Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Wayn tawaqonaka, Diosarojj jukʼampiw confiyapjjañama

Wayn tawaqonaka, Diosarojj jukʼampiw confiyapjjañama

‘Iyawsañajja kuntejj jan uñjtan ukajj cheqätapa amuyañawa’ (HEB. 11:1).

41, 69 QʼOCHUNAKA

1, 2. Wayn tawaqonakajja, ¿kunsa jisktʼasipjjaspa, ukat kunsa Bibliajj ewjjtʼi?

GRAN BRETAÑA markankir mä kullakarojja, mä yateqeri masipajj akham sataynawa: “Jan amuytʼasisaw Diosajj utjiwa sasin sistajja” sasa. Alemaniankir mä jilatajj akham sarakiwa: “Profesoranakajajja, Bibliajj taqe kunas Diosan luratawa sasin siski ukajj mä cuentokïkaspas ukham amuyapjje. Ukhamïpanjja, janiw yateqerinakar uka toqet parljjapjjeti, monot jutatätanwa sasin taqenis amuyapkaspa ukhamwa yatichirinakajj amuyapjje” sasa. Francia markankir mä kullakajj akham sarakiwa: “Colegiojankir profesoranakajja, yaqhep yateqerinakaru Diosar creyipjjatap uñjasajj wal muspharapjje” sasa.

2 Diosajj janis luririsäkaspa ukhamwa jaqenakajj jichhürunakan amuyapjje. Wayn tawaqo, jumatï Jehová Diosar servisksta jan ukajj Jupat yateqasksta ukhajja, inas akham jisktʼassta: “¿Kunjamsa ‘Jehová Diosajj Luririsawa’ sasin yaqhanakar amuytʼayirista?” sasa. Bibliajja, kuntï liyktan, istʼktan, yatjjatktan ukanakat lupʼiñatakiw chʼamañchistu. Diosan Arupajj siwa: “Yatiñasti [...] suma ewjja arunakampi, chʼikhi chuymampiwa imätam” sasa. Ukhamajja, Bibliajj kʼari yatichäwinakamp jan apayasiñataki, Jehová Diosar jukʼamp confiyañatakiw yanaptʼätam (Proverbios 2:10-12 liytʼañataki).

3. ¿Kuna toqetsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

3 Jehová Diosar jukʼamp confiyañatakejja, nayraqatajj sumwa Jupar uñtʼañasa (1 Tim. 2:4). Ukatakejj Biblia ukhamarak Bibliat apstʼat qellqatanak liykasinjja, mä rat samartʼasin sum amuytʼañasawa (Mat. 13:23). Ukham lurasajja, Jehová Diosajj Luririsätapa ukhamarak Bibliajj Diosan Arupätapwa amuysna (Heb. 11:1). Uka toqet jichhajj yatjjatañäni.

KUNJAMSA DIOSAR JUKʼAMP CONFIYSNA

4. 1) Jaqejj monot jutatawa sasin iyawsañasa, taqe kunas Diosan luratawa sasin iyawsañasa, ¿kunansa niya kikpaki? 2) ¿Kun lurañasas wakisispa?

4 Inas maynejj akham sischistaspa: “Jaqenakajj monot jutatätanwa sasin cientificonakajj yatichapki ukajj cheqapunïskiwa. ¿Kunatsa jumajj Diosar creyta? Janiw khitis Diosar uñjkiti” sasa. Waljaniw ukham amuyapjje. Cheqas janiw khitis Diosar uñjkiti, janirakiw khitis Diosar kun lurirsa uñjawaykiti (Juan 1:18). Ukampis monot jutatätanwa sasin sapki ukanakajja, kuntï jan uñjapki ukaruw creyisipkaraki. Janiw khiti cientificosa, ni yaqha jaqenakasa mä kasta animalat yaqha kasta animalar tukuskir uñjawayapkiti. Sañäni, janiw khitis mä asiruta jan ukajj mä jararankhut mä leonaru jan ukajj mä elefanteru tukuskir jichhakamajj uñjawaykiti (Job 38:1, 4). Ukhamajja, kunatsa Diosaw taqe kunsa lurawayi sasin sistan, jan ukajj kunatsa monot jutatätanwa sasin sistan uk sum amuytʼañasawa, ukatsti ukham amuyatasajj walikïskiti janicha ukwa amuytʼañasaraki. Walja jaqenakajja, taqe kun suma lurtʼatätap uñjasajja, Diosajj taqe kun Lurirïtapa, wali chʼamanïtapa, ukhamarak suma chuymanïtapwa amuyawayapjje (Rom. 1:20).

Yaqhanakar sum amuytʼayañatakejja, pachpa arusan utjkistu uka yanaptʼanakatwa yatjjatañasa. (5 tʼaqa uñjjattʼäta).

5. ¿Kunas Diosan luratanakapat jukʼamp yatjjatañatakejj yanaptʼistaspa?

5 Taqe kun uñjasasa, ukjjat lupʼisasa, taqe kunas yäpar suma lurtʼatätapwa amuytanjja. Iyawsäwinïtas laykuw taqe kun Luriri jan uñjkay mä Diosan utjatap amuytanjja. Luratanakap uñjasajja, suma chuymanïtapa, wali yatiñanïtapwa amuyaraktanjja (Heb. 11:3, 27). Maysa toqetjja, ¿kunas Diosan luratanakapat jukʼamp yatiñatakejj yanaptʼistaspa? Kuntï cientificonakajj Diosan luratanakapat yatjjatasin qellqawayapki uk liytʼañaw yanaptʼistaspa. Uka toqenakat yatjjatañatakejj aka yanaptʼanakaw utjistu: Las maravillas de la creación revelan la gloria de Dios sat video, ¿Es la vida obra de un Creador?, El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis, ¿Chiqapuniti Diosax sum jakasiñas munpacha? sat folletonaka. Ukatsti kunatsa yaqhep cientificonakajj ‘Diosajj utjaskapuniwa’ sasin sisjjapjje uka entrevistanakaw ¡Despertad! revistan utji. “¿Casualidad o diseño?” sat mä yatichäwis utjarakiwa, ukanjja mä animalasa, panqaranakasa, yaqha ukhamanakas kunjam lurtʼatasa ukaw qhanañchasi, ukanak uñjasajja, kunjamsa cientificonakajj uka kikpa lurañ amtapjje ukaw qhanañchasiraki.

6. ¿Kunjamsa Bibliat apstʼat qellqatanakajj yanaptʼistaspa?

6 Obra de un Creador, El origen de la vida folletonakatjja, Estados Unidos markankir 19 marani mä jilatajj akham siwa: “Uka folletonakajj wali sumawa. Walja kutipuniw liytʼta” sasa. Francia markankir mä kullakajj akham sarakiwa: “‘¿Casualidad o diseño?’ sat yatichäwejj wali muspharkañ toqenakatwa parli. Wali yatjjattʼat cientificonakajj Diosan luratanakapat yateqasiñsa munapkchejja, janipuniw kikpa lurapkiti” sasa. Sudáfrica cheqankir mä jilatampi esposapampejj 15 marani phuchapat akham sapjjarakiwa: “¡Despertad! revistan ‘Entrevista’ sat yatichäwejj utjki ukpunwa phuchajajj nayraqat liytʼasi” sasa. Jiwasatï uka qellqatanak liytʼañäni ukhajja, Diosajj cheqapuni utjaskatapwa amuyañäni. Ukaw kʼari yatichäwinakat amuyasiñatakisa, Diosar jukʼamp confiyañatakis yanaptʼistani. Diosar confiyatasajj kunjamtï mä qoqajj suma saphintatäsin thayanak contrajj saytʼaskejja ukhamäniwa (Jer. 15:5-8).

DIOSAN ARUNAKAPAR CONFIYAÑÄNI

7. ¿Kunatsa Diosajj jiwas pachpa ‘kunatejj walïki, jan walïkaraki uk uñtʼañas’ muni?

7 “¿Kunatsa Biblian yatichäwinakapar creytjja?” sasin jisktʼasiñajj janiw jan walïkiti. Mayninakan creyitap laykuki creyiñasjja, Jehová Diosajj janiw munkiti. Jan ukasti jiwas pachpa ‘kunatejj walïki, jan walïkaraki uk uñtʼañaswa’ muni. Ukhamajj sum amuytʼasiñasawa, ukaw cheqa yatichäwinak amuytʼañatakisa, iyawsäwisan jan aynachtʼañatakis yanaptʼistani (1 Timoteo 2:4; Hebreos 5:14 liytʼañataki). Bibliajj kuna toqenakatsa parli uk amuyañatakejja, kuna toqetsa wal yatjjatañ muntan ukwa yatjjatañasa.

8, 9. 1) ¿Kuna toqetsa yaqhepanakajj yatjjatapjje? 2) Liyisin sum amuytʼañajja, ¿kunjamsa yaqhepanakar yanaptʼawayi?

8 Yaqhepanakajj profecianakatwa yatjjatapjje. Yaqhepanakasti, kuntï Bibliajj parlki uk sum amuytʼañatakejja, kuntï nayra sarnaqäwinakat yatjjatirinakasa, cientificonakasa, arqueologonakas sapki ukwa uñakipapjjaraki. Sañäni, Adán ukhamarak Eva warmejj juchar purtʼasisinwa Dios contra saytʼasipjjäna, uka qhepatwa Diosajj Génesis 3:15 qellqatan jikjjataski uka profecía arsuwayäna. Bibliankir taqe profecianakat sipansa uka profeciaw nayrïrejja, ukaw Diosan Reinopajj suma gobiernötap amuyañatak yanaptʼistu, kunjamsa uka gobiernojj tʼaqhesiñanak jan mayampitak chhaqtayani uk amuyañatakis yanaptʼarakistuwa. Génesis 3:15 qellqatat yatjjatañatakejj ¿kunanaksa lursna? Kunjamsa uka profeciajj phoqasini uk sum amuyañatakejja, kawkïr jiskʼa tʼaqanakas yanaptʼistaspa uk mä listaruw qellqtʼassna. Ukjjarusti kuna tiemponsa uka jiskʼa tʼaqanakajj qellqasiwayi ukarjamaw mä lista lurtʼasiraksna. Ukham lurkasajja, Biblia qellqerinakat sapa maynejj kunjamsa uka profecía jukʼamp sum amuyasiñapatak qellqawayapjje ukwa amuyañäni. Amtañäni, Biblia qellqerinakajj janiw mä tiemponak jakawayapkiti. Ukaw kunjamsa Diosajj qollan ajayupampi Biblia qellqerinakar yanaptʼäna uk amuyañatak yanaptʼistani (2 Ped. 1:21).

9 Bibliankir sapa mayni librojja, Diosan Reinopatwa parli, uka toqetwa Alemaniankir mä jilatajj wal lupʼitayna. Jilatajj siwa: “40 chachanakaw Biblia qellqawayapjje, jupanakajj janiw mä tiemponak jakawayapkiti, ni jupanakkamas uñtʼasiwayapkiti, ukhamäkchïnsa, mä pachpatakwa qellqawayapjje” sasa. Australiankir mä kullakajja, Yatiyañataki diciembre 15, 2013 revistan mä yatichäwitwa yatjjatatayna, ukanwa Pascua fiestasa, Génesis 3:15 qellqatasa, Mesiasat parlir profecias mä kikpatak parlatap amuyäna. Kullakajj akham sänwa: “Uka yatichäwi yatjjatasajja, Jehová Diosajj wali suma chuymanïtapwa amuyawayta. Israelitanakar Pascua fiesta amtapjjañap maykäna ukajja, Jesusanwa phoqasïna ukajj wali muspharkañawa. ¡Pascua fiestajj kunjamsa qhepat phoqasiwayi uk wal lupʼiyäta!” sasa. Uka kullakajja, kuntï liykäna uk wal lupʼïna, ukhamatwa sum amuytʼäna. Ukaw Diosar jukʼamp confiyañatakisa, Jupar jakʼachasiñatakis yanaptʼäna (Mat. 13:23).

10. Bibliar jukʼamp confiyañatakejja, ¿kunjamsa jan kun imtʼasa Biblia qellqapjjatap yatiñajj yanaptʼistu?

10 Biblia qellqerinakajja, jan kun imtʼasaw qellqawayapjje, janiw ukat ajjsarayasipkänti. Bibliajj qellqaskäna uka tiempon jakir qellqerinakat yaqhepajja, markapat kunatï sumäki, marka pʼeqtʼirinakapajj kuna askinaksa lurawayapjje ukakwa qellqapjjäna. Ukampis Diosan profetanakapajj janiw kunatï sumäki ukak qellqapkänti, jan ukasti Israel markasa, reyinakasa kuna jan walinaksa lurapjjäna uksa qellqapjjarakïnwa (2 Cró. 16:9, 10; 24:18-22). Ukhamarusa, Biblia qellqerinakajj pachpa pantjasitanakapsa, Diosan servirinakapan pantjasitanakapsa qellqapjjarakïnwa (2 Sam. 12:1-14; Mar. 14:50). Gran Bretaña markankir mä waynajj akham siwa: “Jan kʼarisisa qellqapjjatap yatiñajj wali muspharkañawa. Ukaw Bibliajj cheqapuni Diosan Arupätap amuyañatak yanaptʼistu” sasa.

11. ¿Kunatsa Diosajj Biblia toqew yanaptʼistu sasin sistanjja?

11 Jaqenakajj Biblian yatichäwinakapampi yanaptʼayasipjje ukhajja, kunjamsa Bibliajj jakäwipan yanaptʼi ukwa amuyapjje. Ukaw Bibliajj Diosan Arupätap amuyañatak jupanakar yanaptʼi (Salmo 19:7-11 liytʼañataki). Japón markankir mä kullakajj akham siwa: “Familian Diosan yatichäwiparjam sarnaqasajja, kusisitaw jakasipjjta. Familjamajj mayachtʼatäpjjtwa, munasiñasa, sumankañasa utjarakiwa” sasa. Yaqhepanakarojja, kunarutï nayrajj creyipkäna ukanakan kʼarïtap amuyañatakejja, Bibliat yatjjatañaw yanaptʼawayi (Sal. 115:3-8). Bibliajja, Taqe Chʼamani Diosar confiyañatakiw jaqenakar yanaptʼawayi, Diosajj jutïrin wali suma jakasiñwa taqenirus churistani. Maysa toqetjja, ‘Diosajj janiw utjkiti’ sasin sapki ukanakajja, kunanakatï aka Oraqensa, alajjpachansa utjki ukanakarukiw diosaparjam uñjapjje. Yaqhep jaqenakajja, “jaqen apnaqatäsinwa suma jakasiñajj utjani” sasaw sapjje. Ukampis jaqen apnaqäwipajj janiw jan walinak chhaqtayirjamäkiti ukwa jichhakamajj uñjtanjja (Sal. 146:3, 4).

KUNJAMSA YAQHANAKAR AMUYTʼAYSNA

12, 13. ¿Kunjamsa Diosan luratanakapata jan ukajj Bibliata yaqhanakar parlsna?

12 Diosan luratanakapata jan ukajj Bibliat parlañatakejja, kunarus creyipjje ukwa nayraqatajj jaqenakar jisktʼañasa. Amtapuniñäni, yaqhepanakajj monot jutatätanwa sasinsa creyipkchejja, Diosan utjatap creyipjjarakiwa. Evolución toqes Diosajj taqe kun lurkaspa ukhamwa amuyapjje. Maysa toqetjja, escuelanakan monot jutatätanwa sasinwa yatichapjje, ukatwa ukajj cheqäpachawa sasin yaqhepanakajj sapjje. Yaqhepanakasti religionapan jan walinak uñjasaw Diosar jan creyjjapjjeti. Ukatwa khitimpitï parlkañäni ukarojj ‘¿kunarus creyta ukat kunatsa?’ sasin jisktʼañasa. Ukjjarojj wali amuyumpiw istʼañasa. Ukhamtï lurañänejja, parlktan uka jaqejj sum istʼistani (Tito 3:2).

13 Inas maynejj akham sischistaspa: “Jan amuytʼasirjamaw Diosajj utjiwa sasin sistajja” sasa. Ukham satajja, wali amuyumpiw akham saraksna: “¿Ukhamajj amuyumarjamajj kunjamatsa jakäwejj qalltpacha?” sasa. “¿Jaqetï evolución toqe utjaspa ukhajja, jupjam yaqha kikpanak lurtʼasispati?” sasaw saraksna. Química toqet yatjjattʼat mä chachajja, kunanakas jakañatakejj wakisi uk akham sänwa: “Jakañatakejja, 1) jañchiw munasi, 2) chʼamanïñaw wakisi, 3) ADN satäkis ukaw wakisi, 4) ADN sat celulanak mayninakar pasayañaw wakisiraki. Jaqenakasa, animalanakas kunjam lurtʼatäpjjesa uk uñjañajj wali muspharkañawa” sasa.

14. ¿Kunjamsa Diosan luratanakapat mayninakar amuytʼaysna?

14 Diosan luratanakapat maynir amuytʼayañatakejja, kuntï apóstol Pablojj siskäna ukwa sissna. Jupajj akham sänwa: “Sapa utaw maynin luratäñapa, ukampis Diosaw luri taqe kunatejj utjkis ukanakjja” sasa (Heb. 3:4). Cheqas mä utajja, maynin luratapuniwa. Jiwasajj wali muspharkañ lurtʼatätanwa, mä utat sipansa jukʼamp muspharkañ lurtʼatätanwa. Ukhamajj ¿janit mä lurirejj utjkpacha? Maysa toqetjja, Bibliat apstʼat qellqatanakampiw parltʼaraksna. Amuytʼañataki, mä kullakajja, Diosar jan creyir mä waynamp parltʼasajja, Obra de un Creador, El origen de la vida sat folletonakwa uka waynar churatayna. Mä semana qhepatjja, uka waynajj akham sänwa: “Diosajj utjaskapunitaynawa” sasa. Uka waynajj Bibliat yatjjatañwa qalltäna, qhepatsti bautisasjjarakïnwa.

15, 16. Bibliajj Diosan Arupawa sasin janïr amuytʼaykasajja, ¿kunsa lurañasa, ukat kunsa amtañasa?

15 Bibliajj Diosan Arupawa sasin pächasipki ukanakarojj ¿kunjamsa parltʼsna? Kunjamtï uñjaniwayktanjja, kunarus creyi ukat kuna toqetsa yatiñ muni ukwa nayraqat jisktʼañasa (Pro. 18:13). Maynitï ciencia toqet wal yatiñ munchi ukhajja, Bibliajj ciencia toqet parlki ukajj cheqapapuniwa sasinwa Bibliamp amuytʼaysna. Nayra sarnaqäwinakat yatiñ munchi ukhajja, Biblian parlki uka sarnaqäwinakatwa parltʼaraksna, kunanakatï walja maranak nayrajj qellqatäkäna ukanakajj kunjamsa qhepat phoqasïna ukwa amuytʼaysna. Yaqhepanakatakejja, kunatï jakäwipan yanaptʼkaspa ukwa Bibliat liytʼarapsna, sañäni, kunanaktï Jesusajj Wali Uñtʼat Arstʼäwipan arskäna uka arunakwa liytʼarapsna, ukhamatwa istʼapjjestaspa.

16 Janipuniw jaqenakamp jiskhisiñ munktanti, jan ukasti jiwasamp parltʼasisin Bibliat sum yateqapjjaspa ukwa muntanjja. Ukhamasti, respetomp jisktʼasin wali amuyumpi istʼapjjañäni. Kunanaktï Bibliat yateqktan ukanakjja, wali amuyumpiw mayninakar parltʼañasa, jiwasat jilïrïpjjchi ukhajj jukʼampïñapawa. Jiwasatï mayninakar respetañäni ukhajja, jupanakajj respetompiw uñjapjjarakistani. Waynäkasina jan ukajj tawaqökasina kuna yatichäwinakarjamas sarnaqañäni uk amuytʼasitasatjja, jaqenakajj wal muspharapjjani. Maynitï jiskhisiñ laykuki jan ukajj phiskasiñ laykuki parlchistu ukhajja, amukëjjañasawa (Pro. 26:4).

CHEQA YATICHÄWINAK YATJJATASIN JEHOVÁ DIOSAR CONFIYASKAKIÑÄNI

17, 18. 1) ¿Kunas Diosan Arupar jukʼamp confiyañatakejj yanaptʼistaspa? 2) ¿Kunsa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni?

17 Biblian qallta yatichäwinakap yatiñat sipansa, Diosar confiyañatakejj jukʼamp yatjjatañaw wakisi. Amuytʼañataki, qori jikjjatañatakejj wal chʼamachasiñaw wakisi, niya ukhamarakiw Biblian cheqa yatichäwinakap jikjjatañatakejj chʼamachasiñasa (Pro. 2:3-6). ¿Kunas Diosan Arupar jukʼamp confiyañatakejj yanaptʼistaspa? Biblia taqpach liysuñaw yanaptʼistaspa. Mä maran taqpach liysuñatakiw chʼamachassna. Ukaw waynäkäna ukhajj tamanak tumptʼir mä jilatar yanaptʼatayna. Jilatajj akham siwa: “Bibliajj Diosan Arupätap amuyañatakejja, taqpach liysuñaw yanaptʼawayitu. Jiskʼäkasin kunanaktï yateqkayäta ukjja, Biblia taqpach liysusinwa sum amuyjjta” sasa. Ukhamarusa, kunanaktï liyktan uk sum amuytʼañatakejja, pachpa arusan yanaptʼanakajj utjkistu ukanakaw yanaptʼistaspa, sañäni, DVD Watchtower Library, Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA, Índice de las publicaciones Watch Tower, jan ukajj Jehová Diosan Testigonakapan Bibliat yatjjatapjjañapataki.

18 Awk taykanaka, jumanakaw Jehová Diosar jakʼachasipjjañapatakejj wawanakamar yanaptʼapjjañama. Ukampis ¿kunjamsa Jehová Diosar jukʼamp confiyapjjañapatak yanaptʼapjjasma? Jutïr yatichäwinwa kunanaksa lurapjjasma uk mä qawqha yatjjatañäni.