Терминолоҝија лүғәти
Јеһованын Шаһидләринин фәалијјәти һаггында хәбәр һазырламаг истәдијиниз үчүн сизә миннәтдарыг. Ашағыдакы лүғәт дини тәшкилатымызын истифадә етдији терминләрин јазылышыны вә мәнасыны баша дүшмәјә көмәк етмәк үчүн тәртиб олунуб. Бу лүғәтдә олмајан һансыса мөвзу илә бағлы әлавә суалларыныз варса, зәһмәт олмаса, Јеһованын Шаһидләринин филиалы илә әлагә сахлајын.
ачыг ҝөрүш: чох вахт һәфтә сону кечирилән ибадәт ҝөрүшүдүр. Ҝөрүшдә Мүгәддәс Китаба әсасланан 30 дәгигәлик нитг сөјләнилир. Нитгдән сонра «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын тәлим нәшриндән бир мәгаләнин бир саат әрзиндә суал-ҹаваб формасында мүзакирәси олур. Јеһованын Шаһидләринин диҝәр ҝөрүшләриндә олдуғу кими бу ҝөрүшдә дә истәјән һәр кәс һәм ҹанлы, һәм дә онлајн шәкилдә иштирак едә биләр. Ҝириш өдәнишсиздир.
ағсаггал: јығынҹагдакы баҹы-гардашлара тәлим вермәк вә онларын гајғысына галмаг үчүн тәјин олунмуш руһән јеткин кишиләр. Ағсаггал тәјин олунмаг үчүн тәләбләр Мүгәддәс Китабда 1 Тимутијә 3:1—7, Титуса 1:5—9, Јагуб 3:17, 18 вә 1 Бутрус 5:2 ајәләриндә јазылыб. Ағсаггаллара хидмәтләринә ҝөрә пул өдәнилмир вә онлар нә јығынҹағын, нә дә Јеһованын Шаһидләри илә әлагәли һәр һансы гурумун ишчиси дејил. Онларын чоху өзүнү вә аиләсини доландырмаг үчүн ишләјирләр. Ағсаггаллар руһани синфи дејил вә јығынҹагдакы диҝәр баҹы-гардашларла онларын арасында һеч бир фәрг јохдур. Бу, фәхри ад дејил.
баҹы: Јеһованын Шаһиди кими вәфтиз олунан гадына мүраҹиәт формасы. Бу, фәхри ад дејил.
бејнәлхалг топланты: ибадәт етмәк вә Мүгәддәс Китабдан тәлим алмаг үчүн Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән бир нечә илдән бир дүнјанын мүхтәлиф јерләриндә тәшкил олунан үчҝүнлүк ҝөрүш. Мүхтәлиф өлкәләрдә јашајан Јеһованын Шаһидләри нүмајәндә гисминдә топлантылара дәвәт олунур. Истәјән һәр кәс ҝөрүшдә иштирак едә биләр. Топлантынын мәгсәди бүтүн дүнјада Јеһованын Шаһидләри арасында бирлији мөһкәмләндирмәк вә онлары руһландырмагдыр. Бу топлантылар һәфтәнин ҹүмә ҝүнүндән базар ҝүнүнәдәк чох вахт иҹарәјә ҝөтүрүлмүш јерләрдә кечирилир. Бејнәлхалг топлантыларда иштирак өдәнишсиздир вә пул јығылмыр.
Бејтел, бејтелли, Бејтел аиләси: «Бејтел» ибрани дилиндән тәрҹүмәдә «Аллаһын еви» демәкдир. Јеһованын Шаһидләринин тәблиғ фәалијјәтинә нәзарәт едән вә дүнјанын мүхтәлиф јерләриндә јарадылан идарәләр, јахуд филиаллар Бејтел адланыр. Орада хидмәт едән вә Јеһованын Шаһидләринин дини орденинин үзвү олан Шаһидләрә «бејтелли» дејилир. Бејтеллиләр мааш алмыр. Үмумиликдә онлара «Бејтел аиләси» дејилир, чүнки онлар бир аилә кими бирҝә јашајыр, ибадәт едир вә ишләјирләр. «Бејтелли» термини фәхри ад дејил.
филиал: Јеһованын Шаһидләринин бир вә ја бир нечә өлкәдә фәалијјәтинин тәшкили вә нәзарәти үчүн филиал комитәсинин истифадә етдији јерли идарә.
филиал комитәси: һәр һансы бир өлкәдә филиал тәсис олунанда ора үч вә ја даһа артыг ағсаггалдан ибарәт филиал комитәси тәјин олунур. Онлар филиалын нәзарәт етдији өлкә вә ја өлкәләрдә Јеһованын Шаһидләринин фәалијјәтини тәшкил едир.
Ҝилад, Ҝилад мәктәби: хүсуси тәјинатлы мүждәчиләрин һазырланмасы үчүн 1943-ҹү илдә тәсис едилмиш Ҝөзәтчи Гүлләсинин Мүгәддәс Китаб Мәктәби Ҝилад. Һал-һазырда мәктәбә дәвәт олунан Јеһованын Шаһидләри Мүгәддәс Китаба әсасланан хүсуси бешајлыг програма әсасән тәлим алырлар.
«Ҝөзәтчи гүлләси Јеһова Аллаһын Падшаһлығыны бәјан едир»: Јеһованын Шаһидләринин дәрҹ етдији вә пајладығы әсас журналын там ады. Гыса «Ҝөзәтчи гүлләси» дејилир. Бу ады сечмәкдә мәгсәд охуҹулара Аллаһын нијјәтини неҹә һәјата кечирдијини ҝөрмәк үчүн ҝөзәтчи кими ојаг галмағын ваҹиблијини ҝөстәрмәкдир (Мәтта 24:42). «Ҝөзәтчи гүлләси»нин күтләви нәшри истәјән һәр кәсә пулсуз верилир. «Ҝөзәтчи гүлләси»нин тәлим нәшри бүтүн дүнјада һәфтәсону ҝөрүшләрдә суал-ҹаваб шәклиндә мүзакирә олунур. «Ҝөзәтчи гүлләси» журналы 1879-ҹу илдән мүтәмади олараг дәрҹ олунур. Дүнјада ән чох тиражла сатылан журналлардан биридир.
һәфтәичи ҝөрүш: адәтән һәфтәичи ахшам тәшкил олунан ибадәт ҝөрүшү. Мәсиһи һәјаты вә ибадәти адланан үчһиссәли програмдан ибарәт олур. Мәгсәди Јеһованын Шаһидләринә Аллаһа хидмәтдә пүхтәләшмәјә көмәк етмәкдир. Јеһованын Шаһидләринин диҝәр ҝөрүшләриндә олдуғу кими бу ҝөрүшдә дә истәјән һәр кәс иштирак едә биләр. Ҝириш өдәнишсиздир.
хүсуси тәјинатлы мүждәчи: Јеһованын Шаһидләринин Рәһбәрлик Шурасы тәрәфиндән дүнјанын мүхтәлиф јерләринә тәјин олунан вәфтиз олунмуш Јеһованын Шаһиди. Хүсуси тәјинатлы мүждәчиләр көнүллү олараг евләрини тәрк едиб башга әразидә Падшаһлыг һагда хош мүждәнин тәблиғинә көмәк етмәјә һазырдырлар (Мәтта 24:14).
Иса Мәсиһ: Аллаһын јеҝанә Оғлу (Јәһја 3:16). Јеһованын Шаһидләри Исаја рәһбәрләри кими бахыр, ондан нүмунә ҝөтүрүр вә тәлимләринә әмәл едирләр. Јеһованын Шаһидләри Иса Мәсиһи јер үзүндә јашамыш ән даһи инсан, Јеһованын ән ваҹиб Шаһиди вә Јеһова Аллаһын бүтүн бәшәријјәти хиласа чатдырмаг үчүн истифадә едәҹәји әсас шәхс һесаб едирләр (Әшија 9:6, 7; Вәһј 1:5).
Мәсиһин өлүмүнү анма мәрасими: Иса Мәсиһин өлүмүнү анмаг үчүн һәр ил кечирилән мәрасим. Һәмчинин Ағанын шам јемәји, сонунҹу шам јемәји вә ја анма мәрасими дә адландырылыр. Јеһованын Шаһидләри үчүн бу, илин ән ваҹиб тәдбиридир. Иса Мәсиһ давамчыларына бу мәрасими гејд етмәји шәхсән өзү тапшырмышды (Лука 22:19, 20).
Мүгәддәс Китабын «Јени Дүнја Тәрҹүмәси»: Ибраниҹә (Әһди-Әтиг) вә Јунанҹа (Әһди-Ҹәдид) Мүгәддәс Јазыларын Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән тәрҹүмә олунмуш вә дәрҹ едилмиш нәшринин там ады. Гыса «Јени Дүнја Тәрҹүмәси» дејилир.
«Ојанын!»: Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән дәрҹ олунан вә пајланылан журнал. Илк дәфә 1919-ҹу илдә «Гызыл әср» ады алтында дәрҹ олунмушду. 1937-ҹи илдә ады дәјишдириләрәк «Тәсәлли» гојулмушду. 1946-ҹы илин 22 август сајындан исә «Ојанын!» адланыр. «Ојанын!» ады охуҹулары Мүгәддәс Китаба әсасән хүсуси бир дөврдә јашадыглары барәдә аҝаһ етмәк үчүн сечилмишди. Дүнјада ән чох тиражла сатылан журналлардан биридир.
өнҹүл: тәблиғ хидмәтинә конкрет саат ајырмаға чалышан вәфтиз олунмуш Јеһованын Шаһидинә верилән ад. Адәтән бу термин ил әрзиндә хидмәтә 600 саат (ајда 50 саат) ајыран Јеһованын Шаһиди үчүн истифадә едилир. Бәзән исә «көмәкчи өнҹүл»ә дә гыса олараг өнҹүл дејилир. Көмәкчи өнҹүл бир вә ја бир нечә ај әрзиндә хидмәтә һәр ај 15 вә ја 30 саат вахт сәрф едир. Өнҹүлләрә хидмәтләринә ҝөрә пул өдәнилмир вә онлар нә јығынҹағын, нә дә Јеһованын Шаһидләри илә әлагәли һәр һансы гурумун ишчиси дејил. Онларын чоху өзүнү вә аиләсини доландырмаг үчүн ишләјирләр. «Өнҹүл» фәхри ад дејил.
гардаш: Јеһованын Шаһиди кими вәфтиз олунан кишијә мүраҹиәт формасы. Бу, фәхри ад дејил.
гардашлыг: Јеһованын Шаһидләринин үмумдүнја ҹәмијјәтинә (һәм кишиләр, һәм гадынлар дахилдир) аид ишләнән термин (1 Бутрус 5:9).
рајон: Јеһованын Шаһидләринин бир груп јығынҹағындан ибарәт мүәјјән әрази.
рајон нәзарәтчиси: чох вахт илдә ики дәфә бир рајона дахил олан һәр јығынҹағы зијарәт едән тәҹрүбәли ағсаггал (әҝәр евлидирсә, һәјат јолдашы илә бирҝә). Рајон нәзарәтчиси филиалын нәзарәти алтында хидмәт едир. О һәм јығынҹагдакы баҹы-гардашлара үрәк-дирәк верир, һәм дә ағсаггаллары вә јығынҹаг хидмәтчиләрини руһландырыр вә онлара мәсләһәтләр верир. Рајон нәзарәтчиси јығынҹаглара лазыми ҝөстәришләр вермәк үчүн хүсуси програм һазырлајыр. «Рајон нәзарәтчиси» фәхри ад дејил.
рајон топлантысы: Јеһованын Шаһидләринин илдә ики дәфә кечирдији бирҝүнлүк топланты. Топлантыда бир нечә јығынҹаг бир јердә иштирак едир. Бу топлантыларда һәр кәс иштирак едә биләр. Мәгсәд инсанлара Аллаһа јахынлашмаға көмәк етмәкдир. Топлантынын програмы елә һазырланыр ки, бүтүн јашдан олан иштиракчылар Мүгәддәс Китабда верилән мәсләһәтләрдән фајдалана билсинләр. Нүмајиш олунан сәһнәҹикләр инсанлара Мүгәддәс Китабдан өјрәндикләрини ҝүндәлик һәјатда тәтбиг етмәјә көмәк едир. Рајон топлантылары бир чох әразиләрдә иҹарәјә ҝөтүрүлмүш јерләрдә, иштиракчыларын сајы аз оланда исә ибадәт евләриндә кечирилир. Бәзи өлкәләрдә исә рајон топлантылары Јеһованын Шаһидләринин топланты залында кечирилир. Рајон топлантыларыны онлајн изләмәк дә олур. Топлантылар чох вахт һәфтәсону кечирилир. Ҝөрүшүн бүтүн һиссәләри өдәнишсиздир вә пул јығылмыр.
реҝионал топланты: Јеһованын Шаһидләринин илдә бир дәфә кечирдији үчҝүнлүк топланты. Топлантыда мүәјјән әразиләрдән олан бир нечә јығынҹаг бир јердә иштирак едир. Мәгсәд инсанлара Аллаһа јахынлашмаға көмәк етмәкдир. Бу топлантыларда һәр кәс иштирак едә биләр. Топлантынын програмы елә һазырланыр ки, бүтүн јашдан олан иштиракчылар Мүгәддәс Китабда верилән мәсләһәтләрдән фајдалана билсинләр. Нүмајиш олунан сәһнәҹикләр инсанлара Мүгәддәс Китабдан өјрәндикләрини ҝүндәлик һәјатда тәтбиг етмәјә көмәк едир. Реҝионал топлантылар бир чох әразиләрдә иҹарәјә ҝөтүрүлмүш бөјүк мәканларда, мәсәлән, ареналарда, стадионларда вә конгрес мәркәзләриндә кечирилир. Иштиракчыларын сајы аз олан өлкәләрдә исә Јеһованын Шаһидләринин топланты залларында кечирилир. Чох вахт бу топлантылар һәфтәнин ҹүмә ҝүнүндән базар ҝүнүнәдәк олур. Сон илләрдә топлантынын видеојазысына онлајн бахмаг да мүмкүндүр. Јеһованын Шаһидләринин диҝәр ҝөрүшләриндә олдуғу кими реҝионал топлантыларда да иштирак өдәнишсиздир вә пул јығылмыр.
тәблиғ: бах: тәблиғ хидмәти.
тәблиғ хидмәти: Иса Мәсиһин «Падшаһлыг һаггындакы... мүждә»ни «бүтүн јер үзүндә тәблиғ [един]» әмринә мүвафиг олараг Јеһованын Шаһидләринин һәјата кечирдији фәалијјәт (Мәтта 24:14; 28:19).
тәблиғчи: Јеһованын Шаһидләри илә бирҝә тәблиғ хидмәтиндә иштирак едән шәхс. Тәблиғчи Мүгәддәс Китабын әсас тәлимләрини билмәли вә Аллаһын нормаларына ујғун һәјат сүрмәлидир. Тәблиғчиләрә хидмәтләринә ҝөрә пул өдәнилмир вә онлар нә јығынҹағын, нә дә Јеһованын Шаһидләри илә әлагәли һәр һансы гурумун ишчиси дејил. «Тәблиғчи» фәхри ад дејил.
топланты: бах: рајон топлантысы, бејнәлхалг топланты вә реҝионал топланты.
Јеһова: Мүгәддәс Китаба әсасән Күлли-Ихтијар Аллаһын вә Јараданын ады (Зәбур 83:18). Һансыса бир Јеһованын Шаһидиндән бәһс едиләркән «Јеһова» адындан бир термин кими истифадә едилмәмәлидир (мәсәлән, «Јеһовачы» вә с.).
Јеһованын Шаһидләри: Јеһова Аллаһа ибадәт едән вә мүхтәлиф васитәләрдән истифадә едәрәк инсанлара Мүгәддәс Китабы арашдырмаға көмәк едән мәсиһиләр. Мүгәддәс Китаба әсасланан бу тәлим ишинин мәгсәди Аллаһын Падшаһлығы, јәни Онун гурдуғу һөкумәт барәдә хош мүждәни бөлүшмәкдир (Мәтта 24:14). Бу ад онларын тәкҹә кимә хидмәт етдикләрини јох, һәмчинин Аллаһын ады наминә көнүллү шәкилдә ҝөрдүкләри иши тәмсил едир. Бири јалныз Мүгәддәс Китаб һаггында мүәјјән билијә саһиб олдугдан, Јеһованын Шаһидләринин јығынҹағы илә бирҝә инсанлара тәблиғ етмәк үчүн јарарлы олдугдан вә Јеһова Аллаһа һәср олунмасынын символу олараг вәфтиз олундугдан сонра Јеһованын Шаһиди олур. Һансыса бир мәгаләдә биринҹи дәфә истифадә олунанда бу ад бүтөв шәкилдә јазылмалыдыр. Алтернатив олараг «Шаһидләр» јазмаг олар. Бир нәфәрдән сөһбәт ҝедәндә «Јеһованын Шаһиди» јазмаг олар (Әшија 43:10).
Јеһованын Шаһидләринин ибадәт еви: бир вә ја даһа чох јығынҹағын истифадә етдији ибадәт јери. Гыса олараг «ибадәт еви» дејилир. Хаһиш едирик, Јеһованын Шаһидләринин ибадәт јерләрини «килсә» адландырмајын.
Јеһованын Шаһидләринин Рәһбәрлик Шурасы: бүтүн дүнјада Јеһованын Шаһидләринин руһани тәләбатларынын гајғысына галан ағсаггаллардан ибарәт кичик груп. Гыса олараг Рәһбәрлик Шурасы кими таныныр. Онлар Мүгәддәс Китаба әсасланан нәшрләрин һазырланмасына бирбаша рәһбәрлик едир. Бу ағсаггаллар Јеһованын Шаһидләринин бүтүн дүнјада фәалијјәтинә нәзарәт етсәләр дә, Јеһованын Шаһидләринин рәһбәри олараг јалныз Иса Мәсиһи таныјырлар. Рәһбәрлик Шурасы Јеһованын Шаһидләринин Ворвикдә (АБШ, Нју-Јорк) јерләшән баш идарәсиндә фәалијјәт ҝөстәрир.
Јеһованын Шаһидләринин топланты залы: Јеһованын Шаһидләринә мәхсус бөјүк ибадәт јерләри. Орада мүәјјән әразиләрдән олан јығынҹаглар илдә бир нечә дәфә бөјүк ҝөрүшләр кечирир. Гыса олараг «топланты залы» дејилир.
јығынҹаг: груп шәклиндә ибадәт үчүн мүтәмади топлашан Јеһованын Шаһидләри. Јығынҹагдакы баҹы-гардашлара һәм груп шәклиндә, һәм дә ајры-ајрылыгда руһани ҝөстәришләр вермәк вә Мүгәддәс Китаб тәлимләринә әсасланан мүхтәлиф програмлары кечирмәк мәсулијјәти ағсаггаллар шурасына тапшырылыб. Истәјән һәр кәс јығынҹагларда иштирак едә биләр. Јығынҹагларда иштирак өдәнишсиздир вә пул јығылмыр.
јығынҹаг хидмәтчиси: јығынҹаг ишләриндә ағсаггаллара көмәк етмәк үчүн тәјин олунан Јеһованын Шаһиди олан руһани дүшүнҹәли киши. Јығынҹаг хидмәтчиси тәјин олунмаг үчүн тәләбләр Мүгәддәс Китабда 1 Тимутијә 3:8—10, 12, 13 вә Титуса 2:2, 6—8 ајәләриндә јазылыб. Јығынҹаг хидмәтчиләри јығынҹағын ваҹиб тәшкилати вә техники ишләриндә көмәк едир. Јығынҹаг хидмәтчиләринә хидмәтләринә ҝөрә пул өдәнилмир вә онлар нә јығынҹағын, нә дә Јеһованын Шаһидләри илә әлагәли һәр һансы гурумун ишчиси дејил. Онларын чоху өзүнү вә аиләсини доландырмаг үчүн ишләјирләр. Бәзи јығынҹаг хидмәтчиләри вахт кечәндән сонра ағсаггаллар үчүн тәләбләрә ҹаваб вердикдә ағсаггал тәјин олуна биләрләр. «Јығынҹаг хидмәтчиси» фәхри ад дејил.
Гејд. Јеһованын Шаһидләри һаггында јазаркән, хаһиш едирик, биринҹи дәфә бу аддан истифадә едәндә ады бүтөв шәкилдә јазын. Әлавә мәлумат үчүн бу лүғәтдә Јеһованын Шаһидләри ифадәсинин изаһына бахын.