ОН БИРИНҸИ ФӘСИЛ
О, ҝөздә-гулагда иди
1, 2. а) Илјас пејғәмбәр һансы тапшырығы јеринә јетирмәлидир? б) Илјас пејғәмбәр Әһәбдән нә илә фәргләнир?
ИЛЈАС ПЕЈҒӘМБӘР Кармел дағынын тәпәсинә чыхыб тәкликдә Јеһова Аллаһа дуа етмәк истәјир. Амма онун јан-јөрәсиндә чохлу адам вар. Онларын әксәријјәти јалтагланыб пејғәмбәрин ҝөзүнә ҝирмәјә чалышыр. Чүнки бир аз әввәл онун диләјилә ҝөјдән од ҝәлдијинин шаһиди олублар. Лакин даға галхмаздан әввәл пејғәмбәр һеч дә үрәјинҹә олмајан бир иши ҝөрмәлидир — Әһәб падшаһла данышмалыдыр.
2 Илјас пејғәмбәрлә Әһәб бир-бириндән јерлә ҝөј гәдәр фәргләнир. Дәбдәбәли падшаһ гијафәсиндә олан Әһәб тамаһкар, зәиф ирадәли инсандыр, о, Јеһова Аллаһын јолундан дөнүб. Садә пејғәмбәр палтары (ја һејван дәрисиндән, ја дәвә јунундан, ја да кечи гылындан иди) ҝејмиш Илјас пејғәмбәр исә Аллаһа садиг, чох ҹәсур вә иманлы инсандыр. Битмәк үзрә олан бу ҝүн онлар арасындакы фәрги ајдын үзә чыхарды.
3, 4. а) Әһәб вә Баала гуллуг едәнләр неҹә рүсвај олдулар? б) Бу фәсилдә һансы суаллара ҹаваб тапаҹағыг?
3 Бу ҝүн Әһәб вә Баала гуллуг едәнләр рүсвај олдулар. Падшаһ Әһәблә мәликә Изәбилин Исраилин онгәбиләли падшаһлығында јајдығы бүтпәрәст дин ағыр мәғлубијјәтә уғрады. Баалын сахта аллаһ олдуғу үзә чыхды. Каһинләри чығыра-чығыра она јалвардылар, атылыб-дүшдүләр, бәдәнләрини јаралајыб ганларыны төкдүләр. Амма бу бојда шејин габағында Баал ади од нәдир ки, ону да ҝөндәрә билмәди. Һәмчинин дөрд јүз әлли нәфәр пејғәмбәри лајигли ҹәзасыны аланда онлары һифз едә билмәди. Баал бир шејин дә гаршысында аҹиз иди вә онун бу аҹизлији тезликлә там сүбута јетириләҹәк. Үч илдән артыг иди ки, пејғәмбәрләри јалварыб ондан өлкәни бәрбад һала салан гураглыға сон гојмағы диләјирдиләр. Амма Баал һеч нә едә билмирди. Тезликлә Јеһова Аллаһ гураглыға сон гојуб Баалдан үстүн олдуғуну сүбут едәҹәк (1 Пад. 16:30—17:1; 18:1—40).
1 Падшаһлар 18:41—46 ајәләрини оху.)
4 Јеһова Аллаһ буну нә вахт едәҹәк? Илјас пејғәмбәр бу вахт чатана гәдәр нә едир? Бу мөмин инсандан биз нә өјрәнирик? Ҝәлин бу суаллара ҹаваб тапаг. (Илјас пејғәмбәр дуа едир
5. Илјас пејғәмбәр Әһәбә нә дејир вә ҝүн әрзиндә баш верәнләрдән Әһәб нә исә өјрәндими?
5 Илјас пејғәмбәр Әһәбә дејир: «Дур, је-ич. Чүнки лејсан сәси ҝәлир!» Ҝөрәсән, бу бәдхаһ падшаһ һәмин ҝүн баш верәнләрдән нә исә өјрәнди? Мүгәддәс Китабда бу һагда конкрет һеч нә дејилмир. Һәмчинин орада онун төвбә етдијинә, Аллаһдан әфв диләмәк үчүн пејғәмбәрдән көмәк истәдијинә ишарә едән бир кәлмә белә, јазылмајыб. Садәҹә јазылыб ки, «Әһәб јејиб-ичмәјә ҝетди» (1 Пад. 18:41, 42). Бәс Илјас пејғәмбәр нә етди?
6, 7. Илјас пејғәмбәр нә һагда вә нәјә ҝөрә дуа етди?
6 «Илјас исә Кармел дағынын башына чыхыб диз чөкдү, әјилиб үзүнү дизләри арасына гојду». Әһәб гарныны дојдурмаға ҝедәндә Илјас пејғәмбәр Јараданына дуа едирди. Пејғәмбәр диз Јагуб 5:18 ајәсиндән ҝөрүнүр ки, пејғәмбәр Аллаһдан јағыш диләјирди. Еһтимал ки, о, бу дуаны Кармел дағынын тәпәсиндә етмишди.
чөкүб башыны о гәдәр ашағы әјмишди ки, үзү аз галырды дизләринә дәјсин. Бу дурушла о, өзүнү Аллаһын гаршысында ашағы тутдуғуну ҝөстәрирди. Ҝөрәсән, бу мөмин адам нә һагда дуа едирди?7 Јеһова Аллаһ демишди: «Мән јерә јағыш јағдыраҹағам» (1 Пад. 18:1). Буна ҝөрә дә Илјас пејғәмбәр дуа едирди ки, Аллаһ Өз вәдини јеринә јетириб јағыш јағдырсын. Һарадаса мин ил сонра Иса пејғәмбәр дә өз давамчыларына Аллаһын ирадәсинин јеринә јетмәси барәдә дуа етмәји бујурмушду (Мәт. 6:9, 10).
8. Илјас пејғәмбәрдән дуа илә бағлы нә өјрәнирик?
8 Илјас пејғәмбәрдән дуа илә бағлы чох шеј өјрәнирик. Онун үчүн ән ваҹиби Јеһова Аллаһын ирадәсинин јеринә јетмәси иди. Дуа едәркән јадда сахламалыјыг ки, Аллаһын «ирадәсинә мүвафиг нә диләјириксә, О ешидир» (1 Јәһ. 5:14). Буна ҝөрә дә дуаларымызын Аллаһа мәгбул олмасы үчүн Онун ирадәсинин нәдән ибарәт олдуғуну билмәлијик. Бунун үчүн һәр ҝүн Мүгәддәс Китабы охумалыјыг. Сөзсүз ки, Илјас пејғәмбәрин сојдашларына да јазығы ҝәлирди, онлары аҹынаҹаглы вәзијјәтә салан гураглығын битмәсини арзулајырды. Шүбһәсиз, Јеһова Аллаһын мөҹүзәсини ҝөрәндә онун үрәји миннәтдарлыгла долуб-дашмышды. Биз дә башгаларынын рифаһы үчүн дуа етмәли вә Аллаһа шүкүр етмәлијик. (2 Коринфлиләрә 1:11; Филиппилиләрә 4:6 ајәләрини оху.)
О, Аллаһын вәдинә инанырды вә ҝөздә-гулагда иди
9. а) Илјас пејғәмбәр нөкәринә нә тапшырды? б) Илјас пејғәмбәрдән нә өјрәнирик?
9 Илјас пејғәмбәр әмин иди ки, Јеһова Аллаһ јағыш јағдыраҹаг, амма нә вахт јағдыраҹаг, билмирди. О, јағышы ҝөзләдији мүддәтдә нә етди? Мүгәддәс Китабда јазылыб ки, о, өз нөкәринә дејир: «Галх, дәниз тәрәфә бах». Нөкәр ҝедиб бахыр вә ҝәлиб «һеч нә јохдур» дејир. Пејғәмбәр једди дәфә она «ҝет бах» дејир (1 Пад. 18:43). Илјас пејғәмбәрдән ән азы ики шеј өјрәнирик. Биринҹиси, о, Јеһова Аллаһын вәдинә инанырды. Икинҹиси, ҝөздә-гулагда иди.
Илјас пејғәмбәр һәр ан јағышдан әламәт ҝөзләјирди
10, 11. а) Илјас пејғәмбәр Јеһова Аллаһын вәдинә инандығыны неҹә ҝөстәрди? б) Нәјә әсасән биз дә Аллаһын вәдинә инана биләрик?
10 Илјас пејғәмбәр Јеһова Аллаһын вәдинә инандығы үчүн һәр ан јағышдан әламәт ҝөзләјирди. О, нөкәрини һүндүр бир јерә ҝөндәрди ки, орадан үфүгә бахыб ҝөрсүн, јағышдан бир әламәт вар, ја јох. Нөкәр үрәкачан хәбәр ҝәтирмәди, о деди ки, «һеч нә јохдур». Үфүгдә һеч нә ҝөрүнмүрдү, сәма ајдын, булудсуз иди. Бу, бизә бир гәдәр гәрибә ҝәлә биләр, чүнки Илјас пејғәмбәр Әһәб падшаһа демишди ки, «лејсан сәси ҝәлир». О, нијә белә демишди, ахы ҝөјдә бир дәнә дә олсун булуд јох иди?
11 Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәрә јағыш јағаҹағыны вәд етмишди. Аллаһын пејғәмбәри вә елчиси олдуғу үчүн о әмин иди ки, Аллаһ вәдини ҝерчәкләшдирәҹәк. Пејғәмбәр Аллаһа о дәрәҹәдә инанырды ки, санки, јағышын сәсини ешидирди. Бу, бизә Мүгәддәс Китабда Муса пејғәмбәр барәдә јазылан нөвбәти сөзләри хатырладыр: «Ҝөзәҝөрүнмәзи ҝөрүрмүш кими мәтин иди». Бәс бизим үчүн дә Аллаһ бу гәдәр ҝерчәкдир? Аллаһа вә Онун вәдләринә белә иман ҝәтирмәјә бизим чохлу сәбәбимиз вар (Ибр. 11:1, 27).
12. а) Илјас пејғәмбәрин ҝөздә-гулагда олдуғу нәдән ҝөрүнүр? б) Нөкәр үфүгдә балаҹа булудун ҝөрүндүјүнү хәбәр верәндә пејғәмбәр нә етди?
12 Илјас пејғәмбәр һәмчинин ҝөздә-гулагда иди. О, нөкәрини бир дәфә јох, ики дәфә јох, дүз једди дәфә ҝери јоллады. Јәгин ҝедиб-ҝәлмәкдән нөкәр лап әлдән дүшмүшдү, амма Илјас пејғәмбәр руһдан дүшмүрдү, о, әламәт ҝөзләјирди. Нәһајәт, једдинҹи дәфә нөкәр ҝәлиб деди: «Дәниздән әл бојда булуд галхыр». Тәсәввүр един: нөкәр әлини ачыб дәниз тәрәфдән ҝәлән кичик булуду тәсвир едир. Ола билсин, нөкәр үчүн бу кичик булуд елә дә әһәмијјәт дашымырды. Илјас пејғәмбәр үчүнсә бөјүк мәна дашыјырды. О, тез нөкәринә бујурду: «Дур, ҝет Әһәбә де: “Арабаны һазырла. Ашағы ен ки, лејсана дүшмәјәсән”» (1 Пад. 18:44).
13, 14. а) Илјас пејғәмбәри нәдә тәглид едә биләрик? б) Нәјә ҝөрә бу ҝүн јубанмадан аддым атмалыјыг?
13 Илјас пејғәмбәр бизим үчүн ҝөзәл нүмунә гојуб. Биз дә Аллаһын вәдинин ҝерчәкләшәҹәји вахтын астанасында јашајырыг. О, гураглығын битмәсини ҝөзләјирди, биз исә бу позғун дүнја дүзәнинин сонуну ҝөзләјирик (1 Јәһ. 2:17). О ҝүн ҝәләнәдәк Илјас пејғәмбәр кими ајыг-сајыг галмалыјыг. Иса Мәсиһ давамчыларына бујурмушду: «Буна ҝөрә дә ојаг галын, чүнки Ағанызын һансы ҝүн ҝәләҹәјини билмирсиниз» (Мәт. 24:42). О, нә демәк истәјирди, демәк истәјирди ки, давамчылары сонун јахынлашдығындан бихәбәр олаҹаглар? Хејр, буну демәк истәмирди. Чүнки о, сона јахын дүнјада һансы һадисәләрин ҹәрәјан едәҹәјини хәбәр вермишди. Бу ҝүн һәр биримиз «дөврүн јекунунун» әламәти олан һадисәләри өз ҝөзләримизлә ҝөрүрүк. (Мәтта 24:3—7 ајәләрини оху.)
Кичик бир булуд кифајәт иди ки, Илјас пејғәмбәр Јеһова Аллаһын вәдини јеринә јетирәҹәјинә әмин олсун. Ахырзаманда јашадығымызы сүбут едән һадисәләр јубанмадан аддым атмағымыз үчүн тутарлы сәбәбдир
14 Бу һадисәләр ахырзаманда јашадығымыза тутарлы сүбутдур. Мәҝәр бу сүбутлар Аллаһа хидмәтдә јубанмадан аддым атмағымыз үчүн кифајәт дејил? Үфүгдә ҝөрүнән кичик бир булуд кифајәт иди ки, Илјас пејғәмбәр Јеһова Аллаһын вәдини јеринә јетирәҹәјинә әмин олсун. Бәс онун үмидләри доғрулдуму?
Мәмнунлуг вә немәтләр
15, 16. Бир-биринин далынҹа һансы һадисәләр баш верди вә Илјас пејғәмбәр Әһәбдән нә ҝөзләјирди?
15 Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Бу вахт ҝөјүн үзүнү гара булудлар алды, күләк әсди, шиддәтли лејсан башлады. Әһәб арабасыны сүрүб Јизраилә үз тутду» (1 Пад. 18:45). Бу һадисәләр чох гыса мүддәтдә баш верди. Пејғәмбәрин нөкәри Әһәбә хәбәри чатдырдығы вахт һәмин о кичик булуддан топа-топа гара булудлар әмәлә ҝәлиб бүтүн ҝөј үзүнү тутду. Ҝүҹлү күләк галхды. Үч ил јарымдан сонра, нәһајәт, Исраил торпағына јағыш јағды. Сусузлугдан ҹадар-ҹадар олмуш торпаг сују аҹҝөзлүклә ҹанына чәкирди. Јағыш ҝет-ҝедә шиддәтләнди. Гишон чајынын сују мәҹрасындан чыхыб Баал пејғәмбәрләринин ганыны јујуб апарды. Инди дикбаш, аси исраиллиләр Исраил торпағындан Баала ибадәтин көкүнү кәсмәли, өлкәни бу чиркабдан тәмизләмәли идиләр.
16 Илјас пејғәмбәр үмидвар иди ки, халг буну едәҹәк. Јәгин о, баш верән һадисәләрин Әһәбә неҹә тәсир едәҹәјини дүшүнүрдү: ҝөрәсән, Әһәб төвбә едиб Баала ибадәтдән әл чәкәҹәк? Әслиндә, һәмин ҝүн баш верәнләри ҝөрүб буну етмәли иди. Биз билмирик, Әһәб нә фикирләширди. Мүгәддәс Китабда садәҹә јазылыб ки, «Әһәб арабасыны сүрүб Јизраилә үз тутду». Ҝөрәсән, о, өзүнә дәрс ҝөтүрдү? Пис јолундан дөндү? Сонракы һадисәләр ҝөстәрир ки, јох. Амма ҝүн һәлә битмәмишди, Илјас пејғәмбәрлә Әһәб падшаһы ирәлидә даһа бир шеј ҝөзләјирди.
17, 18. а) Илјас пејғәмбәр Јизраилә ҝедәндә јолда нә баш верди? б) Пејғәмбәрин Кармелдән Јизраилә гача-гача ҝетмәсиндә гејри-ади олан нәдир? (Һәмчинин һашијәјә бах.)
17 Илјас пејғәмбәр Әһәб падшаһын ҝетдији јолла Јизраилә үз тутду. О, гаранлыг, палчыглы јолла чох узаг мәсафәни гәт етмәли иди. Амма јолда гејри-ади бир шеј баш верди.
18 «Јеһованын әли Илјасын үстүнә енди. О, палтарынын әтәкләрини белинә долајыб Јизраилә гәдәр Әһәбин габағынҹа гачды» (1 Пад. 18:46). Јеһова Аллаһ мөҹүзәви шәкилдә Илјаса ҝүҹ верди. Кармелдән Јизраилә 30 километр јол иди. Үстәлик, пејғәмбәр дә ҹаван дејилди *. Тәсәввүр един: Илјас пејғәмбәр палтарынын әтәкләрини јығыб белинә долајыр ки, раһат гачсын. О, лилли, палчыглы јолла елә сүрәтлә гачыр ки, ҝәлиб падшаһын арабасына чатыр, һәлә арабаны да өтүб кечир.
19. а) Аллаһын Илјас пејғәмбәрә ҝүҹ-гүввәт вермәси һансы пејғәмбәрликләри јадымыза салыр? б) Јизраилә ҝедәндә пејғәмбәрдә һансы әминлик вар иди?
19 Бу, Аллаһын Илјас үчүн етдији мөҹүзә иди. Ола билсин, пејғәмбәр һеч ҹаванлығында да өзүнү бу гәдәр ҝүҹлү, ҝүмраһ һисс еләмәмишди, бу гәдәр дөзүмлү олмамышды. Јәгин о, гејри-ади һиссләр кечирирди. Бу һадисәни охујанда Ҹәннәтдә салеһ инсанларын там сағлам вә ҝүмраһ олаҹағына зәманәт верән пејғәмбәрликләр јадымыза дүшүр. (Әшија 35:6 ајәсини оху; Лука 23:43.) Палчыглы јолла Јизраилә гачан пејғәмбәрин дахилиндә, сөзсүз ки, әминлик вар иди. О әмин иди ки, вар олан Аллаһ Јеһова ондан разыдыр!
20. Јеһова Аллаһдан немәт алмаг истәјириксә, нә етмәлијик?
20 Јеһова Аллаһ чох истәјир ки, бизә немәтләр версин. Ҝәлин бу немәтләри алмаг үчүн әлимиздән ҝәләни едәк. Илјас пејғәмбәр кими ајыг-сајыг олаг, бу ағыр зәманәдә Јеһова Аллаһын һәрәкәтә кечмәк үзрә олдуғуну ҝөстәрән сүбутлары диггәтлә изләјәк. Илјас пејғәмбәр кими биз дә әмин ола биләрик ки, һагг Аллаһы Јеһованын вердији бүтүн вәдләр ҝерчәкләшәҹәк (Зәб. 31:5).
^ абз. 18 Бу һадисәдән гыса мүддәт сонра Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәрә Әлјәсәни өз хәләфи кими һазырламағы бујурур. Мүгәддәс Китабда јазылыб ки, сонралар Әлјәсә «Илјасын әлинә су төкәрди» (2 Пад. 3:11). Ҝөрүнүр, Әлјәсә бу аһыл кишијә бахырды, онун гуллуғунда дурурду.