1, 2. Адәтән, инсанларда һансы суаллар јараныр?

УШАГЛАР чохлу суаллар вермәји хошлајырлар. Суалларына ҹаваб верирсән, јенә дә дејирләр «нијә?». Нә гәдәр ҹаваб верирсән вер, «нијә»ләр гуртармыр ки, гуртармыр.

² Јашындан асылы олмајараг, һамынын суаллары олур, мәсәлән, нә јејәк, нә ҝејинәк, нә алаг? Һәмчинин инсанлары һәјатла, ҝәләҹәклә бағлы ваҹиб суаллар нараһат едир. Анҹаг тәәссүф ки, суалларына алдыглары ҹаваблар онлары гане етмәјәндә ҹаваб ахтармагдан ваз кечирләр.

3. Нәјә ҝөрә әксәр инсанлар фикирләшир ки, һәјатла бағлы ваҹиб суаллара ҹаваб тапмаг мүмкүн дејил?

³ Бәс ҝөрәсән, бу ҹүр ваҹиб суаллара ҹаваб тапмаг мүмкүндүр? Әксәр инсанларын фикринҹә, бу суалларын ҹавабыны јалныз Аллаһ билир, биз Аллаһын ишинә гарыша билмәрик. Бәзиләри исә фикирләшир ки, белә гәлиз суалларын ҹавабыны јалныз алимләр вә дин хадимләри биләр. Диҝәрләри исә бу кими суалларын ҹавабыны билмәдикләрини ҝөстәрмәмәк үчүн үмумијјәтлә суал вермирләр. Бәс сиз бу барәдә нә фикирләширсиниз?

4, 5. Сизи ән чох һансы суал нараһат едир? Нәјә ҝөрә суалларыныза ҹаваб тапана кими ахтармаг ваҹибдир?

⁴ Јәгин, бу суалларын ҹавабыны билмәк истәјәрдиниз: Аллаһ бизи нијә јарадыб? О дүнјада ҹәннәт-ҹәһәннәм вармы? Нијә јахшы инсанлар әзаб чәкир? Аллаһ неҹә варлыгдыр? Пејғәмбәрләрдән бири белә бир ҝөзәл мәсләһәт вермишди: «Дурмадан диләјин, сизә вериләҹәк; дурмадан ахтарын, тапаҹагсыныз; дурмадан гапыны дөјүн,  сизә ачаҹаглар» (Мәтта 7:7). Тутарлы ҹаваб тапана гәдәр ахтармаға давам един.

⁵ Әҝәр дурмадан ахтарсаныз, Аллаһын Кәламындан суалларынызын ҹавабыны тапаҹагсыныз (Мәсәлләр 2:1—5). Әслиндә, бу суалларын ҹавабы һеч дә гәлиз дејил. Алдығыныз биликләр сајәсиндә даһа хошбәхт олаҹагсыныз вә ҝәләҹәјә ҝөзәл үмидиниз јаранаҹаг. Ҝәлин бир чох инсанлары чаш-баш гојан бир суала ҹаваб тапмаға чалышаг.

6. Әксәр инсанларын фикринҹә, дүнјанын әзаб-әзијјәтлә долу олмасынын сәбәби нәдир?

⁶ Дүнја зүлм-зилләтлә долудур. Һара бахырсан мүһарибә, зоракылыг, нифрәт ҝөрүрсән. Инсанлар хәстәләнир, әзаб-әзијјәтли өмүр сүрүб һәјата ҝөз јумурлар. Әксәр инсанлар дүшүнүр ки, бу, белә дә олмалыдыр, дүнја сынаг дүнјасыдыр, Аллаһ бу јолла бәндәләрини имтаһана чәкир.

7. а) Бәдбәхтлик баш верәндә әксәр инсанлар нә дејир? б) Нәјә әсасән дејә биләрик ки, писликләр Аллаһдан дејил?

⁷ Бәдбәхтлик баш верәндә әксәр инсанлар бунун Аллаһын јазысы олдуғуну дејир. Дејирләр, Аллаһ билән мәсләһәтдир. Анҹаг Мүгәддәс Китаб бу фикри тәсдигләмир, әксинә, орада дејилир ки, Аллаһ әсла пислик етмәз. Бир ајәдә белә јазылыб: «Сынагларла үзләшәндә гој һеч кәс: “Аллаһ мәни сынаға чәкир”, — демәсин, чүнки Аллаһ һеч кәси писликлә сынамыр вә Онун Өзүнү дә писликлә сынамаг мүмкүн дејил» (Јагуб 1:13). Бу ајәјә әсасән демәк олар ки, Аллаһ һеч кимә бәла ҝөндәрмир, садәҹә олараг дүнјадакы вәзијјәтә һәлә ки сәбир едир. (Әјјуб 34:10—12 ајәләрини охујун.) Буну даһа јахшы баша дүшмәк үчүн бир мәсәл чәкмәк истәјирик.

8, 9. Ата-оғул мәсәлинә әсасән, проблемләримизин Аллаһдан олдуғуну фикирләшмәк нәјә ҝөрә Она гаршы һагсызлыгдыр?

 ⁸ Бир ата вә бир оғул вар иди. Ата оғлуну чох севирди. Она ҝөзәл тәрбијә вермишди. Оғул бөјүјүб боја-баша чатанда атанын үзүнә ағ олур вә евдән чыхыб ҝедир. Пис ишләрә гуршаныр вә башы чох бәлалар чәкир. Сизҹә: «Нијә оғлунун габағыны кәсмәди, нијә она мане олмады?» — дејиб атаны ҝүнаһландырмаг дүзҝүндүрмү? Әлбәттә, јох! (Лука 15:11—13). Инсанлар Аллаһа аси чыхыб, пис ишләрә гуршананда Аллаһ да бу ата кими онлара мане олмур. Буна ҝөрә дә, ҝәлин јадда сахлајаг ки, бәдбәхтликләр Аллаһдан дејил. Башымыза ҝәлән проблемләри Аллаһдан билмәк Она гаршы һагсызлыгдыр.

⁹ Јухарыда гејд олунмушду ки, Аллаһ әзаблара һәлә ки изин верир. Буна тутарлы сәбәб вар. Бу китабын 11-ҹи фәслиндән бу мөвзу илә бағлы Мүгәддәс Китабын нөгтеји-нәзәрини өјрәнәҹәјик. Әмин олун ки, Аллаһ бизи чох севир вә проблемләримизин сәбәбкары О дејил. Әксинә, О, бизим јеҝанә көмәк јеримиздир (Әшија 33:2).

10. Нәјә ҝөрә дејә биләрик ки, Аллаһ шәр инсанларын вурдуғу зәрәри тамамилә арадан галдыраҹаг?

¹⁰ Аллаһ мүгәддәсдир (Әшија 6:3). Онун бүтүн ишләри пак, тәмиз вә һагдыр. Буна ҝөрә дә, биз Она там етибар едә биләрик. Буну инсанлар барәдә демәк олмаз, чүнки онлар бәзән чох һагсызлыглар едирләр. Һәтта ән виҹданлы һакимијјәт саһиби белә, шәр инсанларын вурдуғу зәрәри арадан галдырмаг игтидарында дејил. Дүнјада һеч кәс ҝүҹ-гүввәтдә Аллаһа тај ола билмәз. Аллаһ инсанларын вурдуғу зәрәри арадан галдырмаг гүдрәтиндәдир, бир дә ки О, буну үрәкдән истәјир. О, бүтүн шәр  ишләри јер үзүндән әбәдилик силәҹәк. (Зәбур 37:9—11 ајәләрини охујун.)

11. Инсанларын чәкдији әзаб-әзијјәти ҝөрәндә Аллаһ һансы һиссләри кечирир?

¹¹ Сизҹә, дүнјада баш верәнләри вә инсанларын нәләр чәкдијини ҝөрәндә Јарадан һансы һиссләри кечирир? Давуд пејғәмбәр демишди ки, Аллаһ «әдаләти севир» (Зәбур 37:28). О, һаггы наһагдан ајыран Аллаһдыр. Инсанларын һагсызлыгла үзләшдијини, әзаб чәкдијини ҝөрмәк Она үрәкағрысы верир. Мәсәлән, Аллаһ Нуһ пејғәмбәрин дөврүндә дүнјанын тамам позулдуғуну, зүлмлә долу олдуғуну ҝөрәндә чох кәдәрләнмишди (Јарадылыш 6:5, 6). Аллаһ елә һәмин Аллаһдыр, О дәјишмәјиб (Мәлаки 3:6). Мүгәддәс Китаб бизи әмин едир ки, Аллаһ бизим гајғымызы чәкир. (1 Бутрус 5:7 ајәсини охујун.)

12, 13. а) Инсанлара мәһәббәт биздә һарадандыр? Инсанларын әзаб-әзијјәт чәкдијини ҝөрәндә һансы һиссләри кечирирсиниз? б) Нәјә ҝөрә әмин ола биләрик ки, Аллаһ әзаб-әзијјәтә вә әдаләтсизлијә сон гојаҹаг?

¹² Мүгәддәс Китабда јазылыб ки, Уҹа Танры бизи Өзүнә бәнзәр јарадыб (Јарадылыш 1:26). Бу о демәк дејил ки, биз заһирән Аллаһа бәнзәјирик, садәҹә Јарадан бизә Өз ҝөзәл хүсусијјәтләрини бәхш едиб. Мәсәлән, сиз ҝүнаһсыз инсанларын һагсыз јерә әзаб чәкдијини ҝөрәндә һансы һиссләри кечирирсиниз? Тәбии ки, пис олурсунуз. Аллаһ сизин кечирдијиниз һиссләрдән дә ҝүҹлү һиссләр кечирир! Буну һарадан билирик?

¹³ Мүгәддәс Китабдан өјрәнирик ки, «Аллаһ мәһәббәтдир» (1 Јәһја 4:8). Онун һәр иши мәһәббәтдән гајнагланыр. Меһрибан Јараданымыз бизә бу  мәһәббәтиндән пај вериб. Бир анлыг дүшүнүн: әлиниздә олсајды, әзаб-әзијјәтә вә әдаләтсизлијә сон гојмаздыныз? Әлбәттә, гојардыныз, чүнки гәлбиниздә инсанлара мәһәббәт вар. Аллаһ да инсанлары чох севир, һәмчинин О, әзаб-әзијјәтин, әдаләтсизлијин көкүнү кәсмәјә гадирдир вә бир ҝүн буну мүтләг едәҹәк. Әмин олун ки, бу китабын әввәлиндә јазылан вәдләрин һамысы ҝерчәк олаҹаг! Амма буна үрәкдән инанмаг үчүн Аллаһы јахындан танымаг ваҹибдир.

14. Аллаһын ады нәдир вә нәјә ҝөрә бу ады чәкмәк лазымдыр?

¹⁴ Достлуг танышлыгдан башлајыр. Киминләсә дост олмаг үчүн онун адыны билмәли вә ону јахындан танымалыјыг. Бәс сиз Аллаһын адыны билирсиниз? Бир чох динләр өјрәдир ки, Аллаһын ады елә Аллаһдыр. Әслиндә исә, «Аллаһ» сөзү Јараданын алилијини, уҹалығыны билдирән бир сөздүр, неҹә ки дөвләт башчысына «президент» вә ја «падшаһ» дејилир. Аллаһ бизә Өз пејғәмбәрләри васитәсилә адынын Јеһова олдуғуну ачыб. Зәбур 83:18 ајәсиндә дејилир: «Гој инсанлар билсин ки, ады Јеһова олан Сән, дүнјада тәк Сән уҹасан». Аллаһын ады Мүгәддәс Китабда  7000 дәфәдән чох чәкилир. Јеһова Аллаһ истәјир ки, инсанлар Онун адыны билсин вә бу ады чәксин. О, Өз адыны бизә ачыб ки, Онунла дост ола биләк.

15. Јеһова адынын мәнасы нәдир?

¹⁵ Јеһова адынын дәрин мәнасы вар. Бу адын мәнасына әсасән, Аллаһ бүтүн вәдләрини вә нијјәтләрини јеринә јетирмәјә гадирдир. Она һеч нә мане ола билмәз. Бу ад јалныз вә јалныз Аллаһа јарашыр *.

16, 17. Аллаһа аид ишләдилән нөвбәти ифадәләрин мәнасыны изаһ един: а) «Гүдрәт Саһиби»; б) «Әбәдијјәт Падшаһы»; ҹ) «Јарадан».

 ¹⁶ Вәһј 15:3 ајәсиндә јазылыб: «Еј Јеһова Аллаһ, еј Гүдрәт Саһиби! Ишләрин мөһтәшәм вә һејрәтамиздир. Еј Әбәдијјәт Падшаһы, јолларын һагг вә доғрудур». «Гүдрәт Саһиби» ифадәси Јеһова Аллаһын Каинатда һәр кәсдән гүдрәтли олдуғуну ҝөстәрир. «Әбәдијјәт Падшаһы» Онун әзәлдән вар олдуғуна ишарә едир. Зәбур 90:2 ајәсиндә исә белә сөзләр јазылыб: «Әзәлдән әбәдијјәтә Аллаһ сәнсән». Доғрудан да, Јеһова Аллаһын тајы-бәрабәри јохдур!

¹⁷ Һәр шеји јарадан Јеһова Аллаһдыр. «Аллаһымыз Јеһова, Сән шана, шәрәфә, гүдрәтә лајигсән! Чүнки һәр шејин јараданы Сәнсән вә һәр шеј Сәнин ирадәнлә мөвҹуд олду вә јарадылды» (Вәһј 4:11). Бәли, ҝөјдәки мәләкләри,  сәмадакы улдузлары, дәниздәки балыглары, ағаҹдакы мејвәләри, бир сөзлә, һәр шеји Јеһова јарадыб!

18. Нәјә ҝөрә бәзи инсанлар фикирләшир ки, Аллаһла дост олмаг мүмкүн дејил? Аллаһын Кәламында бу һагда нә дејилир?

¹⁸ Јеһова Аллаһын һејрәтамиз хүсусијјәтләри барәдә охујанда бәзи инсанларда суал јараныр: «Мәним кими фани инсан Гүдрәтли вә Али Јараданын, уҹаларда олан Аллаһын нәјинә ҝәрәкдир?» Әслиндә, Аллаһ бизим бу ҹүр фикирләшмәјимизи истәмир. О, бизимлә дост олмаг истәјир. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Аллаһ «һеч биримиздән узаг дејил» (Һәвариләрин ишләри 17:27). Аллаһ сөз верир ки, биз Она јахынлашсаг, О да бизә јахынлашаҹаг (Јагуб 4:8).

19. а) Аллаһла неҹә дост ола биләрик? б) Јеһованын һансы хүсусијјәти сизи даһа чох ҹәлб едир?

¹⁹ Аллаһла неҹә дост ола биләрик? Аллаһын Кәламы бу суала белә ҹаваб верир: «Әбәди һәјат одур ки, Сәни, тәк ҝерчәк Аллаһы... танысынлар» (Јәһја 17:3). Мүгәддәс Китабы өјрәндикҹә сиз Јеһова Аллаһы даһа јахындан таныјаҹагсыныз. Јухарыда охудуг ки, «Аллаһ мәһәббәтдир» (1 Јәһја 4:16). Аллаһын башга ҝөзәл хүсусијјәтләри дә вар. Мәсәлән, Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Јеһова... рәһмли вә мәрһәмәтли, сәбирли, мәһәббәти бол, һәгигәти әнҝин олан Аллаһ»дыр (Чыхыш 34:6). Јеһова кәрамәтли вә бағышлајандыр (Зәбур 86:5). О, сәбирли вә сәдагәтлидир (2 Бутрус 3:9; Вәһј 15:4). Мүгәддәс Китабы охудугҹа Јеһованын неҹә ҝөзәл Аллаһ олдуғуну ҝөрәҹәксиниз.

20, 21. Ҝөзәҝөрүнмәз Аллаһа неҹә јахынлашмаг олар?

²⁰ Бәс ҝөзәҝөрүнмәз Аллаһа неҹә јахынлашмаг олар? (Јәһја 1:18; 4:24; 1 Тимутијә 1:17). Мүгәддәс Китабы нә гәдәр чох охусаг, Јеһова Аллаһы бир о гәдәр  јахындан таныјаҹағыг (Зәбур 27:4; Ромалылара 1:20). Јараданымызы јахындан таныдыгҹа Она мәһәббәтимиз артаҹаг вә Она ҝет-ҝедә даһа јахын олаҹағыг.

²¹ Мүгәддәс Китабы охудугҹа ҝөрәҹәксиниз ки, Јеһова Аллаһ бизә өвладлары кими јанашыр (Мәтта 6:9). О, бизә һәјат вериб вә һәр бир севән ата кими, бизим хошбәхт олмағымызы истәјир (Зәбур 36:9). Бәли, бүтүн бунлары нәзәрә аланда ҝөрүрүк ки, Јеһова Аллаһла дост олмаг мүмкүндүр (Јагуб 2:23). Тәсәввүр едирсиниз, јерин-ҝөјүн Јараданы бизимлә дост олмаг истәјир!

22. Әҝәр кимсә Мүгәддәс Китабы өјрәнмәјинизә гаршы чыхарса, нә етмәлисиниз?

²² Ола билсин, јахынларыныздан кимсә сизә ҝөрә нараһат олар, дүшүнәр ки, бирдән дининизи дәјишәрсиниз. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китабы өјрәнмәјинизә гаршы чыха биләр. Амма гојмајын ки, кимсә Јеһова Аллаһла дост олмағыныза мане олсун. Дүнјада Јеһовадан дәјәрли дост ола билмәз.

23, 24. а) Нәјә ҝөрә суал вермәјә чәкинмәк лазым дејил? б) Нөвбәти фәсилдә һансы мөвзу мүзакирә олунаҹаг?

²³ Мүгәддәс Китабы өјрәнәндә сизә гаранлыг галан мәгамлар олаҹаг. Суаллар вермәјә, көмәк истәмәјә чәкинмәјин. Фикир вермисинизсә, адәтән, ушаглар чохлу суаллар верир. Аллаһын Кәламы да бизи ушаг кими садә вә һәлим олмаға чағырыр (Мәтта 18:2—4). Аллаһ истәјир ки, инсанлар суалларына ҹаваб тапсынлар. Буна ҝөрә дә өјрәндикләринизин һәгигәт олдуғуна әмин олмаг үчүн Мүгәддәс Китабы диггәтлә арашдырын. (Һәвариләрин ишләри 17:11 ајәсини охујун.)

²⁴ Јеһова Аллаһы танымағын ән јахшы јолу Мүгәддәс Китабы өјрәнмәкдир. Нөвбәти фәсилдә Мүгәддәс Китабын диҝәр китаблардан нә илә фәргләндијини өјрәнәҹәјик.