Тәһсил вә пул хошбәхт ҝәләҹәјә зәманәт верир?
Чохлары дүшүнүр ки, али тәһсилли, варлы инсанларын ҝәләҹәји ҝөзәл олур. Онларын фикринҹә, али тәһсилли инсан јахшы ишчи, јахшы аилә үзвү, јахшы вәтәндаш олур. Дүшүнүрләр ки, јахшы тәһсил инсана јүксәк мәваҹибли иш тапмаға көмәк едир, чохлу пул исә инсаны хошбәхт едир.
ЧОХЛАРЫНЫН СЕЧДИЈИ ЈОЛ
Жан Чен адлы чинли бир кишинин сөзләринә диггәт јетирәк. О дејир: «Дүшүнүрдүм ки, али тәһсил алсам, јохсуллугдан гуртулаҹағам, јүксәк мәваҹибли ишә дүзәлсәм, һәјатым хошбәхт, ҝөзәл олаҹаг».
Өзләринә хошбәхт ҝәләҹәк гурмаг үчүн чохлары танынмыш университетләрдә, һәтта башга өлкәләрдәки университетләрдә тәһсил алмаға ҹан атырлар. COVID-19 уҹбатындан бејнәлхалг сәфәрләрә мәһдудијјәт гојулана гәдәр бу тенденсија ҝүнү-ҝүндән артырды. Игтисади Әмәкдашлыг вә Инкишаф Тәшкилатынын 2012-ҹи ил һесабатында дејилир: «Хариҹи өлкәләрдә тәһсил алан тәләбәләрин 52 фаизини асијалылар тәшкил едир».
Валидејнләр ушагларыны хариҹә али тәһсил алмаға ҝөндәрмәк үчүн бөјүк гурбанлар верирләр. Тајвандан олан Ченг дејир: «Валидејнләрим елә дә имканлы дејилди. Буна бахмајараг, дөрдүмүзү дә АБШ-а коллеҹдә охумаға ҝөндәрди». Онун аиләси дә диҝәр аиләләр кими, тәһсил һаггыны өдәмәк үчүн бөјүк борҹа ҝирмишди.
БӘС КӨМӘЈИ ДӘЈИР?
Дүздүр, тәһсилин инсана мүәјјән фајдасы олса да, адәтән тәләбәләр ҝөзләдикләри нәтиҹәни әлдә етмирләр. Илләрлә зәһмәт чәкән, бөјүк мәбләғдә борҹа ҝирән тәләбәләр сонрадан истәдикләри ишә дүзәлә билмирләр. Сингапурда дәрҹ олунан «Бизнес Тајмс» гәзетиндә чалышан Рејчел Муи демишди: «Дипломлу ишсизләрин сајы ҝетдикҹә артыр». Тајванда јашајан Ҹиенҹеј адлы бир елмләр доктору дејир: «Чохлары мәҹбур галыб, тәһсилләри илә һеч бир әлагәси олмајан ишләрдә ишләјирләр».
Чох вахт өз сәнәти үзрә иш тапанларын да үмидләри пуча чыхыр. Тајланддан олан Најрин адлы бир нәфәр Бөјүк Британијада университетдә тәһсил аландан сонра өз ихтисасы үзрә иш тапмышды. О дејир: «Үмид етдијим кими, алдығым тәһсил мәнә јүксәк мәваҹибли иш тапмаға көмәк етди. Амма јүксәк мәваҹиб о демәкдир ки, ишә даһа чох вахт сәрф етмәлисән, даһа чох ҹан гојмалысан. Иш елә ҝәтирди ки, ширкәтимиздә ишчиләрин әксәријјәти ихтисара дүшдү. Онларын сырасында мән дә вар идим. Баша дүшдүм ки, һеч бир иш ҝөзәл ҝәләҹәјә зәманәт дејил».
Һәтта варлы, фираван һәјат сүрән инсанларын да аиләдә проблемләри олур, хәстәләнирләр, игтисади чәтинликләрлә үзләширләр. Јапонијадан олан Катсутоши дејир: «Мән һеч нәдән корлуг чәкмирдим. Амма даим рәгабәтлә, пахыллыгла, пис рәфтарла үзләширдим». Вјетнамда јашајан Лам адлы бир гадын дејир: «Чохлары јахшы јашамаг үчүн јүксәк маашлы иш тапмаға чалышырлар. Амма белә бир иш тапанда бунун там әкси олур. Онлар даһа чох нараһатлыг кечирир, сәһһәтләриндә проблем олур, емосионал ҹәһәтдән түкәнирләр вә мәјуслуға гапылырлар».
Франклин кими, бир чохлары дүшүнүр ки, һәјатда тәһсилдән, вар-дөвләтдән ваҹиб шејләр вар. Онлар чалышырлар ки, һәјатларыны вар-дөвләт топламаға һәср етмәсинләр. Јахшы инсан олмагла, башгаларына әл тутмагла ҝөзәл ҝәләҹәк үчүн тәмәл гојсунлар. Бәс јахшы инсан олмаг ҝөзәл ҝәләҹәк үчүн зәманәтдир? Нөвбәти мәгаләдә бу суалын ҹавабы арашдырылаҹаг.