1—3. а) Һәвариләр нә үчүн Синедрион гаршысына ҝәтирилдиләр вә дәринә ҝетдикдә һансы суал мејдана чыхыр? б) Һәвариләрин һансы мөвгеји тутмасы бизи нә үчүн марагландырыр?

 СИНЕДРИОН һакимләринин гәзәби ашыб-дашыр! Исанын һәвариләри бу али мәһкәмәнин гаршысында мүһакимә олунурлар. Һансы сәбәбдән? Баш каһин вә Синедрион рәиси Јусиф Гајафа сәрт шәкилдә онлара мүраҹиәт едир: «Мәҝәр бу адамын ады илә вәз етмәји сизә гәти гадаған етмәмишдик?» Гәзәбли Гајафа һеч Исанын адыны белә дилинә ҝәтирмәк истәмир. О, сөзүнә давам едир: «Сиз исә өз тәлиминизи бүтүн Јерусәлимә јајмысыныз вә бу адамын ганыны бизим бојнумуза јыхмаг истәјирсиниз» (Һәв. 5:28). Онун нә демәк истәдији ајдындыр: тәблиғи дајандырмасаныз, өзүнүздән күсүн!

² Һәвариләр нә едәҹәкләр? Тәблиғ етмәји онлара Иса тапшырыб, Исаја исә бу сәлаһијјәт Аллаһ тәрәфиндән верилиб (Мәт. 28:18—20). Һәвариләр инсанлардан горхуб сусаҹаглармы? Јохса ҹәсарәтли олуб мөһкәм галаҹаг вә тәблиғи давам етдирәҹәкләр? Даһа дәринә ҝетсәк: онлар Аллаһа табе олаҹаглар, јохса инсана? Һәвари Бутрус тәрәддүд етмәдән бүтүн һәвариләрин јеринә ҹаваб верир. Онун сөзләри бирмәналы вә ҹәсарәтлидир.

³ Һәвариләрин Синедрионун һәдә-горхуларына неҹә ҹаваб вермәләри һәгиги мәсиһи олан бизләри марагландырмаја билмәз. Ахы тәблиғ етмәк тапшырығы бизә дә аиддир. Аллаһын вердији бу тапшырығы јеринә јетирәркән биз дә мүгавимәтләрлә үзләшә биләрик (Мәт. 10:22). Тәгибчиләр ишимизә мәһдудијјәтләр вә ја гадағалар гојмаға чалыша биләрләр. Белә олан һалда биз нә едәҹәјик? Һәвариләрин тутдуғу мөвгеји вә онларын Синедрион мәһкәмәсинә ҝәтирилмәсинә сәбәб олан вәзијјәти нәзәрдән кечирмәјин бизә фајдасы ола биләр a.

4, 5. Нәјә ҝөрә Гајафа вә саддукиләр пахыллыгдан јанырдылар?

⁴ Јадындадырса, биринҹи дәфә тәблиғи дајандырмаг әмр олунанда Бутрусла Јәһја: «Биз ҝөрдүјүмүз вә ешитдијимиз шејләр барәсиндә данышмаја  билмәрик», — дејә ҹаваб вермишди (Һәв. 4:20). Синедрионда олан һәмин гаршыдурмадан сонра Бутрус вә Јәһја диҝәр һәвариләрлә бирҝә мәбәддә тәблиғ етмәјә давам етди. Һәвариләр бөјүк мөҹүзәләр ҝөстәрирдиләр: хәстәләри сағалдыр, ҹинләри говурдулар. Бүтүн бунлар мәбәдин шәргиндә, бинаја битишик үстүөртүлү, сүтунлу ејван олан вә адәтән, јәһудиләрин јығышдығы «Сүлејман сүтунлары» адланан јердә баш верирди. Еһтимал ки, Бутрусун көлҝәси белә ҹамаатын үстүнә дүшәндә онлар сағалырды! Шәфа тапанларын чоху руһани мәлһәм олан һәгигәт сөзләринә дә һај верирди. Нәтиҹәдә, «чохлу сајда киши вә гадын... Ағаја иман ҝәтириб онлара гошулурду» (Һәв. 5:12—15).

⁵ Гајафа вә онун мәнсуб олдуғу Саддуки тәригәтинин үзвләри «пахыллыгдан јана-јана» һәвариләри зиндана атдылар (Һәв. 5:17, 18). Саддукиләри белә гәзәбләндирән нә иди? Һәвариләр Исанын дирилдијини өјрәдирдиләр, амма саддукиләр дирилмәјә инанмырдылар. Һәвариләр јалныз Исанын адына иман ҝәтирәнин хилас олаҹағыны дејирдиләр, саддукиләр исә горхурдулар ки, инсанлар Исаја Рәһбәр кими бахсалар, ромалылар онлары ҹәзаландыраҹаглар (Јәһ. 11:48). Буна ҝөрә дә саддукиләрин һәвариләри сусдурмаға гәти гәрарлы олмалары һеч дә тәәҹҹүблү дејилди!

6. Бу ҝүн Јеһованын хидмәтчиләринә гаршы тәгибләри гызышдыран әсас етибарилә кимләрдир вә бу, бизи нә үчүн тәәҹҹүбләндирмәмәлидир?

⁶ Бу ҝүн дә Јеһованын хидмәтчиләринә гаршы тәгибләри гызышдыран әсас етибарилә дин хадимләридир. Онлар чох вахт һакимијјәт даирәләринә вә күтләви информасија васитәләринә тәсир едәрәк тәблиғ ишимизи дајандырмаг истәјирләр. Бу, бизи тәәҹҹүбләндирмәлидирми? Хејр. Ахы бизим чатдырдығымыз хәбәр јалан дини ифша едир. Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини гәбул едән сәмими инсанлар Аллаһын Кәламына зидд ҝедән етигад вә әмәлләрдән азад олурлар (Јәһ. 8:32). Буна ҝөрә дә чатдырдығымыз хәбәрин чох вахт дин рәһбәрләриндә пахыллыгла долу нифрәт ојатмасына тәәҹҹүбләнмәјә дәјәрми?

7, 8. Мәләјин ҝөстәриши һәвариләрә неҹә тәсир етди вә биз өзүмүзә һансы суалы вермәлијик?

⁷ Зинданда отуруб мәһкәмәни ҝөзләјән һәвариләр јәгин дүшмәнләрин әлиндән ҹанларыны гуртара билмәјиб өлдүрүләҹәкләрини фикирләширдиләр (Мәт. 24:9). Анҹаг ҝеҹә онларын гәтијјән ҝөзләмәдији бир һадисә баш верди — «Јеһованын мәләји зинданын гапыларыны ачды» b (Һәв. 5:19). Мәләк онлара конкрет ҝөстәриш верди: «Мәбәддә дуруб... данышын» (Һәв. 5:20). Сөзсүз ки, бу әмр һәвариләри индијәдәк дүзҝүн даврандыгларына әмин етди. Һәмчинин мәләјин сөзләри онларын нә олурса олсун, мөһкәм галмаг әзмини артырды. Бөјүк иман вә ҹәсарәтлә һәвариләр «сүбһ тездән мәбәдә ҝәлиб вәз етмәјә башладылар» (Һәв. 5:21).

⁸ Һәр биримиз өзүмүздән сорушмалыјыг: «Бәс мән белә вәзијјәтә дүшсәјдим, тәблиғи давам етдирмәјә иманым вә ҹәсарәтим чатардымы?» Мәләкләрин  «Аллаһын Падшаһлығы һаггында әтрафлы шәһадәт» вермәк ишини дәстәкләдијини вә она рәһбәрлик етдијини билмәк бизә ҝүҹ верә биләр (Һәв. 28:23; Вәһј 14:6, 7).

9—11.  Синедрион тәблиғи дајандырмағы әмр едәндә һәвариләр неҹә ҹаваб вердиләр вә бунунла һәгиги мәсиһиләр үчүн һансы нүмунәни гојдулар?

⁹ Гајафа вә Синедрионун һакимләри артыг һәвариләрә һөкм чыхармаға һазыр идиләр. Зинданда баш верәнләрдән хәбәрсиз олан мәһкәмә дустагларын далынҹа кешикчиләри ҝөндәрди. Зинданын гапыларынын бәрк-бәрк бағлы олдуғуну, ҝөзәтчиләрин јерләриндә дурдуғуну, дустагларын исә орада олмадығыны ҝөрәндә тәсәввүр един кешикчиләр неҹә тәәҹҹүбләнмишдиләр (Һәв. 5:23). Үстүндән бир гәдәр кечәндән сонра мәбәдин рәиси хәбәр тутду ки, һәвариләр јенә дә мәбәддәдирләр вә Иса Мәсиһ һаггында шаһидлик едирләр. Бу инанылмаздыр! Ахы онлары мәһз бу ишә ҝөрә зиндана атмышдылар. Мәбәдин рәиси вә кешикчиләр дустаглары тутуб Синедриона ҝәтирмәк үчүн ҹәлд мәбәдә ҝетдиләр.

¹⁰ Фәслин әввәлиндә тәсвир олундуғу кими, гәзәб ичиндә олан дин хадимләри һәвариләрин тәблиғи дајандырмасыны истәјирдиләр. Һәвариләр нә етдиләр? Бутрус һамынын адындан ҹәсарәтлә ҹаваб верди: «Биз инсанлара јох, һөкмдарымыз Аллаһа итаәт етмәлијик» (Һәв. 5:29). Бунунла да һәвариләр бүтүн дөврләрдә јашајан һәгиги мәсиһиләр үчүн нүмунә гојдулар. Һакимијјәт даирәләри Аллаһын тәләб етдији шејләри гадаған едәндә вә ја Аллаһын гадаған етдији шејләри тәләб едәндә Јеһованын онлара вердији сәлаһијјәти итирирләр. Бу, бизим ҝүнләрә дә аиддир. Әҝәр «һөкумәт» тәблиғ ишинә гадаға гојса, биз Аллаһын тапшырдығы тәблиғ ишини дајандырмамалыјыг (Ром. 13:1). Әксинә, еһтијат вә узагҝөрәнликлә Аллаһын Падшаһлығы һаггында әтрафлы шәһадәт вермәк үчүн јоллар ахтармалыјыг.

¹¹ Тәәҹҹүблү дејил ки, һәвариләрин ҹәсарәтли ҹавабы онсуз да һирсли олан һакимләри даһа да өзләриндән чыхарды. Онлар «һәвариләри өлдүрмәк» гәсдинә дурдулар (Һәв. 5:33). Артыг бу ҹәсур вә чалышган шаһидләр үчүн өлүм гачылмаз ҝөрүнүрдү. Лакин онлары гејри-ади хилас ҝөзләјирди!

12, 13. а) Гәмлаил өз һәмкарларына һансы мәсләһәти верди вә онлар нә етдиләр? б) Јеһова бу ҝүн халгынын хејринә ишләрә неҹә мүдахилә едә биләр вә әҝәр О, «салеһлик уғрунда әзаб» чәкмәјимизә јол верирсә, нәјә әмин ола биләрик?

¹² Сөз «халгын һөрмәтини газанмыш, Ганун мүәллими» Гәмлаилә верилди c. Ҝөрүнүр, Гәмлаил Синедрион үзвләринин јанында бөјүк һөрмәтә саһиб иди, белә ки, о, иши әлинә алды вә һәтта «әмр етди ки, һәвариләри мүвәггәти бајыра чыхарсынлар» (Һәв. 5:34). Кечмишдә баш галдыран, лакин башчылары өлдүкдән сонра тезликлә сусдурулан һәрәкатлары нүмунә ҝәтирәрәк Гәмлаил һакимләри сәсләди ки, онлар Рәһбәрләри тәзәҹә өлән һәвариләрә гаршы сәбирли олсунлар. Гәмлаилин јүрүтдүјү мүлаһизә ағлабатан иди: «Бу адамлара дәјмәјин, онлардан әл чәкин, чүнки бу ишин вә ја нијјәтин архасында инсан дурубса, о баш тутмајаҹаг, јох әҝәр Аллаһ дурубса, сиз ону дағыда билмәјәҹәксиниз. Елә олмасын ки, Аллаһла савашасыныз» (Һәв. 5:38, 39). Һакимләр онун мәсләһәтинә гулаг асдылар. Бунунла белә, һәвариләри гамчылатдырдылар вә онлара «бир дә Исанын ады илә данышмамағы» әмр етдиләр (Һәв. 5:40).

¹³ О вахтлар олдуғу кими, бизим ҝүнләрдә дә Јеһова Гәмлаилә бәнзәр нүфузлу адамлары Онун халгынын хејринә ишә мүдахилә етмәјә тәшвиг едә биләр (Мәс. 21:1). Јеһова мүгәддәс руһу васитәсилә нүфузлу рәһбәрләри, һакимләри вә ја ганунвериҹи органлары Өз ирадәсинә ујғун һәрәкәт етмәјә тәһрик едә биләр (Нәһ. 2:4—8). Анҹаг О, «салеһлик уғрунда әзаб» чәкмәјимизә јол верәрсә, ики шејә әмин ола биләрик (1 Бут. 3:14). Биринҹиси, Аллаһ бизә таб ҝәтирмәјә ҝүҹ верәҹәк (1 Кор. 10:13). Икинҹиси, дүшмәнләр Аллаһын ишини дајандыра билмәјәҹәкләр (Әшј. 54:17).

14, 15. а) Гамчыландыгдан сонра һәвариләр һансы әһвал-руһијјәдә идиләр вә нә үчүн? б) Јеһованын халгынын әзаблара севинҹлә таб ҝәтирдијинә даир нүмунә чәк.

¹⁴ Гамчыландыгдан сонра һәвариләр руһдан дүшдүләрми? Бәлкә, даһа әввәлки кими гәтијјәтли олмадылар? Әсла! Онлар «Синедриондан севинә-севинә чыхдылар» (Һәв. 5:41). Бәс нә үчүн «севинә-севинә»? Сөзсүз ки, онлары севиндирән гамчыларын ачдығы јаралар дејилди. Һәвариләр Јеһова гаршысында нөгсансызлығы горудуглары вә онлара нүмунә олан Исанын изләри илә ҝетдикләри үчүн тәгиб олундугларыны билирдиләр. Онларын севинмәсинә сәбәб мәһз бу иди (Мәт. 5:11, 12).

¹⁵ Биринҹи әсрдә јашамыш гардашларымыз кими, биз дә хош хәбәр уғрунда чәкдијимиз әзаблара севинҹлә таб ҝәтиририк (1 Бут. 4:12—14). Бу һеч дә о демәк дејил ки, һәдә-горху ешитмәк, тәгиб олунмаг, һәбсә алынмаг бизә хошдур. Садәҹә олараг, садиглијимизи горумаг бизә мәмнунлуг ҝәтирир. Мәсәлән, Һенрик Дорник илләрлә тоталитар режим алтында амансыз рәфтара мәруз галмышдыр. О хатырлајыр ки, 1944-ҹү илин август ајында һөкумәт ону гардашы илә бирликдә һәбс дүшәрҝәсинә ҝөндәрмәјә гәрар верди. Дүшмәнләр онлар һаггында дејирдиләр: «Онлары фикирләриндән дашындырмаг гејри-мүмкүндүр. Иманлары уғрунда өлмәк онлара севинҹ ҝәтирир». Дорник гардаш  дејир: «Дүздүр, мән өлмәк истәмирдим. Амма Јеһоваја садиг галдығым үчүн чәкдијим әзаблара ҹәсарәтлә вә ләјагәтлә таб ҝәтирмәк мәнә севинҹ верирди» (Јаг. 1:2—4).

16. Һәвариләр әтрафлы шәһадәт етмәјә гәти гәрарлы олдугларыны неҹә ҝөстәрдиләр вә биз онларын тәблиғ үсулундан неҹә истифадә едирик?

¹⁶ Һәвариләр вахт итирмәдән шаһидлик етмәјә давам етдиләр. Онлар ҹәсарәтлә «һәр ҝүн мәбәддә вә ев-ев Мәсиһ Иса һаггында мүждәни дурмадан билдирир»диләр d (Һәв. 5:42). Бу чалышган тәблиғчиләр әтрафлы шаһидлик етмәк гәтијјәтиндә идиләр. Диггәт јетир ки, һәвариләр Иса Мәсиһин әмр етдији кими, инсанлара хәбәри онларын евләриндә чатдырырдылар (Мәт. 10:7, 11—14). Шүбһәсиз, мәһз бунун сајәсиндә, онлар тәлимләрини бүтүн Јерусәлимә јаја билдиләр. Бу ҝүн Јеһованын Шаһидләри дә һәвариләрин тәблиғ үсулундан истифадә етмәкләри илә танынырлар. Әразимиздәки һәр евә ҝетмәклә биз дә һәр кәсә хош хәбәри ешитмәјә имкан верир, беләликлә, әтрафлы шәһадәт етмәк истәдијимизи ајдын шәкилдә нүмајиш етдиририк. Јеһова ев-ев тәблиғи аванд едир? Бәли, едир! Сонун јахынлашдығы бу дөврдә милјонларла инсан Падшаһлыг хәбәрини гәбул едиб. Онлардан чоху хош хәбәри илк дәфә Јеһованын Шаһидләри онларын гапыларыны дөјәндә ешидиб.

17—19. Јығынҹагда парчаланма сала биләҹәк һансы суал галхды вә һәвариләр ону һәлл етмәк үчүн һансы ҝөстәриши вердиләр?

¹⁷ Ҝәнҹ јығынҹаг инди илк бахышдан сезилмәјән бир тәһлүкә илә үзләшди. Бу тәһлүкә јығынҹағын ичиндән иди. Орада нә баш вермишди? Вәфтиз оланларын чоху Јерусәлимә башга јерләрдән ҝәлмишдиләр вә евә ҝетмәздән әввәл онлар һәгигәт һаггында даһа чох өјрәнмәк истәјирдиләр. Јерусәлимдә јашајан шаҝирдләр әрзаг вә диҝәр шејләр алмаг үчүн көнүллү олараг ианәләр едирдиләр (Һәв. 2:44—46; 4:34—37). Елә бу вахт инҹә бир мәсәлә баш галдырды. «Ҝүндәлик јемәк пајлананда» јунандилли дул гадынлара «етинасыз јанашырдылар» (Һәв. 6:1). Ибранидилли дул гадынлара исә әксинә, етинасыз јанашмырдылар. Ҝөрүнүр, диндашлар арасында ајры-сечкилик салынырды. Бу исә јығынҹағы парчалаја биләрди.

 ¹⁸ Бөјүмәкдә олан јығынҹағын рәһбәрлик шурасы кими фәалијјәт ҝөстәрән һәвариләр анлајырдылар ки, онлар үчүн «Аллаһын сөзүнү кәнара гојуб, сүфрәләрә јемәк пајламаг» мүдриклик олмазды (Һәв. 6:2). Проблеми һәлл етмәк үчүн онлар шаҝирдләрә «руһ вә һикмәтлә долу» једди нәфәр ахтармағы тапшырдылар ки, онлары «бу ваҹиб ишә нәзарәт етмәк үчүн» тәјин етсинләр (Һәв. 6:3). Бу иш садәҹә јемәк пајламагла јох, һәмчинин пулла, алыш-веришлә вә дәгиг һесаб апармагла бағлы олдуғу үчүн етибарлы адам тапмаг лазым иди. Сечиләнләрин һамысынын ады јунан адлары иди, еһтимал ки, бунун да сајәсиндә инҹидилмиш дул гадынлар онлара даһа асанлыгла мүраҹиәт едә биләрдиләр. Тәклиф олунан намизәдләр һаггында дүшүнүб дуа етдикдән сонра һәвариләр једди кишини «бу ваҹиб ишә нәзарәт етмәк үчүн» тәјин етдиләр e.

¹⁹ Јемәк пајламагла мәшғул олдуглары үчүн һәмин једди киши хош хәбәри тәблиғ етмәк мәсулијјәтиндән азад олдулармы? Гәтијјән! Сечилән кишиләрдән бири олан Стефан ҹәсарәтлә тәблиғ едир, тәсирли шаһидлик верирди (Һәв. 6:8—10). Филип дә һәмин једди нәфәрин сырасында иди вә о, Мүгәддәс Китабда «мүждәчи» адланыр (Һәв. 21:8). Демәли, једди киши сонра да Падшаһлығын чалышган тәблиғчиләри олараг галдылар.

20. Аллаһын халгы бу ҝүн һәвариләрин нүмунәсини неҹә изләјир?

²⁰ Јеһованын халгы бу ҝүн һәвариләрин нүмунәсини изләјир. Јығынҹагда мәсулијјәтли ишләр үчүн намизәдлији ирәли сүрүлән кишиләр илаһи мүдриклик  тәзаһүр етдирмәли вә мүгәддәс руһун онларда фәалијјәт ҝөстәрдијини сүбут етмәлидирләр. Мүгәддәс Китабдакы тәләбләрә ҹаваб верән кишиләр Рәһбәрлик Шурасынын рәһбәрлији алтында јығынҹагда ағсаггал вә ја јығынҹаг хидмәтиси кими хидмәт етмәјә тәјин олунурлар f (1 Тим. 3:1—9, 12, 13). Буна ҝөрә дә демәк олар ки, тәләбләрә ҹаваб верән кишиләр мүгәддәс руһ васитәсилә сечилирләр. Бу чалышган гардашлар «зәрури ишә» нәзарәт едирләр. Мәсәлән, ағсаггаллар, һәгигәтән дә, көмәјә еһтијаҹы олан јашлы мәсиһиләрә јардым едилмәсини тәшкил едә биләрләр (Јаг. 1:27). Бәзи ағсаггаллар ибадәт евләринин тикинтисиндә иштирак едир, топлантыларын тәшкил олунмасында вә ја Хәстәханаларла әлагә комитәсиндә хидмәт едирләр. Јығынҹаг хидмәтиләри сүрүнүн гајғысына галмаг вә тәлим вермәк иши илә бирбаша бағлылығы олмајан бир чох ишләри јеринә јетирирләр. Бүтүн бу тәјин олунмуш кишиләр јығынҹагла вә тәшкилатла бағлы мәсулијјәтләри Аллаһын тапшырдығы тәблиғ иши илә таразлашдырмалыдырлар (1 Кор. 9:16).

21, 22. Јеһованын јени тәшкил олунмуш јығынҹаға немәтләр вердији нәдән ҝөрүнүрдү?

²¹ Јени тәшкил олунмуш јығынҹаг хариҹдән олан тәгибләрә, еләҹә дә дахилдән баш галдыра биләҹәк парчаланмаја Јеһованын көмәјилә үстүн ҝәлә билди. Јеһованын јығынҹаға немәтләр вердији ајдын иди, белә ки Мүгәддәс Китабда дејилир: «Аллаһын сөзү вүсәт алыр, Јерусәлимдәки шаҝирдләрин сајы ҝет-ҝедә даһа да артырды. Һәтта чохлу сајда каһин дә иман јолуна гошулурду» (Һәв. 6:7). Бу, «Һәвариләрин ишләри» китабында јығынҹағын инкишафы илә бағлы олан мәлуматлардан садәҹә биридир (Һәв. 9:31; 12:24; 16:5; 19:20; 28:31). Бу ҝүн дүнјанын башга өлкәләриндә Падшаһлығын тәблиғи ишинин инкишафы һаггында хәбәрләр мәҝәр бизи руһландырмыр?

²² Ерамызын биринҹи әсриндә һиддәтләнмиш дин рәһбәрләри тәслим олмаг истәмирдиләр. Мәсиһиләри гаршыда тәгибләр ҝөзләјирди. Чох кечмәмиш, Стефан амансыз тәгибләрин һәдәфинә чеврилди. Бу һагда биз нөвбәти фәсилдә данышаҹағыг.