1. Ибраһим пејғәмбәр Јеһованын һәмишә әдаләтлә даврандығына әминлијини неҹә ифадә етмишди? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

«БҮТҮН дүнјанын Һакими әдаләтсиз даврана билмәз» (Јар. 18:25). Бу сөзләрдән ҝөрүнүр ки, Ибраһим пејғәмбәр Јеһованын Сәдум вә Әмурә шәһәрләринә әдаләтли һөкм чыхараҹағына зәррә гәдәр дә шүбһә етмирди. Ибраһим пејғәмбәр әмин иди ки, Јеһова Аллаһ салеһ адамы шәр адамла бир јердә мәһв етмәз. Онун фикринҹә, Јеһованын буну етмәси гејри-мүмкүн иди. Тәхминән 400 ил сонра Јеһова Аллаһ Өзү һаггында Муса пејғәмбәрә демишди: «Гајадыр О, һәр иши мүкәммәл, бүтүн јоллары һагг, наһаг иш ҝөрмәјән етибарлы Аллаһ. Адилдир, һагдыр О» (Ган. 31:19; 32:4).

2. Нәјә ҝөрә дејә биләрик ки, Јеһова Аллаһын һагсызлыг етмәси гејри-мүмкүндүр?

² Нәјә әсасән дејә биләрик ки, Јеһова Аллаһын һагсызлыг етмәси гејри-мүмкүндүр? Чүнки О, һагг-әдаләт саһибидир. Јеһова адил ганунларын мәнбәји олдуғу үчүн һәр бир мәсәләјә әдаләтлә јанашыр. Һәмчинин Онун Кәламында  дејилдији кими «Јеһова салеһлији, әдаләти севир» (Зәб. 33:5).

3. Дүнјада инсанлар һансы һагсызлыгла үзләшир? Нүмунә чәкин.

³ Һагсызлыға гәрг олмуш бу дүнјада јашајан сәмими-гәлбли инсанлар Јеһованын һәмишә әдаләтлә даврандығыны биләндә тохтаглыг тапырлар. Чүнки инсанлар һәрдән һагсызлығын гурбаны олурлар. Мисал үчүн, бәзиләри һагсыз иттиһам олунараг һәбс едилиб. Төрәтмәдикләри ҹинајәтә ҝөрә узун илләр һәбсдә јатанлардан бәзиләри јалныз ДНТ анализиндән сонра ҝүнаһсыз билинәрәк азадлыға бурахылыб. Бу ҹүр һагсызлыгла үзләшән инсан мәјуслуға гапыла, һәтта нифрәтлә алышыб-јана биләр. Биз мәсиһиләр исә бәзән елә бир вәзијјәтләрлә гаршылаша биләрик ки, она таб ҝәтирмәк даһа чәтин олур.

4. Мәсиһинин иманы нә вахт сынана биләр?

⁴ Иманымыза шәрик олмајан инсанлар бизә гаршы һагсызлыг едәндә тәәҹҹүбләнмирик. Амма баҹы-гардашлардан белә мүнасибәт ҝөрәндә иманымыз сынаға чәкилә биләр. Һәрдән бизә елә ҝәлә биләр ки, кимәсә вә ја бизә гаршы һагсызлыг едилиб. Белә вәзијјәтлә гаршылашсаныз, нә едәҹәксиниз, инҹијиб иманда зәифләјәҹәксиниз?

5. Мәсиһиләр арасында да һагсызлығын олмасы нә үчүн тәәҹҹүблү дејил?

⁵ Һамымыз гејри-камил вә ҝүнаһа мејиллијик. Буна ҝөрә дә ја биз диндашымыза гаршы һагсызлыг едирик, ја да о бизә (1 Јәһ. 1:8). Дүздүр, бу кими һаллар тез-тез олмур, амма оланда садиг мәсиһиләр бунлары тәәҹҹүблә гаршыламыр, јахуд бунун Јеһова илә мүнасибәтләринә хәләл ҝәтирмәсинә јол вермирләр. Аллаһын Кәламында һәтта диндашларымыз тәрәфиндән һагсызлыг ҝөрәндә сәдагәтимизи горумаға көмәк едән практики мәсләһәтләр вар (Зәб. 55:12—14).

6, 7. Бир гардаш һансы һагсыз мүнасибәтлә үзләшмишди вә она таб ҝәтирмәјә һансы хүсусијјәтләр көмәк етмишди?

⁶ Ҝәлин Вилли Дилл гардашын башына ҝәлән һадисәни нәзәрдән кечирәк. Дилл гардаш 1931-ҹи илдән етибарән Берн шәһәриндәки (Исвечрә) филиалда хидмәт едирди. О, 1946-ҹы илдә Ҝилад Мәктәбинин (Нју-Јорк, АБШ) 8-ҹи синфини битирди. Мәктәбдән сонра о, Исвечрәјә рајон нәзарәтчиси тәјин олунду. Дилл гардаш дејир: «1949-ҹу илин мајында Берндәки филиала евләнмәјә һазырлашдығымы билдирдим». Филиалдан белә ҹаваб ҝәлди: «Сәнә өнҹүллүкдән башга һеч бир мәсулијјәт верилмәјәҹәк». Дилл гардаш сөзүнә давам едир: «Мән чыхыш да едә билмәздим... Чохлары бизимлә елә давранырдылар ки, елә бил, јығынҹагдан кәнар олунмушдуг, бизә һеч салам да вермирдиләр».

⁷ Бәс Дилл гардаш нә етди? О дејир: «Биз билирдик ки, Мүгәддәс Китаб евләнмәји гадаған етмир. Буна ҝөрә дә дуа едиб бу мәсәләни Јеһованын өһдәсинә бурахдыг». Бир мүддәт сонра гардашларын никаһа мүнасибәти дәјишди вә әдаләт бәргәрар олду. Сәдагәтинә ҝөрә Јеһова Дилл гардашы мүкафатсыз гојмады. Она јенидән әввәлки мәсулијјәтләр һәвалә олунду *. Өзүнүздән сорушун: «Бу ҹүр һагсызлыгла  үзләшсәјдим, мән нә едәрдим, Дилл гардаш кими мәсәләни Јеһованын өһдәсинә бурахардым, јохса өзүм һәлл етмәјә чалышардым?» (Мәс. 11:2; Микә 7:7 ајәсини охујун).

8. Нәјә ҝөрә һәрдән һагсызлыг мәсәләсиндә јаныла биләрик?

⁸ Бир шеји јаддан чыхармајын: һәрдән биз јаныла биләрик, сәһвән дүшүнә биләрик ки, бизә вә ја диндашымыза гаршы һагсызлыг едилиб. Ола билсин, бүтүн фактлардан аҝаһ дејилик, јахуд гејри-камил олдуғумуз үчүн мәсәләјә дүзҝүн јанашмырыг. Һаглы олсаг да, јанылсаг да, дуа едиб Јеһоваја ҝүвәнсәк вә Она садиг галсаг, Јеһоваја гәзәбләнмәјәҹәјик. (Мәсәлләр 19:3 ајәсини охујун.)

9. Бу вә нөвбәти мәгаләдә нә барәдә данышылаҹаг?

⁹ Гәдимдә дә Јеһова Аллаһа ибадәт едән инсанларын арасында һагсызлыға јол верилирди. Бунунла бағлы үч нүмунәни нәзәрдән кечирмәк олар. Бу мәгаләдә Ибраһим пејғәмбәрин нәтиҹәси Јусифин гардашларына ҝөрә мәруз галдығы бәлалардан данышылаҹаг. Нөвбәти мәгаләдә исә Јеһованын Исраил падшаһы Әһәблә рәфтары барәдә вә һәвари Бутрусун Сурија Антакјасында етдији сәһвдән сөһбәт ачылаҹаг. Бу нүмунәләрдән өзүнүзә нәтиҹә чыхармаға чалышын, ҝөрүн Јеһоваја хидмәт етмәк гәтијјәтинизи вә Онунла мүнасибәтинизи горумаға сизә нә көмәк едә биләр. Һагсыз мүнасибәтә мәруз галдығынызы дүшүнүрсүнүзсә, бу нүмунәләр сизә хүсусилә фајдалы олаҹаг.

10, 11. а) Јусиф һансы һагсызлыгларла үзләшмишди? б) Јусиф һәбсдә оланда һансы фүрсәт јаранды?

¹⁰ Баҹы-гардашлар тәрәфиндән һагсыз мүнасибәт ҝөрән мәсиһиләр Јусифин башына ҝәләнләрдән чох шеј өјрәнә биләрләр. Јеһованын садиг хидмәтчиси Јусифә һагсызлыг едән тәкҹә јадлар дејилди, ганы-ганындан олан гардашлары да она гаршы бөјүк әдаләтсизлик етмишдиләр. Бу исә инсан үчүн ән ағыр зәрбәдир. Јусиф јенијетмә оланда гардашлары ону гул кими сатыр. Беләҹә, о, ҝәлиб Мисирә чыхыр (Јар. 37:23—28; 42:21). Бу гәриб дијара ҝәләндән бир мүддәт сонра бөһтанын гурбаны олуб зиндана дүшүр (Јар. 39:17—20). Јусиф 13 ил гул вә мәһбус һәјаты јашајыр.

¹¹ Јусиф һәбсдә оланда падшаһын баш сагиси дә зиндана атылыр. Бир ҝеҹә саги јуху ҝөрүр. Јусиф онун јухусуну јозуб дејир ки, о, зиндандан чыхаҹаг вә јенидән фиронун сагиси олаҹаг. Јусиф буну бир фүрсәт билиб башына ҝәләнләри она данышыр. Бурада мараглы мәгам одур ки, биз јалныз Јусифин данышдыгларындан дејил, сусдуғу мәгамлардан да нәтиҹә чыхара биләрик (Јар. 40:5—13).

12, 13. а) Нәдән ҝөрүнүр ки, Јусиф һәјаты илә барышыб әлини јанына салмамышды? б) Јусиф саги илә данышанда нәји демәмишди?

¹² Јарадылыш 40:14, 15 ајәләрини охујун. Фикир вердинизсә, Јусиф ону оғурладыгларыны дејир. Бәли, Јусиф һагсызлығын гурбаны олмушду. О һәмчинин гејд етмишди ки, ону наһагдан зиндана атыблар. Буна ҝөрә дә о, сагидән хаһиш етмишди ки, онун һаггында  фирона данышыб ону орадан чыхартдырсын.

¹³ Јусиф һәјаты илә барышыб әлини јанына салмамышды. О, һагсыз рәфтара мәруз галдығына әмин иди. Һәмчинин о билирди ки, саги она көмәк едә биләр, буна ҝөрә дә мәсәләни она данышды. Лакин Мүгәддәс Китабын һеч бир јериндә јазылмајыб ки, Јусиф кимәсә ону гардашларынын оғурладығыны демишди. О, бу барәдә фирона белә данышмамышды. Нөвбәти һадисә буну тәсдиг едир: Јусифин гардашлары Мисирә ҝәлиб онунла барышандан сонра фирон онлары хош гаршылады, онлара Мисирә көчмәји вә оранын ән јахшы немәтләрини тәклиф етди (Јар. 45:16—20).

14. Баҹы-гардашлар тәрәфиндән һагсыз мүнасибәт ҝөрәндә белә, бизә онлар һаггында мәнфи данышмамаға нә көмәк едәр?

¹⁴ Һагсызлыгла үзләшдијини дүшүнән мәсиһи еһтијатлы олмалыдыр ки, бу сөһбәти јајмасын. Тәбии ки, әҝәр јығынҹаг үзвләриндән кимсә сизә гаршы ҹидди ҝүнаһ ишләдибсә, көмәк үчүн ағсаггаллара јахынлашмаг вә мәсәләни онлара данышмаг лазымдыр (Лав. 5:1). Лакин һеч бир ҝүнаһа јол верилмәјибсә, бу заман мәсәләјә һеч кими, һәтта ағсаггаллары да гатмадан ики нәфәр өз арасында һәлл едә биләр. (Мәтта 5:23, 24; 18:15 ајәләрини охујун.) Ҝәлин белә вәзијјәтләри Мүгәддәс Китаб принсипләринин көмәји илә һәлл едәк. Бәзән мәсиһи сонрадан јанылдығыны, әслиндә, она гаршы һагсызлыг олунмадығыны баша дүшүр. Онда о, диндашы һаггында мәнфи данышараг мәсәләни шиширтмәдији үчүн севинир. Јадда сахламалыјыг ки, һаглы да олсаг, һагсыз да, киминсә писинә данышмаг мәсәләни һәлл етмир. Јеһоваја вә баҹы-гардашлара сәдагәт бизи бу сәһв аддымдан сахлаја биләр. Мәзмурчу јазмышды ки, камиллик јолу илә ҝедән инсанын «дилиндән бөһтан чыхмаз, башгасына  пислик етмәз, достуна гара јахмаз» (Зәб. 15:2, 3; Јаг. 3:5).

15. Сәдагәтинә ҝөрә Јусиф һансы мүкафаты алды?

¹⁵ Биз Јусифин Јеһова илә мүнасибәтиндән ваҹиб бир дәрс өјрәнә биләрик. Гул вә мәһбус кими јашадығы 13 ил бојунҹа Јусиф ҝөстәрди ки, о, һадисәләрә Јеһованын нөгтеји-нәзәри илә јанашыр (Јар. 45:5—8). О, һеч вахт дүшдүјү чәтин вәзијјәтләрә ҝөрә Јеһова Аллаһы ҝүнаһландырмырды. Чәкдији әзаблары унутмаса да, кин сахламырды. Ән ваҹиби исә о имкан вермирди ки, инсанларын гејри-камиллији вә онларын сәһв һәрәкәтләри ону Јеһовадан узаглашдырсын. Јусифин сәдагәтинә ҝөрә Јеһова һагг-әдаләти бәргәрар етди, һәмчинин онун вә доғмаларынын башындан бол немәт төкдү.

16. Баҹы-гардашлар тәрәфиндән һагсызлыг ҝөрәндә нәјә ҝөрә Јеһоваја даһа да јахын олмалыјыг?

¹⁶ Биз дә Јусиф кими Јеһова илә мүнасибәтләримизи гијмәтләндирмәли вә горумалыјыг. Һеч вахт јол вермәмәлијик ки, баҹы-гардашларын сәһвләри бизи севдијимиз вә ибадәт етдијимиз Аллаһымыздан узаглашдырсын (Ром. 8:38, 39). Әҝәр диндашымыз бизә гаршы һагсызлыг едибсә, ҝәлин Јусиф кими Јеһоваја даһа да јахын олаг вә вәзијјәтә Јеһованын ҝөзү илә бахаг. Мәсәләни һәлл етмәк үчүн Мүгәддәс Китабдакы мәсләһәтләрә әмәл едәндән сонра иши Јеһованын өһдәсинә бурахмалыјыг. Әмин олмалыјыг ки, О, вахты чатанда вә дүзҝүн шәкилдә мәсәләни јолуна гојаҹаг.

17. «Бүтүн дүнјанын Һакими» олан Јеһова Аллаһа ҝүвәндијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик?

¹⁷ Нә гәдәр ки бу Шејтан дүнјасында јашајырыг һагсызлыгла үзләшәҹәјик. Һәрдән биз вә ја танышларымыздан кимсә баҹы-гардашлар тәрәфиндән бизим аләмимиздә һагсызлыг кими ҝөрүнән рәфтара мәруз гала биләр. Белә һалларда чалышын инҹијиб иманда зәифләмәјәсиниз (Зәб. 119:165). Әксинә, ҝәлин белә вәзијјәтләрдә Јарадана садиг бир бәндә кими дәрдимизи Она данышыб Онда пәнаһ тапаг. Һәмчинин нәзәрә алмалыјыг ки, бүтүн фактлары билмирик вә ја јаныла биләрик. Јусифдән нүмунә ҝөтүрәрәк дилимизи јүјәнләмәлијик, әкс һалда вәзијјәт гәлизләшә биләр. Вә ән нәһајәт, мәсәләни өз билдијимиз кими һәлл етмәкдәнсә, јахшы оларды ки, Јеһоваја сығыныб сәбирлә Ону ҝөзләјәк. Бу ҹүр даврансаг, биз дә Јусиф кими Јеһованын ризасыны газанаҹаг вә Ондан немәт алаҹағыг. Әмин ола биләрик ки, «бүтүн дүнјанын Һакими» олан Јеһова Аллаһ һеч вахт һагсызлыг етмәз, чүнки Онун «бүтүн јоллары һагг»дыр (Јар. 18:25; Ган. 32:4).

18. Нөвбәти мәгаләдә нәји нәзәрдән кечирәҹәјик?

¹⁸ Ҝөрдүјүмүз кими, гәдимдә дә Јеһова Аллаһа ибадәт едән инсанларын арасында һагсызлыға јол верилирди. Нөвбәти мәгаләдә бунунла бағлы башга ики һадисәни нәзәрдән кечирәҹәјик. Бу һадисәләрдән ҝөрәҹәјик ки, тәвазөкар вә бағышлајан олмаг әдаләт мәсәләсинә Јеһованын ҝөзү илә бахмаға неҹә көмәк едә биләр.