Белә бир сәһнәни тәсәввүр ет: Агил чаш-баш галыб. О, ушаглыгдан инаныр ки, һәр шеји Аллаһ јарадыб. Анҹаг бу ҝүн биолоҝија мүәллими гәти шәкилдә иддиа етди ки, тәкамүл нәзәријјәси фактдыр вә елм буну тәсдиг едиб. Агил ушагларын јанында ахмаг ҝөрүнмәк истәмир. О, өз-өзүнә фикирләшир: «Әҝәр алимләр буну сүбут едибсә, мән кимәм ки, шүбһә едим?!»

Агилин јериндә олсајдын, садәҹә, дәрсликдә факт кими ҝәтирилдији үчүн тәкамүл нәзәријјәсинә инанардын?

Һәр ики нәзәријјәјә инанан инсанлар өз мөвгеләрини әминликлә билдирсәләр дә, чох вахт фикирләрини һеч нәјә әсасландыра билмирләр.

• Бәзиләри диндарлардан ешитдикләринә ҝөрә дүнјаны Аллаһын јаратдығына инанырлар.

• Бәзиләринин тәкамүлә инанмаларына сәбәб мәктәбдә алдыглары тәһсилдир.

Мүгәддәс Китабда дејилир: «Һәр евин бир бәннасы вар, һәр шејин бәннасы исә Аллаһдыр» (Ибраниләрә 3:4). Нәјә ҝөрә бунун һәгигәт олдуғуна инанмаг олар?

ИДДИА: Каинатдакы һәр шеј тәсадүфән баш верән бөјүк партлајыш нәтиҹәсиндә јараныб.

ИДДИА: Инсан һејвандан әмәлә ҝәлиб.

ИДДИА: Тәкамүл сүбут олунуб.

«Мешәдә ҝәздијин јердә габағына ағаҹдан ҝөзәл бир ев чыхсајды: “Неҹә мараглыдыр! Ҝөр бу ағаҹлар неҹә дүзҝүн шәкилдә үст-үстә дүзүлүбләр ки, бу ҹүр гәшәнҝ ев јараныб”, — дејә фикирләшәрдин? Әлбәттә ки, јох! Ахы бу, мәнтигсиздир. Онда нәјә ҝөрә Каинатдакы һәр шејин тәсадүфән јарандығына инанмалыјыг?» (Фатма).

«Әҝәр кимсә бир мәтбәәдә партлајыш олдуғуну, мүрәккәбин дивара вә тавана сычрамасы нәтиҹәсиндә бөјүк лүғәт әмәлә ҝәлдијини десәјди, она инанардын?» (Ҝүнај).

Мүгәддәс Китаб бизи ағылла ибадәт етмәјә сәсләјир (Ромалылара 12:1). Бу о демәкдир ки, сән јалнызҹа ашағыда ҝәтирилән сәбәбләрә ҝөрә Аллаһа инанмамалысан.

• ҺИССЛӘР — мәнә елә ҝәлир ки, нәсә али бир гүввә олмалыдыр

• БАШГАЛАРЫНЫН ТӘСИРИ — мән диндар ҹәмијјәтдә јашајырам

• ТӘЗЈИГ — валидејнләрим мәнә ушаглыгдан Аллаһа инам ашылајыблар. Башга сечимим јох иди

Әслиндә, иманын үчүн тутарлы әсасларын олмалыдыр.

«Мүәллим инсан организминин функсијаларыны изаһ едәндә Аллаһын варлығына даһа да әмин олурам. Организмимизин һәтта ән кичик үзвүнүн белә, өз функсијасы вар вә онлар чох вахт өз функсијаларыны елә јеринә јетирир ки, һеч бизим хәбәримиз дә олмур. Инсан организми, һәгигәтән дә, һејрәтамиздир!» (Тәранә).

«Ҝөјдәлән, бөјүк ҝәми вә машын ҝөрәндә өз-өзүмә сорушурам: “Буну ким дүзәлдиб?” Мәсәлән, ҝөтүрәк машыны. Машынын ишләмәси үчүн онун бүтүн һиссәләри дүзҝүн ишләмәлидир. Бунун үчүн исә ағыл ҝәрәкдир. Әҝәр машыны дүзәлдән варса, онда инсаны да јарадан олмалыдыр» (Рәшад).

«Елмин дәринликләринә вардыгҹа тәкамүл мәнә мәнтигсиз ҝәлирди... Фикримҹә, тәкамүлә инанмаг үчүн инсана даһа чох “иман” ҝәрәкдир, нәинки Јараданын мөвҹудлуғуна» (Елчин).

Онилликләрдир апарылан тәдгигатлара бахмајараг, алимләрин тәкамүллә бағлы вердикләри изаһатларда јекдиллик јохдур. Әҝәр алимләр тәкамүл мәсәләсиндә разылыға ҝәлә билмирсә, һалбуки онлар бу ишин мүтәхәссисләри сајылыр, сәнин бу нәзәријјәни тәкзиб етмәјиндә сәһв нәсә вар?