1. Колослулара 2:4, 8 ајәләринә әсасән, Шејтан зеһнимизи неҹә әсир алмаға чалышыр?

ШЕЈТАН бизим Јеһовадан үз дөндәрмәјимизи истәјир. Мәгсәдинә наил олмаг үчүн дүшүнҹәмизә тәсир етмәјә, нәтиҹә етибарилә, зеһнимизи әсир алыб өз дүшүнҹәсинә ујғунлашдырмаға чалышыр. Товланыб онун арды илә ҝетмәјимиз үчүн Шејтан бизи ҹәлб едән шејләрдән истифадә едир. (Колослулара 2:4, 8 ајәләрини охујун.)

2, 3. а) Нәјә ҝөрә Колослулара 2:8 ајәсиндә јазылан хәбәрдарлыға ҹидди јанашмалыјыг? б) Бу мәгаләдә нәји арашдыраҹағыг?

² Доғруданмы Шејтана алданмаг кими ҹидди тәһлүкә илә үз-үзәјик? Еләдир ки, вар! Ҝәлин унутмајаг ки, һәвари Булусун Колослулара 2:8 ајәсиндә јаздығы хәбәрдарлыг сөзләри имансызлара үнванланмамышды. Булус бу сөзләри мүгәддәс руһла мәсһ олунмуш мәсиһиләрә јазмышды (Кол. 1:2, 5). Һәмин вахт онлар тәһлүкә алтында идиләр, биз исә даһа бөјүк тәһлүкә алтындајыг (1 Кор. 10:12). Нәјә ҝөрә? Чүнки Шејтан јер үзүнә атылыб вә онун фикри-зикри Аллаһын садиг хидмәтчиләрини јолдан чыхармагдыр (Вәһј 12:9, 12, 17). Үстәлик, биз пис вә фырылдагчы адамларын даһа бетәр ишләр ҝөрдүјү бир дөврдә јашајырыг (2 Тим. 3:1, 13).

³ Бу мәгаләдә Шејтанын «пуч фикирләр» васитәсилә дүшүнҹәмизә неҹә тәсир етмәјә чалышдығыны арашдыраҹағыг. Онун әл атдығы үч һијләдән данышаҹағыг (Ефес. 6:11). Нөвбәти мәгаләдә исә Шејтанын дүшүнҹәмизә вурдуғу зәрәри арадан галдырмағын јолларыны өјрәнәҹәјик. Ҝәлин илк нөвбәдә  Шејтанын Вәд едилмиш дијара дахил олан исраиллиләри неҹә алдатдығына вә бундан нә өјрәнә биләҹәјимизә нәзәр салаг.

4—6. Ганунун тәкрары 11:10—15 ајәләринә әсасән, Вәд едилмиш дијарда мәскунлашан исраиллиләр әкин-бичин ишиндә һансы дәјишиклији етмәли иди?

⁴ Шејтан бөјүк мәһарәтлә исраиллиләри бүтпәрәстлијә тәһрик етди. Неҹә? Онларын гида тәләбатындан истифадә едәрәк. Исраиллиләр Вәд едилмиш дијара дахил оландан сонра әкин-бичин үсулларыны дәјишмәли идиләр. Мисирдә оланда онлар әкин саһәләрини Нил чајынын сулары илә суварырдылар. Лакин Вәд едилмиш дијарда бөјүк чај системи олмадығына ҝөрә мәһсул шеһ вә мөвсүм јағышларынын сују илә јетишдирилирди. (Ганунун тәкрары 11:10—15 ајәләрини охујун; Әшј. 18:4, 5.) Буна ҝөрә дә исраиллиләр јени әкинчилик үсулларыны өјрәнмәли иди. Бу, о гәдәр дә асан олмајаҹагды, чүнки әкин-бичин ишиндән аз-чох башы чыханлар артыг сәһрада өлмүшдүләр.

⁵ Јеһова халгына шәраитин дәјишдијини изаһ етмишди. Сонра исә илк бахышдан әкин-бичин мөвзусуна аид олмајан бир хәбәрдарлыг сөјләмишди: «Диггәтли олун ки, үрәјиниз алданмасын, јолунузу азыб башга аллаһлара ситајиш етмәјәсиниз, онлара сәҹдә гылмајасыныз» (Ган. 11:16, 17). Јеһова нәјә ҝөрә јени әкинчилик үсуллары барәдә данышаркән башга аллаһлара ситајишлә бағлы хәбәрдарлыг вермишди?

⁶ Јеһова билирди ки, исраиллиләр әтрафларындакы бүтпәрәст халглардан  әкин-бичинлә бағлы нәләрсә өјрәнмәк истәјәҹәк. Әлбәттә, гоншулары бу саһәдә даһа тәҹрүбәли иди вә Аллаһын халгы онларын бәзи баҹарыгларындан фајдалана биләрди, лакин бир тәһлүкә дә вар иди. Кәнани әкинчиләрин дүшүнҹә тәрзини Баала ситајиш формалашдырмышды. Онлар Баалын сәманын саһиби олдуғуна вә јағышы онун јағдырдығына инанырдылар. Јеһова халгынын бу ҹүр сахта инанҹлара алданмасыны истәмирди. Лакин исраиллиләр тәкрар-тәкрар Баала ибадәт етмәји сечирдиләр (Сај. 25:3, 5; Һак. 2:13; 1 Пад. 18:18). Инди ҝөрүн Шејтан исраиллиләри әсир алмаға неҹә наил олур.

7. Вәд едилмиш дијара дахил олан исраиллиләрин иманы неҹә сынанды?

⁷ Шејтанын истифадә етдији илк һијлә исраиллиләрин тәбии истәкләри иди: онлар торпағы сувармаг үчүн јағыш јағмасыны истәјирдиләр. Вәд едилмиш дијарда апрелин сонларындан сентјабра кими јағыш аз јағырды. Доланышыг вә бол мәһсул адәтән октјабрда башлајан јағышлардан асылы олурду. Шејтан исраиллиләри инандырмышды ки, јахшы доланмаг үчүн онлар әтрафларындакы бүтпәрәст халгларын ајинләрини јеринә јетирмәлидирләр. Бүтпәрәст халглар аллаһларыны јағыш јағдырмаға тәшвиг етмәк үчүн мүәјјән ајинләри иҹра етмәли олдугларыны дүшүнүрдү. Јеһоваја иманы зәиф оланлар узун сүрән гураглыгдан гуртулмағын јеҝанә јолуну бунда ҝөрүб Баалын шәрәфинә кечирилән бүтпәрәст ајинләрә гошулдулар.

8. Шејтанын истифадә етдији икинҹи һијлә һансы иди? Изаһ един.

⁸ Шејтанын истифадә етдији икинҹи һијлә әхлагсыз истәкләр иди. Бүтпәрәст халглар ибадәт заманы олдугҹа әхлагсыз һәрәкәтләр едирди. Бу ијрәнҹ ибадәт формасына һәм гадынларын, һәм дә кишиләрин мәбәд фаһишәлији дә дахил иди. Һомосексуаллыг вә ҹинси әхлагсызлығын диҝәр нөвләринә нәинки ҝөз јумулурду, һәтта нормал јанашылырды! (Ган. 23:17, 18; 1 Пад. 14:24). Бүтпәрәстләрин инанҹларына ҝөрә, бу ајинләрдән сонра аллаһлары торпағы бәһрәли едирди. Онларын әхлагсыз ајинләри бир чох исраиллини јолдан чыхартды вә беләҹә, исраиллиләр сахта аллаһлара ибадәтә гуршандылар. Бу исә онларын Шејтанын әсарәтинә дүшмәси демәк иди.

9. Һушә 2:16, 17 ајәләринә әсасән, Шејтан исраиллиләрин Јеһова һаггында фикирләрини неҹә тәһриф етмишди?

⁹ Шејтан Аллаһын халгына гаршы үчүнҹү һијләни ишләтди. О, исраиллиләрин Јеһова һаггында фикирләрини тәһриф етди. Әрәмја пејғәмбәрин ҝүнләриндә Јеһова бәјан етмишди ки, сахта пејғәмбәрләр «Баала ҝөрә» халга Онун адыны унутдурмушду (Әрм. 23:27). Ҝөрүнүр, халг артыг Јеһованын адыны чәкмир, әвәзиндә «Саһиб», јахуд «Аға» мәнасыны верән Баал сөзүнү ишләдирди. Бунунла да исраиллиләрин Јеһова илә Баал арасындакы фәрги ајырд етмәси чәтинләшмишди. Нәтиҹәдә онлар Баала ибадәтдә иҹра олунан ајинләри асанлыгла Јеһоваја ибадәтә гатдылар. (Һушә 2:16, 17 ајәләрини һашијә илә бирҝә охујун.)

10. Шејтан бу ҝүн һансы һијләләри ишләдир?

¹⁰ Шејтан бу ҝүн дә ејни һијләләри ишләдир. О, инсанлары әсир алмаг үчүн онларын тәбии истәкләриндән истифадә едир, ҹинси әхлагсызлығы нормал бир шеј кими гәләмә верир вә онларда  Јеһова һагда тәһриф олунмуш фикирләр јарадыр. Ҝәлин әввәлҹә үчүнҹү һијләдән данышаг.

11. Шејтан инсанларын Јеһова һагда фикирләрини неҹә тәһриф едиб?

¹¹ Шејтан инсанларын Јеһова һагда фикирләрини тәһриф едир. Иса Мәсиһин һәвариләринин өлүмүндән сонра дөнүкләр пејда олуб јалан тәлимләр јајмаға башлады (Һәв. 20:29, 30; 2 Салон. 2:3). Бу дөнүкләр вар олан тәк Аллаһын кимлијини тәһриф едирдиләр. Мисал үчүн, онлар Мүгәддәс Китабын нүсхәләриндә Аллаһын адынын јеринә «Аға», «Рәбб» вә диҝәр сифәтләри ишләтмәјә башладылар. Аллаһын мәхсуси адынын Онун сифәтләри илә әвәз олунмасы нәтиҹәсиндә охуҹунун Кәламдакы диҝәр аллаһларла Јеһова арасындакы фәрги ајырд етмәси чәтин олду (1 Кор. 8:5). Дөнүкләр «Рәбб» сөзүнү һәм Јеһоваја, һәм дә Иса Мәсиһә аид етдијиндән Јеһова илә Оғлунун ајры-ајры варлыглар олдуғуну вә мүхтәлиф мөвгеләрә саһиб олдуғуну анламаг гәлизләшди (Јәһ. 17:3). Бу гарышыглыг Аллаһын Кәламында ады белә чәкилмәјән Үч үгнум тәлиминин јаранмасына сәбәб олду. Нәтиҹәдә бир чохлары Аллаһын мүәммалы варлыг олдуғуну вә Ону танымағын мүмкүн олмадығыны дүшүнүр. Неҹә дә дәһшәтли јаландыр! (Һәв. 17:27).

12. Јалан дин нәји ашылајыр вә Ромалылара 1:28—31 ајәләринә әсасән, бу, нә илә нәтиҹәләнир?

¹² Шејтан әхлагсыз истәкләрдән истифадә едир. Гәдимдә Шејтан әхлагсызлығы јалан дин васитәсилә ашылајырды. Бу ҝүн дә ејни шеји едир. Јалан динләр әхлагсыз әмәлләрә ҝөз јумур, һәтта әхлагсызлығы нормал бир шеј кими гәләмә верир. Бу сәбәбдән Аллаһа ибадәт етдијини иддиа едәнләрин чоху Онун әхлага даир ајдын нормаларына әмәл етмир. Һәвари Булус ромалылара јаздығы мәктубда бунун нә илә нәтиҹәләндијини гејд етмишди. (Ромалылара 1:28—31 ајәләрини охујун.) О, инсанларын тутдуғу «налајиг ишләр» сырасында һомосексуаллыгдан тутмуш һәр ҹүр ҹинси әхлагсызлығы мисал чәкмишди (Ром. 1:24—27, 32; Вәһј 2:20). Одур ки, Мүгәддәс Китабын ајдын ҝөстәришләринә бағлы галмағымыз олдугҹа ваҹибдир!

13. Шејтан даһа һансы һијләни ишләдир?

¹³ Шејтан тәбии истәкләрдән истифадә едир. Инсанын өзүнү вә аиләсини тәмин етмәк үчүн мүәјјән баҹарыглара  јијәләнмәк истәји тәбиидир (1 Тим. 5:8). Адәтән мәктәбә ҝедиб јахшы охумагла мүәјјән баҹарыглара јијәләнирик. Лакин еһтијаты әлдән вермәмәлијик. Бир чох өлкәләрин тәһсил системиндә тәкҹә практики баҹарыглар јох, һәм дә инсан фәлсәфәси өјрәдилир. Тәләбәләрә Аллаһын варлығыны суал алтына гојмаг вә Мүгәддәс Китаба өнәм вермәмәк ашыланыр. Һәмчинин онлара өјрәдилир ки, савадлы инсанлар һәјатын тәкамүл нәтиҹәсиндә јарандығына инаныр (Ром. 1:21—23). Бу кими тәлимләр Аллаһын һикмәти илә узлашмыр (1 Кор. 1:19—21; 3:18—20).

14. Инсан фәлсәфәси нәји ашылајыр?

¹⁴ Инсан фәлсәфәси Јеһованын салеһлик нормаларына мәһәл гојмур, ја да онлара зидд ҝедир. Бу фәлсәфә Аллаһын руһунун бәһрәсини јох, «ҝүнаһлы бәдәнин әмәлләри»ни јетишдирир (Гал. 5:19—23). О, инсанларда тәкәббүр, ловғалыг јарадыр, бу да онларын худбинләшмәсинә ҝәтириб чыхарыр (2 Тим. 3:2—4). Бу хүсусијјәтләр Аллаһын Өз бәндәләриндә ҝөрмәк истәдији һәлимлик вә тәвазөкарлыг кими хүсусијјәтләрә зиддир (2 Ишм. 22:28). Али мәктәбләрдә охујан бәзи мәсиһиләр дүшүнҹәләрини Аллаһын дүшүнҹәсинә ујғунлашдырмаг јеринә, инсан фәлсәфәсинин онлара сирајәт етмәсинә јол верибләр. Ҝәлин ҝөрәк бу, нә илә нәтиҹәләнә биләр.

15, 16. Бир баҹынын һадисәсиндән нә өјрәнирсиниз?

¹⁵ Он беш илдән чохдур тамвахтлы хидмәтдә олан бир баҹы дејир: «Вәфтиз олунмуш бир мәсиһи кими али тәһсил алмағын тәһлүкәләри барәдә һәм охумушдум, һәм дә ешитмишдим, амма бу хәбәрдарлыглара фикир вермәдим. Дүшүнүрдүм ки, бу мәсләһәт мәнә аид дејил». О, һансы чәтинликләрлә үзләшди? Баҹы етираф едир: «Дәрсләр бүтүн ҝүҹүмү вә вахтымы алырды.  О гәдәр мәшғул олурдум ки, Јеһоваја әввәлки кими дуа етмирдим, јорғунлугдан башгалары илә Мүгәддәс Китаб әсасында сөһбәтләр апармаға һәвәсим олмурду, јығынҹаглара һазырлашмаға һалым галмырды. Нә јахшы ки, бир ҝүн бүтүн диггәтими али тәһсилә ҹәмләмәјин Јеһова илә достлуғума хәләл ҝәтирдијини дәрк етдим. Баша дүшдүм ки, дајанмаг вахтыдыр. Белә дә етдим».

¹⁶ Али тәһсил баҹынын дүшүнҹәсинә неҹә тәсир етмишди? О дејир: «Утанараг етираф едим ки, али тәһсил башгаларына, хүсусилә дә баҹы-гардашларыма тәнгиди јанашмағы, онлардан баҹардыгларындан артығыны тәләб етмәји вә мүмкүн гәдәр ҝен ҝәзмәји ашыламышды. Бу дүшүнҹәләри башымдан чыхармаг хејли вахт апарды. Бу аҹы тәҹрүбә нәтиҹәсиндә сәмави Атамызын тәшкилаты васитәсилә вердији хәбәрдарлыға мәһәл гојмамағын нә гәдәр тәһлүкәли олдуғуну анладым. Јеһова мәни мәндән јахшы таныјыр. Каш ки, Она гулаг асардым!»

17. а) Нәјә гәти гәрарлы олмалыјыг? б) Нөвбәти мәгаләдә нәји арашдыраҹағыг?

¹⁷ Шејтан дүнјасынын сизи «фәлсәфә илә, пуч вә јанлыш фикирләр васитәсилә» әсир алмасына әсла јол вермәјин! Өзүнүзү онун һијләләриндән горумаға давам един (1 Кор. 3:18; 2 Кор. 2:11). Шејтана јол вермәјин ки, Јеһова һагда фикирләринизи тәһриф едәрәк Она мәгбул тәрздә ибадәт етмәјинизә мане олсун. Јеһованын јүксәк әхлаг нормаларына ујғун јашајын. Вә гојмајын ки, Шејтан сизи Јеһованын мәсләһәтләрини рәдд етмәјә тәһрик етсин. Бәс әҝәр бу дүнјанын дүшүнҹә тәрзи артыг сизә сирајәт едибсә, онда неҹә? Нөвбәти мәгаләдә ҝөрәҹәјик ки, Аллаһын Кәламы һәтта ҝүҹлү истеһкама бәнзәр дүшүнҹә вә вәрдишләримизи јыхмаға гадирдир (2 Кор. 10:4, 5).