Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Llampʼu chuymanïñajj ¿kunjamsa yanaptʼistu?

Llampʼu chuymanïñajj ¿kunjamsa yanaptʼistu?

Sara * sat mä kullakajj akham siwa: “Nayajj wali ajjsarirïtwa, janirakiw facilak mayninakar confiyirïkti. Parlatapampi munañapampi mayninakar apnaqañ munir jaqenakampejj janiw chikachasirïkti. Ukampis llampʼu chuymanïpki ukhamarak humildëpki ukanakamp parltʼasiñajj wal gustitu. Ukham chuymanïpki ukanakarojja, problemanakajsa kunjamäsktsa ukanaksa facilakwa yatiyta. Cheqas amigonakajajj ukhamäpjjewa” sasa.

Llampʼu chuymanïñäni ukhajja, yaqhanakajj facilak jakʼachasistani, ukwa Saran arsutapajj amuytʼayistu. Jehová Diosarojj llampʼu chuymaninakaw kusisiyi. Biblian siwa: “Llampʼu chuymanïñampi [...] isthapisipjjam” sasa (Col. 3:12). ¿Llampʼu chuyman jaqejj kunjamasa? ¿Kunjamsa Jesusajj llampʼu chuymanïtap uñachtʼayäna? ¿Kunjamsa llampʼu chuymanïñajj jukʼamp kusisitäñatak yanaptʼistaspa?

¿LLAMPʼU CHUYMANI JAQEJJ KUNJAMASA?

Khitinakatï chuymapan sum jikjjatasipki ukanakaw llampʼu chuymanïpjje. Llampʼu chuymanïpki ukanakajj munasiñampi suma chuymampiw mayninakar uñjapjje, jan waltʼäwinakajj utjki ukhas wali paciencianïpjjewa, janirakiw llakinakamp apayasipkiti.

Llampʼu chuymani jaqejj wali chʼaman jaqewa, ¿kunats ukham sistanjja? Griego arut “llampʼu chuymani” sasin jaqokipaski uka arojja, mä salvaje caballor mansoptayapkäna ukhaw apnaqasïna. Uka caballojj mansoptkchïnsa chʼamanikïskänwa. Niya ukhamarakiw jaqenakampejj pasi. Llampʼu chuymanëjjapjje ukhajja, taqenimp sum apasiñwa yateqapjje, jan wali munañanakampis janirakiw apayasipkiti.

Inas akham amuystan: ‘Nayatakejj llampʼu chuymanïñajj janiw faciläkiti’ sasa. Ukhamarusa, akapachanjja jan pacienciani jan wali jaqenak taypinwa jaktanjja, ukatwa llampʼu chuymanïñajj chʼamarakïspa (Rom. 7:19). Ukhamajj llampʼu chuymanïñatakejj wal chʼamachasiñasawa, ukatakejj Jehová Diosan espíritu santopaw yanaptʼistani (Gál. 5:22, 23). ¿Kunatsa llampʼu chuymanïñajj wali wakiskirejja?

Yaqhanakajj llampʼu chuymaninakar facilak jakʼachasipjje. Kunjamtï Sarajj siskänjja, llampʼu chuymaninakamp parltʼasiñajj taqeniruw gustistu. Jesusajj ukham suma llampʼu chuymanïnwa (2 Cor. 10:1). Wawanakajj janis jupar sum uñtʼapkchïnjja, jan ajjsarasaw jakʼachasipjjäna (Mar. 10:13-16).

Llampʼu chuymanïñajj jiwasarusa mayninakarusa wal yanaptʼistu. Llampʼu chuymanïtan ukhajja, janiw jankʼak aynachtʼktanti, janirakiw jankʼakis colerasktanti (Prov. 16:32). Llampʼu chuymanïsajja, janiw khitinakarutï munasktan ukanakarusa ni yaqhanakarusa chuym ustʼaykañäniti, ukhamajj janiw kunat arrepentisiñas utjkaniti. Maysa toqetjja, jiwasampïpki ukanakarusa yanaptʼarakiñäniwa. Janitï colerampi atipayaskañänejja, janiw khitirus tʼaqesiykañäniti.

JESUSAJJ LLAMPʼU CHUYMANÏNWA

Walja luräwinakanïkchïnsa, janis tiemponïkchïnjja, Jesusajj llampʼu chuymanipunïnwa. Walja jaqenakaw kunayman jan waltʼäwinakan uñjasipjjäna, chuymachtʼatäñwa munapjjäna. Ukatwa Jesusajj akham säna: “Nayar jutapjjam [...]. Nayajj llampʼu chuymanïtwa, humilde chuymanirakïtwa” sasa (Mat. 11:28, 29). Uka arunakajj wal jaqenakar chuymachtʼpachäna.

¿Kunjamsa Jesusat llampʼu chuymanïña yateqassna? Nayraqatjja Bibliatwa yatjjatañasa, ukanwa kunjamsa Jesusajj jaqenakar uñjäna, jan walinakarus saykatäna ukanak yateqañäni. Maysa toqetjja, llampʼu chuymanïtasajj yantʼat uñjasini ukhajja, Jesusajj kuns luraspäna ukatakiw chʼamachasiñasa (1 Ped. 2:21). Jesusarojj kunas llampʼu chuymanïñatak yanaptʼäna uk kimsa toqet uñjañäni.

Jesusajj humilde chuymanïnwa. Jupa pachpaw säna: “Nayajj llampʼu chuymanïtwa, humilde chuymanirakïtwa” sasa (Mat. 11:29). Humildëñampi llampʼu chuymanïñampejj niya igualakiwa, ukatwa Biblian uka arunakajj juntuki qellqasi (Efes. 4:1-3).

Llampʼu chuymanïñajj jan ratuk chuym ustʼayasiñatakiw yanaptʼistu. “Aka jaqejj añcha manqʼeriwa, añcha vino umiriwa” sasin Jesusar ina chʼusat juchañchapkäna ukhajja, ¿jupajj kamachänsa? Luratanakapampiw amuktʼayäna, humilde chuymampiw akham sarakïna: “Maynin yatiñanïtapajj luratanakapanwa uñjasi” sasa (Mat. 11:19).

Maynejj warmïtasata jan ukajj chachätasata, yaqha markatätasata jan ukajj yaqha kasta jañchinïtasat chuym ustʼayir arunakampi parlistani ukhajja, llampʼu chuymampiw jupar parlañasa. Sudáfrica cheqankir Peter sat mä jilïr irpirejj akham siwa: “Maynejj chuym ustʼayir arunakampi parlirïtu ukhajja, Jesusajj kamachaspänsa uka toqetwa lupʼirïta [...]. Jan ratuk chuym ustʼayasiñwa yateqawayta” sasa.

Pantjasir jaqenakajj kunjamäpjjesa uk Jesusajj sumwa amuyäna. Jesusan discipulonakapajj suma amtanïpkchïnsa, awisajj juchan jaqëpjjatap laykojj pantjasipjjänwa. Amuytʼañataki, Jesusajj janïr jiwkäna uka arumajja, Pedrompi Santiagompi Juanampejja janiw kunjamtï Jesusajj maykäna ukarjam yanaptʼapkänti. Ukatwa Jesusajj akham säna: “Chuymajj qhawqsa lurañ munaskiwa, ukampis jañchejj janiw chʼamanïkiti” sasa (Mat. 26:40, 41). Niyakejjay Jesusajj apostolonakapan pantjasirïpjjatap yatchïnjja, janiw jupanakatak coleraskänti.

Mandy sat mä kullakat parltʼañäni. Nayrajja, jupajj wali kʼumisirïnwa (iñarirïnwa) ukampis jichhajj Jesusjam llampʼu chuymanïñatakiw chʼamachasiski. Jupajj akham siwa: “Taqe jaqenakaw pantjasirïtanjja, uk amtañatakiw chʼamachasta. Kunanaktï jaqenakajj sum lurapki ukanakwa Jehová Diosajj thaqe, nayajj jupat yateqasiñatakiw chʼamachasirakta” sasa. Kunjamtï Jesusajj jaqenakat khuyaptʼayaskänjja, ukham khuyaptʼayasiñwa Mandy kullakajj yateqäna. Jiwasatï Jesusat yateqasiñäni ukhajja, facilakwa mayninakarojj llampʼu chuymampi uñjañäni.

Jesusajj taqe kunsa Diosan amparaparuw jaytäna. Aka oraqenkkäna ukhajja, Jesusajj jan walinakwa aguantäna. Juparojj jiskʼachapjjänwa, arunakapsa qʼewjapjjänwa, nuwjapjjarakïnwa. Ukampis llampʼu chuymanïtapwa uñachtʼayäna, ¿kunatsa? “Cheqapar uñjiri Juezaruw confiyäna” (1 Ped. 2:23). ‘Awkijaw cuidaskitani, jupaw jan walinak lurapki ukanakarus horasapar castigaskani’ sasaw Jesusajj confiyäna.

Ina chʼusat tʼaqesiyat uñjasisin ratuk colerassna ukhajja, jan sum amuytʼasisaw colerampi atipayassna, askichañat sipansa jukʼampikiw jan waltʼäwinak utjaysna. Ukatwa Diosan arunakapajj akham sasin amtayistu: “Colerasir jaqejj janiw kunatï Dios nayraqatan cheqapäki ukarjamajj lurkiti” sasa (Sant. 1:20). Colerasiñatakejj razonanïsnawa, ukampis pantjasiri jaqëtas laykojj colerampiw atipayassna.

Alemania markankir Cathy kullakajj akham amuyirïna: ‘Derechonakajat jan saytʼaskä ukhajja, khitirak saytʼasinisti’ sasa. Jehová Diosar confiyañ yateqjjäna ukhajja, janiw ukham amuyjjänti. Jupajj akham siwa: “Derechonakajat saytʼasiñajajj janiw wakisjjeti. Jichhajj llampʼu chuymanïñajj nayatak facilakëjjewa, Jehová Diosaw taqe kun uñjaski sasaw jupar confiyjjta” sasa. Ina chʼusat tʼaqesiyat uñjasiñäni ukhajja, Jesusat yateqasisaw Jehová Diosar confiyañasa, ukaw llampʼu chuymanïñatakejj yanaptʼistani.

“KUSISIÑANÏPJJEW LLAMPʼU CHUYMANINAKAJJA”

Jan walinakan uñjastan ukhajja, ¿kunjamsa llampʼu chuymanïñajj yanaptʼistu?

Kusisitäñatakejj llampʼu chuymanïñaw wakisi. Jesusajj akham sänwa: “Kusisiñanïpjjew llampʼu chuymaninakajja” sasa (Mat. 5:5). Kunanakansa llampʼu chuymanïñajj yanaptʼistu uk uñjañäni.

Chacha warmi jakasiñan jan waltʼayasiñanakajj utjki ukhajj sumankañatakiw yanaptʼi. Australia markankir Robert sat jilatajj akham siwa: “Esposajarojj chuym ustʼayir walja arunakwa sista, janiw uka arunak sañajj chuymajan utjkänti. Ukampis chuym ustʼayir arunak wali colerat sistan ukhajja, janiw kunjamats qhepar kuttʼañjamäkiti. Ukham jan wali luratajat qhepatakwa wal arrepentista” sasa.

Parlañanjja “taqeniw walja kuti pantjastanjja”. Chacha warmi jakäwin jan amuytʼasis parlsna ukhajja, walja problemanakaw utjaspa (Sant. 3:2). Ukhajj llampʼu chuymanïñaw pacienciañatakisa parlañan amuytʼasiñatakis yanaptʼistani (Prov. 17:27).

Robert jilatajj jan munañapampi apayasiñataki paciencia chuymanïñatakiw wal chʼamachasïna. ¿Kunjamsa ukajj jupar yanaptʼäna? Jupajj akham siwa: “Jichhajja, kunapachatï esposajampejj jan suma acuerdor puripkta ukhajja, jupar sum istʼañataki, llampʼu chuymamp parltʼañataki ukhamarak jan coleramp atipayasiñatakiw chʼamachasta. Jichhajj wali sumwa esposajampejj apasjjta” sasa.

Mayninakamp sum apasiñatakiw yanaptʼistu. Khitinakatï ratuk chuym ustʼayasipki ukanakajj jukʼa amigonakanikïpjjewa. Ukampis khitinakatï llampʼu chuymanïpki ukanakajj taqenimpiw sum apasipjje (Efes. 4:2, 3). Cathy kullakajj akham saskakiwa: “Awisajj chʼamakïkchisa, llampʼu chuymanïtaj laykojja yaqhanakampejj wali sumwa apasjjta” sasa.

Chuymasan sumakiw jikjjatastanjja. Bibliarjamajja, “alajjpachat jutki uka yatiña katoqer jaqejja” llampʼu chuymaniwa, sumankirirakiwa (Sant. 3:13, 17). Llampʼu chuyman jaqejja ‘samarañ chuymaniwa’, mä arunjja paciencia chuymaniwa (Prov. 14:30). Martin jilatajj llampʼu chuymanïñatak walpun chʼamachasiwayi, jupajj akham siwa: “Jichhajj amuytʼir jaqëjjtwa, janiw ratukejj colerasjjtti, ukhamajj chuymajansa sumakiw jikjjatasjjta, wali kusisitarakïtwa” sasa.

Llampʼu chuymanïñatakejj inas wal chʼamachasiñajj wakischini. Mä jilatajj siwa: “Awisanakajj chuymajan colerasiñajj utjaskakiwa” sasa. Ukampis Jehová Diosaw llampʼu chuymanïñatak yanaptʼistani, jupajj wal ukatak chʼamañchistu (Is. 41:10; 1 Tim. 6:11). Jupaw wakichañ tukuyjjestani, ukatjja chʼamaniruw tukuyistani (1 Ped. 5:10). Ukhamatwa tiempompejj Jesusat yateqasitas uñachtʼayañäni, “jupajj llampʼu chuymaniwa, suma chuymanirakiwa”. Apóstol Pablojj jupatwa yateqasïna (2 Cor. 10:1).

^ Párrafo 2 Yaqhep sutinakajj cambiasiwayiwa.