1. Әшија пејғәмбәр Иса Мәсиһлә бағлы һансы пејғәмбәрлији сөјләмишди вә нә үчүн бу, бизи руһландырыр?

ӘШИЈА пејғәмбәрин Иса Мәсиһлә бағлы дедији пејғәмбәрлик бизә архајынлыг вә әминлик бәхш едир. О демишди ки, Мәсиһ «ҝөзләринин ҝөрдүјү илә һөкм етмәјәҹәк, гулағы илә ешитдијинә ҝөрә тәнбеһ етмәјәҹәк», әксинә, «фағыр-фүгәра үчүн инсафла һөкм чыхараҹаг» (Әшј. 11:3, 4). Биз ајры-сечкилик, гәрәзлә долу бир дүнјада јашадығымыз үчүн бу сөзләр бизи чох руһландырыр. Һәр биримиз ҝөзләринин ҝөрдүјү илә һөкм етмәјән бу камил Һакими һәсрәтлә ҝөзләјирик!

2. Иса Мәсиһ бизи нәјә сәсләјир вә бу мәгаләдә сөһбәт нәдән ҝедәҹәк?

² Биздә һәр ҝүн инсанлар барәдә мүәјјән фикир формалашыр. Лакин Иса Мәсиһдән фәргли олараг камил олмадығымыза ҝөрә, тәбии ки, фикирләримиздә јанылмаг еһтималымыз бөјүкдүр. Бизим дүшүнҹәмизә адәтән ҝөрдүкләримиз тәсир едир. Лакин Иса Мәсиһ «бәсдирин сәтһи мүһакимә етдиниз» дејәрәк бизи әдаләтлә мүһакимә етмәјә сәсләмишди (Јәһ. 7:24). Бәли, о истәјир ки, биз бу саһәдә ондан өрнәк алараг инсанлары сәтһи, хариҹи факторлар әсасында мүһакимә етмәјәк. Бу мәгаләдә буна үч фәргли саһәдә неҹә әмәл едә биләҹәјимизи арашдыраҹағыг. Ҝәлин инсанларын ирги вә ја миллијјәтинин, мадди вәзијјәтинин вә јашынын  онлар һагда фикримизин формалашмасына неҹә тәсир етдијини нәзәрдән кечирәк. Һәр саһәни арашдыраркән Мәсиһин ҝөстәришинә ујғун давранмағын практики үсулларыны мүзакирә едәҹәјик.

3, 4. а) Һәвари Бутрусун башга милләтдән оланлара гаршы дүшүнҹәсинин дәјишмәсинә нәләр тәсир етмишди? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.) б) Јеһова Бутруса һансы јени һәгигәти әјан етди?

³ Һәвари Бутруса Гејсәријјәјә, башга милләтдән олан Корнилинин евинә ҝетмәк бујруланда онун ағлындан кечән фикирләри бир тәсәввүр един (Һәв. 10:17—29). Диҝәр јәһудиләр кими, Бутруса да ушаглыгдан ашыланмышды ки, гејри-јәһудиләр напакдырлар. Лакин баш верән һадисәләр онун дүшүнҹәсини дәјишдирир. Мисал үчүн, Јеһовадан она вәһј назил олур (Һәв. 10:9—16). О ҝөрүр ки, үзәриндә мурдар һејванлар олан бөјүк бир сүфрә јерә ендирилир вә ҝөјдән бир сәс она дејир: «Бутрус, дур кәс вә је!» Бутрус дүз үч дәфә исрарла имтина едир вә һәр дәфәсиндә сәс она дејир: «Бир дә Аллаһын пак етдији шејләрә мурдар демә». Чашбаш галан Бутрус ешитдији сәсин она нә демәк истәдији үзәриндә дүшүнән вахт Корнилинин ҝөндәрдији адамлар ҝәлир. Мүгәддәс руһ Бутруса Корнилинин евинә ҝетмәји бујурур, о да дуруб елчиләрлә бирҝә јола дүшүр.

⁴ Әҝәр Бутрус мәсәләјә сәтһи, јәни хариҹи факторлар әсасында бахсајды, о, һеч вахт Корнилинин евинә ҝетмәзди. Чүнки јәһудиләрин башга милләтдән оланларын евинә ајаг басмасы ағласығмаз иди. Бәс неҹә олду ки, Бутрус гејри-јәһудиләрә гаршы гәрәзли мүнасибәтә бахмајараг, Корнилинин евинә ҝетди? Она ҝөрдүјү вәһј вә мүгәддәс руһун вердији ҝөстәриш ҝүҹлү тәсир етди. Корнилинин данышдыгларындан сонра Бутрус Аллаһдан илһам алараг деди: «Доғрудан да, ҝөрүрәм ки, Аллаһ ајры-сечкилик етмәјән Аллаһдыр, һәр халгын ичиндә Ондан горхан вә дүзҝүн иш ҝөрән адамдан разыдыр» (Һәв. 10:34, 35). Сөзсүз ки, бу јени анлајыш Бутрусу һејран гојмушду. Үстәлик, бу, бүтүн мәсиһиләрә аид олаҹаг бир јенилик иди. Һансы мәнада?

5. а) Јеһова бүтүн мәсиһиләрин нәји дәрк етмәсини истәјир? б) Һәгигәти дәрк етмәјимизә бахмајараг, һансы һиссләр үрәјимиздә һәлә дә гала биләр?

⁵ Јеһова Бутрус васитәсилә бүтүн мәсиһиләрә билдирмәк истәјирди ки, О, ајры-сечкилик етмәјән Аллаһдыр. О, инсанларын дили, ирги, миллијјәти вә гәбиләси арасында фәрг гојмур. Аллаһ Ондан горхан вә дүзҝүн иш ҝөрән һәр кәсдән разыдыр (Гал. 3:26—28; Вәһј 7:9, 10). Сөзсүз ки, сиз бүтүн бунлары билирсиниз. Бәс әҝәр сиз гәрәз һисси илә долу инсанлар арасында доғулуб боја-баша чатмысынызса, онда неҹә? Бәлкә дә, сиз өзүнүзү гәрәзсиз бири кими ҝөрүрсүнүз, бунунла белә, дахилиниздә һәлә дә гәрәз һиссинин галма еһтималы вар. Һәтта һәвари Бутрус башгаларына Јеһованын ајры-сечкилик етмәјән Аллаһ олдуғуну әјан етсә дә, сонрадан өзү гәрәзли мүнасибәт ҝөстәрмишди (Гал. 2:11—14). Бәс биз Иса Мәсиһин ҝөстәришинә әмәл едәрәк инсанлары хариҹи факторлар әсасында мүһакимә етмәмәји неҹә өјрәнә биләрик?

6. а) Үрәјимиздәки гәрәзли һиссләри көкүндән гопармаға бизә нә көмәк едә биләр? б) Бир гардашын ҝөндәрдији рәј нәји үзә чыхартды?

⁶ Биздә ҹүзи дә олса гәрәз һиссинин олуб-олмадығыны мүәјјән етмәк үчүн өзүмүзү Аллаһын Кәламынын ишығында јохламалыјыг (Зәб. 119:105). Гәрәзсиз инсан олдуғумузу дүшүнсәк дә, бу барәдә башгаларынын фикрини соруша биләрик (Гал. 2:11, 14). Чүнки бу һиссләр дахилимиздә елә дәрин көк сала биләр ки, гәрәзли олдуғумуз  һеч ағлымыза да ҝәлмәз. Мисал үчүн, бир ағсаггалла белә бир шеј баш вермишди. О, тамвахтлы хидмәтдә олан нүмунәви бир әр-арвад һагда рәј ҝөндәрир. Әр инсанларын хор ҝөрдүјү бир етник група мәнсуб иди. Ҝөрүнүр, ағсаггал өзү дә билмирди ки, о да һәмин етник група гәрәзлә јанашыр. Рәјиндә гардашымызын ҝөзәл ҹәһәтләрини тәрифләјиб сонда белә сөзләр јазмышды: «Бахмајараг ки, о, [филан миллијјәтдәндир] чохлары онун давранышындан, һәјат тәрзиндән ҝөрүр ки, [филан миллијјәтдән] олмаг онларын чохуна хас олдуғу кими, пинти, ҝеридә галмыш олмаг демәк дејил». Бу һадисәдән нә өјрәнирик? Јеһованын тәшкилатында мәсулијјәтләримизин нә гәдәр чох олмасындан асылы олмајараг, өзүмүзү јохламалы вә үрәјимиздә аз да олса гәрәзин галыб-галмадығыны мүәјјән етмәк үчүн көмәк алмаға һазыр олмалыјыг. Бәс даһа нә етмәк олар?

7. Үрәјимизи ҝениш ачдығымызы неҹә ҝөстәрә биләрик?

⁷ «Үрәјинизи ҝениш ачын» мәсләһәтинә әмәл едәрәк әһатә даирәмизи ҝенишләндирсәк, дахилимиздәки гәрәз һиссинин јерини мәһәббәт тутаҹаг (2 Кор. 6:11—13). Сиз јалныз өз иргиниздән, миллијјәтиниздән, гәбиләниздән вә дилиниздән олан инсанларла отуруб-дурмағы хошлајырсыныз? Онда әһатә даирәнизи ҝенишләндирин. Нијә дә башга милләтдән олан диндашынызы тәблиғ хидмәтинә вә ја евинизә гонаг дәвәт етмәјәсиниз? (Һәв. 16:14, 15). Бу заман үрәјиниз о гәдәр мәһәббәтлә долаҹаг ки, орада гәрәзә, ајры-сечкилијә јер галмајаҹаг. Инди исә ҝәлин инсанлары сәтһи мүһакимә етдијимиз башга бир саһәни арашдыраг.

8. Лавилиләр 19:15 ајәсинә әсасән, инсанын варлы вә ја касыб олмасы онун һагда јүрүтдүјүмүз мүһакимәјә неҹә тәсир едә биләр?

⁸ Башгаларына олан мүнасибәтимизә тәсир едән нөвбәти амил инсанын варлы вә ја касыб олмасыдыр. Лавилиләр 19:15 ајәсиндә јазылыб: «Нә касыбын тәрәфини сахлајын, нә дә варлыја үстүнлүк верин. Һәр кәси әдаләтлә мүһакимә един». Бәс неҹә ола биләр ки, инсана олан мүнасибәтимизә онун мадди вәзијјәти тәсир етсин?

9. Сүлејман пејғәмбәр һансы аҹы һәгигәти демишди вә биз бундан нә өјрәнирик?

⁹ Сүлејман пејғәмбәр Аллаһдан илһам алараг гејри-камил инсанлар һаггында аҹы бир һәгигәти јазмышды. Бу һәгигәт Мәсәлләр 14:20 ајәсиндә гәләмә алыныб: «Касыбдан гоншуларынын да зәһләси ҝедәр, амма варлы адамын досту чох олар». Бу мәсәлдән нә өјрәнирик? Әҝәр еһтијатлы олмасаг, биз касыб баҹы-гардашлардан ҝен ҝәзәрәк имканлы баҹы-гардашларла отуруб-дурмаға ҹан ата биләрик. Бәс нәјә ҝөрә инсанлара онларын мадди вәзијјәтинә ҝөрә гијмәт вермәк тәһлүкәлидир?

10. Һәвари Јагуб һансы проблемдән данышмышды?

¹⁰ Әҝәр биз инсанлара мадди вәзијјәтләринә ҝөрә гијмәт версәк, јығынҹагда тәбәгәләрин јаранмасына сәбәб олаҹағыг. Һәвари Јагуб биринҹи әсрдә бәзи јығынҹагларда јаранмыш белә бир вәзијјәтлә бағлы мәсиһиләри хәбәрдар етмишди. (Јагуб 2:1—4 ајәләрини охујун.) Биз јығынҹагда бу ҹүр дүшүнҹәнин һөкм сүрмәсинә јол вермәмәлијик. Инсанлары мадди вәзијјәтинә ҝөрә мүһакимә етмәмәјә бизә нә көмәк едә биләр?

11. Инсанын мадди вәзијјәти Јеһова илә мүнасибәтиндә һансы ролу ојнајыр? Изаһ един.

¹¹ Биз диндашларымыза Јеһованын ҝөзү илә бахмалыјыг. Инсанын варлы вә ја касыб олмасы ону Аллаһын ҝөзүндә дәјәрли етмир. Үмумијјәтлә, мадди вәзијјәтимиз Аллаһла мүнасибәтләримиздә һеч бир рол ојнамыр. Иса Мәсиһ варлы адам үчүн  сәмави Падшаһлыға ҝирмәјин чох мүшкүл олаҹағыны десә дә, бунун мүмкүнсүз олаҹағыны демәмишди (Мәт. 19:23). О ејни заманда демишди: «Еј јохсуллар, сиз хошбәхтсиниз, чүнки Аллаһын Падшаһлығы сизиндир» (Лука 6:20). Лакин бу да о демәк дејил ки, бүтүн касыблар Исанын тәлимләринә гулаг асаҹаг вә онлара хүсуси мүкафат вериләҹәк. Онун ардынҹа ҝетмәјән касыбларын сајы аз дејилди. Ҝөрдүјүмүз кими, инсанын Јеһова илә мүнасибәтини онун мадди имканы илә өлчмәмәлијик.

12. Мүгәддәс Китабда һәм варлылара, һәм дә касыблара һансы нәсиһәт верилир?

¹² Нә хошбәхтик ки, варлы вә ја касыб олмасындан асылы олмајараг, Јеһованы бүтүн гәлби илә севән вә Она үрәкдән хидмәт едән чохлу баҹы-гардаша саһибик. Мүгәддәс Китабда варлылара нәсиһәт олунур ки, «үмидләрини ҝәлди-ҝедәр вар-дөвләтә јох,.. Аллаһа бағласынлар». (1 Тимутијә 6:17—19 ајәләрини охујун.) Ејни заманда, орада јазылыб ки, варлы да, касыб да дахил, Аллаһын бүтүн хидмәтчиләри өзләрини пулпәрәстликдән ҝөзләмәлидир (1 Тим. 6:9, 10). Баҹы-гардашларымыза Јеһованын ҝөзү илә бахсаг, мадди вәзијјәтләри онлара гаршы мүнасибәтимизә тәсир етмәјәҹәк. Бәс јаш фактору һагда нә демәк олар? Киминсә јашы онун һагда фикир јүрүтмәк үчүн јетәрлидир?

13. Мүгәддәс Китабда јашлылара һөрмәт ҝөстәрмәклә бағлы нә јазылыб?

¹³ Мүгәддәс Китабда јашлылара һөрмәт ҝөстәрмәјин ваҹиблији илә бағлы ајәләрә тез-тез раст ҝәлирик. Лавилиләр 19:32 ајәсиндә јазылыб: «Ағсачлынын гаршысында ајаға галхын, гоҹалара һөрмәт един. Аллаһыныздан горхун». Мәсәлләр 16:31 ајәсиндә дә буна бәнзәр сөзләр јазылыб: «Салеһлик јолунда ағаран сачлар ҝөзәллик таҹыдыр». Һәвари Булус Тимутијә бујурмушду ки, јашлы кишиләри сәртликлә мәзәммәт етмәсин, онлара атасы кими јанашсын (1 Тим. 5:1, 2). Тимутинин бу јашлы кишиләрә ҝөстәриш вермәјә мүәјјән сәлаһијјәти чатса да, онларла һөрмәт вә анлајышла давранмалы иди.

14. Һансы вәзијјәтдә өзүмүздән јашҹа бөјүк биринин сәһвини ҝөстәрмәк вә ја интизам тәдбири ҝөрмәк лазым ҝәлә биләр?

¹⁴ Бәс әҝәр һансыса јашлы диндашымыз биләрәкдән ҝүнаһ ишләјиб вә ја Јеһоваја мәгбул олмајан иш тутубса, јашыны, она һөрмәт етмәли олдуғумузу дүшүнүб бу мәсәләјә ҝөз јуммалыјыг? Јеһова биләрәкдән ҝүнаһ едән кәсә јашлы вә һөрмәт саһиби олдуғуна ҝөрә ҝүзәштә ҝетмәјәҹәк. Әшија 65:20 ајәсиндә јазылмыш принсипә диггәт јетирәк: «Ҝүнаһкар исә јүзјашлы олса да, ләнәтләнәҹәк». Буна бәнзәр принсипә Һизгијалын алдығы вәһјдә дә раст ҝәлирик (Һизг. 9:5—7). Одур ки, биз илк нөвбәдә Әзәлдән Вар Олана, Јеһова Аллаһа еһтирам бәсләмәлијик (Дән. 7:9, 10, 13, 14). Онда һансы јашда олмасына бахмајараг, лазым ҝәлән заман инсанын сәһвини ҝөстәрмәјә чәкинмәјәҹәјик (Гал. 6:1).

15. Ҝәнҹ гардашлара һөрмәт ҝөстәрмәклә бағлы һәвари Булусдан нә өјрәнирик?

¹⁵ Јығынҹағымыздакы ҝәнҹ гардашлар барәдә нә демәк олар? Онлара неҹә јанашмалыјыг? Һәвари Булус Тимутијә јазмышды: «Гој ҝәнҹ олдуғуна ҝөрә һеч кәс сәнә сајмазјана јанашмасын. Данышыгда, рәфтарда, мәһәббәтдә, иманда вә паклыгда садигләрә нүмунә ол» (1 Тим. 4:12). Һәмин вахт Тимути 30 јашларында олса да, Булус она ҹидди мәсулијјәтләр һәвалә етмишди. Бундан нә өјрәнирик? Биз јол вермәмәлијик ки, јашларынын аз олмасы ҝәнҹ гардашлара мүнасибәтимизә тәсир  етсин. Унутмајаг ки, Иса Мәсиһ јер үзүндә она һәвалә олунан хидмәтини баша чатдыранда ҹәми 33 јашында иди.

16, 17. а) Ағсаггаллар гардашын јығынҹаг хидмәтчиләри вә ја ағсаггаллар үчүн тәләбләрә ујғун ҝәлдијинә неҹә гәрар верирләр? б) Неҹә ола биләр ки, јерли мәдәнијјәт вә ја шәхси фикримиз Мүгәддәс Китабда дејиләнләрә зидд ҝетсин?

¹⁶ Ола билсин, јерли мәдәнијјәтдә јашҹа кичикләрә елә дә һөрмәт ҝөстәрилмир. Бу заман јығынҹағын ағсаггаллары јығынҹаг хидмәтчиләри вә ја ағсаггаллар үчүн тәләбләрә ујғун ҝәлән ҝәнҹ гардаша тәјинат вермәјә тәрәддүд едә биләр. Лакин ағсаггаллар јадда сахламалыдыр ки, Мүгәддәс Китабда бу тәјинатларын верилмәси үчүн минимум јаш һәдди гејд олунмајыб (1 Тим. 3:1—10, 12, 13; Тит. 1:5—9). Әҝәр ағсаггал јашадығы әразинин мәдәнијјәтинә әсасән гајда гојурса, о, Мүгәддәс Китаба зидд давранмыш олур. Ағсаггаллар ҝәнҹ гардашлар һагда мүһакимә јүрүдәркән јерли мәдәнијјәти вә ја шәхси фикирләрини јох, Мүгәддәс Китабдакы тәләбләри рәһбәр тутмалыдырлар (2 Тим. 3:16, 17).

¹⁷ Ҝөрүн јерли мәдәнијјәт Мүгәддәс Китаб тәләбләринә ујғун ҝәлән гардашлара тәјинатын верилмәсинә неҹә мане ола биләр. Бир өлкәдә јығынҹаг хидмәтчиси олан нүмунәви гардаша ҹидди мәсулијјәтләр һәвалә олунмушду. Һәмин јығынҹағын ағсаггаллары бу ҝәнҹ гардашын ағсаггаллар үчүн Мүгәддәс Китаб тәләбләринә ујғун ҝәлдији илә разылашсалар да, ону бу тәјинат үчүн төвсијә етмирләр. Бир нечә јашлы ағсаггал онун чох ҝәнҹ ҝөрүндүјүнү әсас ҝәтирир. Әфсуслар олсун ки, бу гардаш садәҹә ҝөрүнүшүнә ҝөрә ағсаггал тәјинаты ала билмәмишди. Бу, јалныз бир нүмунә олса да, ҝөрүнүр, бу ҹүр дүшүнҹә тәрзи дүнјанын бир чох јериндә вар. Одур ки, јерли мәдәнијјәти вә ја шәхси фикирләримизи јох, Мүгәддәс Китабы әлдә рәһбәр тутмағымыз олдугҹа ваҹибдир! Биз јалныз бу јолла Иса Мәсиһә итаәт едиб сәтһи мүһакимә етмәјә сон гоја биләрик.

18, 19. Баҹы-гардашларымыза Јеһованын ҝөзү илә бахмағы неҹә өјрәнә биләрик?

¹⁸ Гејри-камил олсаг да, Јеһовадан өрнәк алараг инсанлара гәрәзсиз јанашмағы өјрәнә биләрик (Һәв. 10:34, 35). Бунун үчүн даима үзәримиздә ишләмәли вә Аллаһын Кәламындакы өјүдләрә гулаг вермәлијик. Орадакы өјүдләрә әмәл етсәк, Иса Мәсиһин башгаларыны сәтһи мүһакимә етмәмәклә бағлы ҝөстәришинә әмәл етмәк бизим үчүн ҝетдикҹә даһа асан олаҹаг (Јәһ. 7:24).

¹⁹ Чох тезликлә Падшаһымыз Иса Мәсиһ бүтүн бәшәријјәт үзәриндә һөкм чыхараҹаг. Лакин о, гулағынын ешитдији, ҝөзүнүн ҝөрдүјү илә јох, әдаләтлә мүһакимә едәҹәк (Әшј. 11:3, 4). Биз о ҝүнүн ҝәлишини һәсрәтлә ҝөзләјирик!