1, 2. а) Мәрјәмин евинә ҝәлән гонаг ону неҹә саламлајыр? б) Мәрјәмин һәјатыны нә дәјишир?

МӘРЈӘМ евинә ҝәлән гонағы ҝөрәндә һејрәтләнир. О, нә онун атасынын, нә дә анасынын јанына ҝәлиб. Гонаг Мәрјәмин јанына ҝәлиб. О, нәсрани дејил, Мәрјәм ону танымыр. Насирә кими балаҹа шәһәрдә јад адам тез ҝөзә чарпыр. О ки галды бу гонаға, Мәрјәм онун нәсрани олмадығыны о саат баша дүшүр. О, Мәрјәми гејри-ади шәкилдә саламлајыр. Она дејир: «Салам, еј Аллаһын мүбарәк бәндәси! Јеһова сәнинләдир!» (Лука 1:26—28 ајәләрини оху.)

² Бунунла да Ҹәлиләнин Насирә шәһәриндән олан Әлинин гызы Мәрјәмлә таныш олуруг. Мәрјәмлә танышлығымыз онун һәјатынын ваҹиб мәгамындан башлајыр. Мәрјәм мөмин бир инсанла, дүлҝәр Јусифлә нишанлыдыр. Јусиф варлы дејил. Мәрјәм ону ҝәләҹәкдә неҹә һәјат ҝөзләдијини јахшы билир: о, садә һәјат сүрәҹәк, әринә көмәк едәҹәк, ушаг бөјүдәҹәк. Инди исә ҝөзләмәдији һалда евинә ҝәлән гонаг она Аллаһдан бир бујруг ҝәтириб. Бу бујруг Мәрјәмин һәјатыны дәјишәҹәк.

3, 4. Мәрјәм һагда дәгиг мәлумат алмаг үчүн нә етмәлијик?

³ Бәзиләринә тәәҹҹүблү ҝәлир ки, нәјә ҝөрә Мәрјәм барәдә Мүгәддәс Китабда аз мәлумат вар. Орада Мәрјәмин мәншәји, неҹә инсан олдуғу һагда чох аз данышылыр. Хариҹи ҝөрүнүшү барәдә исә һеч нә дејилмир. Бунунла белә, Аллаһын Кәламындан Мәрјәм һаггында чох шеј өјрәнә биләрик.

⁴ Мәрјәм һагда өјрәнмәк үчүн ҝәлин бир чох динләрин онун барәсиндә өз тәбәәләринә өјрәтдији шејләри бир гыраға гојаг, һејкәлтәрашларын, рәссамларын тәсвир етдији Мәрјәми јаддан чыхараг. Һабелә бу тәвазөкар гадыны «Танры анасы», «Сәма мәликәси» кими таныдан дини тәлимләри, еһкамлары кәнара гојаг. Ҝәлин ҝөрәк онун һагда Инҹилдә нә дејилир. Инҹилдән Мәрјәмин иманы барәдә вә онун иманыны өрнәк ҝөтүрмәк барәдә чох шеј өјрәнирик.

5. а) Мәрјәм Ҹәбрајыл мәләјин сөзләринә неҹә јанашыр вә биз бундан нә өјрәнирик? б) Мәрјәмдән нәдә өрнәк алырыг?

⁵ Мәрјәмин евинә ҝәлән гонаг инсан дејил, Ҹәбрајыл мәләкдир. О, Мәрјәмә «Аллаһын мүбарәк бәндәси» дејәндә Мәрјәм бәрк һәјәҹанланыр вә бу саламын нә демәк олдуғуну фикирләшмәјә башлајыр (Лука 1:29). Мәләјин сөзләриндән онун Аллаһын ҝөзүндә лүтф газандығы ҝөрүнүр. Сөзсүз ки, бу, Мәрјәм үчүн чох ваҹиб иди. Амма о, гүррәләниб артыг Аллаһын лүтфүнү газандығыны дүшүнмәди. Мәрјәмдән өрнәк алараг биз дә Аллаһын лүтфүнү газанмаға ҹан атмалыјыг. Ејни заманда, гүррәләниб артыг Аллаһын лүтфүнү газандығымызы дүшүнмәмәлијик. Јадда сахламалыјыг ки, Аллаһ мәғрурлара гаршы чыхыр, тәвазөкарлары вә һәлимләри исә севир, онлара көмәк олур (Јаг. 4:6).

6. Аллаһ Ҹәбрајыл мәләк васитәсилә Мәрјәмә һансы шәрәфли тапшырығы верир?

⁶ Мәрјәм бундан сонра да тәвазөкар олмалыдыр. Чүнки Аллаһ Ҹәбрајыл мәләк васитәсилә она чох шәрәфли бир тапшырыг верир. Дејир ки, о, бир ушаг доғаҹаг вә бу ушаг бәшәријјәт үчүн өнәмли инсан олаҹаг. Ҹәбрајыл она дејир: «О, бөјүк олаҹаг, Һагг-Тааланын Оғлу адланаҹаг. Јеһова Аллаһ она атасы Давудун тахтыны верәҹәк. О, Јагубун еви үзәриндә әбәдијјән һөкмранлыг едәҹәк, онун Падшаһлығынын сону олмајаҹаг» (Лука 1:32, 33). Сөзсүз ки, Мәрјәм тәхминән мин ил габаг Аллаһын Давуд пејғәмбәрә вердији вәди билир. Аллаһ вәд вермишди ки, Давуд пејғәмбәрин нәслиндән олан бир кәс әбәди һакимијјәт сүрәҹәк (2 Ишм. 7:12, 13). Беләҹә, Мәрјәмин оғлу әсрләр боју Аллаһын халгынын ҝөзләдији Мәсиһ олаҹаг!

7. а) Мәрјәмин мәләјә дедији сөзләрдән онун барәсиндә нә өјрәнирик? б) Буҝүнкү ҝәнҹләр Мәрјәмдән нә өјрәнирләр?

⁷ Үстәлик, мәләк дејир ки, Мәрјәмин оғлу «Һагг-Тааланын Оғлу адланаҹаг». Мараглыдыр, неҹә ола биләр ки, ади инсан Аллаһын Оғлуну дүнјаја ҝәтирсин? Үмумијјәтлә, Мәрјәм неҹә һамилә гала биләр? Ахы о, һәлә Јусифә әрә ҝетмәјиб, онлар нишанлыдырлар. Мәрјәм ачыг-ашкар мәләјә дејир: «Бу, неҹә ола биләр? Ахы мәним киши илә јахынлығым олмајыб?» (Лука 1:34). Ҝөрдүјүмүз кими, Мәрјәм бакирә олдуғуну демәјә утанмыр, бакирәлији илә фәхр едир. Индики зәманәдә ҝәнҹләрин чоху бәкарәтләрини горумур вә бәкарәтини горујанлары лаға гојур. Зәманә дәјишсә дә,  Јеһова Аллаһ дәјишмәјиб (Мәл. 3:6). Мәрјәмин вахтында олдуғу кими, бу ҝүн дә Јеһова Аллаһ Онун әхлаг гајдаларына әмәл едәнләри әзиз тутур. (Ибраниләрә 13:4 ајәсини оху.)

8. Мәрјәм ҝүнаһлы ола-ола неҹә камил ушаг дүнјаја ҝәтирә биләрди?

⁸ Мәрјәм мөмин инсан олса да, ҝүнаһлы иди. Неҹә ола биләр ки, ҝүнаһлы инсан Аллаһын Оғлуну, камил ушаг дүнјаја ҝәтирсин? Ҹәбрајыл мәләк дејир: «Мүгәддәс руһ үзәринә ҝәләҹәк, Һагг-Тааланын ҝүҹү сәнин үстүнә көлҝә салаҹаг. Буна ҝөрә дә бәтниндән чыхана мүгәддәс дејиләҹәк, о, Аллаһын Оғлу адланаҹаг» (Лука 1:35). «Мүгәддәс» сөзүнүн мәнасы «тәмиз», «пак» демәкдир. Адәтән ушаг доғуланда ҝүнаһ валидејнләриндән она кечир. Бу һалда исә Јеһова Аллаһ мисли-бәрабәри олмајан мөҹүзә ҝөстәрәҹәкди. Аллаһ Оғлунун һәјатыны ҝөјдән Мәрјәмин бәтнинә көчүрәҹәкди. Сонра мүгәддәс руһ, јәни Аллаһын фәал гүввәси Мәрјәмин үстүнә көлҝә салаҹаг, бәтниндәки көрпәни ҝүнаһдан горујаҹагды. Бәс Мәрјәм мәләјин сөзләринә инанды? Бу сөзләрә неҹә јанашды?

9. а) Тәнгидчиләр нәјә шәкк ҝәтирирләр вә нәјә ҝөрә онлар јанылырлар? б) Ҹәбрајыл мәләк Мәрјәмин иманыны неҹә мөһкәмләндирди?

⁹ Тәнгидчиләр вә Христиан дүнјасынын бәзи илаһијјатчылары бакирә гызын һамилә галдығына шәкк ҝәтирирләр. Елмли, биликли олсалар да, ади бир шеји баша дүшмүрләр. Ҹәбрајыл мәләјин дедији кими, «Аллаһ үчүн мүмкүн олмајан шеј јохдур» (Лука 1:37, Мүгәддәс Китаб Ширкәти, 2009). Мәрјәм исә мәләјин сөзләринә шәкк ҝәтирмәди, чүнки о, ҝүҹлү иман саһиби иди. Амма бу, о демәк дејил ки, о, һәр ешитдији сөзә кор-коранә инанырды. Һәр бир дүшүнән инсан кими, она да ешитдији сөзләрә инанмаг үчүн сүбут лазым иди. Аллаһын вәдинә инансын дејә, Ҹәбрајыл мәләк она башга бир сүбут да верди. Она деди ки, узун илләр сонсуз олан гоһуму, јашлы Илсәба мөҹүзәви јолла һамилә галыб.

10. Ола билсин, Мәрјәм нәјә ҝөрә нараһат иди?

¹⁰ Ҝөрәсән, Мәрјәм нә едәҹәк? Аллаһ она тапшырыг һәвалә етмишди вә Ҹәбрајыл мәләк васитәсилә дедији һәр шеји едәҹәјинә сүбут вермишди. Бу, шәрәфли тапшырыг олса да, сөзсүз ки, Мәрјәм чох нараһат олурду. Биринҹиси, Мәрјәм Јусифлә нишанлы иди. Ҝөрәсән, Јусиф онун һамилә олдуғуну ешидәндә нә едәҹәкди, онунла аилә гурмаг фикриндә галаҹагды? Икинҹиси, бу, чох бөјүк мәсулијјәт иди. Чүнки бәтниндә Аллаһын јаратдығы ән әзиз варлығы, Онун Оғлуну дашыјаҹагды. Мәрјәм көрпәнин гајғысына галмалы, ону пис дүнјада горумалы иди. Доғрудан да, бу, бөјүк мәсулијјәт иди!

11, 12. а) Аллаһа сәдагәтлә гуллуг етмиш кишиләр һәрдән Аллаһын вердији тапшырыға неҹә јанашыблар? б) Мәрјәмин Ҹәбрајыл мәләјә дедији сөзләрдән онун һаггында нә өјрәнирик?

 ¹¹ Мүгәддәс Китабдан ҝөрүнүр ки, һәтта Аллаһа сәдагәтлә хидмәт етмиш кишиләр дә һәрдән Аллаһын вердији тапшырығы јеринә јетирмәјә горхублар. Мәсәлән, Муса пејғәмбәр јахшы даныша билмәдијини дејәрәк Аллаһын елчиси олмаг истәмәмишди (Чых. 4:10). Әрәмја пејғәмбәр дә «мән ҝәнҹәм» сөјләјәрәк Аллаһын тапшырығыны иҹра етмәјә јарарлы олмадығыны демишди (Әрм. 1:6). Јунус пејғәмбәр исә Аллаһын тапшырығындан бојун гачырмышды! (Јун. 1:3). Ҝөрәсән, Мәрјәм нә едәҹәк?

¹² Мәрјәм Ҹәбрајыл мәләјә дејир: «Мән Јеһованын гулујам! Гој сән дејән кими олсун» (Лука 1:38). Мәрјәмин тәвазөкарлыгла, итаәткарлыгла дедији бу сөзләр бу ҝүн бүтүн иман саһибләринә јахшы танышдыр. Гәдимдә гулун һәјаты бүсбүтүн ағасындан асылы иди. Мәрјәм дә Јеһова Аллаһы өз Ағасы һесаб едир. О, етибарлы әлләрдә олдуғуну, Аллаһын садиг адамла садиг олдуғуну јахшы билир вә әминдир ки, бу чәтин тапшырығы јеринә јетирмәк үчүн әлиндән ҝәләни етсә, Аллаһ ону мүкафатсыз гојмајаҹаг (Зәб. 18:25).

13. Аллаһын вердији тапшырыг бизә чәтин, һәтта мүмкүнсүз ҝөрүнәндә Мәрјәм кими нә етмәлијик?

¹³ Һәрдән Аллаһын вердији тапшырыг бизә чәтин, һәтта мүмкүнсүз ҝөрүнә биләр. Амма Мүгәддәс Китаб бизә Аллаһа етибар етмәјә вә Мәрјәм кими бүтүнлүклә Она ҝүвәнмәјә көмәк едир (Мәс. 3:5, 6). Әҝәр Јеһова Аллаһа ҝүвәнсәк, О, бизи мүкафатсыз гојмајаҹаг вә иманымызы мөһкәмләндирмәјә көмәк едәҹәк.

14, 15. а) Јеһова Аллаһ Мәрјәмин иманыны неҹә мөһкәмләндирир? б) Лука 1:46—55 ајәләриндән Мәрјәм һаггында нә өјрәнирик?

¹⁴ Ҹәбрајыл мәләјин Илсәба барәдә дедији сөзләр Мәрјәм үчүн бөјүк мәна кәсб едир. Онун вәзијјәтини Илсәбадан јахшы ким баша дүшә биләр? Мәрјәм тез-тәләсик Јәһуда дағлыг бөлҝәсинә үз тутур. Ораја һарадаса үч-дөрд ҝүнә ҝетмәк олар. Илсәбаҝилин евинә ҝирән кими Јеһова Аллаһ Мәрјәмә иманыны мөһкәмләндирмәк үчүн даһа бир сүбут верир. Илсәба Мәрјәмин саламыны ешидәндә бәтниндәки ушаг севинҹдән тәрпәнир. Илсәба мүгәддәс  руһла долуб Мәрјәмә «Ағамын анасы» дејир. Аллаһ Илсәбаја әјан етмишди ки, Мәрјәмин дүнјаја ҝәтирәҹәји өвлад онун Ағасы, Мәсиһ олаҹаг. Үстәлик, Илсәба Аллаһдан илһам алараг Мәрјәми садиг вә итаәткар олдуғуна ҝөрә тәрифләјиб дејир: «Иман ҝәтирдијин үчүн хошбәхтсән» (Лука 1:39—45). Бәли, Јеһова Аллаһын Мәрјәмә вердији бүтүн вәдләр ҝерчәк олаҹаг!

¹⁵ Сонра Мәрјәм данышмаға башлајыр. Онун сөзләри Мүгәддәс Китабда горунуб сахланыб. (Лука 1:46—55 ајәләрини оху.) Мүгәддәс Китабын бир нечә јериндә Мәрјәмин сөзләри јазылыб. Бу ајәләрдә јазыланлар онлардан ән узунудур. Бу ајәләрдән онун һаггында чох шеј өјрәнә биләрик. О, Мәсиһин анасы олмаг шәрәфинә  лајиг ҝөрүлдүјү үчүн Јеһова Аллаһа һәмд-сәна едир. Јеһова Аллаһын тәкәббүрлүләри вә ҝүҹлүләри алчалтдығыны, Она гуллуг едән фағырлары, аҹлары јүксәлтдијини сөјләјир. Бу сөзләр Мәрјәмин ҝүҹлү иман саһиби олдуғундан хәбәр верир. Бурадан һәмчинин онун Мүгәддәс Јазылары јахшы билдији ҝөрүнүр. Мәрјәм бу парчада Төвратдан ијирмидән чох ситат ҝәтирир *.

16, 17. а) Мәрјәм вә оғлу нәдә бизә өрнәк гојублар? б) Мәрјәмин Илсәбанын јанына ҝәлмәсиндән достлуг барәдә нә өјрәнирик?

¹⁶ Шүбһәсиз, Мәрјәм Аллаһын Кәламындан охудуглары барәдә дәриндән дүшүнүрдү. О, һиссләрини өз сөзләри илә ифадә едә биләрди, амма буну етмәди, Мүгәддәс Јазылардан ситат ҝәтирди. Бу, онун тәвазөкар олдуғуну ҝөстәрир. Бәтниндәки ушаг да бир ҝүн бу ҹүр тәвазөкарлыг ҝөстәриб дејәҹәк: «Вердијим тәлим мәним дејил, мәни ҝөндәрәниндир» (Јәһ. 7:16). Ҝәлин өзүмүздән сорушаг: «Бәс мән Аллаһын Кәламына бу ҹүр һөрмәт вә еһтирам бәсләјирәм? Јохса өз фикирләрими ирәли сүрүр, өз билдијими өјрәдирәм?» Мәрјәмин Аллаһын Кәламына мүнасибәти бәллидир.

¹⁷ Мәрјәм тәгрибән үч ај Илсәбанын јанында галыр. Сөзсүз ки, бу вахт әрзиндә онлар бир-бирини руһландырырлар (Лука 1:56). Бу әһвалат достлуғун ҝөзәл бир немәт олдуғуну ҝөстәрир. Јеһова Аллаһы үрәкдән севән инсанларла достлуг етсәк, иманымыз ҝет-ҝедә мөһкәмләнәҹәк вә Јараданымыза даһа да јахын олаҹағыг (Мәс. 13:20). Ҝүн ҝәлир, Мәрјәмин евә гајытмаг вахты чатыр. Ҝөрәсән, Јусиф Мәрјәмин һамилә олдуғуну биләндә нә дејәҹәк?

18. Мәрјәм Јусифә нәји ачыб дејир вә о, буна неҹә јанашыр?

¹⁸ Еһтимал ки, Мәрјәм һамилә олдуғуну һамы биләндән сонра Јусифә демәк фикриндә дејил. Нә олур олсун, Јусифә буну ачыб демәлидир. Јәгин Јусифлә данышмаздан габаг о, чох нараһат олур, дүшүнүр ки, ҝөрәсән, бу намуслу вә мөмин инсан онун сөзләринә неҹә јанашаҹаг. Буна бахмајараг, о, һәр шеји Јусифә данышыр. Тәсәввүр един Јусиф неҹә пис олур. О, нишанлысына инанмаг истәјир, амма дүшүнүр ки, о, она хәјанәт едиб. Мүгәддәс Китабда дејилмир, һәмин вахт онун ағлындан нәләр кечирди. Бирҹә бу јазылыб ки, о бошанмаг гәрарына ҝәлди. О вахтлар нишанлы гызла оғлана евли кими бахырдылар. Амма Јусиф Мәрјәми ҹамаатын габағында биабыр етмәк истәмир, буна ҝөрә дә ону ҝизлиҹә бошамаг гәрарына ҝәлир (Мәт. 1:18, 19). Сөзсүз ки, Јусифин пәришан  һалыны ҝөрәндә Мәрјәмин үрәји ағрыјыр вә она инанмадығы үчүн Јусифи гынамыр.

19. Јеһова Аллаһ Јусифә дүзҝүн гәрар вермәјә неҹә көмәк едир?

¹⁹ Јеһова Аллаһ Јусифә дүзҝүн гәрар вермәјә көмәк едир. Аллаһын мәләји јухуда она дејир ки, Мәрјәм фөвгәлтәбии шәкилдә һамилә галыб. Бу, Јусифин үрәјини сакитләшдирир. Јусиф дә Мәрјәм кими Јеһова Аллаһын бујруғуна әмәл едир. О, Мәрјәмлә евләнир вә Аллаһын Оғлуну бөјүтмәк кими шәрәфли тапшырығы бојнуна ҝөтүрүр (Мәт. 1:20—24).

20, 21. Әр-арвадлар вә евләнмәк нијјәтиндә оланлар Мәрјәмлә Јусифдән нә өјрәнирләр?

²⁰ Бу ҝүн әр-арвадлар вә евләнмәк нијјәтиндә оланлар ики мин ил әввәл јашамыш бу ҹаванлардан чох шеј өјрәнә биләрләр. Јусиф арвадынын өз өһдәсинә дүшән ишләри вә аналыг борҹуну јеринә јетирдијини ҝөрдүкҹә јәгин дүшүнүрдү: «Нә јахшы ки, мәләк мәнә дүзҝүн гәрар вермәјә көмәк едиб». О баша дүшүрдү ки, мүһүм гәрарлар верәндә Јеһова Аллаһа етибар етмәк ваҹибдир (Зәб. 37:5; Мәс. 18:13). Сөзсүз ки, о, диггәтли вә нәзакәтли аилә башчысы иди.

²¹ Бәс Мәрјәмин Јусифә әрә ҝетмәјә разы олмағындан нә өјрәнирик? Әввәлҹә вәзијјәти баша дүшмәк Јусиф үчүн чәтин иди, амма Мәрјәм сәбирлә Јусифин гәрар вермәјини ҝөзләди, чүнки о, Мәрјәмин әри вә аиләсинин башчысы олаҹагды. О, сәбирли олмағын нә гәдәр ваҹиб олдуғуну баша дүшдү вә беләҹә, буҝүнкү мәсиһи гадынлара нүмунә гојду. Еһтимал ки, бу вәзијјәт Јусифлә Мәрјәмә бир-биринә гаршы дүрүст олмағын вә ачыг данышмағын чох ваҹиб олдуғуну өјрәтди. (Мәсәлләр 15:22 ајәсини оху.)

22. Јусифлә Мәрјәмин никаһынын тәмәлиндә нә дурурду вә онларын үзәринә һансы мәсулијјәт дүшмүшдү?

²² Бу ҹаван аиләнин тәмәли мөһкәм иди. Јусиф дә, Мәрјәм дә Јеһова Аллаһы һәр кәсдән, һәр шејдән чох севирди. Онлар мәсулијјәтли, гајғыкеш валидејн олуб Јеһова Аллаһы разы салмаг истәјирдиләр. Сөзсүз ки, гаршыда онлары ҝөзәл немәтләр ҝөзләјирди, амма һәјат чәтинликсиз дә өтүшмәјәҹәкди. Онларын үзәринә Исаны, ҝәләҹәкдә ән даһи инсан олаҹаг шәхси бөјүтмәк кими бөјүк мәсулијјәт дүшмүшдү.