1, 2. а) Набут вә онун оғуллары һансы һагсызлыгла үзләшмишди? б) Бу мәгаләдә һансы ики хүсусијјәт һаггында данышылаҹаг?

НӨВБӘТИ сәһнәни тәсәввүрүнүздә ҹанландырын: ики нәфәр јарамаз адам бир кишијә ифтира атараг, ону өлүмә лајиг ҝүнаһда иттиһам едир. Буну ешидән аиләси вә дост-танышлары бөјүк сарсынты кечирир. Бу ҝүнаһсыз инсанын вә онун оғулларынын едамынын шаһиди олан әдаләтсевәр инсанларын һиссләри бир-биринә гарышыб. Тәәссүф ки бу, рәвајәт дејил, олмуш һадисәдир. Бу фаҹиә Исраил падшаһы Әһәбин һакимијјәти дөврүндә јашајан вә Јеһова Аллаһын мөмин бәндәси олан Набутун башына ҝәлмишди (1 Пад. 21:11—13; 2 Пад. 9:26).

² Бу мәгаләдә биз һәм Набутун, һәм дә биринҹи әсрдә мәсиһи јығынҹағында ријакар бир һәрәкәтә јол верән ағсаггалын нүмунәсини нәзәрдән кечирәҹәјик. Бу нүмунәләри арашдырдыгҹа ҝөрәҹәјик ки, Јеһованын әдаләт хүсусијјәтини тәзаһүр етдирмәк истәјириксә, тәвазөкар олмаг вә јығынҹагда һагсызлығын шаһиди оланда бағышламаг зәруридир.

3, 4. Набут неҹә инсан иди вә нәјә ҝөрә Әһәб падшаһын тәклифини гәбул етмәди?

³ Набутун јашадығы дөврдә әксәр исраиллиләр Әһәб падшаһа вә онун залым арвады мәликә Изәбилә гошулараг бүтпәрәстлијә гуршанмышды. Набут исә Јеһова Аллаһа садиг иди. Баала ибадәт едәнләр Јеһованын ганунларына һөрмәт гојмурдулар. Онлардан фәргли олараг, Набут Јеһова Аллаһла мүнасибәтләрини чох гијмәтләндирирди, һәтта һәјатындан да үстүн тутурду.

⁴ 1 Падшаһлар 21:1—3 ајәләрини охујун. Әһәб Набутун үзүм бағыны алмаг, ја да әвәзиндә ондан да јахшысыны вериб баға саһиб олмаг истәјирди. Набут исә бу тәклифдән имтина едиб деди: «Ираг олсун! Ата-бабаларымын ирсини сәнә версәм, Јеһоваја ағыр ҝедәр». Набутун тәклифи гәбул етмәмәјинә сәбәб Јеһова Аллаһын исраиллиләрә вердији ганун иди. Гануна әсасән, һеч бир исраилли ата-баба ирсини һәмишәлик сата билмәзди (Лав. 25:23; Сај. 36:7). Ҝөрүндүјү кими, Набут Јеһоваја итаәткар инсан иди.

5. Набутун өлүмүнә Изәбил неҹә баис олду?

⁵ Тәәссүф ки, бу һадисә фаҹиә илә нәтиҹәләнди. Набут тәклифдән имтина етдији үчүн Әһәб падшаһ вә Изәбил она гаршы чох бөјүк һагсызлыг етдиләр. Үзүм бағыны әлә кечирмәк мәгсәди илә Изәбил Набута шәр атдырды. Бунун нәтиҹәсиндә Набуту вә оғулларыны едам етдиләр. Бәс бу дәһшәтли әдаләтсизлији ҝөрән Јеһова Аллаһ нә етди?

6, 7. Јеһова һагг-әдаләт тәрәфдары олдуғуну неҹә сүбут етди вә нәјә ҝөрә бу, Набутун аиләси вә дост-танышлары үчүн тәсәлли иди?

⁶ Јеһова дәрһал һәрәкәтә кечиб Илјас пејғәмбәри Әһәбин јанына ҝөндәрди. Пејғәмбәр Әһәбин дүз үзүнә онун гатил вә оғру олдуғуну деди. Бу мәсәлә илә бағлы Јеһованын һөкмү белә иди: Әһәби, Изәбили вә оғулларыны Набутла оғулларынын агибәти ҝөзләјирди, онлар гәтлә јетирилмәли идиләр (1 Пад. 21:17—25).

⁷ Набутун аиләси вә дост-танышлары Әһәбин уҹбатындан үзләшдикләри фаҹиәви иткијә ҝөрә јаса батмышдылар. Амма онлара бир шеј тәсәлли верирди ки, Јеһова бу һагсызлыгдан аҝаһдыр вә һагг-әдаләти бәргәрар етмәк үчүн дәрһал һәрәкәтә кечиб. Лакин сонра онларын тәвазөкарлығыны вә иманыны сынаға чәкән ҝөзләнилмәз бир шеј баш верди.

8. Әһәб Јеһованын һөкм хәбәрини ешидәндә нә етди вә бунун нәтиҹәси нә олду?

⁸ Әһәб Јеһованын һөкмү барәдә ешидәндә «јахасыны ҹырыб чула бүрүндү. Оруҹ тутду, чулда јатыб-дурду вә гәм-гүссәјә гәрг олду». Ҝөрүндүјү кими, Әһәб гүруруну сындырды. Буна ҝөрә дә Јеһова Аллаһ Илјаса деди: «Өзүнү белә ашағы тутдуғу үчүн дедијим фәлакәти евинин үстүнә онун сағлығында ҝәтирмәјәҹәјәм, оғлунун вахтында ҝәтирәҹәјәм» (1 Пад. 21:27—29; 2 Пад. 10:10, 11, 17). Үрәкләри арашдыран Јеһова Аллаһ Әһәбә мәрһәмәт ҝөстәрди (Мәс. 17:3).

9. Нәјә ҝөрә Набутун јахынларына тәвазөкар олмаг лазым иди?

⁹ Ҝөрәсән, Јеһованын Әһәблә бағлы гәрары онун төрәтдији дәһшәтли әмәлдән хәбәри олан инсанлара неҹә тәсир етди? Һадисәләрин ҝедишатынын бу ҹүр дәјишмәси Набутун јахынларынын иманыны сынаја биләрди. Бу вәзијјәтдә иманда сарсылмамаг үчүн тәвазөкар олмаг лазым иди. Бу хүсусијјәт онлара Јеһованын һеч  вахт һагсызлыг етмәјән Аллаһ олдуғуна ҝүвәниб Онун јолундан ҝери чәкилмәмәјә көмәк едәҹәкди. (Ганунун тәкрары 32:3, 4 ајәләрини охујун.) Јеһова јени дүнјада салеһләри дирилдәндә Набут, оғуллары вә онларын доғмалары әсл әдаләти дадаҹаглар (Әјј. 14:14, 15; Јәһ. 5:28, 29). Һәмчинин тәвазөкар инсан әминдир ки, «Аллаһ һәр иши, һәр ҝизли шеји — јахшыны да, писи дә мүһакимә едәҹәк» (Ваиз 12:14). Ҝөрүндүјү кими, Јеһова һөкм чыхаранда инсана мәлум олмајан мәгамлары нәзәрә алыр. Буна ҝөрә дә, иман јолунда бүдрәмәмәк үчүн тәвазөкар олмаг лазымдыр.

10, 11. а) Һансы вәзијјәтләр иманымызы сынаја биләр? б) Тәвазөкарлыг бизә неҹә көмәк едә биләр?

¹⁰ Јығынҹагда ағсаггаллар сизин баша дүшмәдијиниз вә разылаша билмәдијиниз гәрар верәрсә, неҹә мүнасибәт ҝөстәрәрсиниз? Мәсәлән, сизи вә ја јахынларыныздан кимисә јығынҹагда дашыдығы мәсулијјәтдән мәһрум етсәјдиләр, нә едәрдиниз? Һәјат јолдашыныз, оғлунуз вә ја гызыныз, ја да јахын достунуз јығынҹагдан кәнар олунарса вә сиз бу гәрарла разы олмазсынызса, онда неҹә? Бәс ҝүнаһ ишләдән диндашыныза мәрһәмәт ҝөстәриләрсә вә сиз бунунла разы олмасаныз,  неҹә давранарсыныз? Бу вәзијјәтләр сизин Јеһоваја вә Онун тәшкилатына етибарынызы сынаја биләр. Ҝәлин ҝөрәк белә һалларда тәвазөкарлыг сизә неҹә көмәк едә биләр.

¹¹ Биринҹиси, тәвазөкар олмаг бүтүн фактлардан аҝаһ олмадығымызы гәбул етмәјә көмәк едәҹәк. Вәзијјәти һәртәрәфли билсәк белә, нәзәрә алмалыјыг ки, инсанын үрәјини јалныз Јеһова ҝөрүр (1 Ишм. 16:7). Буну билмәк бизи тәвазөкарлыг ҝөстәриб һәр шеји билмәдијимизи гәбул етмәјә вә мүнасибәтимизи дәјишмәјә тәшвиг едәҹәк. Икинҹиси, тәвазөкарлыг бизә Јеһованын һагг-әдаләти бәргәрар едәҹәји вахта гәдәр итаәткар вә сәбирли олмаға көмәк едәҹәк. Бир һикмәтли инсан демишди: «Аллаһдан горханлар хејир тапаҹаг,.. амма пис адамын ахыры јахшы олмајаҹаг» (Ваиз 8:12, 13). Тәвазөкар олмаг һәм сизә, һәм дә мәсәләјә аидијјәти олан инсанлара хејир ҝәтирәҹәк. (1 Бутрус 5:5 ајәсини охујун.)

12. Биз һансы һадисәни нәзәрдән кечирәҹәјик вә һансы мәгсәдлә?

¹² Биринҹи әсрдә Сурија Антакјасында јашајан мәсиһиләр елә бир вәзијјәтлә үзләшмишдиләр ки, онларын тәвазөкар вә бағышлајан олуб-олмадыглары үзә чыхаҹагды. Һәмин һадисәјә нәзәр салмаг бизә көмәк едәҹәк ки, бағышламағы баҹарыб-баҹармадығымызы јохлајаг вә бағышламағын Јеһованын әдаләтә бахышы илә неҹә әлагәли олдуғуну баша дүшәк.

13, 14. Һәвари Бутруса һансы ваҹиб мәсулијјәтләр тапшырылмышды вә о, неҹә ҹәсарәт ҝөстәрмишди?

¹³ Мәсиһиләр арасында һәвари Бутрус бир ағсаггал кими јахшы ад газанмышды. О, Иса Мәсиһин досту иди вә она бир сыра ваҹиб мәсулијјәтләр тапшырылмышды (Мәт. 16:19). Мисал үчүн, ерамызын 36-ҹы илиндә Аллаһ Бутруса Корнили вә онун ев әһлинә мүждәни чатдырмағы бујурмушду. Корнилинин сүннәтсиз гејри-јәһуди олдуғуну нәзәрә алсаг, бу, хүсуси бир тапшырыг иди. Корнили вә онун ев әһли мүгәддәс руһ аланда Бутрус деди: «Мәҝәр кимсә бу адамларын суда вәфтиз олунмасына мане ола биләр? Ахы онлар да, бизим кими, мүгәддәс руһ алдылар» (Һәв. 10:47).

¹⁴ Ерамызын 49-ҹу илиндә һәвариләр вә ағсаггаллар мәсиһилији гәбул едән гејри-јәһудиләрин сүннәт олунуб-олунмамасы илә бағлы мәсәләјә ајдынлыг ҝәтирмәк үчүн Јерусәлимә топлашдылар. Бу ҝөрүшдә Бутрус сүннәт олунмамыш гејри-јәһудиләрин бир нечә ил әввәл мүгәддәс руһ алдығыны гардашлара хатырлатды. Бутрусун шаһидлији биринҹи әсрдәки рәһбәрлик шурасынын гәрарына ҝүҹлү тәсир етди (Һәв. 15:6—11, 13, 14, 28, 29). Һәм јәһуди, һәм гејри-јәһуди мәсиһиләр Бутрусун ҹәсарәтлә шаһидлик етмәсини чох гијмәтләндирирдиләр. Јәгин ки баҹы-гардашлар бу ҹүр јеткин мәсиһи олдуғу үчүн Бутруса етибар едирдиләр (Ибр. 13:7).

15. Сурија Антакјасында Бутрус һансы сәһвә јол вермишди? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

¹⁵ Ерамызын 49-ҹу илиндә сүннәт мәсәләси илә бағлы кечирилән ҝөрүшдән гыса мүддәт сонра Бутрус Сурија Антакјасына ҝедир. Орада о, гејри-јәһуди мәсиһиләрлә үнсијјәт едирди. Сөзсүз ки, онлар Бутрусун билик вә тәҹрүбәсиндән јарарланырдылар. Амма бирдән Бутрус онлардан узаг ҝәзмәјә башлады. Тәсәввүр етмәк олар бу баҹы-гардашлар неҹә мәјус олмушдулар! Бутрусун бу давранышы јығынҹагдакы диҝәр јәһудиләрә, һәтта Барнәбаја белә сирајәт етмишди. Ҝөрәсән,  бу јеткин ағсаггалы јығынҹағын бирлији үчүн тәһлүкә јарадан һәрәкәтә нә вадар етмишди? Әҝәр ағсаггал сөзү вә ја һәрәкәти илә хәтримизә дәјибсә, бу һадисәдән нә өјрәнә биләрик?

16. Бутрус неҹә төһмәт алды вә ортаја һансы суаллар чыхыр?

¹⁶ Галатијалылара 2:11—14 ајәләрини охујун. Бутрус инсан горхусуна гапылмышды (Мәс. 29:25). О, Јеһованын гејри-јәһудиләрә олан мүнасибәтини чох јахшы билирди. Бунунла белә, Бутрус Јерусәлим јығынҹағындакы сүннәт тәрәфдары олан јәһуди мәсиһиләрдән горхурду. Ерамызын 49-ҹу илиндә кечирилән ҝөрүшдә һәвари Булус да вар иди. О, Бутрусун ријакарлыг етдијини үзүнә деди (Һәв. 15:12; Гал. 2:13). Бәс гејри-јәһудиләр Бутрусун бу һагсыз давранышына неҹә мүнасибәт ҝөстәрдиләр? Бу, онлары иман јолунда бүдрәтдими? Јанлыш һәрәкәтинә ҝөрә Бутрус мәсулијјәтләриндән мәһрум олдуму?

17. Јеһова Бутруса неҹә мәрһәмәт ҝөстәрди?

¹⁷ Ҝөрүнүр, Бутрус Булусун төһмәтини гәбул етди. Мүгәддәс Китабда онун мәсулијјәтләрини итирдији һагда һеч нә јазылмајыб. Бу һадисәдән сонра о, Мүгәддәс Китабын бир һиссәси олан ики мәктубу јазмышды. Гејд едәк ки, икинҹи мәктубунда Бутрус Булусу «әзиз гардашымыз» адландырыр (2 Бут. 3:15). Дүздүр, Бутрусун сәһви гејри-јәһуди мәсиһиләрә пис тәсир етмишди, амма јығынҹағын башы олан Мәсиһ ону һәлә ки хидмәтә јарарлы билирди (Ефес. 1:22). Јығынҹаг үзвләри Јеһовадан вә Иса Мәсиһдән нүмунә ҝөтүрәрәк бағышлајан олмалы идиләр. Үмид едирик ки, һеч ким Бутрусун бу һәрәкәтинә ҝөрә Јеһованын јолундан дөнмәмишди.

18. Һансы вәзијјәтләрдә Јеһованын әдаләтини әкс етдирә биләрсиниз?

¹⁸ Бу ҝүн дә биринҹи әсрдә олдуғу кими мәсиһи јығынҹағында камил ағсаггал јохдур, «чүнки һәр биримиз дәфәләрлә сәһв едирик» (Јаг. 3:2). Һамымыз бу факты гәбул едирик, амма һансыса ағсаггалын сәһви шәхсән бизә тәсир едәндә вәзијјәт дәјишир. Бу һалда биз нә едәҹәјик, мәсәләјә Јеһованын ҝөзү илә бахаҹағыг? Мисал үчүн, ағсаггалын сөзләриндә гәрәзли мүнасибәт һисс етсәниз, өзүнүзү неҹә апараҹагсыныз? Јахуд ағсаггал дүшүнмәдән елә бир сөз дејә биләр ки, сизи јаралајар. Онда онун сөзүнә ҝөрә бүдрәјәҹәксиниз? Дәрһал онун ағсаггал олмаға лајиг олмадығына гәрар чыхармагданса, сәбирли олуб јығынҹағын башы олан Иса Мәсиһин гәрар вермәјини ҝөзләјин. Мәсәләјә ҝениш бахмаға чалышын, гардашын узун илләр Јеһоваја сәдагәтлә етдији хидмәти нәзәрә алын. Сизә гаршы һагсызлыг едән гардаш ағсаггал кими хидмәт етмәјә давам едирсә вә һәтта әлавә мәсулијјәтләр алырса, онунла бирҝә севинин. Бағышламағы баҹарсаныз, Јеһованын әдаләтини әкс етдирәҹәксиниз. (Мәтта 6:14, 15 ајәләрини охујун.)

19. Һагсызлыгла үзләшәндә нә етмәлијик?

¹⁹ Һагг-әдаләти севән инсанлар Јеһова Аллаһын Шејтанын вә онун залым дүнјасынын сәбәбкар олдуғу бүтүн һагсызлыглары арадан галдыраҹағы ҝүнү сәбирсизликлә ҝөзләјирләр (Әшј. 65:17). Амма һәлә ки бу шәр дүнјада јашајырыг ҝәлин һагсызлыгла үзләшәндә тәвазөкар олуб билмәдијимиз мәгамларын олдуғуну нәзәрә алаг вә бизә гаршы ҝүнаһ ишләдәнләри бағышлајаг. Белә етдикдә биз Јеһова Аллаһымыз кими, сөзүн әсл мәнасында, әдаләтлә давранаҹағыг.