Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

15 YATICHÄWI

¿Diosat yatichktan ukanakar kunjamsa uñjtanjja?

¿Diosat yatichktan ukanakar kunjamsa uñjtanjja?

“Uñtapjjam, uñjapjjarakim, yapunakajj apthapiñatak poqoratäjjewa” (JUAN 4:35).

CANCIÓN 64 Cosechjja, kusisit apthapipjjañäni

¿KUNANAKATSA YATJJATASKAÑÄNI? *

1, 2. ¿Kuntï Juan 4:35, 36 texton siski uka arunakampejj kamsañsa Jesusajj munäna?

 GALILEA markar sarkasajja, Jesusajj walja yapu jakʼanakwa pasäna, ukanakajj inas cebada yapunakächïna (Juan 4:3-6). Uka yapunakan poqorañapatakejja mä pusi phajjsiw faltaskäna. Ukhaw Jesusajj “uñtapjjam, uñjapjjarakim, yapunakajj apthapiñatak poqoratäjjewa” sasin discipulonakapar säna. Ukham sasajj kamsañsa munpacha sasaw discipulonakapajj jisktʼasipjjpachäna (Juan 4:35, 36 liytʼañataki). ¿Kamsañsa Jesusajj munäna?

2 Ukham sasinjja, Jesusajj janiw cheqpach yapu apthapiñat parlkänti, jan ukasti jaqenakar tantachthapiñatwa parlaskäna. Kunas uka nayrajj pasäna uk amuytʼañäni. Judionakajj janis samaritanonakampi parlapjjerïkchïnjja, Jesusajj samaritana mä warmiruw predicäna, jupasti sumwa Jesusar istʼarakïna. “Yapunakajj apthapiñatak poqoratäjjewa” sasin Jesusajj siskäna ukhajja, walja samaritanonakaw Jesusat jukʼamp yatiñatakejj jutasipkäna, jupanakarojj samaritana warmiw Jesusat yatiyatayna (Juan 4:9, 39-42). Uka toqet parlkasajja, mä yatjjattʼat jaqejj akham sänwa: “Samaritanonakajj Jesusat jukʼamp yatiñ munasaw [...] kunjamtï poqorat yapojj apthapiñatak listöjje ukham listöpjjatap uñachtʼayapjjäna” sasa.

‘Yapunakajj apthapiñatak poqoratäjjatap’ uñjasajj ¿kunsa lurañasa? (Párrafo 3).

3. Jesusat yateqasis jaqenakar uñjañäni ukhajja, ¿kunjamsa ukajj sum predicañatak yanaptʼistani?

3 ¿Jiwasasti? ¿Predicktan uka jaqenakar kunjamsa uñjtanjja? ¿Apthapiñatak poqorat granökaspas ukhamti uka jaqenakar uñjtanjja? Ukham uñjañajja, aka kimsa toqetwa yanaptʼistani: Maya, jan tiempo aptʼasisaw predicañäni. Cosecha apthapiñ tiempojj janiw jaya tiempökiti, ukatwa tiempo jan aptʼasiñasäkiti. Paya, taqe chuyma predicañäni ukhajja wali kusisitaw jakasiñäni. Bibliajj akham siwa: ‘Yapu apthapiña urunakan jaqenakajj wal kusisipjje’ sasa (Is. 9:3). Kimsa, ‘Jesusan discipulopäspawa’ sasaw sapa maynit amuyañäni, ukham amuyañäni ukhajja kuntï yatiñ munkani ukarjamaw predicañäni.

4. ¿Kunanaksa apóstol Pablot aka yatichäwin yateqañäni?

4 ‘Samaritanonakajj cambiapjjaspawa, discipulojäpjjaspawa’ sasaw Jesusajj amuyäna, inas discipulonakapajj jan ukham amuyapkchïnti. Jiwasajj Jesusjamarakiw yatiyktan uka jaqenakar uñjañasa. Uka toqetjja apóstol Pablojj wali yateqaskayawa. Kunanaksa Pablot yateqassna ukjja kimsa toqetwa aka yatichäwin uñjaskañäni. Maya, predickäna uka jaqenakajj kunarus creyipjjäna uk mä jukʼa yatïnwa. Paya, kuna toqetsa yatiñ munapjjäna uksa amuyarakïnwa. Kimsa, Jesusan discipulopäpjjaspawa sasaw jupanakat sarakïna.

¿JAQENAKAJJ KUNARUS CREYIPJJE?

5. ¿Kunatsa Pablojj sinagogan jan ajjsaras yatiypachäna?

5 Pablojj judionakan sinagogapanwa jilapartejj predicäna. Sañäni, Tesalónica markankir sinagoganwa judionakamp parläna, “kimsa sábado urunakaw jupanakarojj Qellqatanakat amuytʼayarakïna” (Hech. 17:1, 2). Niyakejjay Pablojj judiöchïnjja, jan ajjsarasaw sinagogan yatiypachäna (Hech. 26:4, 5). Pablojj judionakar uñtʼänwa, ukatwa jan ajjsaras yatiypachäna (Filip. 3:4, 5).

6. Atenas markan sinagogankir jaqenakampi qhatunkir jaqenakampejja, ¿kunansa jan kikpäpkäna?

6 Apóstol Pablon enemigonakapajj Tesalónica markatsa, Berea markatsa alisnukupkäna ukhajja, Atenas markaruw sarjjäna. Ukanjja “judionakampiru Diosar adorir jaqenakampiruw jupajj sinagogan amuytʼayäna” (Hech. 17:17). Ukampis qhatun yatiykäna ukhajja, yaqha kasta jaqenakampiw jikisïna. Filosofonakasa jan judío jaqenakas utjarakïnwa. Jupanakatakejja kuntï Pablojj yatiykäna ukajj ‘machaq yatichäwinakänwa’. Ukatwa Pablor akham sapjjäna: “Kunanaktï nanakajj jan istʼapjjerïkta ukanakwa jumajj parltajja” sasa (Hech. 17:18-20).

7. Hechos 17:22, 23 textorjamajja, ¿kunjamsa Pablojj Atenas markankir jaqenakarojj wakisitarjam yatiyäna?

7 (Hechos 17:22, 23 liytʼañataki). Pablojj janiw kunjamtï sinagogan yatiykäna uka pachpajj jan judío jaqenakar yatiykänti. Inas Pablojj akham jisktʼaschïna: ‘¿Kunarus Atenas markankirinakajj creyipjje?’ sasa. Kunanakas uka markan utji uk sum amuytʼasajja, kunanakarus jaqenakajj creyipjje ukwa amuyäna. Ukatsti jupanakajj kuntï creyipki ukanakat kawkïrinakas Bibliarjamäspa ukwa amuytʼarakïna. Yatjjattʼat mä jaqejj akham siwa: “Apóstol Pablojj judío cristianötapatjja, kunayman diosanakar adoriri griegonakajj janiw ‘cheqpach’ Diosar adorapkiti sasaw amuyäna. Pablosti [...] kawkïr Diosarutï jupajj adorkäna uka Diosajj uñtʼatäskatapwa Atenas markankirinakar amuytʼayäna” sasa. Ukhamajja Pablojj wakisitarjam predicañatakiw chʼamachasïna. Jumanakajj “jan uñtʼat Diosaru” adorañ munapkta uka Diosatwa yatiyasipksma sasaw säna. Jan judío jaqenakajj janiw Qellqatanakat yatipkänti, ukampis ‘jupanakajj cristianöpjjaspawa’ sasaw Pablojj amuyäna. Poqorat yapüpkaspas ukhamwa jupanakar uñjarakïna, ukatwa suma yatiyäwinak wakisitarjam yatiyäna.

Apóstol Pablot yateqasisajj kunanakatï jaqenakan uta anqapan utjki ukanakat amuyañasawa, wakiski ukarjamaw yatiyañasa, yatiyktan uka jaqenakarojj Jesusan discipuloparjamaw uñjañasaraki. (Párrafos 8, 12, 18). *

8. 1) ¿Kunanakarus jaqenakajj creyipjje uk yatiñatakejj kunas yanaptʼistaspa? 2) ¿Maynejj religionanëjjtwa sistaspa ukhajj kamsnasa?

8 Jiwasajj Pabljamarakiw kunanakas uta jakʼanakan utji uk amuytʼañasa. Territoriosankir jaqenakajj kunarus creyipjje uk yatiñatakejja, kunanakas ukawjanakan utji ukwa amuytʼañasa. ¿Kunanakas uta anqapansa autopansa utji? ¿Sutipasa, kunjam isthapitäkitï ukasa, parlatapasa kuna religionatätapsa uñachtʼayistu? Jan ukajj inas jupa pachpajj kawkïr religionarus sari uk sischistaspa. Mä precursora especial kullakajj ukhaman uñjaski ukhajja, utanir akham siwa: “Janiw religionajar sarañamatak obliguir jutkti, antisas aka toqet jumamp parltʼasiñatakiw jutta...” sasa.

9. Religionar sariri mä jaqejj ¿kuna yatichäwinakarus jiwasjam creyirakispa?

9 ¿Mä religionar saririmpejj kuna toqenakatsa parlsna? Kunanakarus jiwasjam creyiraki ukwa amuytʼañasa. Inas jupajj mä Diosaruk adorchi, Jesusaw jiwasar salvañatak jiwawayi, jan walinakajj niyaw tukusjjani sasin amuyarakchi. Kunanaksa jiwasjam creyiraki ukanakatwa Bibliampi chuymar purtʼkir parltʼañasa.

10. ¿Kun lurañatakis chʼamachasiñasa, kunatsa ukham chʼamachasiñasa?

10 Inas utanejj kunanaktï religionapan yatichapki ukanak jan taqpach creykchiti. Ukhamasti kawkïr religionarus sari uk yatisajja, kunsa jupajj creyi uk amuyañatakiw chʼamachasiñasa. Australia markankir David sat precursor especial jilatajj akham siwa: “Waljanejj mä religionankapkchisa, kuntï filosofonakajj yatichapki ukanakar creyipjjarakiwa” sasa. Albania markankir Donalta sat mä kullakajj akham siwa: “Awisajja religionanïtwa siri jaqenakampiw parlapjjta, ukampis jupanakajja janiw Diosar creykti sasaw sapjjaraki” sasa. Argentina markankir misionero mä jilatajja, akham sarakiwa: “Yaqhepajj Trinidad yatichäwiruw creyta sapjjewa, ukampis Awkimpi, Yoqampi, espíritu santompejj janiw mä sapa Diosäkaspati sasaw sapjjaraki [...]. Mä jaqejj kunarus creyi uk yatisajj facilakwa uka toqet parltʼsna” sasa. Ukhamasti kunanakarus jaqenakajj cheqpachapun creyipjje uk yatiñatakiw chʼamachasiñasa. Ukhamatwa apóstol Pabljamajj ‘kunayman jaqenakar yanaptʼañatak taqe kunar tukuñäni’ (1 Cor. 9:19-23).

¿KUNA TOQET YATIÑSA MUNAPJJE?

11. Hechos 14:14-17 textorjamajja, ¿Listra markankirinakan Diosat yatiñ munapjjañapatakejj kunjamsa Pablojj predicäna?

11 (Hechos 14:14-17 liytʼañataki). Apóstol Pablojj kuna toqetsa jaqenakajj yatiñ munapjje ukwa amuytʼirïna, ukatsti ukarjamaw yatiyirïna. Listra markan walja jaqenakar yatiykäna ukanakat yaqhepajja, janiw Qellqatanakat kunsa yatipkänti, yaqhepasti mä jukʼakwa yatipjjarakïna. Ukatwa Pablojj kunanaktï jaqenakajj uñtʼapkäna ukanakat parltʼirïna. Sañäni, suma cosecha tiemponakata, kusisit jakasiñata. Jupajj fácil amuykañ arunakampi uñachtʼäwinakampiw yatiyirïna.

12. ¿Kuna toqetsa mä jaqejj yatiñ munaspa uk yatiñatakejj kunsa lursna, kunjamsa ukarjam parltʼsna?

12 Yatiyktan uka cheqanakankir jaqenakajj kuna toqenakatsa yatiñ munapjje uk amuytʼañatakiw chʼamachasiñasa, ukatsti ukarjamaw yatiyañasa. Mä jaqeru jan ukajj mä utaru jakʼachaskasajja, ¿utanejj kunanakatsa yatiñ munaspa uk kunjamsa amuysna? Kunanakas uta jakʼan utji, jan ukajj uka jaqejj kunjamäskisa ukanakwa amuytʼañasa. Inas jardinapan trabajaskchi, mä libro liyiskchi, autop arreglaskchi, jan ukajj yaqha ukhamanak luraskchi. Wakischi ukhajja, kuntï luraski ukanakat parltʼasaw predicañ qalltsna (Juan 4:7). Kunjam isthaptʼatasa ukajja, kawki markatasa, kun luririsa, pelot anatir kawkïr equipos gusti ukanakwa amuytʼayistaspa. Gustavo sat mä jilatajj akham siwa: “19 marani mä waynampiw parltʼayäta, polerapanjja wali uñtʼat mä cantanten fotopaw utjäna. Uka cantantetwa jisktʼayäta, jupasti kunatsa uka cantanten fotopanïna ukwa sitäna. Ukham parltʼasajj Bibliat yatjjatañwa qalltapjjayäta, jichhajja uka waynajj Testigöjjewa” sasa.

13. Maynin Bibliat yateqañ munañapatakejja, ¿kuna toqetsa parltʼañasa?

13 Maynin Bibliat yatjjatañ munañapatakejja, kuntï yatiñ munkaspa uka toqetwa parltʼañasa. Kunjamsa Bibliat yatjjatañajj yanaptʼani ukwa qhanañchtʼañasaraki (Juan 4:13-15). Amuytʼañäni, Bibliat yatjjatañ muniri mä warmejja, utaparuw mä kullakar irpantäna. Kullakajja, uka warmin utapan mä título warkkatatwa uñjäna, ukhamatwa profesorätap yatïna. Ukatwa kullakajj ‘Testigonakajj yatichapjjaraktwa, tantachäwinakansa utat uta sarasasa Bibliatwa yatichapjjta’ sasin säna. Uka warmejj Bibliat yatjjatañ munänwa, qhepürpachaw tantachäwir saräna, qhepat mä uru jachʼa tantachäwiruw sararakïna. Mara pasatatwa bautisasjjäna. Akham jisktʼasiñäni: “¿Nayajj visitkta uka jaqenakajj kuna toqetsa jukʼamp yatiñ munapjje? Kunjamtï Bibliat yatichktan ukjja ¿kunjamsa chuymar purtʼkir qhanañchtʼiristjja?” sasa.

14. ¿Kunjamsa wakisitarjam sapa maynir yatichsna?

14 Mä jaqer Bibliat yatichaskstan ukhajja, sumwa wakichtʼasiñasa, yateqerisajj qhawqsa yati kuna toqetsa jukʼamp yatiñ muni ukarjamaw wakichtʼasiñasaraki. Kawkïr textonaksa liytʼañäni, kawkïr videonaksa uñtayañäni uk amuytʼañasawa, ukatsti Biblian yatichäwinakap kuna uñachtʼäwinakampis qhanañchtʼañäni uksa amuytʼañasarakiwa. Kun yatiñsa munaspa, kunas chuymapar purtʼaspa ukwa amuytʼañasaraki (Prov. 16:23). Albania markanjja, Flora sat precursorampi Bibliat yateqeri mä warmejj akham sänwa: “Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sapkta ukjja janiw creykti” sasa. Flora kullakajj janiw creyiñapatak obligkänti. Uka kullakajj akham siwa: “Jiwatanakar jaktaykani uka Diosar uñtʼañapaw nayraqatajj wakisïna, ukwa nayajj amuyayäta” sasa. Ukatwa uka warmir yatichkasajj Jehová Diosajj kunja munasirisa, qhawqha yatiñanisa, qhawqha chʼamanisa uk qhanstayirïna. Tiempompejja, uka warmejj jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasaw taqe chuyma creyjjäna, jichhajj wali kusisitaw Diosar serviskaraki.

JESUSAN DISCIPULOPÄPJJASPAWA

15. 1) Hechos 17:16-18 textorjamajja, ¿Atenas markankirinakan kuna costumbrenakapas Pablotak jan walïkäna? 2) ¿Kunatsa Pablojj jupanakar predicaskakïna?

15 (Hechos 17:16-18 liytʼañataki). Cheqas Atenas markankirinakajj falso diosanakaruw adorapjjäna, qʼañu juchanakanwa sarnaqapjjäna, jaqenakan kʼari yatichäwinakaparuw creyipjjarakïna. Ukampis apóstol Pablojja, jupanakajj cambiapjjaniwa sasaw amuyäna, jiskʼachapkchïnsa Pablojj jupanakar predicaskakïnwa. Jupa pachpaw nayrajj “Dios contra jan wal parliri, markapar jan waltʼayañatak arknaqeri, jan respetasiri” ukhamäna, ukampis qhepat cristianöjjänwa (1 Tim. 1:13). Kunjamtï Jesusajj discipulojaruw Pablojj tukuspa sasin amuykänjja, ukhamarakiw Pablojj Atenas markankirinakajj cristianöpjjaspawa sasin amuyäna. Ukham amuyasajj janiw pantjaskänti (Hech. 9:13-15; 17:34).

16, 17. Khiti jaqesa Jesusan discipulopar tukukispawa, ¿kunjamatsa uk yattanjja?

16 Nayra patak maranakanjja, kunayman jaqenakaw Jesusan discipulopar tukupjjäna. Grecia cheqan Corinto markankirinakar Pablojj cartap qellqkäna ukhajja, jumanakat yaqhepajj jan wali jaqenaka, qʼañu juchanakan sarnaqerinaka ukhamäpjjayätawa, ukampis jichhajja “qʼomachatäjjapjjtawa” sasaw Pablojj säna (1 Cor. 6:9-11). ¿Uka jaqenakajj cambiapjjaniwa, Jesusan discipulopäpjjaniwa sasin jiwasajj amuyasänti?

17 Jichhürunakanjja, Jesusan discipulopäñatakejj waljaniw chʼamachasipjje. Uk amuytʼañäni, khitïskpasa Diosan arunakap yateqasajj cambiaspawa, ukwa Australia markankir Yukina sat mä precursora especial kullakajj uñjäna. Mä urojja, utanaka oraqenaka aljapki alapkaraki uka agencian mä tawaqoruw uñjäna, jupajj ancho isini, walja tatuajenakani ukhamänwa. Yukina kullakajj akham siwa: “Qalltanjja jupamp parlañ ajjsarayätwa. Ukampis jupampi parltʼasajja, Bibliat yatjjatañ wal munatapwa amuyayäta, ukatwa tatuajenakapat yaqhepajj Salmo qellqatan utjki uka arunakäna” sasa. Uka tawaqojj Bibliat yatjjatañwa qalltäna, tantachäwinakarus sarjjarakïnwa. *

18. ¿Kunatsa jaqenakarojj jan juzgañasäki?

18 ¿“Yapunakajj apthapiñatak poqoratäjjewa” sasinjja waljaniw arkapjjetani sañti Jesusajj munaskäna? Janiwa. Kunjamtï Qellqatanakan siskänjja, jukʼanikiw Jesusar confiyapjjäna (Juan 12:37, 38). Jesusajja jaqenakan chuymap yatïnwa (Mat. 9:4). Ukhampachasa taqe chuymaw jupanakar predicäna, ukampis jupar creyipkäna ukanakaruw jukʼamp yatichäna. Niyakejjay jiwasajj jaqen chuymap jan yatkstanjja, jaqenakar jan juzgañatakiw chʼamachasiñasa. Antisasa Jesusan discipulopäspawa sasaw amuyañasa. Burkina Faso markankir Marc sat misionero jilatajj akham siwa: “Testigöniwa siskayäta ukanakajj Bibliat yatjjatañ jaytjjapjjewa. Ukampis inas jan Testigökchini siskayäta ukanakaw Bibliat yatjjatasin Testigöjjapjje. Jaqenakar juzgañat sipansa, espíritu santompi irpayasiñaw jukʼamp wakiskirejja, ukwa yateqawayta” sasa.

19. ¿Kunjamsa territoriosankir jaqenakarojj uñjañasa?

19 Territoriosanjja jukʼanikis apthapiñatak poqorat yapur uñtasitäpkaspa ukhamwa qalltan amuysna. Ukampisa Jesusan arunakapwa amtañasa, jupajj discipulonakapar akham sänwa: “Yapunakajj apthapiñatak poqoratäjjewa” sasa. Cheqas jaqenakajj cambiapjjaspawa, ukatsti Jesusan discipulopäpjjaspawa. Jaqenakajja Jehová Diosatak ‘wali valoranïpjjewa’ (Hageo 2:7, TNM). Jehová Diosasa Jesusasa kunjamtï jaqenakar uñjapki ukham jiwasajj uñjarakiñäni ukhajja, kunjam jaqëpjjesa, kunanaksa yatiñ munapjje uk amuyarakiñäniwa. Janiw jan uñtʼatanakarjam uñjkañäniti, jan ukasti niyas jilat kullakasäjjaspa ukhamwa uñjañäni.

CANCIÓN 57 Taqe kasta jaqenakar yatiyapjjañäni

^ Párrafo 5 Territoriosankir jaqenakarojj kunjamtï uñjktan ukarjamaw jupanakar prediktanjja yaticharaktanjja. Aka yatichäwinjja, Jesusasa apóstol Pablos kunjamsa Diosan arunakap istʼirinakar uñjapjjäna ukwa yatjjataskañäni. Jesusasa Pablosa jaqenakajj kunarus creyipjje, kunanaksa yatiñ munapjje ukanakwa amuytʼapjjerïna, cristianöpjjaspawa sasaw amuyapjjarakirïna. Kunjamsa jiwasajj jupanakat yateqassna ukwa yatjjataskarakiñäni.

^ Párrafo 17Bibliat yatjjatasaw nayra jakäwinakapjja jaytawayapjje” sat yatichäwinakanwa, kunjamsa jaqenakajj cambiapjjaspa uk yatjjattʼäta. Uka yatichäwinakajj Yatiyañataki revistanwa 2017 marakamajj mistüna. Jichhajj Internetanwa jw.org® cheqan utj-jje. Ukatakejja, QELLQATANAKA > VIDEONAKA > ENTREVISTANAKAMPI EXPERIENCIANAKAMPI siski ukaruw mantasma.

^ Párrafo 57 DIBUJONAKAT JUKʼAMP QHANAÑCHTʼAÑATAKI: Mä chacha warmejj utat uta yatiykasajj akanakwa uñjapjje: 1) panqaranakani suma cuidata mä uta; 2) wawanakani mä familian utapa; 3) manqhatsa anqatsa jan sum cuidata mä uta; 4) mä religionar sariri jaqen utapa. ¿Kawkïr utansa Jesusan discipulopäñ muniri jaqenakajj utjaspa?