Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jehová Diosjam amuyañatak chʼamachasipjjañäni

Jehová Diosjam amuyañatak chʼamachasipjjañäni

“Machaqar tukupjjañamatakejj amuyunakam machaqar tukuyapjjam” (ROM. 12:2).

CANCIÓN: 56, 123

1, 2. Jehová Diosar serviñan nayrar sartasajja, ¿kun lurañsa yateqtanjja? Uk mä uñachtʼäwimp qhanañchtʼam.

MÄ WAWAJJ regalo katoqe ukhajja, ‘¿kamsañasa?’ sasaw awk taykajj wawapar sapjje. Jupasti uk satakiw ‘yuspära’ saraki. Ukampis jilsjjasajja, kunatsa yuspärasirïñajj awk taykapatak wali wakiskiri uk amuyjjewa. Ukhamajj jan khitin kamsataw kun katoqasas taqe chuyma yuspärjje. ¿Kunatsa ukham lurjje? Jilsjjasajj awk taykapjam amuyañwa yateqjje, ukatwa yuspärasiñsa yatjjaraki.

2 Jiwasampejj ukhamarakiwa, Jehová Diosar uñtʼañ qalltkayätan ukhajja, Diosan qallta yatichäwinakaparjam sarnaqañajj qhawqha wakiskirisa ukwa amuyayätanjja. Ukampis Diosar serviñan nayrar sartasajja, kunas Jupatak wali kunas jan walïkaraki, kunjamsa yaqha ukhamanakatsa amuyi ukanakwa yateqtanjja. Jehová Diosjam amuyañ yateqasin ukarjam sarnaqañataki, jan ukajj ukarjam kuns amtañatak chʼamachastan ukhajja, Jehová Diosan amuyunakapampi yanaptʼayasitaswa uñachtʼaytanjja.

3. ¿Kunatsa Jehová Diosjam amuyañajj chʼamakïspa?

3 Jehová Diosjam amuyañ yateqasajj kusisitäkstansa, taqeniw pantjasirïtanjja, ukatwa awisajj Jupjam amuyañajj chʼamakïspa. Sañäni, Diosajj qʼañu juchanak lurañatsa, qollqe toqetsa, predicañatsa, wila manqʼañatsa jan ukajj uchayasiñatsa kamsisa uk amuyañajj chʼamakïspawa. Ukhamajj ¿kunas Jehová Diosjam amuyañ yateqaskakiñatakejj yanaptʼistaspa? Diosjam amuyañajj ¿kunjamsa jichhasa jutïrinsa suma amtanakar puriñatak yanaptʼistaspa?

KUNJAMSA DIOSJAM AMUYAÑ YATEQSNA

4. Amuyunakas machaqar tukuyañajj ¿kamsañs muni?

4 (Romanos 12:2 liytʼañataki). Uka textonjja, kunsa Diosjam amuyañ yateqañatakejj lursna uka toqetwa apóstol Pablojj qhanañchäna. Pasïr yatichäwinjja, akapachankir jaqenakjam jan sarnaqjjañatakejj amuyunakapsa sarnaqäwinakapsa apanukjjañasawa sasaw yateqawaytanjja. Ukampis janiw ukak lurañasäkiti, Pablojja, ‘amuyunakas machaqaruw tukuyañasa’ sasaw sarakïna. Ukatakejja, Bibliatwa yatjjatañasa ukhamat kunsa Diosajj amuyi uk yatiñataki, yatjjatktan ukatsa lupʼiñasarakiwa, ukatsti Diosjam amuyjjañatakiw chʼamachasiñasaraki.

5. Yatjjatañampi aleqak liyiñampejj ¿kunansa jan pachpäki?

5 Yatjjatañajja, janiw qellqatanak aleqak liyiñakïkiti, ni jisktʼanakan qhanañchäwinakap raytʼañakïkisa. Jan ukasti kunatsa Diosajj ukham lurpacha, kunatsa ukham amuyi, ukanakat amuytʼañasawa. Kunatsa Diosajj yaqhepanak lurañamawa sispachïstu, yaqhepanak janiw lurañamäkiti sarakpachïstu ukanak amuyañatakis chʼamachasiñasarakiwa. Kuna jan wali amuyunak apanukuñas wakisispa ukanakatsa amuytʼañasarakiwa. Cheqas yatjjatkasin taqe ukanakat lupʼiñajj chʼamakïspawa, ukampis lupʼiñatakejj tiempo apstʼasiñasawa. Sañäni, jiwasatï mä hora yatjjatstanjja media hora lupʼiñaw wakisispa (Sal. 119:97; 1 Tim. 4:15).

6. ¿Kunjamsa Jehová Diosan amuyunakapat lupʼiñajj yanaptʼistu?

6 Diosan Arupat sapa kut lupʼtan ukhajja, jiwas pachpaw Jehová Diosan amuyunakapajj cheqapätap amuytanjja. Diosajj kunjamsa amuyi uk jukʼampiw amuytanjja, Jupjam amuyañsa yateqaraktanwa. Nayra amuyunakas apanuktan ukhajja, amuyunakas machaqaptayksnas ukhamawa. Ukham lurasajj jukʼat jukʼatwa Jehová Diosjam amuyañ yateqtanjja.

KUNTÏ LUPʼKTAN UKWA LURARAKTANJJA

7, 8. 1) ¿Kunsa Diosajj utjirinïñ toqet amuyi? (Página 23 ukankir dibujonak uñjjattʼäta). 2) Diosjam amuystan ukhajj ¿kunatakis jukʼamp chʼamachasiñäni?

7 Kunanaktï lupʼktan ukarjamaw jikjjatastansa kuns luraraktanjja (Mar. 7:21-23; Sant. 2:17). Uk qhanañchtʼañatakejja, Diosajj utjirinïñat kamsisa uka toqet nayraqat parltʼañäni. Mateo, Marcos, Lucas, Juan qellqatanakajja, Diosajj kunsa uka toqet amuyi uk sumwa qhanañchi. Yoqaparojj kawkïr awk taykas aka oraqen uywani ukjja wali amuyumpiw Diosajj ajllïna. Jan añcha qollqen chacha warmiruw ajllïna (Lev. 12:8; Luc. 2:24). Mariajj Jesusar ususïna ukhajja, “janiw kawkir puriñas jupanakatak utjkänti, ukatwa telanakampi kʼirtʼasajj uywa liwañjjar iktʼayäna” sasaw Bibliajj qhanañchi (Luc. 2:7). Diosatï Yoqapan nasiñapatak mä suma lugar churañ munaspäna ukhajja, churaspänwa, ukampis Jupar taqe chuyma servir familia taypin jilsuñapwa munäna.

8 Uka sarnaqäwit sum yatjjatasajja, kunsa Diosajj utjirinïñ toqet amuyi ukwa amuytanjja. Yaqhep awk taykanakajja, wawanakapan Diosamp sum apasipjjañapatak chʼamachasiñat sipansa, taqe kun churañatakiw chʼamachasipjje. Ukampis Diosatakejja, jupamp sum apasiñaw jukʼamp wakiskiri. ¿Jiwasajj ukhamti amuyaraktan? ¿Kunsa luratanakasampejj uñachtʼaytanjja? (Hebreos 13:5 liytʼañataki).

9, 10. Mayninakar lanktʼayañ toqetjja, ¿kunjamsa Jehová Diosjam amuyatas uñachtʼaysna?

9 Jichhajj mayninakar lanktʼayañata, mä arunjja mayninakar juchar puriyañata, jan ukajj Diosat jitheqtayañat parltʼarakiñäni. Jesusajj uka toqet akham sänwa: “Nayar confiyir jiskʼanakat mayniru lanktʼayki uka jaqetakejja, jukʼamp walïspawa asnojj muyuyki uka molino qalampi kunkat chinuntasin qotar jaqontatäñapajja” sasa (Mar. 9:42). Maynir lanktʼayañajj Jesusatak janipuniw walïkiti. Niyakejjay Jesusajj Awkipjam chuymanïchejja, Diosajj jan walitwa uñjaraki. Jesusan mä arkiripar luratanakasampi aleqat lanktʼayañajj janipuniw Diosatak walïkiti (Juan 14:9).

10 Kunjamtï Jehová Diosampi Jesusampejj amuyapki ¿ukhamarakit jiwasajj amuytanjja? ¿Kunsa luratanakasampejj uñachtʼaytanjja? Mayninakar jan gustki ukham isisiñas gustkistaspa ukham amuytʼañäni. Isisitasajja, yaqhep jilat kullakanakatakejj janiw walïkaspati jan ukajj jan walinakwa amuyayaspa. Ukhamäspa ukhajj ¿kunsa lursna? Jaqe masisar munasstan ukhajj ¿gustkistu ukham isisiskakiñäniti? (1 Tim. 2:9, 10).

11, 12. Jehová Diosjam amuyañasa munañasampi jan apnaqayasiñasa, ¿kunjamsa juchar jan purtʼasiñatak yanaptʼistu?

11 Yaqha toqet parltʼarakiñäni. Jehová Diosajja, kunatejj cheqapäki ukwa muni, jan wali lurañanakarojj uñisirakiwa (Is. 61:8). Pantjasirïtas laykojj jan walinak lurañ munañaw chuymasan utji, Diosajj uk yatkchisa, kunatï jan walïki ukar Jupjam uñisiñaswa muni (Amós 5:15 liytʼañataki). Diosajj kunatsa jan walïki ukar uñispacha uka toqet amuytʼañajja, Jupjam amuyañatakiw yanaptʼistani, jan walinakarus uñisirakiñäniwa.

12 Kunatï jan walïki ukanakat Diosjam amuyañajja, kunanak lurañas jan walïkaspa uk amuyañatakiw yanaptʼarakistani. Biblian janis uka toqenakat parlkchejja, kunatsa jan lurañajj walïkaspa uk amuyañäniwa. Sañäni, lap dancing sasin uñtʼat ajjtaskañ thoqoñajj niya taqe toqenwa uñtʼata. Ukampis uk thoqoñajj janis juchäkaspa ukhamwa yaqhepajj amuyapjje, janiw chacha warmjam ikthapiñampi pachpäkiti sasaw amuyapjje. * Ukampis ¿Diosajj uka toqet kamspachasa? Jupajj taqe jan walinakaruw uñisi uk janipun armañäniti. Ukhamajja, kunarutï Diosajj uñiski ukar uñisipjjarakiñäni, janipun munañasamp apnaqayasisajj juch lurañar purtʼasipjjañäniti (Rom. 12:9).

KUNSA LURAÑÄNI UKATAKEJJ JANIRÄKIPANWA WAKICHTʼASIÑASA

13. Kunjamtï Diosajj amuyki uka toqetjja, ¿kunatsa janiräkipan amuytʼañasa?

13 Bibliat yatjjatkasajja, kunjamsa Diosjam amuyañajj jan walinakan uñjaskañäni ukhajj yanaptʼistaspa ukwa amuytʼañasa. Ukhamatwa akatjamat mä amtar puriñ waktʼistani ukhajj kun lurañsa yatiñäni (Prov. 22:3). Biblian qellqatäki uka sarnaqäwinakat mä qhawqha jichhajj yatjjatañäni.

14. Potifaran warmiparojj kuntï Joseajj siskäna ukat ¿kunsa yateqsna?

14 José waynat amuytʼañäni. Potifar chachan warmipajj jupamp ikintasiñ munkäna ukhajja, jankʼakiw ‘janiw’ säna. Ukhamatwa casaratäkasin yaqhamp sarnaqañat Diosajj kamsisa uk janiräkipan amuytʼatap uñachtʼayäna (Génesis 39:8, 9 liytʼañataki). Uka warmir akham sänwa: “¿Kunjämaraki nayasti uywirejjarusti uka jan wali luririststi, ukhamarak Dios contrasa juch lurarakiriststi?” sasa. Ukham sasinjja, Joseajj Jehová Diosjam amuyatapwa uñachtʼayaskäna. Jichhajj jiwasat amuytʼarakiñäni. Trabajir masisas jan wali amtampi arjjaykistaspa, jan ukajj maynis qʼañu lurañanakat parlir mensaje, jan ukajj jukʼa isin apsut foto apayankistaspa ukham sañäni. * Jiwasatï kunsa Diosajj uka toqenakat amuyi uk janiräkipan amuytʼañäni ukhajja, janiw jan wali lurañanakar purtʼaskañäniti, antisas Jehová Diosjam amuyataswa uñachtʼayañäni.

15. Jehová Diosat jitheqtayañ munapjjestani ukhajja, ¿kunsa kimsa hebreonakat yateqasisajj luraraksna?

15 Jichhajj Sadrac, Mesac, Abed-nego uka kimsa hebreo waynanakat parltʼañäni. Nabucodonosor reyejj qorit mä ídolo luraykäna ukhajja, adoram satajj ‘janiw ukar adorapkäti’ sasaw sapjjäna. Ukham sasinjja, Jehová Diosat jan jitheqtañatakejj janiräkipan amuytʼapjjatapwa uñachtʼayapjjäna (Éx. 20:4, 5; Dan. 3:4-6, 12, 16-18). ¿Ukajj jiwasar pasarakistaspati? Kʼari religionan mä fiestap lurañatakis jefesajj qollqe maykistaspa ukham sañäni, ¿kunsa ukhajj lursna? Ukhaman uñjasiñ suyañat sipansa, ¿janit jichjatpach amuytʼasiñajj wakiskaspa? Ukham lurasajja, uka kimsa hebreo waynanakjamarakiw kunatï Jehová Diosar kusisiyki uk lurañäni, parlarakiñäni.

¿Bibliat apstʼat qellqatanakat sumti yatjjattanjja, wila uchayasiñ toqetsa mä documento lurjjtanti, doctorampis parljjaraktanti? (Párrafo 16).

16. Jehová Diosajj kunsa amuyi uka toqet sum amuytʼañajja, ¿kunjamsa akatjamat usuntat uñjassna ukatakejj wakichtʼistu?

16 Akatjamat usuntasina, jan ukajj chijir purtʼasisin hospitalar pursna ukhajja, kunsa Diosat jan jitheqtañatakejj lursna uka toqet janiräkipan amuytʼañajj wali wakisirïspawa. Cheqas janiw khitis wilsa ni wilajj pusir jaljaski (glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaquetas, plasma) ukanakampi uchayasiñsa munktanti (Hech. 15:28, 29). Ukampis doctoranakatï wilasamp yaqhanak lurañ munapjjani ukhajja, jiwasaw lurapjjaniti janicha uk amtjjañasa. Ukatakejj kunsa Diosajj uka toqet amuyi ukwa Biblian yatichäwinakaparjam amuytʼañasa. Cheqas ukjja janiw hospitalan usuntatäjjtan, jan ukajj ‘jankʼakiw amtañama’ sapkistani ukhakejj amtañasäkiti, jan ukasti jichjatpachaw uka toqet sum yatjjatañasa, mä documentsa lurañasa, jan ukajj doctorampis parlañasaraki. *

17-19. Jichjatpach Diosjam amuyañ yateqañajj ¿kunatsa wali wakiskiri? Uk mä uñachtʼäwimp qhanañchtʼma.

17 Tukuyañatakejja, kuntï Jesusajj Pedror siskäna uka toqet amuytʼarakiñäni. Pedrojj Jesusar akham sänwa: “Tata, jan ukham parlamti” sasa. Jehová Diosajj kun lurañapsa munäna uk Jesusajj sumwa amuytʼpachäna, profecianakajj jakäwipatsa jiwañapatsa parlkäna ukanakatsa amuytʼarakpachänwa. Ukaw Awkipat jan jitheqtañatakisa jaqenak layku jiwañatakis chʼamañchtʼpachäna (Mateo 16:21-23 liytʼañataki).

18 Jichhürunakanjja, Jehová Diosajj jupan amigopäsna, arunakapsa taqe chuym yatiysna ukwa muni (Mat. 6:33; 28:19, 20; Sant. 4:8). Ukampis kunjamtï Jesusar paskänjja, ukhamarakiw maynejj jan taqe chuyma yatiyañasatak suma amtampi chʼamañchistaspa. Sañäni, jefesatï trabajon jukʼamp qollqe ganañ puesto churañ munistaspa ukhajja, ¿kunsa lursna? Uka trabajojj tantachäwir sarañatsa, jan ukajj predikir sarañatsa tiempo apaqestaspa ukhajj iyawssnati. Jan ukajj jumatï waynästa, jan ukajj tawaqöstajja, utat sarjjasin jukʼamp yatjjatir sarañamatak yanaptʼañ munapjjeristam ukhajj ¿kunsa lurasma? ¿Ukhakit Diosar yanaptʼa mayisma, jan ukajj Bibliat apstʼat qellqatanakatsa yatjjatasma? ¿Familiaranakamarusa jilïr irpirinakarus ukhakit mä amtar puriñatakejj jisktʼasisma? ¿Janit Jehová Diosajj uka toqet kamsisa uk yatiñatakejj jichjatpach yatjjatañajj wakiskaspa, ukhamat Diosjam amuyañataki? Ukham lurañäni ukhajja, janiw taqe kunar jankʼak iyawskañäniti. Antisas Diosar jukʼamp serviñ amtktan ukarjam lurañatakiw chʼamachasiñäni.

19 Inas yaqha ukhamanakajj pasarakchistaspa. Cheqas janiw taqe kunatak wakichtʼasksnati. Ukampis Bibliat sapaki yatjjatkasajja, kunsa Jehová Diosajj taqe ukanakat amuyi uk amuytʼañatakiw chʼamachasiñasa. Ukhamtï lurañänejja, kuntï yatjjatawayktan uk amtañäniwa, taqe kunatakis wakichtʼatarakiñäniwa. Ukhamajja, kunjamsa Jehová Diosajj amuyi uk yatiñatakisa Jupjam amuyañatakis chʼamachasipjjañäni. Jichhasa jutïrinsa Diosjam amuyañajj kunjamsa suma amtanakar puriñatak yanaptʼistaspa uka toqetsa lupʼipjjarakiñäni.

DIOSJAM AMUYAÑAJJ JUTÏRINSA YANAPTʼISTANIWA

20, 21. 1) Paraisonjja, ¿munañasarjamat taqe kuns lurañäni? 2) ¿Kunsa kusisit jakasiñatakejj jichhürunakan lurañasa?

20 Paraíso puriniñap walpun muntanjja. Niya taqe cristianonakaw ukan wiñayatak jakasiñ suytanjja. Diosan Reinopajja, kunanakatï akapachan tʼaqesiykistu ukanak niyaw tukj-jjani. Cheqas Paraison jakasjjañäni ukhajja, kunas gustistu jan gustkarakistu, kunanaksa lurañäni ukanak jiwas pachpaw amtaskakiñäni.

21 Ukampis ukham libre jakasiñas utjkchinejja, janiw munañasarjampun sarnaqkañäniti. Paraison jakasir llampʼu chuyman jaqenakajja, Jehová Diosan leyinakaparjama, kuntï Jupajj amuyki ukarjamaw kunas wali kunas jan walïkaraki uk amtañäni. Ukham lurasajja, sumankañana, kusisita ukhamaw jakasiñäni (Sal. 37:11). Jichhürunakansa, Jehová Diosjam amuyañatak chʼamachasiñäni ukhajja, kusisitaw jakasiraksna.

^ Párrafo 12 Lap dancing ukajja, jukʼa isinik thoqori chachasa jan ukajj warmisa mä jaqen jarphiparu qontʼasisin jan walinak luras onoqki ukawa. Maynitï ukanak luraspajja, qʼañu juchanaksa lurkaspa ukhamawa. Uka toqet sum yatjjatasinjja, jilïr irpirinakajj comité judicial uk uttʼayapjjaspawa. Mä cristianotï uk thoqchejja, jilïr irpirinakaruw yanaptʼa mayiñapa (Sant. 5:14, 15).

^ Párrafo 14 Sexteo (jan ukajj sexting) ukajja, yaqhanakar qʼañu lurañanakat parlir mensajenaka, videonaka jan ukajj jukʼa isin apsuta fotonaka celularat apayañawa. Uka toqet sum yatjjatasinjja, wakischi ukhajj jilïr irpirinakajj comité judicial uk uttʼayapjjaspawa. Awisajja, wawanakaw ukham jan walinakar purtʼasisajj autoridadanakan juchañchatäpjje. Jukʼamp yatjjatañatakejja, Internetan jw.org cheqanwa “¿Tiene algo de malo el sexteo?” siski uka yatichäwi liytʼasma (ukatakejj ENSEÑANZAS BÍBLICAS > JÓVENES > LOS JÓVENES PREGUNTAN siski ukaruw español arut mantasma). “Cómo advertirles sobre el sexteo”, sat yatichäwsa ¡Despertad! noviembre, 2013 revistan páginas 4, 5 ukanwa español arut uñjjattʼarakisma.

^ Párrafo 16 Biblian kawkïr yatichäwinakapas yanaptʼistaspa uk yatiñatakejja, “Diosan munasiñapan jakasipxañäni” sat libron páginas 215-218 ukwa uñjjattʼasma. Yaqha yanaptʼanakas utjarakiwa.