ОН ИКИНҸИ ФӘСИЛ
Аллаһ она үрәк-дирәк верди
1, 2. Илјас пејғәмбәр нә барәдә дүшүнүр?
ИЛЈАС ПЕЈҒӘМБӘР јағышын алтында Јизраилә гачыр. Һава ҝет-ҝедә гаралыр. Јизраилә чатмаға һәлә чох вар, јаш да һәмин јаш дејил. Амма Јеһованын вердији ҝүҹлә о, дајанмадан гачыр. Пејғәмбәр һәлә һеч вахт өзүнү бу гәдәр ҝүҹлү һисс етмәјиб. Елә гачыр ки, падшаһын атлар гошулмуш арабасыны да өтүб-кечир. (1 Падшаһлар 18:46 ајәсини оху.)
2 Бу узун јолда пејғәмбәр өзү илә баш-баша галыб. О гачдыгҹа јағыш дамлалары үз-ҝөзүнә чырпылыр. Пејғәмбәр ҝүн әрзиндә баш верән һадисәләри дүшүнүр. Бу ҝүн Јеһова Аллаһ вә пак ибадәт мөһтәшәм зәфәр чалыб. Аллаһ Кармел дағында Илјас пејғәмбәрин дуасына ҹаваб олараг Баал дининә ҝүҹлү зәрбә вуруб. Јүзләрлә Баал пејғәмбәринин сахтакарлығы үзә чыхыб, онлар лајигли ҹәзаларыны алыблар. Илјас пејғәмбәр Јеһова Аллаһдан үч ил јарым сүрән, өлкәни аҹынаҹаглы вәзијјәтә салан гураглыға сон гојмағы диләјиб. Аллаһ да онун дуасына ҹаваб олараг јағыш ҝөндәриб! Инди башы күләкли Кармел дағы архада галыб, булудлар арасында ҝөздән итиб (1 Пад. 18:18—45).
3, 4. а) Ола билсин, Илјас пејғәмбәр нәјә үмид едирди? б) Бу фәсилдә һансы суаллара ҹаваб тапаҹағыг?
3 Пејғәмбәр ҝөлмәчәләрин ичиндән кечә-кечә бөјүк үмидлә Јизраилә доғру гачыр. Јәгин о үмид едир ки, вәзијјәт дәјишәҹәк, Әһәб нә исә едәҹәк. Ахы баш верән һадисәләрдән сонра Әһәб бир тәдбир ҝөрмәлидир: Баала ибадәтдән әл чәкмәли, арвады Изәбилин габағыны алмалы вә Јеһова Аллаһын садиг хидмәтчиләринин зүлмүнә сон гојмалыдыр.
4 Адәтән һәр шеј истәдијимиз кими ҝедәндә биз ҝәләҹәјә үмидлә бахырыг. Дүшүнүрүк ки, артыг пис ҝүнләр ҝеридә галыб, вәзијјәт ҝет-ҝедә јахшы олаҹаг. Јәгин Илјас пејғәмбәр дә белә дүшүнүрдү, ахы о да «бизим кими ади бир инсан иди» (Јаг. 5:17). Амма ону габагда чох чәтинликләр ҝөзләјир. Бир нечә саат ичиндә о гәдәр горхаҹаг, о гәдәр пәришан олаҹаг ки, һәтта Аллаһдан өлүм диләјәҹәк. Ахы нијә? Бәс Јеһова Аллаһ онун иманыны неҹә ҝүҹләндирәҹәк, ону неҹә ҹәсарәтләндирәҹәк? Ҝәлин бу барәдә данышаг.
Ҝөзләнилмәз һадисәләр
5. Кармел дағындакы һадисәләрдән сонра Әһәбин үрәјиндә Јеһова Аллаһа еһтирам јарандымы?
5 Әһәб Јизраилдәки сарајына чатандан сонра нә етди? Баала ибадәтдән әл чәкди? Мүгәддәс Китабда дејилир: «Әһәб Илјасын еләдикләрини, пејғәмбәрләри гылынҹдан кечирдијини Изәбилә данышды» (1 Пад. 19:1). Амма баш верән һадисәләри арвадына нәгл едәркән Јеһова Аллаһдан бир кәлмә дә олсун сөз ачмады. Падшаһ о ҝүн баш верән мөҹүзәләрә инсан ҝөзү илә бахырды, дүшүнүрдү ки, онлары Аллаһ јох, Илјас едиб. Ҝөрүндүјү кими, Әһәбин үрәјиндә Јеһова Аллаһа еһтирам јаранмамышды. Бәс залым Изәбил ешитдији хәбәрә неҹә јанашды?
6. Изәбил Илјас пејғәмбәрә һансы хәбәри ҝөндәрди вә бу, нә демәк иди?
6 Изәбил өзүндән чыхды! Мәликә гәзәбдән од тутуб јанды вә Илјас пејғәмбәрә белә бир хәбәр ҝөндәрди: «Әҝәр сабаһ бу вахт сәни онларын ҝүнүнә гојмасам, гој аллаһлар мәним ҹәзамы версин!» (1 Пад. 19:2). Бу, ән ҝүҹлү өлүм һәдәси иди. Изәбил анд ичди ки, сабаһ ја Илјас пејғәмбәри өлдүрүб Баал пејғәмбәрләринин гисасыны алаҹаг, ја да өзү өләҹәк. Белә бир сәһнәни тәсәввүр един: јағмурлу ҝеҹәдир. Илјас пејғәмбәр Јизраилдә касыб бир комада јатыб. Бу вахт мәликәнин ҝөндәрдији гасид ону ојадыб дәһшәтли хәбәри она чатдырыр. Бу хәбәр она неҹә тәсир едир?
Мәјуслуг вә горху
7. Изәбилин һәдә-горхусу Илјас пејғәмбәрә неҹә тәсир етди вә о нә етди?
7 Бәлкә дә, бу ана гәдәр Илјас пејғәмбәр Баала гаршы мүбаризәнин сона чатдығыны дүшүнүрдү, амма инди баша дүшдү ки, јанылыр. Һәмин ҝүн баш верән һадисәләр Изәбилә кар еләмәди. Изәбилин әмри илә Аллаһын бир чох пејғәмбәри едам едилмишди, инди нөвбә Илјасын иди. Изәбилин һәдә-горхусу Илјас пејғәмбәрә неҹә тәсир етди? Мүгәддәс Китабда дејилир ки, «Илјас горхду». Ола билсин, о, амансызҹасына гәтлә јетириләҹәјини ҝөзүнүн габағына ҝәтирирди. Јәгин бу һагда фикирләшдикҹә ҹанына вәлвәлә дүшүрдү. Буна ҝөрә дә пејғәмбәр ҹаныны ҝөтүрүб гачды (1 Пад. 18:4; 19:3).
Ҹәсур, горхмаз галмаг үчүн бизи горхудан, тәлаша салан фикирләри бејнимиздән говмалыјыг
8. а) Илјас пејғәмбәр вә һәвари Бутрус һансы охшар һиссләри кечирмишдиләр? б) Биз онлардан өзүмүзә нә дәрс ҝөтүрүрүк?
8 Илјас пејғәмбәр иман саһибләри ичиндә горхуја дүшән јеҝанә инсан дејил. Узун илләр сонра һәвари Бутрус да горхуја Мәтта 14:30 ајәсини оху.) Биз Илјас пејғәмбәрлә һәвари Бутрусдан ваҹиб бир дәрс ҝөтүрүрүк. Ҹәсур, горхмаз галмаг үчүн бизи горхудан, тәлаша салан фикирләри бејнимиздән говмалыјыг. Бизә үмид вә ҝүҹ верән Јеһова Аллаһ барәдә дүшүнмәлијик.
дүшмүшдү. Бир дәфә Бутрус Иса Мәсиһин бујруғујла сујун үзү илә јеримишди. Амма сонра фыртынаја бахыб горхмуш вә батмаға башламышды. («Даһа бәсдир!»
9. Илјас пејғәмбәрин сәфәрини вә кечирдији һиссләри тәсвир един.
9 Илјас пејғәмбәр горхуб Биир-Сәба шәһәринә гачды. Бу шәһәр Јизраилдән 150 километр ҹәнуб-гәрбдә, Јәһуданын ҹәнуб сәрһәдинин јахынлығында јерләширди. О, өз нөкәрини орада гојуб чөллүјә ҝетди. Мүгәддәс Китабда јазылыб ки, о, «бир ҝүн јол ҝетди». Ҝәлин тәсәввүр едәк: ҝүн тәзә-тәзә доғур. Илјас пејғәмбәр өзү илә һеч нә ҝөтүрмәјиб јола дүшүр. Горху, тәлаш кечирән бу мөмин инсан чөл-бијабанда, гызмар ҝүнәш алтында јол ҝедир. Ҝүнәш ҝетдикҹә гырмызы рәнҝә бојаныр вә үфүгүн архасында ҝизләнир. Артыг пејғәмбәрин јола давам етмәјә тагәти галмајыб. О, бир сүпүрҝә ағаҹы ҝөрүб алтында отурур. Бу чөл-бијабанда јеҝанә далдаланаҹаг јер бу ағаҹын алтыдыр (1 Пад. 19:4).
10, 11. а) Илјас пејғәмбәрин дуада дедији сөзләрин мәнасы нәдир? б) 11-ҹи абзасда ҝәтирилән ајәләрин көмәји илә Аллаһын садиг бәндәләринин үмидсизлијә гапыланда нә һиссләр кечирдијини сөјләјин.
10 Пејғәмбәр үмидсизлик ичиндә Аллаһа дуа едир, Ондан өлүм диләјиб дејир: «Ата-бабаларымдан артыг дејиләм». О билирди ки, ата-бабалары өлүб торпаға гарышыб, анҹаг гуру сүмүкләри галыб, онлар һеч кимә көмәк едә билмәзләр (Ваиз 9:10). Пејғәмбәр дә өзүнү онлар кими аҹиз сајыр вә дејир: «Даһа бәсдир!» Илјас пејғәмбәр үчүн артыг јашамағын мәнасы јохдур.
11 Аллаһын садиг бәндәсинин бу дәрәҹәдә үмидсизлијә гапылмасы бизә гәрибә ҝәлә биләр. Амма Илјас пејғәмбәр бу ҹүр һиссләр јашајан јеҝанә инсан дејил. Мүгәддәс Китабда башга мөмин киши вә гадынларын да Аллаһдан өлүм диләдији һагда јазылыб. Онларын сырасында Рәфәгәнин, Јагуб, Муса вә Әјјуб пејғәмбәрин адыны чәкмәк олар (Јар. 25:22; 37:35; Сај. 11:13—15; Әјј. 14:13).
12. Илјас пејғәмбәрдән нә өјрәнирик?
12 Биз сон дәрәҹә чәтин бир вахтда јашајырыг. Буна ҝөрә тәәҹҹүблү 2 Тим. 3:1). Белә вәзијјәтә дүшәндә Илјас пејғәмбәрдән өрнәк алын: үрәјинизи Јеһова Аллаһа бошалдын! Ахы Јеһова «һәр ҹүр тәсәлли Аллаһы»дыр. (2 Коринфлиләрә 1:3, 4 ајәләрини оху.) Бәс тәсәлли Аллаһы Илјас пејғәмбәрә тәсәлли верди?
дејил ки, бир чох инсанлар, һәтта Аллаһын садиг бәндәләри дә һәрдән мәјуслуға гапылырлар (Јеһова Аллаһ пејғәмбәринә дајаг олду
13, 14. а) Јеһова Аллаһ мәләк васитәсилә пејғәмбәринин гејдинә неҹә галды? б) Нәјә ҝөрә Аллаһын һәр биримизи ајры-ајрылыгда јахшы танымасы бизи үрәкләндирир?
13 Севимли пејғәмбәринин чөллүкдә бир ағаҹ алтда узандығыны вә өзүнә өлүм арзуладығыны ҝөрәндә, сизҹә, Јеһова Аллаһ һансы һиссләри кечирирди? Илјас пејғәмбәр јухуја даланда Јеһова Аллаһ мәләјини онун јанына ҝөндәрди. Мәләк еһмалҹа тохунуб ону јухудан ојатды вә деди: «Дур јемәк је». Илјас пејғәмбәр галхыб јемәк једи. Мәләк онун габағына исти чөрәк вә су гојмушду. Бәс пејғәмбәр мәләјә тәшәккүр етди? Мүгәддәс Китабда садәҹә јазылыб ки, пејғәмбәр јејиб-ичиб тәзәдән јатды. Бәлкә дә, өзүнү о гәдәр пис һисс едирди ки, данышмаг белә, истәмирди. Мәләк ону икинҹи дәфә ојаданда јәгин сәһәр тәзә ачылырды. Бу дәфә дә она: «Дур јемәк је», — деди вә әлавә етди: «Чүнки сәфәрин ағыр олаҹаг» (1 Пад. 19:5—7).
14 Аллаһ Өз мәләјинә Илјас пејғәмбәрин һара јол алдығыны әјан етмишди. Мәләк билирди ки, пејғәмбәрин сәфәри ағыр олаҹаг, бу јолу өз ҝүҹү илә гәт едә билмәјәҹәк. Бәли, Аллаһ нијјәтләримизи вә ҝүҹүмүзүн һәддини биздән јахшы билир. Бу ҹүр Аллаһа ибадәт етмәк инсана раһатлыг ҝәтирир. (Зәбур 103:13, 14 ајәләрини оху.) Бәс мәләјин вердији јемәк пејғәмбәрә неҹә ҝүҹ верди?
15, 16. а) Јеһова Аллаһын вердији јемәк Илјас пејғәмбәрә неҹә ҝүҹ верди? б) Бу ҝүн Аллаһ Өз хидмәтчиләринин гејдинә неҹә галыр?
15 Мүгәддәс Китабда јазылыб: «О дурду, једи, ичди. Једијиндән алдығы ҝүҹә гырх ҝүн, гырх ҝеҹә јол ҝедиб Һурибә, Аллаһын дағына чатды» (1 Пад. 19:8). Илјас пејғәмбәр ондан алты әср әввәл јашамыш Муса пејғәмбәр кими вә һарадаса он әср сонра јашамыш Иса пејғәмбәр кими гырх ҝүн-гырх ҝеҹә јемәк јемәди (Чых. 34:28; Лука 4:1, 2). Аллаһын вердији јемәк пејғәмбәрин бүтүн проблемләрини һәлл етмәсә дә, она гејри-ади ҝүҹ верди. Тәсәввүр един: аһыл јашлы пејғәмбәр ҝүнләрлә, һәфтәләрлә, һарадаса ај јарым јолсуз-изсиз сәһрада мин бир әзијјәтлә јол ҝедир.
16 Бу ҝүн Јеһова Аллаһ хидмәтчиләринә мөҹүзәви шәкилдә јемәк вермир, онлары даһа ваҹиб бир шејлә — руһани гида илә тәмин едир (Мәт. 4:4). Биз Аллаһын Кәламы вә бу Кәлама әсасланан әдәбијјатлар васитәсилә Јараданымызы јахындан таныјырыг. Бу билик бизә Аллаһа хидмәт етмәјә көмәк едир. Алдығымыз руһани гида бүтүн проблемләримизи һәлл етмәсә дә, дөзүлмәз чәтинликләрә дөзмәјә ҝүҹ верир. Һәмчинин бу билик сајәсиндә биз әбәди һәјата говушаҹағыг (Јәһ. 17:3).
17. Илјас пејғәмбәр һара ҝәлиб чыхыр вә бу јер нә илә әламәтдар иди?
17 Илјас пејғәмбәр тәхминән 320 километр јолу гәт етдикдән сонра ҝәлиб Һуриб дағына чатыр. Бу дағда чохлу әламәтдар һадисәләр баш вермишди. Узун илләр өнҹә бу дағда Јеһова Аллаһ јанар колун ичиндән мәләк васитәсилә Муса пејғәмбәрлә данышмыш вә сонралар бурада Исраил халгы илә әһд бағламышды. Илјас пејғәмбәр бир мағара тапыб ораја ҝирир.
Јеһова Аллаһ пејғәмбәринә үрәк-дирәк верди
18, 19. а) Мәләк Илјас пејғәмбәрдән нә сорушур вә пејғәмбәр она нә ҹаваб верир? б) Һансы сәбәбләрә ҝөрә Илјас пејғәмбәр руһдан дүшмүшдү?
18 Һуриб дағында Илјас пејғәмбәрә Јеһова Аллаһын сөзү назил олур. Аллаһ јәгин ки, мәләк васитәсилә ондан сорушур: «Илјас, бурада нә едирсән?» Еһтимал ки, Аллаһ бу суалы она мүлајим шәкилдә верир, белә ки, бу суал пејғәмбәри үрәјини Аллаһа ачмаға тәшвиг едир. О дејир: «Еј ордулар Аллаһы Јеһова! Мән Сәнин гејрәтини чәкирәм, чүнки Исраил халгы Сәнин әһдини унудуб, гурбанҝаһларыны учуруб, пејғәмбәрләрини гылынҹдан кечириб. Тәкҹә мән галмышам. Инди дә мәним ҹанымы алмаг истәјирләр» (1 Пад. 19:9, 10). Илјас пејғәмбәрин сөзләриндән ҝөрүнүр ки, ән азы үч шеј ону руһдан салмышды.
19 Биринҹиси, Илјас пејғәмбәр дүшүнүрдү ки, индијәдәк нә едибсә, һамысы бош имиш. О, узун илләр иди ки, Јеһова Аллаһын гејрәтини чәкәрәк Она хидмәт едирди, Онун мүгәддәс адыны вә Она ибадәти һәр шејдән үстүн тутурду. Буна бахмајараг, вәзијјәт јахшылашмыр, әксинә писләшә-писләшә ҝедирди. Халг һәлә дә имансыз вә үсјанкар иди, сахта ибадәт ҝет-ҝедә јајылырды. Икинҹиси, Илјас пејғәмбәр фикирләширди ки, тәк галыб. «Тәкҹә мән галмышам» сөзләри илә демәк истәјирди ки, Јеһова Аллаһа ибадәт едәнләрдән јалныз о сағ галыб. Үчүнҹүсү исә, Илјас пејғәмбәрин ҹанына вәлвәлә дүшмүшдү. Пејғәмбәрләрин чохуну өлдүрмүшдүләр вә о әмин иди ки, нөвбәти гурбан одур. Бәлкә дә, бүтүн бунлары Аллаһа данышмаг пејғәмбәрә асан дејилди, амма о, гүруру, утанҹаглығы бир кәнара гојуб үрәјини Аллаһа ачды. Бунунла да Илјас пејғәмбәр Аллаһын бүтүн салеһ бәндәләринә ҝөзәл өрнәк гојду (Зәб. 62:8).
20, 21. а) Илјас пејғәмбәр мағаранын ағзында дуранда нә баш верир? б) Јеһова Аллаһ гүдрәтини нүмајиш етдирмәклә пејғәмбәрә нәји баша салмаг истәјирди?
20 Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәрин горхусуну вә нараһатчылығыны неҹә арадан галдырыр? Мәләк Илјас пејғәмбәрә мағаранын ағзында дурмағы бујурур. Сәбәбини билмәсә дә, пејғәмбәр әмрә табе олур. Бирдән ҝүҹлү күләк галхыр. Күләјин сәси гулаг батырыр, елә ҝүҹлү әсир ки, дағлары јарыр, гајалары парчалајыр. Белә бир сәһнәни тәсәввүр един: Илјас пејғәмбәр бир әли илә ҝөзләрини өртүб, о бири әли илә бәрк-бәрк түклү, ағыр палтарындан јапышыб. Күләјин далынҹа зәлзәлә башлајыр, јер титрәјир, пејғәмбәр чалышыр ки, јыхылмасын. Һәлә өзүнү топарламамыш чох ҝүҹлү алов галхыр, онун истисиндән Илјас пејғәмбәр тез мағаранын ичинә ҝирир (21 Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Јеһова Аллаһ бу тәбиәт гүввәләринин һеч бириндә дејилди. Илјас пејғәмбәр билирди ки, Јеһова Аллаһ бүтпәрәстләрин «булудлара сүвар олан», јәни јағыш јағдыран аллаһ сајдығы Баал кими әфсанәви тәбиәт аллаһы дејил. Јеһова Аллаһ мөһтәшәм тәбиәт гүввәләрини јарадандыр вә јаратдығы шејләрдән гат-гат уҹадыр. О, һәтта ҝөјләрә белә, сығмаз! (1 Пад. 8:27). Бүтүн бунлар Илјас пејғәмбәрә неҹә көмәк етди? Јадыныздадыр, о, Әһәбдән вә Изәбилдән неҹә горхмушду? Јеһова кими гүдрәтли Аллаһ онунла иди, онун кимдәнсә горхмасына сәбәб јох иди. (Зәбур 118:6 ајәсини оху.)
22. а) «Сакит, һәзин сәс» Илјас пејғәмбәрә неҹә тохтаглыг верир? б) «Сакит, һәзин сәс» кимин сәси иди? (Һашијәјә бах.)
22 Алов јох оландан сонра әтрафа сүкут чөкүр вә Илјас пејғәмбәр «сакит, һәзин сәс» ешидир. Бу сәс ону јенә дә үрәјини бошалтмаға тәшвиг едир, пејғәмбәр јенә дә үрәјиндән кечәнләри дилә ҝәтирир *. Јәгин бу, она бир аз да тохтаглыг верир. Сөзсүз ки, бу сәсин сонра дедији сөзләр она даһа чох тохтаглыг верир. Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәри әмин едир ки, о, Онун ҝөзүндә дәјәрлидир. Аллаһ ону буна неҹә әмин едир? Јеһова Аллаһ пејғәмбәринә Баал дининә гаршы мүбаризәнин ҝәләҹәк ҝедишатыны ачыр. Илјас пејғәмбәрин ҝөрдүјү иш һәдәр дејил, чүнки Аллаһ Өз нијјәтини јаваш-јаваш һәјата кечирир вә һеч ким буна мане ола билмәз. Үстәлик, Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәрә јени тапшырыг вериб ҝөстәрир ки, бу нијјәтин һәјата кечмәсиндә онун да пајы вар (1 Пад. 19:12—17).
23. Јеһова Аллаһ Илјас пејғәмбәрә тәк олмадығыны неҹә баша салды?
23 Јадыныздадырса, Илјас пејғәмбәр тәк галдығыны дүшүнүрдү. Бәс Јеһова Аллаһ бу мәсәләдә она неҹә тохтаглыг верди? Биринҹиси, Илјас пејғәмбәрә бујурду ки, Әлјәсәни мәсһ едиб өз хәләфи тәјин етсин. Бу ҹаван Илјас пејғәмбәрин әмәкдашы олаҹаг вә узун илләр онун гуллуғунда дураҹагды. Бу, пејғәмбәрә тохтаглыг верди. Икинҹиси, Аллаһ она хош хәбәр чатдырды: «Мән Исраилдә Баал өнүндә диз чөкмәјән, ону өпмәјән једди мин адам сахламышам» (1 Пад. 19:18). Бәли, Илјас пејғәмбәр тәк дејилди. Аллаһын минләрлә садиг бәндәси Баала сәҹдә гылмамышды. Јәгин ки, бу сөзләр онун үрәјинә су сәпмишди. Бу ағыр ҝүнләрдә Илјас пејғәмбәр Аллаһа сәдагәтлә хидмәт едиб онлар үчүн ҝөзәл өрнәк олмалы иди, онларын буна еһтијаҹы вар иди. Сакит, һәзин сәсин, Јеһова Аллаһын мәләјинин пејғәмбәрә чатдырдығы хәбәр, сөзсүз ки, ону мүтәәссир етмишди.
Аллаһын Кәламынын ҝөстәрдији истигамәтлә ҝетсәк, бу китаб бизим үчүн «сакит, һәзин сәс» олаҹаг
24, 25. а) Бу ҝүн Аллаһын сакит, һәзин сәсини неҹә ешидә биләрик? б) Һарадан билирик ки, Аллаһын сөзләри Илјас пејғәмбәри руһландырмышды?
24 Мөһтәшәм тәбиәт гүввәләри Илјас пејғәмбәр кими, бизи дә һејрәтә ҝәтирир, белә дә олмалыдыр. Хилгәт ачыг-ашкар Халигин гүдрәтинә шәһадәт едир (Ром. 1:20). Јеһова Аллаһ бу ҝүн дә сонсуз гүдрәти илә садиг бәндәләринә севә-севә көмәк едир (2 Салн. 16:9). Биз бу ҝүн Јараданымызын сәсини, әсас етибары илә, Мүгәддәс Китабын сәһифәләриндән ешидирик. (Әшија 30:21 ајәсини оху.) Аллаһын Кәламынын ҝөстәрдији истигамәтлә ҝетсәк, бу китаб бизим үчүн «сакит, һәзин сәс» олаҹаг, бизә өјүд-нәсиһәт верәҹәк, руһландыраҹаг вә Јеһова Аллаһын бизи севдијинә әмин едәҹәк.
25 Шүбһәсиз ки, Јеһова Аллаһын Һуриб дағында ҝөстәрдији харигәләр, дедији сөзләр Илјас пејғәмбәри руһландырмышды. Чох кечмәмиш о, јенидән ҹәсарәтлә Аллаһа гуллуг етмәјә, халгы бүтпәрәстликдән чәкиндирмәјә башлады. Әҝәр биз Аллаһдан илһам алмыш сөзләрә, «Мүгәддәс Јазылардан алдығымыз тәсәлли» сөзләринә ҹидди јанашсаг, онда Илјас пејғәмбәр кими иман саһиби олаҹағыг (Ром. 15:4).
^ абз. 22 Еһтимал ки, «сакит, һәзин сәс» 1 Падшаһлар 19:9 ајәсиндә Јеһова Аллаһын сөзүнү чатдыран руһани варлығын сәси иди. Һәмин фәслин 15-ҹи ајәсиндә Илјас пејғәмбәрлә данышан варлыг «Јеһова» ады илә тәгдим олунур. Ҝәлин Исраил халгына сәһрада бәләдчилик едән мәләји јадымыза салаг. Онун барәсиндә Јеһова Аллаһ демишди: «О, Мәним адымы дашыјыр» (Чых. 23:21). Мараглыдыр ки, Иса Мәсиһ јер үзүнә ҝәлмәздән өнҹә Јеһова Аллаһын сөзләрини Онун хидмәтчиләринә чатдырдығы үчүн Јәһја 1:1 ајәсиндә «Сөз» адланыр.