Өләнләр үчүн һәгиги үмид
«АНАЛЫҒЫМ 1981-ҹи илдә хәрчәнҝ хәстәлијиндән һәјатыны итирди. Онун өлүмү һәм мәним үчүн, һәм дә өҝеј гардашым үчүн бөјүк зәрбә иди. Мәним 17, гардашымын исә 11 јашы варды. Анам үчүн чох дарыхырдым. Мәнә демишдиләр ки, о, инди ҝөјдәдир. Буна ҝөрә дә онунла олмаг үчүн өз һәјатыма сон гојмаг истәјирдим. О, мәним ән јахшы достум иди». 25 јашлы бир гыз бу сөзләрлә кечирдији һиссләри бөлүшүр.
Өлүмүн севдијимиз инсаны әлимиздән алмасы чох әдаләтсиз ҝөрүнүр. Бу баш верәндә даһа онунла һеч вахт ҝүлүб-данышмајаҹағымызы, јахуд она сарылмајаҹағымызы билмәк инсаны даһа да гәмҝин едир. Өлән әзизимизин ҝөјдә олдуғунун дејилмәси исә бу ағрыны зәррә гәдәр дә азалтмыр.
Лакин Мүгәддәс Китабда там башга бир үмиддән данышылыр. Јухарыда гејд етдијимиз кими, Мүгәддәс Китаб ҝөстәрир ки, јахын ҝәләҹәкдә өлән әзизләримизлә јенидән ҝөрүшмәк имканымыз олаҹаг вә бу, намәлум ҝөјләрдә јох, елә бурада, сүлһүн, салеһлејин һөкм сүрәҹәји јер үзүндә олаҹаг. Һәмин вахт инсанларын мүкәммәл сағламлығы олаҹаг вә онларын гаршысында өлүмү бир даһа дадмамаг имканы ачылаҹаг. Лакин ким исә дејә биләр: «Бу, садәҹә олараг бир арзудур».
Бунун һәгиги үмид олмасына сизи нә инандырарды? Вәдә инанмаг үчүн инсан әввәлҹә әмин олмалыдыр ки, вәди верән буну етмәји һәм истәјир, һәм дә буну етмәјә гадирдир. Белә исә, өлүләрин јенидән јашајаҹағы вәдини верән кимдир?
Ерамызын 31-ҹи илинин јазында Иса Мәсиһ там әминликлә вәд етмишди: «Ата өлүләри дирилдиб онлара һәјат вердији кими, Оғул да үрәји истәдији адамлара һәјат верир. Буна һејрәт етмәјин, чүнки елә бир вахт ҝәләҹәк ки, гәбирләрдә оланларын һамысы онун сәсини ешидәҹәк,.. дириләҹәкләр» (Јәһја 5:21, 28, 29). Бәли, Иса Мәсиһ вәд етмишди ки, өлән милјонларла инсан јер үзүндә сүлһ вә ҹәннәт шәраитиндә әбәди јашамаг үчүн һәјата гајтарылаҹаг. (Лука 23:43; Јәһја 3:16; 17:3; Зәбур 37:29 вә Мәтта 5:5 ајәләри илә мүгајисә един.) Әҝәр Иса бу вәди верирсә, демәли, там әминликлә дејә биләрик ки, онун буну етмәјә истәји дә вар. Бәс о, буну едә биләрми?
Бу вәдин үстүндән ики ил кечмәмиш, Иса инсанлары дирилтмәји һәм истәдијини, һәм дә буну етмәк гүввәсиндә олдуғуну мөһтәшәм сурәтдә нүмајиш етдирди.
«Илазәр, чөлә чых!»
Бу, үрәји риггәтә ҝәтирән бир һадисә иди. Илазәр бәрк хәстә иди. Онун ики баҹысы, Мәрјәм вә Марта Иордан чајынын о тәрәфиндә олан Исаја хәбәр ҝөндәриб дедиләр: «Аға, әзиз достун хәстәдир» (Јәһја 11:3). Онлар билирдиләр ки, Иса Илазәри чох севир. Белә исә о, хәстә достуну ҝөрмәк истәмәздими? Гәрибәдир ки, Иса јубанмадан Бејтанијјәјә ҝетмәк әвәзинә, һәлә ики ҝүн дә олдуғу јердә галды (Јәһја 11:5, 6).
Хәстәлији һаггында хәбәр ҝөндәриләндән бир гәдәр сонра Илазәр өлдү. Иса Илазәрин өлдүјүнү билирди вә бунунла бағлы бир тәдбир ҝөрмәк нијјәтиндә иди. Иса Бејтанијјәјә ҝәлиб чатанда онун әзиз досту артыг дөрд ҝүн иди ки, өлмүшдү (Јәһја 11:17, 39). Иса бу нечә ҝүнү өлү олан адамы һәјата гајтара биләҹәкдими?
Исанын ҝәлишини ешидән кими зирәк гадын олан Марта ону гаршыламаға гачды. (Лука 10:38—42 ајәләри илә мүгајисә един.) Мартанын кәдәриндән тәсирләнән Иса ону архајын етди: «Гардашын дириләҹәкдир». Марта ҝәләҹәк дирилмәјә иманыны билдирәндә Иса ајдын шәкилдә деди: «Дирилмә вә һәјат мәнәм. Мәнә иман едән өлсә дә, һәјата гајыдаҹаг» (Јәһја 11:20—25).
Иса сәрдабәјә јахынлашанда онун ағзындакы дашы гыраға чәкмәји әмр етди. Сонра уҹадан дуа едиб деди: «Илазәр, чөлә чых!» (Јәһја 11:38—43).
Һамынын ҝөзү сәрдабәдә иди. Бирдән гаранлыгдан кимсә ҝөрүндү. Онун әл-ајағы сарғыларла бағланмыш, үзү исә дәсмалла өртүлмүшдү. «Кәфәнини ачын, азад олсун», — дејә Иса әмр етди. Вә будур, сонунҹу сарғы ачылды вә јерә дүшдү. Бәли, бу Илазәр иди — дөрд ҝүн бундан габаг өлән адам! (Доғруданмы бу баш вериб?
Јәһјанын Мүждәсиндә Илазәрин дирилмәси һаггындакы мәлумат тарихи факт кими тәгдим олунуб. Верилән тәфсилатлар елә ајдын тәсвир олунур ки, бу, садәҹә нағыл ола билмәз. Онун доғрулуғуну шүбһә алтына алмаг, Иса Мәсиһин дирилмәси дә дахил олмагла, Мүгәддәс Китабда олан бүтүн мөҹүзәләри шүбһә алтына алмаг демәкдир. Исанын дирилмәсини инкар етмәк исә, бүтүн мәсиһилији инкар етмәк демәкдир (1 Коринфлиләрә 15:13—15).
Әслиндә, Аллаһын варлығына инанан инсан үчүн дирилмәјә инанмаг чәтин олмамалыдыр. Мәсәлән, кимсә сон истәјини вә вәсијјәтини видеолентә јаза биләр вә өләндән сонра гоһумлары вә достлары һәмин лентдә мирасын неҹә бөлүшдүрүлдүјүнә бахаркән ону ҝөрүб ешидә биләрләр. Јүз илләр бундан әввәл бу ҹүр шејләр ағласығмаз иди. Планетимизин уҹгар јерләриндә јашајан инсанлар үчүн инди дә видео чәкилиши мөҹүзә кими ҝөрүнә биләр. Әҝәр Јарадан тәрәфиндән әсасы гојулан бу елми принсипләрдән истифадә едәрәк инсанлар ҝөрүнән вә ешидилән сәһнәләр јарадырларса, Јараданын Өзү даһа чох шеј едә билмәзми? Бәс белә исә, һәјаты бир дәфә јараданын ону јенидән јаратмаға гадир олмасы мәнтигәујғун дејилми?
Илазәрин дирилмәси Исаја вә дирилмәјә иманы мөһкәмләндирмишди (Јәһја 11:41, 42; 12:9—11, 17—19). Бу һадисә Јеһованын вә Онун Оғлунун дирилмәни һәјата кечирмәјә һәм һазыр олдугларыны, һәм дә буну арзуладыгларыны ајдын шәкилдә ҝөстәрир.
Аллаһ һәсрәтини чәкәҹәк
Илазәрин өлүмүнә мүнасибәти Аллаһын Оғлунун зәриф һиссләрини үзә чыхарыр. Бу һадисә баш верәркән онун кечирдији дәрин һиссләр ајдын ҝөстәрир ки, о, өлүләри дирилтмәји чох арзулајыр. Биз охујуруг: «Мәрјәм Исанын дурдуғу јерә ҝәлди вә ону ҝөрәндә ајагларына јыхылыб деди: “Аға, сән бурада олсајдын, гардашым өлмәзди”. Иса Мәрјәмин вә онунла ҝәлмиш јәһудиләрин ағлашдығыны ҝөрәндә бәрк гәһәрләнди вә дәриндән аһ чәкиб сорушду: “Ону һара гојмусунуз?” Она дедиләр: “Аға, ҝедәк бах”. Иса ағлады. Онда јәһудиләр дедиләр: “Ҝөр ону неҹә чох истәјирди!”» (Јәһја 11:32—36).
Исанын үрәкдән шәфгәт ҝөстәрдији үч шејдә тәзаһүр олунур: Иса «гәһәрләнди», «дәриндән аһ чәкди» вә «ағлады». Орижинал мәтндә бу тәсирли сәһнәнин тәсвири үчүн истифадә олунан сөзләр ҝөстәрир ки, әзиз досту Илазәрин өлүмүнә вә онун баҹысынын ағламасына ҝөрә Иса о гәдәр мүтәәссир олмушду ки, бәрк гәһәрләнмишди *.
Гејд етмәк лазымдыр ки, Иса бундан габаг ики нәфәри һәјата гајтармышды. О, Илазәр үчүн дә ејни шеји едәҹәкди (Јәһја 11:11, 23, 25). Буна бахмајараг о «ағлады». Беләликлә, инсанлары һәјата гајтармаг Иса үчүн садәҹә бир иш дејил. Бу һадисә заманы ҝөстәрдији зәриф вә дәрин һиссләр онун өлүмү мәһв етмәји арзуладығыны ајдын ҝөстәрир.
Илазәри дирилдәркән Исанын ҝөстәрдији зәриф һиссләрдән ајдын олур ки, онда өлүмүн вурдуғу зәрәри арадан галдырмаг үчүн ҝүҹлү истәк вар
Иса Јеһова Аллаһын варлығынын дәгиг әкси олдуғу үчүн һаглы олараг сәмави Атамыздан да бүтүн бунлары ҝөзләјә биләрик (Ибраниләрә 1:3). Дирилмәни һәјата кечирмәјә Јеһованын истәји олдуғу барәдә садиг Әјјуб демишди: «Инсан өлсә, бир дә јашармы?... Сән чағыраҹагсан, мән һај верәҹәјәм, әлләринин ишинин һәсрәтини чәкәҹәксән» (Әјјуб 14:14, 15). Орижинал мәтндән «һәсрәтини чәкәҹәксән» кими тәрҹүмә олунан сөз Аллаһын буну үрәкдән ҝөзләдијини вә арзуладығыны ҝөстәрир (Јарадылыш 31:30; Зәбур 84:2). Ајдындыр ки, Јеһова дирилмәни интизарла ҝөзләјир.
Дирилмәнин олаҹағы вәдинә һәгигәтән дә инана биләрикми? Бәли, шүбһә јохдур ки, Јеһова вә Онун Оғлу инсанларын дирилмәсини һәм истәјирләр, һәм дә буну етмәјә гадирдирләр. Бу, сизин үчүн һансы мәнаны дашыјыр? Сизин өлән әзизләринизлә ҝәләҹәкдә бурада, јер үзүндә, лакин там башга шәраитдә јенидән говушмаг имканыныз вар!
Илк дәфә инсанлары ҝөзәл бир бағда јерләшдирән Јеһова Аллаһ вәд вериб ки, иззәтләнмиш Исанын рәһбәрлијиндә олан сәмави Падшаһлығын һакимијјәти алтында Ҹәннәти бәрпа едәҹәк (Јарадылыш 2:7—9; Мәтта 6:10; Лука 23:42, 43). Һәмин бәрпа олунмуш Ҹәннәтдә бәшәр аиләси һәјатдан даим һәзз алаҹаг, дәрдләрдән вә хәстәликләрдән азад олаҹаг. (Вәһј 21:1—4; мүгајисә ет: Әјјуб 33:25; Әшија 35:5—7.) Бүтүн нифрәт, ирги ајры-сечкилик, етник әдавәт вә игтисади чәтинлик архада галаҹаг. Писликләрдән тәмизләнмиш һәмин јер үзүндә Јеһова Аллаһ Иса Мәсиһин васитәсилә өлүләри дирилдәҹәк.
Иса Мәсиһин фидјә гурбанлығына әсасланан дирилмә халглара севинҹ ҝәтирәҹәк
Бу һиссәнин башланғыҹында һаггында данышылан мәсиһи гадын мәһз бу үмидлә јашајыр. Анасы өләндән бир нечә ил сонра Јеһованын Шаһидләри она Мүгәддәс Китабы дәриндән арашдырмаға көмәк етдиләр. О хатырлајыр: «Дирилмәјә олан үмиди биләндә мән ағладым. Анамы јенидән ҝөрәҹәјими билмәк чох севиндириҹи иди».
Әҝәр сиз дә өлән әзизләринизи јенидән ҝөрмәк һәсрәти илә јашајырсынызса, Јеһованын Шаһидләри сәмими-гәлбдән көмәк едә биләрләр ки, бу үмид сизин үчүн дә реал олсун. Сиз әразиниздә олан ибадәт евиндә онларла ҝөрүшә вә ја 32-ҹи сәһифәдә ҝөстәрилән үнванлардан сизә јахын оланына јаза биләрсиниз.
^ абз. 20 «Гәһәрләнди» кими тәрҹүмә олунан јунан феили (ембримáомаи) кәдәрләнмәк, јахуд дәриндән тәсирләнмәк мәнасыны верир. Бир Мүгәддәс Китаб алими гејд едир: «Бурада јалныз о нәзәрдә тутула биләр ки, Исаны чулғајан һиссләр чох ҝүҹлү олдуғу үчүн онун үрәјиндән гејри-иради бир инилти гопмушду». «Дәриндән аһ чәкди» кими тәрҹүмә олунан јунан сөзү (тарáссо) дахили изтирабы билдирир. Бир дилчинин фикринҹә, бу ифадә «кимәсә дахили сарсынты вермәк... ону дәрин кәдәр вә гүссәјә гәрг етмәк» демәкдир. «Ағлады» сөзү «ҝөз јашы төкмәк, сакитҹә ағламаг» мәнасыны верән јунан феилиндән (дакрíо) әмәлә ҝәлиб.