liytʼapuntwa. Ukhamatwa jupanakar Bibliat parlta, jan ukajj Internetan jw.org cheq uñachtʼayta” sasa. Kunjamtï uñjktanjja, wakichtʼasiñajj masinakamar jan ajjsartʼas yatiyañatakiw yanaptʼätam, mä arunjja, ‘wiskhumpi uskuntatäkasmas’ ukhamäniwa.

‘Kayunakasarojj wiskhumpiw uskuntasiñasa’ (Párrafos 9-11)

‘DIOSAR CONFIYAÑAJJ MÄ JACHʼA ESCUDOR UÑTASITAWA’

12, 13. ¿Kunanakäspas ‘Supayan aqkir flechanakapajja’?

12 (Efesios 6:16 liytʼañataki). Romano soldadon ‘escudopajj’ saytʼurojj añchot sipansa jachʼänwa, ukajj kallachipat qonqoripkamaw jarkʼaqäna. Ukampiw soldadonakajj espadatsa flechanakatsa jarkʼaqasipjjerïna.

13 ¿Kunanakäspas ‘Supayan aqkir flechanakapajja’? Jehová Diosajj janis jiwasat llakiskaspa, janis munaskistaspa ukhamwa Supayajj amuyayistaspa. 19 marani Aida kullakajj janis kuns sum lurkaspa ukhamwa amuyasïna, jupajj akham siwa: “Jehová Diosajj janis munaskitaspa, janis amigojañ munkaspa ukhamwa amuyasirïta” sasa. ¿Kunas ukham jan amuyjjañatak yanaptʼäna? Jupajj akham saskakiwa: “Tantachäwinakar sarañaw Diosar jukʼamp confiyañatak yanaptʼitu. Nayrajj janiw tantachäwin arstʼirïkayätti, janiw khitis istʼañ munkitaspati sasaw amuyiriyäta. Ukampis jichhajj janiw ukham amuyjjtti, tantachäwinakan pä kuti, jan ukajj kimsa kuti arstʼañatakiw wakichtʼasta. Awisajj chʼamakiwa, ukampis arstʼasajj kusisitätwa. Jilat kullakanakas wal chʼamañchtʼapjjarakitu. Jehová Diosajj wal nayar munasitapwa tantachäwinakar sarasajj amuyta” sasa.

14. ¿Kunsa Aida kullakan experienciapajj amuytʼayistu?

14 Romano soldadonakan escudopajj mä pachpa medidanikïnwa. Ukampis jiwasan escudosajj mä arunjja, Diosar confiyatasajj jukʼampiw jiltaspa jan ukajj jiskʼaruw tukuspa, ukwa Aida kullakan experienciapajj amuytʼayistu. Ukhamajj qhawqsa Jehová Diosar confiyañäni ukajj jiwasatäjjewa (Mat. 14:31; 2 Tes. 1:3). Ukhamasti Diosar jukʼamp confiyañatakiw chʼamachasiñasa.

‘Diosar confiyañajj mä jachʼa escudor uñtasitawa’ (Párrafos 12-14)

‘SALVACIONAT LUPʼIÑAJJ MÄ CASCOR UÑTASITAWA’

15, 16. ¿Kunatsa jutïrit lupʼiñajj mä cascor uñtasitajja?

15 (Efesios 6:17 liytʼañataki). Romano soldadonakajja, pʼeqepa, kunkapa, ajanup jarkʼaqasiñatakiw casco uchasipjjerïna. Yaqhep casconakajj amparar apañataki katuñanïnwa.

16 Cascojja, soldadorojj pʼeqepwa jarkʼaqerïna, ‘Diosan salvacionapat lupʼiñajj’ ukhamarakiw jan wali amuyunakat jarkʼaqestu (1 Tes. 5:8; Prov. 3:21). Jutïrit lupʼiñajja, jan waltʼäwinakan uñjasktan ukhajj kuntï Diosajj churapjjämaw siskistu ukanak jan armañatakiw yanaptʼistu, jan sinti llakisiñatakis yanaptʼarakistuwa (Sal. 27:1, 14; Hech. 24:15). Cascosajj pʼeqer uchatäñapapuniwa janiw ampararuki apnaqañasäkiti, mä arunjja, ‘Diosan salvacionapat lupʼiñasapuniwa’.

17, 18. 1) ¿Kunjamsa Supayajj cascos jan uchasiñasatak chʼamañchistu? 2) ¿Kunjamatsa Supayampi jan engañjayasitas uñachtʼaysna?

17 ¿Kunjamsa Supayajj cascos jan uchasiñasatak chʼamañchistaspa? Jesusarojj kunjamsa pantjasiyañ munäna uk amuytʼañäni. Jutïrin Reyit uttʼayatäñap suyaskatap Supayajj yatpachänwa. Ukampis apnaqañ qalltañatakejja, Jehová Diosajj amtkäna ukapachkamaw Jesusajj suyañapäna. Janïr uk purinkipanjja, tʼaqesiñapänwa, jiwayataw uñjasiñaparakïna. Ukatwa Supayajj kuntï Jesusajj suytʼaskän uk ukaratpacha churañ munäna, akham sänwa: ‘Jumatejj mä kutikis adoritäta ukhajja, taqe aka markanakjjar munañanïñwa churäma’ sasa (Luc. 4:5-7). Jiwasarojj ukhamarakiw kuntï Jehová Diosajj churañ munkistu uk Supayajj jichpach churañ munistu. Ukampis suytʼañasawa, inas ukañkamajj jan waltʼäwinakan uñjaschiñäni. Ukatwa Supayajj kusisita jakasiñatakejj kunayman churañ munistu. Diosar serviñat sipansa walja yänaka jan ukajj cosasanak jichha tiempona jikjjatañasatakiw chʼamañcharakistu. Janiw Diosan Reinop nayrar uchañas munkiti (Mat. 6:31-33).

18 Karinajj 20 maraniwa, jupajj walja wayn tawaqonakjamarakiw Supayampejj jan engañjayaskiti. Jupajj akham siwa: “Diosan Reinopakiw taqe jan waltʼäwinak askichaspa uk sum yatta” sasa. ¿Kunjamsa ukajj kullakar yanaptʼi? Jupajj saskakiwa: “Paraíso suytʼañajj akapachan kunanaktï jikjjatkirista ukanakat jan sinti llakisiñatakiw yanaptʼitu. Antisas kunanaktï lurañ yatkta ukanak lurasin akapachan wali uñtʼatäñat sipansa, Diosar serviñatakiw chʼamachasta” sasa.

‘Diosan salvacionapat lupʼiñajj mä cascor uñtasitawa’ (Párrafos 15-18)

‘ESPÍRITU SANTOJJ CHURKISTU UKA ESPADA’

19, 20. ¿Kunjamsa Diosan Arup sum apnaqañ yateqsna?

19 Apóstol Pablojj Éfeso markankir jilat kullakanakar carta qellqkäna ukhajja, romano soldadonakan espadapajj 50 centimetronïnwa, ukampiw guerran nuwasipjjerïna. Jupanakajj espadampi nuwasiñ sum yatipjjäna, ukatakejj sapüruw yatsupjjerïna.

20 Diosan Arupajj espadar uñtasitawa sasaw Pablojj säna. Ukhamajj kuntï yatichktan ukanak sum arjjatañatakisa, amuyunakasajj sumäñapatakis Diosan Arup sum apnaqañwa yateqañasa (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15). ¿Kunjamatsa yateqsna? 21 marani Sebastian jilatajj akham siwa: “Bibliat liyisajj sapa capitulot mä versículo qellqtʼasta. Uka qellqtʼat textonakajj waljaw utj-jjetu, wal chʼamañchtʼarakitu. Ukaw Diosatakjam sarnaqañatak yanaptʼitu” sasa. Qalltan parlaniwayktan uka Daniel jilatajj akham sarakiwa: “Biblia liykasajja, kawkïr textonakatï jaqenakaru yanaptʼkaspa ukanakwa qellqtʼasta. Bibliat jaqenakar taqe chuyma yatichañatakisa yanaptʼañatakis chʼamachasta ukhajja, jupanakajj sum istʼapjjetu, ukwa amuyta” sasa.

‘Espadajj Diosan arunakapawa’ (Párrafos 19, 20)

21. ¿Kunatsa Supayarusa demonionakarus jan ajjsarañasäki?

21 Aka yatichäwin parlaniwayktan uka wayn tawaqonakjamarakiw Supayarusa demonionakarus jan ajjsarañasäkiti. Supayasa demonionakas chʼamanïpjjewa ukampis janiw taqe chʼamanïpkiti, jiwirikïpjjewa. Cristojj Waranqa Maranaka Apnaqkani ukhajja, mikʼayar jaqontatäpjjaniwa, uka qhepatsti, jan mayampitakiw tukjatäjjapjjani (Apoc. 20:1-3, 7-10). Khitis enemigosajj uk yattanwa, kunjamsa engañjañ munistu uksa yatiraktanwa, ukampis Jehová Diosan yanaptʼapampejj atipjañäniwa.

^ Párrafo 5 Yaqhepajj yaqha sutimpi uchatawa.