1, 2. Барнәба вә Шаулу гаршыда ҝөзләјән сәјаһәт башгаларындан нә илә фәргләнир вә онларын иши Һәвариләрин ишләри 1:8 ајәсинин јеринә јетмәсиндә һансы ролу ојнајаҹаг?

 БУ ҜҮН Антакјадакы јығынҹаг һәјәҹан долу анлар јашајыр. Хош хәбәрин уҹгар әразиләрә чатдырылмасы үчүн мүгәддәс руһ бурадакы бүтүн пејғәмбәрләрин вә мүәллимләрин арасындан Барнәба вә Шаулу сечиб a (Һәв. 13:1, 2). Дүздүр, бундан әввәл дә тәҹрүбәли кишиләри тәблиғ етмәк үчүн башга јерләрә ҝөндәрмишдиләр. Амма һәмин вахт тәблиғ сәјаһәтләриндә олан мүждәчиләр мәсиһилијин артыг көк салдығы әразиләрә ҝетмишдиләр (Һәв. 8:14; 11:22). Бу дәфә исә Барнәба вә Шаул, еләҹә дә онлара хидмәт едәҹәк Марк ләгәбли Јәһја әһалисинин әксәријјәтинин хош хәбәрлә таныш олмадығы әразиләрә јолланаҹаглар.

² Тәхминән 14 ил бундан әввәл Иса давамчыларына демишди: «Сиз... Јерусәлимдә, бүтүн Јәһудијјәдә вә Сәмәријјәдә, һәтта јерин уҹгарларынадәк мәним шаһидим олаҹагсыныз» (Һәв. 1:8). Барнәба вә Шаулун тәблиғ сәјаһәтләриндә олмалары Иса Мәсиһин сөјләдији пејғәмбәрлијин јеринә јетмәсиндә ирәлијә доғру бир аддым олаҹаг! b

3. Нә үчүн биринҹи әсрдә сәјаһәт етмәк чәтин иш иди?

³ Бу ҝүн автомобил вә тәјјарә кими ихтираларын сајәсиндә инсанлар кифајәт гәдәр бөјүк мәсафәләри ҹәми бир вә ја ики саата гәт едә билирләр. Лакин ерамызын биринҹи әсриндә вәзијјәт тамам башга ҹүр иди. О дөврдә гуру јолла, әсас етибарилә пијада, үстәлик, чох вахт кәлә-көтүр јолларла сәјаһәт едирдиләр. Бир ҝүнә олса-олса 30 километр јол ҝетмәк олурду, бу исә адамы тамамилә әлдән салырды c. Беләликлә, Барнәба вә Шаул  алдыглары тапшырығы иҹра етмәји сәбирсизликлә ҝөзләсәләр дә, баша дүшүрдүләр ки, бу сәјаһәт онлардан чохлу ҝүҹ вә фәдакарлыг тәләб едәҹәк (Мәт. 16:24).

4. а) Барнәба илә Шаул неҹә сечилдиләр вә диндашлары онларын бу тәјинатына неҹә јанашдылар? б) Јығынҹагда тәјинат алан диндашларымызы неҹә дәстәкләјә биләрик?

⁴ Бәс нәјә ҝөрә мүгәддәс руһ «бир иш үчүн» мәһз Барнәба вә Шаулу ајырмағы бујурду? (Һәв. 13:2). Мүгәддәс Китабда бунунла бағлы һеч нә дејилмир. Тәкҹә ону билирик ки, бу кишиләр мүгәддәс руһун рәһбәрлији алтында сечилдиләр. Мүгәддәс Китабын һеч бир јериндә дејилмир ки, Антакјадакы пејғәмбәрләр вә мүәллимләр бу гәрарла разылашмадылар. Әксинә, онлар бу тәјинаты үрәкдән дәстәкләдиләр. Руһани гардашлары пахыллыг етмәдән «оруҹ тутуб дуа» едәндә вә «әлләрини Барнәба илә Шаулун үзәринә гојуб» јола саланда һансы һиссләри кечирдикләрини бир тәсәввүр ет (Һәв. 13:3). Биз дә јығынҹагда тәјинат алан диндашларымызы, еләҹә дә ағсаггал тәјин олунмуш гардашлары дәстәкләмәлијик. Бу ҹүр мәсулијјәтләри аланларын пахыллығыны чәкмәмәлијик, әксинә, «чәкдикләри зәһмәтә ҝөрә онлара бөјүк еһтирам вә мәһәббәт» бәсләмәлијик (1 Салон. 5:13).

5. Кипр адасында шаһидлик етмәк үчүн Барнәба вә Шаула нә етмәк лазым ҝәлди?

⁵ Антакја јахынлығында јерләшән лиман шәһәри Селевкијаја чатандан сонра Барнәба вә Шаул орадан тәхминән 200 километр аралыда јерләшән  Кипрә үздүләр d. Әслән кипрли олан Барнәба, јәгин ки, хош хәбәри һәмвәтәнләринә чатдырмағы чох арзулајырды. Аданын шәрг саһилиндә јерләшән Саламис шәһәринә чатанда бу кишиләр бош јерә вахт итирмәдиләр. Онлар дәрһал «јәһуди синагогларында Аллаһын сөзүнү тәблиғ етмәјә башладылар» e (Һәв. 13:5). Барнәба вә Шаул, еһтимал ки, јолүстү әсас шәһәрләрдә тәблиғ едәрәк Киприн бир уҹундан о бири уҹуна сәјаһәт етдиләр. Тутдуглары истигамәтдән асылы олараг, хүсуси тәјинатлы мүждәчиләр, еһтимал ки, тәхминән 160 километр јол ҝетмишдиләр.

6, 7. а) Серҝи Паулус ким иди вә нә үчүн Барјушә онун хош хәбәрә гулаг асмасына мане олмаға чалышды? б) Шаул Барјушәнин мүгавимәтләринә неҹә ҹаваб верди?

⁶ Биринҹи әсрдә Кипрдә бүтпәрәстлик баш алыб ҝедирди. Барнәба вә Шаул аданын гәрб саһилинә, Пафоса чатанда бу, өзүнү даһа габарыг шәкилдә бүрузә верди. Орада онлар Барјушә адлы бир нәфәрлә растлашдылар. Барјушә «јаланчы пејғәмбәр иди вә ҹадуҝәрлик едирди. О, проконсул Серҝи Паулусун гуллуғунда иди. Серҝи Паулус чох ағыллы адам иди» f. Биринҹи әсрдә бир чох зијалы ромалылар, һәтта Серҝи Паулус кими «ағыллы адам»лар белә, ваҹиб гәрарлар гәбул едәркән ҹадуҝәрләрә, јахуд мүнәҹҹимләрә мүраҹиәт едирдиләр. Буна бахмајараг, Серҝи Паулус Падшаһлыг хәбәринә мараг ҝөстәрирди вә «Аллаһын сөзүнү динләмәји үрәкдән арзулајырды». Бу, пешәсинә ујғун олараг Елимас (мәнасы «ҹадуҝәр») адланан Барјушәјә әл вермирди (Һәв. 13:6—8).

⁷ Барјушә Падшаһлыг хәбәринә гаршы чыхмаға башлады. Онун үчүн Серҝи Паулусун мәсләһәтчиси кими нүфузлу мөвгејини сахламағын јеҝанә јолу валини «имана ҝәлмәјә» гојмамаг иди (Һәв. 13:8). Лакин Шаул сарај ҹадуҝәринин Серҝи Паулусун марағыны һәгигәтдән јајындырмасына сакит бахмаг фикриндә  дејилди. Бәс о нә етди? Мүгәддәс Китабда дејилир: «Онда һәмчинин Булус адланан Шаул мүгәддәс руһла долду вә она [Барјушәјә] зәннлә бахыб деди: “Еј Иблисин баласы, салеһлијин дүшмәни! Сәнин ичин һәр ҹүр јалан вә писликлә долудур! Нә вахта гәдәр Јеһованын дүз јолларыны әјәҹәксән? Бах, Јеһованын әли сәнә гаршы галхыб. Сән кор олаҹагсан, бир мүддәт ҝүн ишығына һәсрәт галаҹагсан”. О андаҹа Елимасын ҝөзүнә гаты думан вә гаранлыг чөкдү. О, ора-бура вурнухараг өзүнә бәләдчи ахтармаға башлады» g. Бу мөҹүзәнин сајәсиндә нә баш верди? «Проконсул буну ҝөрәндә иман ҝәтирди, чүнки Јеһова һаггында өјрәндикләри ону валеһ етмишди» (Һәв. 13:9—12).

8. Биз Булус кими неҹә ҹәсарәт ҝөстәрә биләрик?

⁸ Булус Барјушәдән горхмады. Падшаһлыг хәбәринә гаршы дуран инсанлар она мараг ҝөстәрәнләрин иманыны мәһв етмәјә чалышанда биз дә горхмамалыјыг. Әлбәттә, бизим сөзләримиз «һәмишә дузлу, үрәкачан» олмалыдыр (Кол. 4:6). Бунунла белә, садәҹә мүнагишәләрдән гачмаг хатиринә марагланан инсанын руһани рифаһыны тәһлүкәјә атмаг истәмәздик. Үстәлик, бу ҝүн јалан тәлимләр Барјушә кими «Јеһованын дүз јолларыны» әјмәјә давам едир. Биз онлары ифша етмәкдән горхуб чәкинмәмәлијик (Һәв. 13:10). Ҝәл Булус кими биз дә һәгигәти ҹәсарәтлә бәјан едәк вә сәмими инсанларын үрәјинә јол тапаг. Һәтта Аллаһын бизи дәстәкләмәси Булусун вәзијјәтиндә олдуғу кими ајдын ҝөрүнмәсә дә, әмин ола биләрик ки, Јеһова мүгәддәс руһундан истифадә едәрәк лајигли инсанлары һәгигәтә ҹәлб едәҹәк (Јәһ. 6:44).

9. Булусла Барнәба бу ҝүн јығынҹагда мәсулијјәт дашыјан гардашлар үчүн һансы саһәдә ҝөзәл нүмунә гојмушдур?

⁹ Ҝөрүнүр, онлар Пафосдан чыхыб Кичик Асијанын саһилиндә јерләшән вә  дәниз јолу илә тәхминән 250 километр аралыда олан Перҝијаја ҝедәндә мүәјјән дәјишикликләр баш верди. Һәвариләрин ишләри 13:13 ајәсиндә бу груп һаггында «Булус јолдашлары илә бирликдә» кими данышылыр. Бу ифадәдән белә гәнаәтә ҝәлмәк олар ки, инди групун фәалијјәтинә Булус рәһбәрлик едирди. Буна бахмајараг, Мүгәддәс Китабын һеч бир јериндә Барнәбанын Булуса һәсәд апардығына ејһам белә вурулмур. Әксинә, бу ики киши Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәк үчүн чијин-чијинә чалышмаға давам едирди. Булусла Барнәба бу ҝүн јығынҹагда мәсулијјәт дашыјан гардашлар үчүн ҝөзәл нүмунә гојмушдур. Мәсиһиләр нүфуз үстүндә рәгабәт апармамалы, әксинә, Исанын «сиз... бир-биринизә гардашсыныз» сөзләрини јадда сахламалыдырлар. Иса һәмчинин демишди: «Өзүнү јүксәлдән алчалдылаҹаг, өзүнү алчалдан јүксәлдиләҹәк» (Мәт. 23:8, 12).

10. Перҝијадан Писидија Антакјасына ҝедән јолу тәсвир ет.

¹⁰ Перҝијаја чатанда Марк ләгәбли Јәһја Булусла Барнәбаны гојуб Јерусәлимә гајытды. Мүгәддәс Китабда онун гәфилдән чыхыб ҝетмәсинин сәбәби изаһ едилмир. Булусла Барнәба јолларына давам едәрәк Перҝијадан Писидијадакы Антакјаја, Галатија вилајәтиндә јерләшән шәһәрә ҝәлдиләр. Бу јолу ашмаг асан иш дејилди, чүнки Писидија Антакјасы дәниз сәвијјәсиндән 1100 метр һүндүрлүкдә јерләширди. Һәмчинин тәһлүкәли дағ јоллары, адәтән, гулдурларла долу олурду. Бу азмыш кими, еһтимал ки, һәмин вахт Булусун сәһһәти дә јахшы дејилди h.

11, 12. Писидија Антакјасындакы синагогда данышаркән Булус динләјиҹиләриндә неҹә мараг ојатды?

¹¹ Писидија Антакјасында Булусла Барнәба шәнбә ҝүнү синагога ҝетдиләр. Мүгәддәс Китабда дејилир: «Төврат вә Пејғәмбәрләрин китабы охундугдан сонра синагогун рәисләри онларын јанына адам ҝөндәриб сорушдулар: “Гардашлар, халгы руһландырмаға сөзүнүз варса, бујурун, сөјләјин”» (Һәв. 13:15). Булус данышмаг үчүн ајаға галхды.

 ¹² Булус нитгинин әввәлиндә: «Еј исраиллиләр вә үрәјиндә Аллаһ горхусу оланлар»,— дејәрәк динләјиҹиләрә мүраҹиәт етди (Һәв. 13:16). Ону динләјәнләр јәһудиләрдән вә прозелитләрдән ибарәт иди. Булус Исанын Аллаһын нијјәтиндә ојнадығы ролу гәбул етмәјән динләјиҹиләриндә мараг ојатмаг үчүн нә етди? Биринҹиси, о, гысаҹа олараг јәһуди халгынын тарихиндән данышды. Јеһованын «гүрбәтдә, Мисир торпағында јашајаркән» бу халгы неҹә уҹалтдығыны вә көләликдән азад олдугдан сонра Аллаһын «гырх ил әрзиндә сәһрада онлара» неҹә дөздүјүнү тәсвир етди. Булус һәмчинин исраиллиләрин Вәд едилмиш дијара неҹә саһиб олдуглары, еләҹә дә Јеһованын торпағы онларын арасында неҹә бөлүшдүрдүјү һагда данышды (Һәв. 13:17—19). Бәзиләринин фикринҹә, еһтимал ки, Булус бир нечә дәгигә әввәл шәнбә ајининин бир һиссәси кими, уҹадан охунан Мүгәддәс Китаб парчасына истинад етмишди. Әҝәр белә идисә, онда бу, Булусун «һәр ҹүр адам үчүн һәр шеј» олмағы баҹардығына даһа бир нүмунәдир (1 Кор. 9:22).

13. Шаһидлик етдијимиз инсанларын үрәјинә неҹә јол тапа биләрик?

¹³ Биз дә тәблиғ етдијимиз инсанларда мараг ојатмаға чалышмалыјыг. Мәсәлән, инсанын һансы динә мәнсуб олдуғуну билсәк, онун үчүн хүсусилә мараглы олан мөвзулары сечмәк бизә асан олаҹаг. Һәмчинин биз Мүгәддәс Китабдан һәмсөһбәтимизә таныш олан һиссәләри ситат ҝәтирә биләрик. Инсанын ајәләри өз Мүгәддәс Китабындан охумасы даһа еффектив ола биләр. Шаһидлик етдијин инсанларын үрәјинә јол тапмаг үчүн үсуллар ахтар.

14. а) Булус Иса һаггында хош хәбәри чатдыраркән сөзүнә неҹә башлады вә о, динләјиҹиләринә һансы хәбәрдарлығы сөјләди? б) Ҹамаат Булусун нитгинә неҹә һај верди?

¹⁴ Сонра Булус Исраил падшаһларынын нәслиндән хиласкар Исанын ҝәлдији вә Вәфтизчи Јәһјанын онун ҝәлишинә јол һазырладығы һаггында данышды. Бундан сонра Булус Исанын неҹә өлдүрүлдүјүнү вә дирилдијини тәсвир етди (Һәв. 13:20—37). О деди: «Буну билин ки, биз сизә бу адам васитәсилә ҝүнаһларын әфвини билдиририк... Иман ҝәтирән һәр кәс бу адамын васитәсилә ҝүнаһсыз сајылыр». Сонра һәвари динләјиҹиләринә хәбәрдарлыг етди: «Өзүнүзү ҝөзләјин ки, Пејғәмбәрләрин китабында дејилән бу сөзләр сизин башыныза ҝәлмәсин: “Еј ришхәндчиләр, бахын вә мат галын, мәһв олун, чүнки Мән сизин зәманәдә елә бир иш ҝөрәҹәјәм ки, онун һаггында сизә әтрафлы данышсалар да, әсла инанмајаҹагсыныз”». Булусун нитгинин динләјиҹиләрдә ојатдығы тәәссүрат диггәтәлајиг иди. Мүгәддәс Китабда дејилир: «Ҹамаат јалвар-јахар едиб онлардан хаһиш етди ки, ҝәлән шәнбә дә бу һагда данышсынлар». Үстәлик, «синагогдакылар дағылышандан сонра јәһудиләрин вә прозелитләрин арасындан хејли мөмин адам Булусла Барнәбанын далынҹа ҝетди» (Һәв. 13:38—43).

15. Нөвбәти шәнбә ҝүнү нә баш верди?

¹⁵ Нөвбәти шәнбә ҝүнү «демәк олар ки, бүтүн шәһәр» Булуса гулаг асмаға јығышды. Бу, бәзи јәһудиләрин хошуна ҝәлмәди вә онлар «күфр даныша-даныша Булусун дедикләринә гаршы чыхмаға башладылар». Белә олдугда,  Булусла Барнәба ҹәсарәтлә онлара деди: «Аллаһын сөзү илк нөвбәдә сизә чатдырылмалы иди. Мадам ки сиз бу сөзү рәдд едирсиниз вә өзүнүзү әбәди һәјата лајиг һесаб етмирсиниз, биз диҝәр халглара үз тутуруг. Јеһова бизә белә әмр едиб: “Мән сәни халглар үчүн нур тәјин етдим ки, јерин нәһајәтләринәдәк ниҹат апарасан”» (Һәв. 13:44—47; Әшј. 49:6).

16. Јәһудиләр хош хәбәрин тәблиғчиләринин кәскин сөзләринә неҹә мүнасибәт ҝөстәрдиләр вә Булусла Барнәба онларын мүгавимәтләринин гаршысында нә етди?

¹⁶ Башга халглардан оланлар севиндиләр вә «әбәди һәјат јолунда јеримәјә мејли оланларын һамысы иман ҝәтирди» (Һәв. 13:48). Јеһованын сөзү тезликлә бүтүн о әразијә јајылды. Јәһудиләрин исә хош хәбәрә мүнасибәти тамамилә башга ҹүр олду. Мүждәчиләр маһијјәт етибарилә јәһудиләрә дедиләр ки, Аллаһын Кәламы биринҹи онлара чатдырылса да, онлар Мәсиһи рәдд етдиләр, буна ҝөрә дә Аллаһын һөкмүнә уғрајаҹаглар. Јәһудиләр шәһәрин һөрмәтли гадынларыны вә нүфузлу кишиләрини «гызышдырыб Булус илә Барнәбаја гаршы галдырдылар вә онлар һәвариләри өз торпагларындан говдулар». Бәс Булус вә Барнәба нә етди? Онлар «ајагларынын тозуну чырпыб Конјаја ҝетдиләр». Бунунла Писидија Антакјасында мәсиһилијә сон гојулдуму? Гәтијјән! Орада галан «шаҝирдләрин севинҹи ашыб-дашыр, онлар мүгәддәс руһла долурдулар» (Һәв. 13:50—52).

17—19. Булусла Барнәбанын гојдуғу ҝөзәл нүмунәни неҹә тәглид едә биләрик вә бу бизә севинҹимизи горумаға неҹә көмәк едәҹәк?

¹⁷ Бу садиг инсанларын мүгавимәтләр гаршысында өзләрини неҹә апармасындан өзүмүзә ваҹиб дәрс ҝөтүрә биләрик. Һәтта дүнјанын нүфузлу инсанлары бизә мане олмаға чалышанда белә биз тәблиғи дајандырмырыг. Әҝәр фикир вердинсә, Антакјадакы ҹамаат хош хәбәри рәдд едәндә Булусла Барнәба ајагларынын тозуну чырпды. Онлар буну гәзәбләндикләри үчүн јох, һәмин инсанларын ҝәләҹәјинә ҝөрә мәсулијјәт дашымадыгларыны ҝөстәрмәк үчүн етдиләр. Бу шөвглү тәблиғчиләр баша дүшүрдүләр ки, инсанларын хош хәбәрә неҹә мүнасибәт ҝөстәрәҹәји онлардан асылы дејил. Онлардан асылы олан шеј тәблиғә давам едиб-етмәјәҹәкләри иди. Буна ҝөрә дә Конјаја чатана кими онлар јолбоју тәблиғ етдиләр!

¹⁸ Бәс Антакјада галан шаҝирдләр һагда нә демәк олар? Дүздүр, онлары әһатә едән инсанлар хош хәбәрә дүшмән кәсилмишди. Лакин онларын севинҹи башгаларынын хәбәрә јахшы һај вермәсиндән асылы дејилди. Иса демишди: «Аллаһын сөзүнү ешидиб она әмәл едәнләр хошбәхтдирләр!» (Лука 11:28). Писидија Антакјасындакы шаҝирдләр мәһз бу ҹүр давранмаг әзминдә идиләр.

¹⁹ Ҝәл Булусла Барнәба кими һеч вахт унутмајаг ки, биз хош хәбәри тәблиғ етмәк мәсулијјәтини дашыјырыг. Хәбәри гәбул едиб-етмәмәк јалныз вә јалныз тәблиғ етдијимиз адамын ишидир. Инсанлар мүждәјә һај вермәјәндә биз биринҹи әсрдәки шаҝирдләрин нүмунәсини изләјә биләрик. Һәгигәти гијмәтләндирсәк вә мүгәддәс руһун бизә рәһбәрлик етмәсинә јол версәк, һәтта тәгибләр гаршысында белә севинҹимизи горуја биләрик (Гал. 5:18, 22).