1, 2. Әјләнҹә илә бағлы һәр биримиз һансы сечими етмәлијик?

ТӘСӘВВҮР ЕТ КИ, дадлы бир мејвәни јемәк истәјирсән. Амма ҝөрүрсән ки, мејвәнин бир һиссәси чүрүкдүр. Белә һалда нә едәрдин? Мејвәни чүрүк һиссәси гарышыг бүтөв јемәк олар, ону тулламаг да олар, чүрүк јерини кәсиб галаныны јемәк дә олар. Бәс сән һансы варианты сечәрдин?

² Әјләнҹәни дә бир нөв белә мејвә илә мүгајисә етмәк олар. Һәрдән адам динҹәлмәк истәјир, амма бу ҝүн дүнјада популјар әјләнҹә нөвләринин чоху әхлаги ҹәһәтдән позғун, «чүрүкдүр». Белә вәзијјәтдә нә етмәли? Бәзиләри пис шејләрә ҝөз јумур вә бу дүнјанын тәклиф етдији истәнилән әјләнҹәни гәбул едирләр. Диҝәрләри әјләнҹәләрдән тамамилә имтина едиб өзләрини ҹүзи зәрәрдән белә горумаг истәјирләр. Бир башгалары исә зәрәрли әјләнҹәләрдән ҹидд-ҹәһдлә гачырлар, амма һәрдәнбир нисбәтән зәрәрсиз әјләнҹәләрлә әјләнирләр. Бәс Аллаһын мәһәббәтини итирмәмәк үчүн һансы сечими етмәк лазымдыр?

3. Биз һансы мәсәләни нәзәрдән кечирәҹәјик?

³ Әксәријјәтимиз үчүнҹү варианты сечәрдик. Биз истираһәтин лазым олдуғуну баша дүшүрүк. Бунунла белә, јалныз әхлаги ҹәһәтдән сағлам әјләнҹәләри сечмәлијик.  Буна ҝөрә дә нәјин фајдалы, нәјин зәрәрли олдуғуну мүәјјәнләшдирмәлијик. Илк нөвбәдә, ҝәлин сечдијимиз әјләнҹәнин ибадәтимизә неҹә тәсир етдијини нәзәрдән кечирәк.

4. Аллаһа һәср олунмағымыз әјләнҹә сечиминә неҹә тәсир ҝөстәрмәлидир?

⁴ 1946-ҹы илдә вәфтиз олунмуш Јеһованын гоҹаман бир шаһиди белә демишди: «Мән һәр вәфтиз мәрузәсиндә иштирак етмәји вә диггәтлә динләмәји өзүмә адәт етмишәм, санки, мән дә вәфтиз олунаҹағам». Нә үчүн? Гардаш изаһ едир: «Аллаһа һәср олундуғуму јаддашымда даима тәзәләмәк мәнә садиг галмагда чох көмәк едир». Бу сөзләрлә разылашмамаг олмур. Һәр биримиз Јеһоваја сөз вермишик ки, һәјатымызы Она хидмәтә сәрф едәҹәјик. Вердијимиз бу вәди өзүмүзә вахташыры хатырлатмаг бизи дөзүмлү олмаға тәшвиг едир. (Ваиз 5:4 ајәсини оху.) Доғрудан да, Аллаһа һәср олунмағын мәнасы үзәриндә дүшүнмәк, јалныз ибадәтә дејил, һәјатын бүтүн саһәләринә, о ҹүмләдән әјләнҹәјә мүнасибәтимизә тәсир едәҹәк. Һәвари Булус өз дөврүнүн мәсиһиләринә јаздығы мәктубда бу һәгигәти белә вурғулајыр: «Истәр јејәндә,  ичәндә, истәрсә дә башга бир иш ҝөрәндә һәр шеји елә един ки, Аллаһ шәрәфләнсин» (1 Коринфлиләрә 10:31).

5. Лавилиләр 22:18—20 ајәләри Ромалылара 12:1 ајәсиндәки хәбәрдарлығы баша дүшмәјә неҹә көмәк едир?

⁵ Һәјатда атдығымыз һәр бир аддым истәр-истәмәз Јеһоваја ибадәтимизлә әлагәлидир. Булус бу һәгигәти Ромадакы һәмиманлыларына чатдырмаг үчүн онлара јаздығы мәктубда чох ҝүҹлү бир ифадә ишләтмишди. Булус онлары сөвг едирди: «Бәдәнинизи дири, мүгәддәс вә мәгбул гурбан кими Аллаһа тәгдим един. Бу јолла сиз ағылла ибадәт етмиш олаҹагсыныз» (Ромалылара 12:1). Бәдәнә ағыл, гәлб вә ҝүҹ дахилдир. Бунларын һамысыны Аллаһа хидмәтдә истифадә едирик (Марк 12:30). Булус бу ҹүр ҹан-дилдән едилән хидмәти гурбан адландырыр. Бурадакы гурбан сөзүндә ејни заманда үстүөртүлү хәбәрдарлыг вар. Мусанын Ганунуна ҝөрә, Аллаһ гүсурлу һејванлардан ҝәтирилмиш гурбаны гәбул етмирди (Лавилиләр 22:18—20). Ејнилә, мәсиһинин руһани гурбаны да гүсурлудурса, Аллаһ ону гәбул етмәјәҹәк. Мәсиһинин гурбаны неҹә гүсурлу ола биләр?

6, 7. Мәсиһи бәдәнини неҹә ләкәләјә биләр вә бунун нәтиҹәси нә ола биләр?

⁶ Булус Ромадакы мәсиһиләрә төвсијә едирди: «Бәдәнинизи һагсызлыг силаһы кими ҝүнаһа тәгдим етмәјин». Булус онлара һәмчинин ҹисмани әмәлләри өлдүрмәји тапшырмышды (Ромалылара 6:12—14; 8:13). Һәмин мәктубун әввәлиндә о, ҹисмани әмәлләрин бәзиләрини садаламышды. Һәвари ҝүнаһлы бәшәријјәт барәсиндә белә јазырды: «Ағызлары ләнәтлә долудур». «Ајаглары ган төкмәјә тәләсир». «Онларын ҝөзүндә Аллаһ горхусу јохдур» («Мүгәддәс Китаб ширкәти», 2009) (Ромалылара 3:13—18). Мәсиһи бәдән үзвләри илә бу ҹүр гәбаһәтли ишләр етсә, бәдәнини гүсурлу едәр. Мәсәлән, мәсиһи бу ҝүн биләрәкдән порнографија  вә ја вәһши зоракылыг кими позғун материала бахырса, ҝөзләрини ҝүнаһа тәгдим едир вә бунунла бәдәнини бүсбүтүн ләкәләјир. Онун ибадәти артыг мүгәддәс вә Аллаһа мәгбул гурбан сајылмыр (Ганунун тәкрары 15:21; 1 Бутрус 1:14—16; 2 Бутрус 3:11). Зәрәрли әјләнҹә мәсиһијә чох баһа баша ҝәлир!

⁷ Бурадан ҝөрүнүр ки, мәсиһи әјләнҹә сечиминә чох ҹидди јанашмалыдыр. Биз истәјирик ки, сечдијимиз әјләнҹә Аллаһа ҝәтирдијимиз гурбаны ләкәләмәсин, әксинә, ону бәзәсин. Инди исә ҝәл нәјин сағлам, нәјин зәрәрли олдуғуну мүзакирә едәк.

8, 9. а) Әјләнҹәләри һансы ики категоријаја бөлмәк олар? б) Биз һансы әјләнҹәләри рәдд едирик вә нә үчүн?

⁸ Үмумијјәтлә, әјләнҹәләри ики категоријаја бөлмәк олар. Биринҹи категоријаја дахил олан әјләнҹәләри бүтүн мәсиһиләр гәтијјәтлә рәдд едирләр. Диҝәр категоријаја исә бәзи мәсиһиләрин мәгбул, бәзиләринин исә гејри-мәгбул сајдыглары әјләнҹәләр дахилдир. Ҝәл әввәлҹә биринҹи категоријаны, јәни мәсиһиләрин рәдд етдикләри әјләнҹәләри нәзәрдән кечирәк.

⁹ Биринҹи фәсилдә гејд едилдији кими, елә әјләнҹәләр вар ки, орада Мүгәддәс Китабын бирмәналы шәкилдә иттиһам етдији ишләр тәгдим едилир. Мисал үчүн, зоракылыг, шејтани әмәлләр, порнографија вә ијрәнҹ, әхлагсыз ишләр тәрәннүм етдирән мусиги, Интернет сәһифәләри, кинофилмләр вә телевизија верилишләрини ҝөтүрәк. Һәгиги мәсиһиләр Мүгәддәс Китаб принсип вә ганунларына зидд ҝедән әмәлләри јахшы бир шеј кими гәләмә верән бу ҹүр позғун әјләнҹә нөвләрини рәдд етмәлидирләр (Һәвариләрин ишләри 15:28, 29; 1 Коринфлиләрә 6:9, 10; Вәһј 21:8). Белә зәрәрли  әјләнҹәләри рәдд етмәклә сән һәгигәтән дә писликдән икраһ етдијини вә даима шәрдән чәкиндијини Јеһоваја ҝөстәрирсән. Бу јолла сән ријасыз имана саһиб олурсан (Ромалылара 12:9; Зәбур 34:14; 1 Тимутијә 1:5).

10. Әјләнҹә илә бағлы һансы фикир тәһлүкәлидир вә нәјә ҝөрә?

¹⁰ Амма бәзиләри дүшүнүр ки, әхлагсызлыг нүмајиш етдирилән әјләнҹәләрин һеч бир зәрәри јохдур. Онлар дејә биләрләр: «Белә шејләри ҝөстәрән филмләрә вә телевизија верилишләринә бахсам да, өзүм өмрүмдә белә шеј етмәрәм». Бу ҹүр дүшүнмәк сон дәрәҹә јанлыш вә тәһлүкәлидир. (Әрәмја 17:9 ајәсини оху.) Әҝәр Јеһованын иттиһам етдији шејләр бизи әјләндирирсә, онда демәк олармы ки, биз писликдән икраһ едирик? Зәрәрли әјләнҹәләрә алудә олсаг, һиссијјатымыз күтләшәҹәк (Зәбур 119:70; 1 Тимутијә 4:1, 2). Белә вәрдиш диҝәрләринин гәбаһәтли әмәлләринә олан мүнасибәтимизә, еләҹә дә өз әмәлләримизә тәсир ҝөстәрә биләр.

11. Галатијалылара 6:7 ајәсинин әјләнҹә сечиминә һансы аидијјәти вар?

¹¹ Бу тора чох адам дүшүб. Бәзи мәсиһиләр тез-тез бахдыглары сәһнәләрин тәсири алтында әхлагсызлыға јол вермишләр. Јалныз башлары дашдан-даша дәјәндән сонра онлар дәрк едибләр ки, «инсан нә әкәрсә, ону да бичәҹәк» (Галатијалылара 6:7). Лакин белә бир агибәтдән гачынмаг олар. Әҝәр ағлына сағлам шејләр әкирсәнсә, онда һәјатында да севинҹлә хејирли шејләр бичәҹәксән. (67-ҹи сәһифәдәки « Һансы әјләнҹәни сечим?» адлы чәрчивәјә бах.)

12. Галатијалылара 6:5 ајәси әјләнҹә сечими илә неҹә бағлыдыр вә шәхси гәрарлар вермәк үчүн көмәји һарадан ала биләрик?

¹² Инди икинҹи категоријаны — Аллаһын Кәламында нә бирбаша иттиһам едилән, нә дә тәрифләнән әмәлләрдән  ибарәт әјләнҹәләри нәзәрдән кечирәк. Бурада мәсиһи өзү үчүн нәјин јарарлы, нәјин јарарсыз олдуғуну шәхсән гәрарлашдырмалыдыр. (Галатијалылара 6:5 ајәсини оху.) Мүгәддәс Китаб бу мәсәләдә дә көмәјимизә чатыр. Аллаһын Кәламында Јеһованын дүшүнҹә тәрзини дәрк етмәјә көмәк едән принсипләр, јәни фундаментал һәгигәтләр вардыр. Бу принсипләри нәзәрә алмагла биз һәр шејдә, о ҹүмләдән әјләнҹә сечиминдә дә Јеһованын ирадәсини гаврајаҹағыг (Ефеслиләрә 5:17).

13. Јеһованын бәјәнмәдији әјләнҹә нөвләриндән узаг дурмаға бизә нә көмәк едәҹәк?

 ¹³ Әлбәттә, мәсиһиләрин һамысында әхлаг мәсәләләриндә гаврајыш вә ја анлајыш ејни дәрәҹәдә инкишаф етмәјиб (Филиппилиләрә 1:9). Бундан әлавә, мәсиһиләр баша дүшүрләр ки, зөвг мүхтәлифлији әјләнҹәјә дә аиддир. Буна ҝөрә дә онлар һамынын ејни гәрар гәбул едәҹәјини ҝөзләмирләр. Бунунла белә, Аллаһын принсипләринин үрәјимизә вә ағлымыза тәсир етмәсинә нә гәдәр чох јол веририксә, Јеһованын бәјәнмәдији әјләнҹә нөвләриндән узаг дурмаға бир о гәдәр гәтијјәтли олаҹағыг (Зәбур 119:11, 129; 1 Бутрус 2:16).

14. а) Әјләнҹә сечәркән һансы амили нәзәрдән гачырмамалыјыг? б) Нәјин сајәсиндә Падшаһлығын марагларыны һәјатда һәр шејдән үстүн тута биләрик?

¹⁴ Әјләнҹә сечәркән чох ваҹиб бир амили — вахты да нәзәрдән гачырмамалыјыг. Сечдијин әјләнҹә нәји мәгбул һесаб етдијини үзә чыхарыр. Әјләнҹәјә сәрф етдијин вахт исә сәнин үчүн нәјин биринҹи јердә дурдуғуну ҝөстәрир. Сөзсүз, мәсиһиләр үчүн ән ваҹиби руһани ишләрдир. (Мәтта 6:33 ајәсини оху.) Елә исә, Падшаһлығын марагларыны һәјатында һәр шејдән үстүн тутуб-тутмадығыны неҹә билә биләрсән? Һәвари Булус дејирди: «Диггәтли олун, дүшүнҹәсизләр кими јох, мүдрикләр кими һәрәкәт един вә... вахтынызын гәдрини билин» (Ефеслиләрә 5:15, 16). Бәли, әјләнҹәјә ајырдығын вахта һәдд гојсан, руһани рифаһына көмәк едән даһа ваҹиб шејләр үчүн вахтын галаҹаг (Филиппилиләрә 1:10).

15. Әјләнҹә сечәркән нәјә ҝөрә сон дәрәҹә еһтијатлы олмаг лазымдыр?

¹⁵ Јахшы оларды ки, әјләнҹә сечәркән еһтијаты әлдән бурахмајаг. Бу, нә демәкдир? Јенидән јухарыдакы мејвә мисалына гајыдаг. Мејвәнин чүрүк һиссәсини тәсадүфән јемәмәк үчүн онун әтрафыны да кәсиб  ҝөтүрүрләр. Бу принсипи әјләнҹә сечиминә дә тәтбиг етмәк олар. Мүдрик мәсиһи јалныз Мүгәддәс Китаб принсипләринә ачыг-ајдын зидд ҝедән әјләнҹәләрдән узаг дурмур, һәмчинин шүбһәли, өзүнә руһани ҹәһәтдән зәрәрли елементләри дахил едән әјләнҹәләри дә рәдд едир (Мәсәлләр 4:25—27). Аллаһын Кәламындакы мәсләһәтләрә ҹидд-ҹәһдлә әмәл етмәклә биз өзүмүзү зәрәрли әјләнҹәләрдән горујаҹағыг.

16. а) Әхлаг мәсәләләринә Јеһованын ҝөзү илә бахдығымызы неҹә ҝөстәрә биләрик? б) Мүгәддәс Китаб принсипләрини һәмишә тәтбиг етмәкдә сәнә нә көмәк едәҹәк?

¹⁶ Әјләнҹә сечәркән мәсиһиләр илк нөвбәдә Јеһованын бахышларыны нәзәрә алырлар. Мүгәддәс Китабда Јеһованын һиссләри, һәмчинин нормалары ачыгланыр. Мисал үчүн, Сүлејман падшаһ Јеһованын зәһләси ҝетдији бир нечә шеји садалајыр: «Јалан данышан дил, ҝүнаһсыз ган төкән әлләр, фитнә гуран үрәк, шәр үчүн тәләсән ајаг» (Мәсәлләр 6:16—19). Јеһованын белә шејләрә мүнасибәти сәнә неҹә тәсир етмәлидир? Мәзмурчу охујур: «Еј Јеһованы севәнләр, пислијә нифрәт един!» (Зәбур 97:10). Јеһованын нифрәт етдији шејләрә сәнин дә нифрәт етмәјин әјләнҹә сечиминдән бәлли олмалыдыр (Галатијалылара 5:19—21). Унутма ки, ашкарда ҝөрдүјүн ишләрдән  чох, тәкликдә ҝөрдүјүн ишләр әслиндә неҹә инсан олдуғуну үзә чыхарыр (Зәбур 11:4; 16:8). Әҝәр сән һәјатынын бүтүн саһәләриндә Јеһованын әхлаг мәсәләләринә мүнасибәтини әкс етдирмәји үрәкдән истәјирсәнсә, гәбул етдијин гәрарлар һәмишә Мүгәддәс Китаба әсасланаҹаг. Бу, сәнин һәјат јолун олаҹаг (2 Коринфлиләрә 3:18).

17. Һәр һансы бир әјләнҹәни сечмәздән әввәл өзүмүздән нәји сорушмалыјыг?

¹⁷ Әјләнҹә сечиминдә Јеһованын дүшүнҹә тәрзинә ујғун һәрәкәт етдијинә даһа неҹә әмин ола биләрсән? Өзүндән соруш: «Бу, мәнә вә Аллаһла мүнасибәтимә неҹә тәсир едәҹәк?» Мәсәлән, һәр һансы бир филмә бахмаздан әввәл дүшүн: «Бу филмин мәзмуну виҹданыма неҹә тәсир ҝөстәрәҹәк?» Ҝәл бу мәсәлә илә бағлы бир нечә принсипи нәзәрдән кечирәк.

18, 19. а) Филиппилиләрә 4:8 ајәсиндәки принсипин көмәјилә сечдијимиз әјләнҹәнин Аллаһа мәгбул олуб-олмадығыны неҹә мүәјјәнләшдирмәк олар? б) Сағлам әјләнҹә сечиминдә даһа һансы принсипләр бизә көмәк едә биләр? (Һашијәјә бах.)

¹⁸ Әсас принсипләрдән бири Филиппилиләрә 4:8 ајәсиндә јазылыб: «Доғру, ваҹиб, салеһ, пак, севилмәли, шәрәфли, нәҹиб, тәрифәлајиг нә варса, бунлар һагда дүшүнүн». Дүздүр, Булус бурада әјләнҹәдән јох, гәлбимиздәки дүшүнҹәләрдән данышырды вә дејирди ки, онлар Јеһованын бәјәндији шејләрә ҹәмләнмәлидир (Зәбур 19:14). Лакин Булусун сөзләрини әјләнҹәләрә дә аид етмәк олар. Неҹә?

¹⁹ Өзүндән соруш: «Бахдығым филмләр, компүтер ојунлары, динләдијим мусиги вә диҝәр әјләнҹә нөвләри зеһними “пак” шејләрлә долдурур? Мисал үчүн, филмә бахандан сонра јаддашымда һансы сәһнәләр галыр?» Әҝәр бунлар тәмиз вә хош сәһнәләрдирсә, онда демәк  олар ки, бу филм зәрәрсиздир. Јох, әҝәр онлар сәни натәмиз шејләр һаггында дүшүнмәјә тәһрик едирсә, демәли, бу, зәрәрли әјләнҹәдир (Мәтта 12:33; Марк 7:20—23). Чүнки натәмиз дүшүнҹәләр гәлб раһатлығыны позур, Мүгәддәс Китаб әсасында тәрбијә едилмиш виҹданы габалашдырыр. Бу ҹүр дүшүнҹәләр һәтта Аллаһла мүнасибәти дағыда биләр (Ефеслиләрә 5:5; 1 Тимутијә 1:5, 19). Бу нөв әјләнҹә мәсиһијә пис тәсир ҝөстәрдијиндән ону гәтијјәтлә рәдд етмәк лазымдыр * (Ромалылара 12:2). Јеһоваја дуа едән мәзмурчу кими ол: «Гојма ҝөзүм пуч шејләрә бахсын» (Зәбур 119:37).

20, 21. 1 Коринфлиләрә 10:23, 24 ајәләри Аллаһа мәгбул әјләнҹә сечими илә неҹә бағлыдыр?

²⁰ Шәхси гәрар гәбул едәркән Булусун јаздығы даһа бир принсипи нәзәрә алмаг чох ваҹибдир. О демишди: «Һәр шејә изин вар, анҹаг һәр шеј инсаны руһән мөһкәмләндирмир. Гој һеч кәс өз хејрини дүшүнмәсин, башгасынын хејрини дүшүнсүн» (1 Коринфлиләрә 10:23, 24). Бу принсипин әјләнҹә сечиминә нә дәхли вар? Өзүндән соруш: «Сечдијим әјләнҹә башгаларына неҹә тәсир ҝөстәрәҹәк?»

²¹ Сәнин виҹданын сәнә мәгбул ҝөрүнән әјләнҹә илә әјләнмәјә јол верир. Лакин башга һәмиманлыларына бу әјләнҹә мәгбул дејилсә, сән бу әјләнҹәдән имтина етмәји гәрара ала биләрсән. Чүнки сән гардашларына гаршы ҝүнаһ етмәк, јәни Аллаһа садиг галмагда һәмиманлыларына манеә төрәтмәк истәмирсән. Јохса Булусун дедији кими, «Мәсиһә гаршы» ҝүнаһ ишләдәрдин. Сән  һеч ким үчүн иман јолунда манеә олмаг истәмирсән (1 Коринфлиләрә 8:12; 10:32). Бу ҝүн мәсиһиләр Булусун мүдрик мәсләһәтинә әмәл едиб изин верилән, лакин руһән мөһкәмләндирмәјән әјләнҹәләрдән узаг дурурлар (Ромалылара 14:1; 15:1).

22. Виҹдан мәсәләләриндә өз истәкләримизин јеринә јетирилмәсинә нә үчүн тәкид етмәмәлијик?

²² Анҹаг башгаларынын хејрини дүшүнмәјин диҝәр бир тәрәфи дә вар. Виҹданы чох шеји гадаған едән мәсиһи әјләнҹә сечиминдә өз мәһдуд бахышларыны баҹы-гардашларына тәлгин етмәмәлидир. О, белә етсә, шосседә башга сүрүҹүләрдән машынларыны өзүнүн ҝетдији сүрәтлә сүрмәји тәләб едән сүрүҹүјә бәнзәјәр. Бу, ағласығмаз тәләбдир. Бу ҹүр виҹданы олан мәсиһи мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк, әјләнҹә мәсәләләриндә бахышлары онункундан фәргләнән, лакин мәсиһи принсипләри чәрчивәсиндән гыраға чыхмајан баҹы-гардашларына һөрмәтлә јанашаҹаг. Беләҹә, һамы ону дәрракәли адам кими таныјаҹаг (Филиппилиләрә 4:5; Ваиз 7:16).

23. Сечдијин әјләнҹәнин Аллаһа мәгбул олдуғуна неҹә әмин ола биләрсән?

²³ Хүласә, сечдијин әјләнҹәнин Аллаһа мәгбул олдуғуна неҹә әмин ола биләрсән? Аллаһын Кәламында ачыг-ајдын иттиһам едилән позғун, әхлагсыз ишләри бүтүн чылпаглығы илә нүмајиш етдирән әјләнҹәләри рәдд ет. Аллаһын Кәламында ады конкрет чәкилмәјән әјләнҹәләрә аид Мүгәддәс Китаб принсипләринә әмәл ет. Өзүнүн вә башгаларынын, әләлхүсус баҹы-гардашларынын виҹданына хәләл ҝәтирән әјләнҹәләрдән узаг дур. Гој бу мәсәләдә тутдуғун гәти мөвге Аллаһа шәрәф ҝәтирсин вә сән дә, аилән дә Аллаһын мәһәббәтиндән һеч вахт ајрылмајасыныз.