• Атанын ишинә ҝөрә башга јерә көчмәлисиниз.

• Достун башга әразијә көчүр.

• Бөјүк баҹын вә ја гардашын аилә гуруб евдән ајрылыр.

Сән бу ҹүр вәзијјәтләрә неҹә ујғунлаша биләрсән?

Күләјин истигамәтинә сары әјилә билән ағаҹ фыртынаја гаршы даһа дөзүмлү олур. Бунун кими, сән дә сәндән асылы олмадан баш верән дәјишикликләрә ујғунлашмағы өјрәнә биләрсән. Неҹә? Бу суала ҹаваб вермәздән габаг дәјишикликләрлә бағлы бәзи шејләри билмәлисән.

Дәјишикликләр гачылмаздыр. Аллаһын Кәламында инсанлар һагда данылмаз бир һәгигәт јазылыб: «Һамысынын габағына вахт вә тәсадүф чыхыр» (Ваиз 9:11). Ҝеҹ-тез һамымыз ҝөзләнилмәз һадисәләрлә үзләширик. Баш верән һадисәләрин һамысы пис олмур. Бәзән исә илк бахышдан пис ҝөрүнән һадисә сонрадан хејримизә олур. Бунунла белә, јахшы вә ја пис олмасындан асылы олмајараг, дәјишикликләрә ујғунлашмаг әксәр инсанлар үчүн чәтиндир.

Дәјишикликләр хүсусилә јенијетмәләрә зәрбә вурур. Нијә? Ајхан * адлы бир оғлан бу суала белә ҹаваб верир: «Чүнки јенијетмәлик дөврүндә инсанын дахилиндә онсуз да дәјишикликләр баш верир. Әтрафында баш верән дәјишикликләр исә вәзијјәти даһа да ҝәрҝинләшдирир».

Диҝәр сәбәб исә будур: бөјүкләрин һәјат тәҹрүбәси вар вә онларын һәјатында нә исә дәјишәндә бу тәҹрүбәләриндән јарарлана билирләр. Ҝәнҹләрин исә белә бир тәҹрүбәләри јохдур.

Вәзијјәтә ујғунлашмағы өјрән. Дөзүм уғурсузлуглара гатлашмаг, дәјишикликләрә ујғунлашмаг габилијјәтидир. Дөзүмлү инсан јени вәзијјәтинә таб ҝәтирмәклә јанашы, јаранан чәтинлијин онун үчүн ачдығы јени имканлары да ҝөрмәји баҹарыр. Дөзүмлү јенијетмәләр надир һалларда вәзијјәтдән чыхыш јолу кими ичкијә вә ја наркотикә үз тутур.

Вәзијјәти гәбул елә. Јәгин истәјәрдин ки, һәјатын тамамилә сәнин әлиндә олсун. Анҹаг бу, мүмкүн дејил. Сән истәсән дә, истәмәсән дә, нә вахтса достларын башга јерә көчәҹәк; баҹы-гардашларын бөјүјүб аилә һәјаты гураҹаг; аилән һансыса сәбәбдән башга јерә көчмәли олдуғуна ҝөрә дост-танышларындан узаг дүшәҹәксән. Мәнфи фикирләрин сәни үстәләмәсинә јол вермәкдәнсә, јахшы оларды ки, јаранмыш вәзијјәти гәбул едәсән (Мүгәддәс Китаб принсипи: Ваиз 7:10).

Ҝөзүн архада галмасын. Фикрини кечмишә ҹәмләмәк машыны сүрәркән ҝөзүнү јан ҝүзҝүјә зилләмәјә бәнзәјир. Бу ҝүзҝүјә бахмаг лазымдыр, лакин әсас диггәтин јолда олмалыдыр. Ејнилә, һәјатында дәјишикликләр баш верәндә кечмишә јох, ирәлијә бах (Мәсәлләр 4:25). Мисал үчүн, ҝәлән ај вә ја нөвбәти алты ај әрзиндә гаршына һансы мәгсәди гоја биләрсән?

Мүсбәт шејләри ҝөр. Лејла адлы бир гыз дејир: «Дөзүмлү олмаг мәсәләјә мүнасибәтдән асылыдыр. Һал-һазырда олдуғун вәзијјәтин мүсбәт тәрәфләрини ҝөрмәјә чалыш». Индики вәзијјәтинин ән азы бир үстүнлүјүнү вурғулаја биләрсән? (Мүгәддәс Китаб принсипи: Ваиз 6:9).

Вәфа адлы бир гыз јенијетмә јашларында оларкән достлары башга јерә көчмүшдү. О бөлүшүр: «Өзүмү чох тәнһа һисс едирдим. Фикирләширдим каш һәр шеј олдуғу кими галарды. Анҹаг инди дүшүнүрәм ки, мән мәһз о вахт бөјүмәјә башладым. Дәјишикликләр олмадан инсан бөјүјә билмәз. Јалныз бундан сонра әтрафымда достлаша биләҹәјим башга инсанларын да олдуғуну ҝөрдүм» (Мүгәддәс Китаб принсипи: Мәсәлләр 27:10).

Башгалары үчүн нә исә ет. Аллаһын Кәламында дејилир: «Тәкҹә өзүнүзү фикирләшмәјин, башгаларыны да фикирләшин» (Филиппилиләрә 2:4). Шәхси проблемләрин өһдәсиндән ҝәлмәјин ән јахшы јолу башгаларына көмәк етмәкдир. 17 јашлы Сәадәт дејир: «Бөјүдүкҹә баша дүшдүм ки, мәнимлә ејни вә ја даһа бетәр вәзијјәтдә олан инсана көмәк етмәјин бөјүк хејри вар имиш».