Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Maynin pantjasitap uñjasajj janiw aynachtʼañasäkiti

Maynin pantjasitap uñjasajj janiw aynachtʼañasäkiti

“Maynit maynikama khuyaptʼayasirïpjjam, perdonasirïpjjarakim maynit maynikama” (EFE. 4:32).

121, 75 QʼOCHUNAKA

1, 2. Jehová Diosajj markapat ¿kamsänsa?

DIOSAN markapajja, wali muspharkañaw jiljjattaski. Cheqas Diosan servirinakapajj pantjasir jaqenakjamajj kunansa pantjasipjjapuniwa. Ukhamäkchisa, qollan ajayun yanaptʼapampiw Diosan markapajj aka Oraqpachan jiljjattaski. Servirinakap toqejja, Jehová Diosajj walja askinakwa jikjjatawayi.

2 Khä 1914 maranakanjja, Jehová Diosan servirinakapajj jukʼanikïpjjänwa. Ukhamäkchïnsa, Diosan arunakap yatiyañatakiw wal chʼamachasipjjäna. Diosan yanaptʼapampejj walja waranq waranqa jaqenakaw Biblian cheqa yatichäwinakapat yateqawayapjje, qhepatsti Jehová Diosan Testigonakaparuw tukupjjäna. Diosajj nayratpachaw markapat akham säna: “Aka mä jukʼa jaqenakasti waranqanakaruw tukupjjani, aka mä qawqha jaqenakasti mä jachʼa markaw tukupjjarakini. Nayätwa [Jehová] Tatitojja, nayaw taqe ukanakjja horasaparu phoqhasiyarakï” sasa (Isa. 60:22). Uka arunakajj aka qhepa urunakanwa phoqasiski. Walja markanakanjja, markachirinakapajj janiw kimsaqallqo millonarus purkiti, ukampis Jehová Diosan Testigonakapajj ukat sipansa waljanïpjjewa.

3. ¿Kunjamsa Jehová Diosan markapajj munasirïtap uñachtʼayawayi?

3 Jehová Diosajj wali munasiriwa, ukatwa Jupjam munasirïpjjañapataki aka qhepa maranakan markapar yanaptʼawayi (1 Juan 4:8). Jesusasti arkirinakapar akham sänwa: “Aka machaq mandamientwa churapjjsma: Maynit maynikama munasipjjam. [...] Jumanakatejj maynit maynikama munasipjjätajja, taqeniw amuyapjjani nayan discipulonakajjäpjjatama” sasa (Juan 13:34, 35). Ukham munasir chuymanïñajj jichhürunakan wali wakiskiripuniwa, ¿kunatsa ukham sistanjja? Aka qhepa maranakanjja, walja guerranakaw utjawayi. Payïr Jachʼa Chʼajjwäwinakwa niya 55 millón jaqenakajj jiwarawayapjje. Ukampis Jehová Diosan Testigonakapajj janiw ukar mitisiwayapkiti (Miqueas 4:1, 3 liytʼañataki). Ukhamatwa jaqe masipar jan jiwayawayapkiti (Hech. 20:26).

4. ¿Kunatsa Diosan markapajj nayraruw sartaski sasin sissna?

4 Supayan jarkʼatpachasa, Diosan markapajj nayraruw sartaski, “akapach diosajj” Supayawa sasaw Bibliajj qhanañchi (2 Cor. 4:4). Supayajj gobiernonak toqe, radio ukhamarak televisión toqew Diosan arunakap jan yatiyasiñapatakejj chʼamachasiwayi, ukampis jan jarktʼirjamäsajja, cheqa yupaychäwit jaqenakar jitheqtayañwa amtawayi. Ukhamarus tiempopan jukʼakïtapwa yatisiraki, ukatwa kunayman toqet maynir jitheqtayañ muni (Apo. 12:12).

IYAWSÄWISAJJ YANTʼATAW UÑJASISPA

5. ¿Kunatsa jaqe masisajj chuym ustʼayistaspa? (23 janankir foto uñjjattʼam).

5 Cristiano tamanjja, Diosampiru jaqe masimpiru munasiñaw nayranki. Mä kutejja, ley yatichiri mä chachaw akham sasin Jesusar jisktʼäna: “Yatichiri, ¿kawkïr mandamientos taqet sipansa wali jachʼajja” sasa. Jesusasti sarakïnwa: ‘“Tatit [Jehová] Diosamaruw munäta taqe chuymamampi, taqe almamampi, taqe amuyumampiraki”. Ukawa taqet sipansa jachʼa mandamientojja. Payïri mandamientosti ukar uñtatarakiwa: “Jaqe masimarusti juma kipkarjam munarakim”’ sasa (Mat. 22:35-39). Adán chachan juchachasitapatwa taqenis juchanïtanjja sasaw Bibliajj qhanañchi (Romanos 5:12, 19 liytʼañataki). Ukhamätas laykojja, inas mä jilatasa jan ukajj mä kullakas chuym ustʼaychistaspa, ukhaw qawqsa Jehová Diosarusa markaparus munastan ukajj yantʼata uñjasispa. Ukhaman uñjasisajj ¿kunsa lursna? Khä nayra tiemponjja, Diosan servirinakapajj arumpisa, luratanakapampisa mayninakarojj chuym ustʼayapjjarakïnwa. Jupanakan sarnaqäwinakapat yateqasiñaw jichhürunakan yanaptʼistaspa.

Elí sacerdoteru wawanakapar jan cheqañchir uñjasajja, ¿kunjamakis jikjjatassnäna? (6 tʼaqa uñjjattʼäta)

6. ¿Kunansa Elí sacerdotejj pantjasïna?

6 Elí sacerdotet parltʼañäni, jupajj pä yoqanakanïnwa. Uka pä yoqanakapajj janiw Diosan leyinakapar respetapkänti. Bibliajj jupanakat akham siwa: “Elí sacerdoten wawanakapasti jan wali jaqenakäpjjänwa, janirakiw jupanakajj Tatiturojj ajjsarapkänti” sasa (1 Sam. 2:12). Jan walinak lurapjjatap yatisajja, Elí sacerdotejj janiw wawanakapar cheqañchkänti. Ukatwa Jehová Diosajj juparusa, pä yoqanakaparus juchañchäna (1 Sam. 3:10-14). Qhepatjja, Elí chachan familiapat jutirinakajja, janiw sacerdotjam sirvjjapjjänti. Elí sacerdoteru wawanakapar jan cheqañchir uñjasajja, ¿kunjamakis jikjjatassnäna? Wawanakapar jan walinak lurir uñjasajja, ¿jupanakat yateqasisati Jehová Diosat jitheqtsnäna?

7. 1) ¿Kuna jachʼa juchanakarus Davitajj purtʼasïna? 2) Davitaru jan walinak lurir uñjasajja, ¿kunsa Diosajj luräna?

7 Jehová Diosajj wal Davitar munasïna, Bibliajja ‘Davitajj Jupan chuymapar purtʼkirïnwa’ sasaw qhanañchi (1 Sam. 13:13, 14; Hech. 13:22). Qhepatjja, Davitajj jachʼa juchanakaruw purtʼasïna. Kunapachatï Urías chachajj guerran nuwasiskäna ukhajja, Betsabé (Bat-seba) warmipampiw Davitajj wachoq juchar purtʼasïna, ukatsti Betsabé warmejj usurëjjänwa. Davitajj usurïtap yatïna ukhajja, Urías chacharuw jawsayanïna, ukhamat warmipampi ikintañapataki. Ukhamatwa jaqenakajj Betsabé warmejj Urías chachapatak usurïtap amuyapjjaspäna. Ukampis Uriasajj janiw utapar sarañ munkänti. Ukatwa Davitajj ejercitop pʼeqtʼirir akham säna: ‘Uriasarojj nayrarupun uchapjjam, ukhamat jiwañapataki’ sasa. Ukham jan walinak luratapatjja, Davitasa familiapasa kunayman jan walinakanwa uñjasipjjäna (2 Sam. 12:9-12). Ukhamäkchïnsa, Jehová Diosajj Juparu “cheqa chuymamampi” servitapatjja, Davitarojj khuyaptʼayänwa (1 Rey. 9:4). Jiwasatï uka tiempon jaksnäna ukhajja, Davitaru jan walinak lurir uñjasajj ¿kunjamakis jikjjatassnäna? ¿Janit Jehová Diosar sirvjjsnäna?

8. 1) ¿Kuna arsutapsa Pedrojj jan phoqkäna? 2) Pantjaskchïna ukasa, ¿kunatsa Diosajj Pedror askit uñjaskakïna?

8 Jichhajj Pedrot parltʼarakiñäni. Juparojj Jesusaw apostolöñapatak ajllïna. Ukhamäkchïnsa, awisajj arsutapampisa luratanakapampisa, pantjasïnwa. Mä kutejja, Jesusar akham sänwa: ‘Mayninakajj jaytanukupkätam ukasa, nayajj janipuniw jaytanukkämati’ sasa (Mar. 14:27-31, 50). Ukampis kunapachatï Jesusajj uñisirinakapampi katuntat uñjaskäna ukhajja, mayni apostolonakjamarakiw Pedrojj Jesusaru jaytanukuwayjjäna. Janiw ukakïkänti, kimsa kutirakiw Jesusar jan uñtʼir tuküna (Mar. 14:53, 54, 66-72). Ukham luratapatjja, Pedrojj taqe chuymaw arrepentisïna, ukatwa Diosajj jupar perdonasin askit uñjaskakïna. Jiwasatï Jesusan arkirinakapat maynirïsnäna ukhajja, Pedron pantjasitap uñjasajj ¿Diosat jitheqtjjsnänti?

9. ¿Kunatsa ‘Jehová Diosajj cheqaparuw kuns uñjaskani’ sasajj taqe chuyma confiysna?

9 Nayra tiempon Diosan servirinakapajj arsutampisa, luratanakapampisa, mayninakarojj chuym ustʼayapjjänwa. Jichhürunakantï chuym ustʼayapjjestani ukhajja, ¿kunsa lurañäni? ¿Tantachäwinakar janit sarjjsna? Jehová Diosatsa markapatsa ¿jitheqtañti amtjjsna? Jan ukajj ¿‘Jehová Diosajj khuyapayasiriwa, Jupajj maynin arrepentisiñapwa suyi’ sasach amuysna? Maysa toqetjja, jachʼa juchanakaru purtʼasipki ukanakajj janiw awisajj arrepentisipkaspati. Ukhamäspa ukhajja, ¿‘Jehová Diosaw horasapar askichaskani’ sasat taqe chuyma confiyañäni? Inas Jehová Diosajj jucha luririrojj tamat jaqschini. Cheqas Jehová Diosajj kunatï cheqapäki ukpun lurani.

JEHOVÁ DIOSAT JANIPUN JITHEQTAPJJAÑÄNITI

10. Judas Iscarioten pantjasitapasa, Pedron pantjasitapasa, ¿Jesusarojj aynachtʼayänti?

10 Khä nayra tiemponjja, mayninakar jachʼa juchanak lurir uñjasajj janiw Diosan servirinakapajj Jehová Diosatsa, markapatsa jitheqtapkänti. Ukanakat maynïrejj Jesusawa. Jupajj 12 apostolonakapar ajlliñatakiw Awkipar arum paqar yanaptʼa mayisïna. Ajllkäna uka apostolonakapat maynïrejj Judas Iscariotënwa, qhepatsti jupajj Jesusaruw aljantäna. Janiw ukakïkiti, Pedro apostolopas Jesusar jan uñtʼiriw tukurakïna (Luc. 6:12-16; 22:2-6, 31, 32). Apostolonakajj chuymapsa ustʼayapkchïnjja, Jesusajj janiw Jehová Diosarusa, arkirinakaparus juchañchkänti, jan ukasti, Diosat jan jitheqtasaw serviskakïna. Ukham luratapatwa Diosajj jiwatat jaktayäna, ukatsti Reinopan apnaqañapatakiw reyit uttʼayarakïna (Mat. 28:7, 18-20).

11. ¿Kunsa Diosajj markapat arsuwayi?

11 Jesusan sarnaqäwipajja, Jehová Diosata, markapata jan jitheqtañatakiw chʼamañchistu. Cheqas uk lurañaw taqenir waktʼistu. Aka qhepa urunakanjja, Jehová Diosajj servirinakaparuw aka Oraqpachan kunatï cheqäki uk yatiyasiñapatak yanaptʼaski, Jupan markapakiw uk luraski. Markapankirinakajja, suma yatichäwinakap katoqasajj wali kusisitaw jikjjatasipjje, mayachtʼataw servipjjaraki. Isaías 65:14 qellqatanjja, akham sasaw Diosajj arsuwayi: ‘Markajajj kusisiñatsa qʼochusipjjaniwa, chuymanakapan kusisiñajj utjatap layku’ sasa.

12. Mayninakan pantjasitanakap uñjasajja, ¿kunsa lurañasa?

12 Diosan servirinakapajja, yanaptʼap katoqasajj kunatï askïki ukwa lurapjje, ukatwa kusisit jakasipjje. Ukampis akapachankir jaqenakajja, janiw kusisit jakasipkiti ni suytʼäwinïpkarakisa. Maynitï arumpisa, luratanakapampisa, chuyma ustʼayistaspa ukhajja, janipuniw Jehová Diosatsa, markapatsa jitheqtañasäkiti. Antisas Diosat jan jitheqtasaw serviskakiñasa, arunakaparus istʼaskakiñasawa. Ukhamarus mayninakan pantjasitanakap kunjamsa uñjañasa, ukatjja kunsa lursna ukanakwa yateqañasaraki.

¿MAYNINAKAN PANTJASITAP UÑJASAJJ KUNSA LURSNA?

13, 14. 1) ¿Kunatsa mayninakan cheqap lurapjjañap jan suyañasäkiti? 2) ¿Diosan kuna arunakapsa amtañasa?

13 Maynitï arupampisa, luratapampis chuym ustʼayistaspa ukhajj ¿kuns lursna? Bibliajj akham siwa: “Jan colerasiñampi atipayasimti, colerasiñajj pisi amuytʼan jaqenkiwa” sasa (Ecl. 7:9). Pantjasir jaqenakätas laykojja, walja kutiw pantjastanjja. Ukhamajj jilat kullakanakasan taqe kuns cheqap lurapjjañap janiw suyañasäkiti, arsutanakapansa luratanakapansa, pantjasipjjakipuniniwa. Maysa toqetjja, pantjasitanakap imjjasiñajj janiw walïkaspati, ukhamtï lursna ukhajja, Jehová Diosarojj janiw kusisitajj sirvjjsnati. Ukhamarusa, iyawsäwisajj aynachtʼaspawa, Jehová Diosan markapar jaytañ kunwa amtjjsna, wiñay jakañatak suytʼäwinïktan uksa aptʼassnawa.

14 Kusisit jakasiñatakisa, suytʼäwis jan aptʼasiñatakisa, Jehová Diosan aka arunakapat amtasiñasawa, Jupajj akham sänwa: “Uñtapjjam, nayajj mä machaq alajjpachampi mä machaq oraqempi uskü. Kunatejj utjkän ukajj armatäjjaniwa, janirakiw khitis mayampsa jupanakatjja amtaskjjaniti” sasa (Isa. 65:17; 2 Ped. 3:13). Diosat jan jitheqtirinakaw uka bendicionanak katoqapjjani.

15. Mayninakajj chuym ustʼayapjjestani ukhajja, ¿kunsa Jesusan arunakaparjamajj lurañasa?

15 Janïraw mä suma Paraison jakasktanti. Ukhamajj maynitï arumpisa, luratanakapampis chuym ustʼayistani ukhajja, kun lurañassa Jehová Diosajj muni ukwa sum amuytʼañasa. Jesusan ewjjanakapatwa amtsna, jupajj sänwa: “Jumanakatejj jan wali luratanakapat masinakamarojj perdonapjjäta ukkhajja, alajjpachankir Awkimajj jumanakarojj perdonapjjarakïtamwa. Masinakamar jan perdonapkäta ukasti, jumanakan Awkimasti janirakiw kuna juchanakamatsa perdonapkarakïtamti” sasa. Mä kutejja, akhamwa Pedrojj Jesusar jisktʼäna: ‘Kunapachatejj jilajajj kuna jan walsa luritani ukhajja, ¿paqallq kutti perdonañajajja?’ sasa. Jesusasti sarakïnwa: “Janiw paqallq kuti sisksmati, jan ukasti, paqallq tunka paqallqo kuti sismawa” sasa. Ukhamajj mayninakar perdonañatakejj jankʼakïñasawa, ukwa Jesusan uka arunakapajj amtayistu (Mat. 6:14, 15; 18:21, 22).

16. ¿Kunsa Joseyat yateqassna?

16 Kunapachatï mayninakajj chuyma ustʼayapjjestani ukhajja, José waynat amtañaw yanaptʼistaspa. Jupajj mä sullka jilanikïnwa, jupanakan awkipajj Jacob satänwa, mamapasti Raquel satarakïnwa. Jacobojj yaqha wawanakanirakïnwa, ukampis taqe wawanakapat sipansa, Joseyaw wali munatänjja. Ukatwa jilanakapajj wal uñisipjjäna, uñisiñatsti Joseyaruw esclavot aljantapjjäna, qhepatsti Egiptor apataw uñjasïna. Walja maranak qhepatsti, wali suma irnaqtʼirïtapatjja, Joseyajj Egipto markan jachʼa jilïrit uttʼayatänwa, Faraonakiw jupat jilïrïnjja. Mä qawqha maranakatsti, machʼaw utjäna, ukatwa jilanakapajj manqʼa alasir Egiptor sarapjjäna. Kunapachatï Joseyajj jilanakapar uñjäna ukhajja, jankʼakiw jupanakar uñtʼäna, ukampis jilanakapajj janiw jupar uñtʼapkänti. Jilanakapajj jan walsa jupar lurapkchïnjja, janiw kikpat kikpa kuttʼaykänti, antisas kunjam chuymanëjjapjjänsa uk yatiñatakiw yantʼäna. Jilanakapan suma chuymanëjjapjjatap amuyasajja, khitïnsa jupajja ukwa jilanakapar yatiyjjäna. Ukatsti sarakïnwa: “Jan ajjsarapjjamti. Nayaw jumanakarusa, wawanakamarusa manqʼañjja churasipkäma” sasa. Ukham arunakampiw Joseyajj jilanakapar chuymachtʼäna (Gén. 50:21).

17. Mayninakajj chuyma ustʼayapjjestani ukhajja, ¿kunsa lurañasa?

17 Taqeniw pantjasirïtanjja uk janipun armañäniti, inas jiwasajj mayninakar chuym ustʼayaraksna. Maynir chuyma ustʼayatas amuyasstan ukhajja, jupampiw parlañasa, ukatsti sumankthapiñasawa. Uk lurañatakiw Bibliajj ewjjtʼistu (Mateo 5:23, 24 liytʼañataki). Kunapachatï pantjasktan ukhajja, mayninakajj perdonistaspa ukwa muntanjja, ¿janit jiwasajj uk lurkaraksna? Efesios 4:32 qellqatajj akham sistuwa: “Sumankapjjam, maynit maynikama khuyaptʼayasirïpjjam, perdonasirïpjjarakim maynit maynikama, kunjämtejj Diosajj jumanakaru perdonapjjtam Cristo toqe ukhama” sasa. Jiwasatï jilat kullakanakasar munasstan ukhajja, janiw pantjasitanakap imjjaskañäniti (1 Cor. 13:5). Mayninakan pantjasitanakap perdonañäni ukhajja, Jehová Diosajj pantjasitas perdonarakistaniwa. Ukhamajj Jehová Diosat yateqasisa mayninakar perdonapjjañäni (Salmo 103:12-14 liytʼañataki).