Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jehová Diosajj servirinakapar yanaptʼapuniwa

Jehová Diosajj servirinakapar yanaptʼapuniwa

“Aka cheqaw thakejja, sarasipkakim” (ISA. 30:21).

65, 48 QʼOCHUNAKA

1, 2. 1) ¿Kuna kimsa arunakas waljanirojj jiwañat qhespiyawayi? (Aka janankir foto uñjjattʼam). 2) ¿Kuna wakiskiri yanaptʼsa Diosan servirinakapajj katoqapjje?

“SAYTʼAM, UÑTAM, ISTʼAM”. Estados Unidos markanjja, uka kimsa arunakaw walja jaqenakarojj jiwañat qhespiyawayi. Khä 1900 maranakanjja, uka arunakani letreronakaw kawkhantï autonakana ukhamarak trenanakan thakinakapajj pasjaski uka cheqanakan uchasirïna. Chijir jan purtʼasiñatakejja, auto apnaqerinakajj janiw trenajj paski ukhajj pasapjjañapäkänti, uka amtampiw uka letreronakajj uchasïna. Letreronakan qellqatäkäna uka arunakar istʼañajj wali wakiskirïnwa, ukhamatakwa maynejj jakañap qhespiyasispäna.

2 Jehová Diosajja, ukham letreronak uchañat sipansa jupa pachpaw wiñay jakañaru apiri thaknam irpaskistu, jan walinakatsa jarkʼaqarakistuwa. Jupa pachpas jiwas nayraqatan ‘aknam sarapjjam’ siskistaspa ukhamawa. Maysa toqetjja Jehová Diosajj wali munasiri awatirjamawa. Jupaw servirinakaparojj jakañaru irpir thakit jan saranukupjjañapatak yanaptʼi (Isaías 30:20, 21 liytʼañataki).

JEHOVÁ DIOSAJJ SERVIRINAKAPAR YANAPTʼAPUNIRÏNWA

3. ¿Kunatsa jaqenakajj jiwapjje?

3 Nayratpachasa, Jehová Diosajj servirinakapar yanaptʼapunirïnwa, ewjjtʼanaksa churapunirïnwa. Amuytʼañataki, Edén jardinanjja wiñay kusisita jakasipjjañapatakejj qhana ewjjtʼanakwa Jehová Diosajj jaqenakar churäna (Gén. 2:15-17). Ukampis Adanampi Evampejj janiw uka ewjjtʼanakar istʼapkänti. Ukham lurapjjatapatjja janiw sum jakasjjapjjänti, tʼaqhesiñanakanwa uñjasipjjäna. Qhepatsti, jan mayamp jaktaniñatakiw jiwapjjäna. Jehová Diosar istʼañat sipansa Eva warmejj mä katarirukiw istʼäna, Adán chachasti Eva warmiparuw istʼarakïna. Ukham lurapjjatapatjja, jupanakasa wawanakapasa jiwañataki juchañchatäpjjänwa.

4. 1) Uma Juicio qhepatjja, ¿kuna yaqha ewjjtʼanaksa Diosajj churäna? 2) ¿Kun amuytʼañatakis uka ewjjtʼanakajj yanaptʼistu?

4 Noé chachan urunakapanjja, Jehová Diosajj Uma Juiciot qhespipjjañapatakiw jaqenakar ewjjtʼarakïna. Uma Juicio pasatatsti yaqha ewjjtʼanakwa Diosajj churarakïna. ‘Aychjja manqʼasipkasmawa’ sasaw Jehová Diosajj jaqenakar säna, ukampis jakañajj wilankatap laykojja ‘wilanpach aychjja janiw manqʼapjjañapäkänti’ (Gén. 9:1-4). Uka ewjjtʼanakajja, kunjamsa Jehová Diosajj jakañar uñji uk amuytʼañatakiw yanaptʼistu. Diosaw jakañ churirejja, ukhamasti Jupa sapakiw kunjamsa jakañar uñjañasa uk saspa. Jakañampiru wilampiru qollanat uñjatap laykojja, ‘janiw jaqe masimar jiwayätati’ sasaw Jehová Diosajj säna. Ukampis khitinakatï uka ewjjtʼaparjam jan sarnaqapki ukanakarojja, Diosajj cuenta mayini (Gén. 9:5, 6).

5. 1) ¿Kuna toqetsa aka yatichäwin yatjjataskañäni? 2) ¿Kunatakis aka yatichäwejj yanaptʼistani?

5 Noé chachajj jakkäna uka qhepatjja, Jehová Diosajj servirinakapar ewjjtʼaskakïnwa. Kunjamsa uk luräna, uka toqetwa aka yatichäwin yatjjataskañäni. Uk yatjjatañaw Diosan ewjjtʼanakapar istʼañatakisa Paraisor mantañatakis yanaptʼistani, ukatsti uka ewjjtʼanakar istʼañajj qawqha wakiskirisa uk amuytʼañatakis yanaptʼarakistaniwa.

MÄ MACHAQ MARKATAK EWJJTʼANAKA

6. 1) ¿Kunatsa Diosajj israelitanakar yaqha ewjjtʼanak churäna? 2) Diosan bendicionap katoqañatakejja, ¿kunsa israelitanakajj lurapjjañapäna?

6 Moisés chachan urunakapanjja, Jehová Diosan servirinakapajj kunjamsa sarnaqapjjañapäna, kunjamsa Juparus yupaychapjjañapäna uka toqetwa Diosajj ewjjtʼarakïna. Amtañäni, Jacob chachan wawanakapajja, 200 jila maranakaw Egipto markan jakapjjäna. Ukansti, egipcionakajj taqeniw kʼari diosanakaru ukhamarak jiwatanakaru yupaychapjjäna. Costumbrenakapasa sarnaqäwinakapasa Jehová Diosatakejj janipuniw walïkänti. Israelitanakajj Egipto markat mistjjapjjäna ukhajja, yaqha ewjjtʼanakaw jupanakatakejj munasïna. Janiw egipcionakampi apnaqat esclavöjjäpjjänti, jan ukasti Jehová Diosan leyinakaparjamaw sarnaqapjjañapäna. Uka toqet yatjjattʼat mä qawqha jaqenakajja, hebreo arut “ley” sasin jaqokipaski uka arojja, “irpaña, yanaptʼaña jan ukajj yatichaña” sañwa muni sasaw sapjje. Diosan markaparojja, Moisesan Leyipajj mä perqjjamaw qʼañu luräwinakatsa kʼari diosanakar yupaychañatsa jarkʼaqäna. Amtañäni, israelitanakajj Diosar istʼapjjäna ukhajja, bendicionanakwa katoqapjjäna. Ukampis jan istʼapkäna ukhajja, jan walinakanwa uñjasipjjäna (Deuteronomio 28:1, 2, 15 liytʼañataki).

7. 1) Israelitanakarojja, ¿kunatsa Jehová Diosajj jukʼamp ewjjtʼanak churäna? 2) Leyejj israelitanakar yanaptʼänwa sasin ¿kunatsa sissna?

7 Israelitanakarojja, ¿kunatsa jukʼamp ewjjtʼanak churañajj wakisïna? Mesiasana, jan ukajj Jesucriston puriniñapatakiw Moisesan Leyipajj israelitanakar wakichtʼäna. Mesiasan puriniñapampiw Diosan amtapajj phoqasiñapäna. Leyejja, israelitanakan pantjasirïpjjatapsa, mä qhespiyiri, jan ukajj jan juchani mä jaqen taqenitaki jiwañap wakisitapsa amuytʼayarakïnwa (Gál. 3:19; Heb. 10:1-10). Ukatsti, kawkïr familiattï Mesiasajj jutañapäkäna uka familiarus jarkʼaqarakïnwa. Kunapachas Mesiasajj uñstañapäna uksa amuytʼayarakïnwa. Ukhamatwa Leyejj ‘mä wawa uywirjamäna’, mä arunjja Cristor puriñatakiw israelitanakar yanaptʼäna (Gál. 3:23, 24).

8. Moisesan Leyipajj walja aski yatichäwinakaniwa ¿kunatsa uka yatichäwinakarjam sarnaqañasa?

8 Kuna ewjjtʼanaktï Jehová Diosajj israelitanakar churkäna ukajj jiwasar yanaptʼarakistuwa. Janis Moisesan Leyiparjam sarnaqjjstanjja, kuna yatichäwinakatejj uka Leyin utjki uk amuytʼañatak “saytʼañäni, uñtarakiñäni” ukhajja, jakäwisansa, qollan Diosar serviñansa yanaptʼistaniwa. Diosaw Moisesan Leyip yateqañasatakisa ukhamarak uka Leyin aski yatichäwinakaparjam sarnaqañasatakis Biblian qellqayawayi. Jesusajja, Moisesan Leyinakapat sipansa jukʼamp suma ewjjtʼanakwa churawayistu, ukanakatjja wal yuspärtanjja. Amuytʼañatakejj Jesusan aka arunakapar “istʼañäni”, jupajj sänwa: “Istʼapjjaraktawa kunatï: ‘Janiw wachoqa juchan sarnaqätati’ satäkänsa ukjja. Ukampis nayajj sapjjsmawa, khititejj mä warmirojj munapayañataki uñtejja, niyaw chuymapanjja jupampi wachoqa juchjja lurjje” sasa. Kunjamtï uñjktanjja, janiw wachoq jucha lurañak apanukuñasäkiti, jan ukasti uka juch lurañ munañsa apanukuñasarakiwa (Mat. 5:27, 28).

9. Mesiasajj purinkäna ukhajja, ¿kunatsa Jehová Diosajj jukʼamp ewjjtʼanak churäna?

9 Mesiasajj purinkäna ukhajja, Jehová Diosajj yaqha ewjjtʼanakwa servirinakaparojj churäna, amtanakapatsa jukʼampwa qhanañcharakïna. ¿Kunatsa? Mayampiw mayjtʼäwinakajj utjäna. 33 maranjja, Israel markaru jaytanukusinjja Jehová Diosajj cristiano tamaruw markapäñatak ajllisjjäna.

DIOSAN ISRAELAPATAK EWJJTʼANAKA

10. 1) Cristiano tamatakejja, ¿kunatsa machaq leyinakajj munasïna? 2) Moisesan Leyipampi Criston leyipampejja, ¿kunansa jan kikpäki?

10 Nayrïr patak maranakanjja, cristian tamaru mantirinakajj kunjamsa sarnaqapjjañapäna Jehová Diosarus yupaychapjjañapäna uka toqetwa machaq ewjjtʼanak katoqapjjarakïna. Jupanakajj janiw Moisesan Leyiparjam sarnaqjjapjjañapäkänti, jan ukasti ‘machaq pactorjamaw’ sarnaqapjjañapäna. Moisesan Leyipajj mä sapa markarukiw churasïna, ukampis Diosan Israelapajja walja markatäñapänwa. Kunjamtï uñjktanjja, ‘Diosatakejj taqe casta jaqes mayakiwa. Jupasti kuna casta jaqerus katoqakiwa, khitinakatejj jupar ajjsarki, ukhamarak aski lurapki taqe ukanakaru’ (Hech. 10:34, 35). Moisesan Leyipajj Suma Oraqen jakirinakaru apnaqañatakiw qalar qellqasïna, ukampis ‘Criston leyipajja’ Biblian aski yatichäwinakaparjam luratawa, cristianonakan chuymanakapan qellqantatarakiwa. Jupanakajj kawkinsa jakasipkchejja uka aski yatichäwinakarjamaw sarnaqapjje (Gál. 6:2).

11. ¿Kuna pä wakiskir ewjjtʼanaksa Jesusajj arkirinakapar churawayäna?

11 Diosan Israelapajja, Jesús toqew Diosan ewjjtʼanakap katoqapjjañapäna, ukaw jupanakarojj yanaptʼañapäna. Jesusajja, janïr machaq pacto lurkasaw arkirinakaparojj wali wakiskiri pä ewjjtʼanak churawayäna. Ukanakat maynejj Diosan arunakap yatiyañatakïnwa, maynïristi kunjamsa sarnaqapjjañapäna ukhamarak jupanak purajj kunjamsa uñjasipjjañapäna uka toqetarakïnwa. Uka ewjjtʼanakajj taqe cristianonakatakïnwa, ukhamajj alajjpachar sarañataki ajllitästansa, jan ukajj aka oraqen jakañataki suytʼäwinïstansa taqeniw uka ewjjtʼanakarjamajj sarnaqañasa.

12. ¿Kunjamsa Diosan arunakap yatiyañajj mayjtʼawayi?

12 Diosan arunakap yatiyañ toqet parltʼañäni. Israelitanak tiemponjja, Jehová Diosar serviñ muniri jan israelitanakajja, Israel markaruw sarapjjañapäna (1 Rey. 8:41-43). Ukampis Jesusan ewjjtʼaparjamajja ukajj mayjtʼañapänwa (Mateo 28:19, 20 liytʼañataki). Jesusan arkirinakapaw jichhajj jaqenakaru yatichirejj sarapjjañapäna. Ukaw 33 mara Pentecostés fiestan uñachtʼayasïna. Uka urunjja, Jesusan 120 arkirinakapaw qollan ajayu katoqapjjäna. Ukhamatwa judionakarusa, judionakan religionaparu mantirinakarus Diosan arunakap yatiyapjjäna (Hech. 2:4-11). Qhepatsti Samaria markankir jaqenakaruw Diosan arunakapajj yatiyasiñ qalltasirakïna. 36 maransti yaqha markanakankir jan circuncidat jaqenakaruw yatiyasirakïna. Ukhamatwa Diosan arunakapajj Oraqpachan yatiyasiñapäna.

13, 14. 1) Jesusan ‘machaq mandamientop’ phoqañatakejja, ¿kunsa lurañasa? 2) ¿Kunansa Jesusajj yateqaskayajja?

13 Jichhajja Jesusan payïr ewjjtʼapat parltʼarakiñäni. Uka ewjjtʼajj ‘machaq mandamientönwa’, ukanjja kunjamsa cristianonakajj maynit maynikama uñjasipjjañapäna uka toqetwa qhanañchi (Juan 13:34, 35 liytʼañataki). Jupanakajj munasiñampiw maynit maynikam uñjasipjjañapäna, jilat kullakanakap laykusa jakäwip aptʼasiñatakejj jankʼakïpjjañapänwa. Moisesan Leyipanjja uka ewjjtʼajj janiw utjkänti (Mat. 22:39; 1 Juan 3:16).

14 Jesús pachpaw uka ewjjtʼarjam luräna. Jupajja, arkirinakapar wal munasitap laykuw jakäwip aptʼasiñapäna, ukatakejj wakichtʼatänwa. Jiwasajj jilat kullakanakas laykojj uka pachparakwa lurañasa, ukwa Jesusajj muni. Ukatakejja inas jupanak layku tʼaqhesiñasa, jan ukajj jakäwis aptʼasiñas wakischini (1 Tes. 2:8).

JICHHÜRUNAKATAKI, JUTÏRITAKI EWJJTʼANAKA

15, 16. 1) Jichhürunakanjja, ¿kunjamsa Jehová Diosajj markapar yanaptʼaski? 2) ¿Kunjamanakansa jichhürunakan jakasktanjja?

15 Jesusajj tiempoparuw arkirinakaparojj ajay toqet manqʼa churi, ukjja ‘amuyasiri cheqapa uywata’ toqew luri (Mat. 24:45-47, MT). Akapachan mayjtʼäwinakajj utjawayki ukarjamaw Jesusajj ‘amuyasiri cheqapa uywataʼ toqejj arkirinakapar wali wakiskiri ewjjtʼanak churawayi. ¿Kunanakas akapachan mayjtʼawayi?

16 Kunjamtï Diosan Arupajj siskejja, ‘qhepa urunakanwa’ jakasktanjja, niyaw jachʼa tʼaqhesïwi urojj purinini (2 Tim. 3:1; Mar. 13:19). Supayasa sajjranakapasa alajjpachat jaqoqanitäpjjarakiwa ukatwa walja tʼaqhesiñanakajj aka Oraqen utji (Apo. 12:9, 12). Maysa toqetsti, Jesusan ewjjtʼaparjamaw Diosan arunakapjja Oraqpachana ukhamarak walja arunakat yatiyaraktanjja. Janipuniw kunapachas Diosan Arupajj ukham yatiyasirïkänti.

17, 18. ¿Kunsa ewjjtʼanak katoqasajj lurañasa?

17 Yatiyañatakejj walja yanaptʼanakwa Diosan markap toqejj katoqtanjja. ¿Ukarjamati yatiyasktanjja? Tantachäwinakanjja, kunjamsa uka yanaptʼanakarjam yatiysna uka toqetwa ewjjtʼasi. Ukhamajja, ¿uka ewjjtʼanakar istʼasktanti? ¿Ukanakjja Jehová Dios pachpas ewjjtʼkistaspa ukhamti amuyasktanjja?

18 Jehová Diosan bendicionap katoqaskakiñatakejja kuna ewjjtʼanaktï Diosajj markap toqe churkistu ukarojj istʼañasawa. Jichjatpachwa istʼasirïñasa, ukhamatwa kuna ewjjtʼanaktï jachʼa tʼaqhesïwi urun katoqkañäni ukar istʼañajj jan chʼamäkaniti. Akapachajj uka tiemponwa tʼunjatäni (Mat. 24:21). Supayajj aka Oraq jan apnaqjjani ukhasa yaqha ewjjtʼanakajj munasiskakiniwa.

Paraison jakirinakatakejja, machaq ewjjtʼanakani rollonakaw utjani. (19, 20 tʼaqanak uñjjattʼäta).

19, 20. 1) ¿Kuna rollonakas jutïr pachan jistʼartani?

19 Moisesajj jakkäna uka tiemponjja, israelitanakajj machaq ewjjtʼanakwa katoqapjjäna. Nayrïr patak maranakansa cristianonakajj ukhamarakiw ewjjtʼanak katoqapjjäna, uka ewjjtʼajj ‘Criston leyipänwa’. Jutïr pachanjja machaq rollonaka, jan ukajj libronakaw jistʼarasini sasaw Bibliajj qhanañchi (Apocalipsis 20:12 liytʼañataki). Uka rollonak toqew Jehová Diosajj machaq ewjjtʼanakjja jaqenakar churpachäni. Kunanakatï uka rollonakan qellqatäkani ukarjam yatjjatasaw jaktirinakasa Paraison jakirinakas Jehová Diosan amuyunakap jukʼamp sum amuyapjjani. Ukhamajj niyakejjay Diosan arunakap jukʼamp sumpach amuychiñänejja, taqeniw munasiñampi respetompi uñjasiñäni, janirakiw uñisisiñasa ni jiskʼachasiñas utj-jjaniti (Isa. 26:9). Jesucristojj Reyjam aka Oraq apnaqjjani ukhajja, ¿kunanakampsa yateqpachañäni? ¿Kunanaksa mayninakarus yatichpachañäni uk amuyasmati?

20 Jiwasatï ‘uka libron qellqatäki’ ukarjam sarnaqañäni, Jehová Diosarus jan jitheqtas serviñäni ukhajja, sutisajj wiñayatakiw ‘jakañ libron’ qellqantatäni, ukatjja wiñayatakiw aka Oraqen jakasirakiñäni. Ukhamasti, Diosan Arupat yatjjatañakejj SAYTʼAÑÄNI, uka ewjjtʼanak sum amuytʼañatakis UÑTARAKIÑÄNI, Diosan ewjjtʼanakaparus ISTʼARAKIÑÄNI. Ukhamtï lurañänejja, jachʼa tʼaqhesïwin qhespiyatäñäniwa, wali yatiñani wali munasiri Jehová Dios Awkisatsa wiñayaw yatjjataskakiñäni (Ecl. 3:11; Rom. 11:33).