Мән 1940-ҹы ил мајын 19-у Ливанын Әмјун шәһәриндә анадан олмушам. Бир нечә ил сонра биз Триполи шәһәринә көчдүк. Мән Јеһованы севән, меһрибан вә хошбәхт бир аиләдә бөјүмүшәм. Аиләдә беш ушағын ән кичији мән идим, үч гыз, ики оғлан идик. Валидејнләрим үчүн мадди шејләр икинҹи дәрәҹәли иди. Һәјатымызда әсас јери Мүгәддәс Китабы өјрәнмәк, јығынҹаг ҝөрүшләриндә иштирак етмәк вә башгаларына Аллаһ һаггында данышмаг тутурду.

Јығынҹағымызда бир нечә мәсһ олунмуш мәсиһи вар иди. Онлардан бири Мишел Абуд иди. О, китабөјрәнмә адланан ҝөрүшү апарырды. Мишел гардаш һәгигәти Нју-Јоркда өјрәнмишди. Илк дәфә Ливана һәгигәти 1921-ҹи илдә о ҝәтириб. Онун Ҝилад мәзуну олан ики ҹаван баҹыја, Анн вә Гвен Бивора неҹә һөрмәтлә јанашдығы, јардым етдији хүсусилә јадымдадыр. Онларла јахын дост олдуг. Узун илләр сонра Анн баҹы илә Бирләшмиш Штатларда ҝөрүшәндә севинҹимин һәдди-һүдуду јох иди. Бир мүддәт сонра исә Гвен баҹы илә ҝөрүшдүм. О, Вилфред Гучла аилә гурмушду вә онлар Лондонда Бејтелдә хидмәт едирдиләр.

Мән ҝәнҹ оланда Ливанда чох аз тәблиғчи вар иди. Буна бахмајараг, биз Мүгәддәс Китабдан  өјрәндикләримизи шөвглә тәблиғ едирдик. Һәтта дин хадимләри бизә гаршы чыхса да, хидмәтимизи дајандырмырдыг. Онларла бағлы бир нечә һадисә һеч јадымдан чыхмаз.

Бир ҝүн баҹым Сәна илә бирликдә бир бинада тәблиғ едирдик. Сакинләрлә данышаркән бир дә ҝөрдүк ки, бизим олдуғумуз мәртәбәјә бир кешиш ҝәлди. Ҝөрүнүр, кимсә она хәбәр вермишди. Кешиш баҹымы тәһгир етмәјә башлады. О, кобудлуг едиб баҹымы пилләкәндән ашағы итәләди. Баҹым һәтта јараланды. Бир нәфәр полисә зәнҝ етди. Полис ҝәлиб баш верәнләри ҝөрдү вә Сәнаны бир адама тапшырды ки, онун гејдинә галсын. Кешиши исә полис мәнтәгәсинә апардылар. Сонра ашкар олду ки, онун силаһы вар имиш. Полис она деди: «Баша дүшмәдим, сән дин хадимисән, јохса банда башчысы?»

Башга бир һадисә дә јахшы јадымдадыр. Јығынҹағымыз иҹарәјә автобус ҝөтүрүб уҹгар бир кәндә тәблиғә ҝетмишди. Һәр шеј әла ҝедирди, та ки кешиш бизим ҝәлишимиздән хәбәр тутана гәдәр. О, бир дәстә адамла үстүмүзә ҝәлди. Онлар бизә һәдә-горху ҝәлмәјә башладылар. Һәтта бизи дашладылар. Атам башындан јараланды. Онун ган ичиндә олан үзүнү һеч вахт унутмарам. Атамла анам автобуса гајытдылар, биз дә нараһатчылыг ичиндә онларын архасынҹа ҝетдик. Һеч јадымдан чыхмаз, анам атамын үзүнүн ганыны тәмизләјә-тәмизләјә дејирди: «Јеһова, онлары бағышла, чүнки нә етдикләрини билмирләр».

Бир дәфә исә гоһумларымызҝилә гонаг ҝетмишдик. Бабамҝилә ҝедәндә ҝөрдүк ки, нүфузлу бир јепископ да онлардадыр. Бу јепископ валидејнләримин Јеһованын Шаһиди олдуғуну билирди. Ҹәми-ҹүмләтаны алты јашым олмасына бахмајараг, о мәни тәкләјәрәк сорушду: «Нијә вәфтиз олунмамысан?» Мән ҹаваб вердим ки, һәлә балаҹајам, вәфтиз олунмаг үчүн ҝәрәк Мүгәддәс Китабы јахшы билим вә ҝүҹлү иманым олсун. Ҹавабым онун хошуна ҝәлмәдији үчүн гајыдыб бабама деди ки, чох мәрифәтсиз ушағам.

Амма белә пис һадисәләр тәк-түк олмушду. Үмумиликдә Ливан әһалиси достҹанлы вә гонагпәрвәрдир. Белә ки, чох адамла Мүгәддәс Китаб әсасында ҝөзәл сөһбәтләр апарырдыг вә хејли адама Мүгәддәс Китаб дәрси кечирдик.

Мән мәктәбдә охујанда Венесуеладан бир ҹаван гардаш Ливана ҝәлмишди. Гардаш бизим јығынҹаға ҝәлирди. О, баҹым Вәфа илә ҝөрүшмәјә башлады. Бир мүддәт сонра онлар евләндиләр вә Венесуелаја көчдүләр. Вәфа һәмишә мәктубларында атамы дилә тутурду ки, аиләликҹә Венесуелаја көчәк, чүнки бизим үчүн чох дарыхырды.

Ахырда о, истәјинә наил олду. 1953-ҹү илдә Венесуелаја көчдүк. Евимиз Каракасда президент игамәтҝаһына јахын әразидә иди. Ушаг олдуғум үчүн һәр дәфә президент машыны ҝәлиб кечәндә бөјүк һејранлыгла изләјирдим. Амма валидејнләрим үчүн бу јени әразијә, буранын дилинә, мәдәнијјәтинә, јемәкләринә  вә иглиминә өјрәшмәк асан дејилди. Мүһитә тәзә-тәзә ујғунлашмаға башлајырдылар ки, дәһшәтли бир һадисә баш верди.

Гәфилдән атамын вәзијјәти писләшди. Бу бизә гәрибә ҝәлирди, чүнки онун сағламлығы илә бағлы һеч вахт шикајәти олмамышды. О, ҹаны бәрк, сағлам адам иди. Атама мәдәалты вәзи хәрчәнҝи диагнозу гојдулар вә о, әмәлијјат олунду. Әфсус ки, бир һәфтә сонра атам вәфат етди.

Бу иткинин бизә неҹә бөјүк зәрбә вурдуғуну сөзлә ифадә етмәк гејри-мүмкүндүр. Мәним ҹәми 13 јашым вар иди. Чох сарсылмышдыг, дүнјамыз алт-үст олмушду. Анам бир мүддәт атамын иткиси илә барыша билмәди. Тәдриҹән баша дүшдүк ки, нә гәдәр чәтин олса да, һәјатымыза давам етмәлијик. Јеһованын көмәји илә бу иткијә таб ҝәтирә билдик. 16 јашым оланда Каракасда мәктәби битирдим. Аиләмизә мадди ҹәһәтдән неҹәсә көмәк етмәк истәјирдим.

Һәмин әрәфәләрдә баҹым Сәна Рубен Ароухо илә аилә гурду. Рубен Ҝилад мәктәбини битириб Венесуелаја гајытмышды. Онлар Нју-Јорка көчдүләр. Аиләм университетдә охумағыма гәрар верди. Буна ҝөрә дә мән Нју-Јорка көчдүм вә баҹымҝилдә галдым. Онларда галдығым вахт әрзиндә мәним руһани инкишафыма чох көмәк етдиләр. Үстәлик, ҝетдијим Бруклин (испан) јығынҹағында да чохлу јеткин гардашлар вар иди. Бруклин Бејтелиндә хидмәт едән Милтон Һеншел вә Фредерик Франс гардаш да бизим јығынҹагда иди. Онларла јахындан таныш олдум вә бу мәним үчүн чох гијмәтли иди.

Университетимин биринҹи илинин сонуна јахын өмрүмү нәјә сәрф етдијимлә бағлы дүшүнмәјә башладым. «Ҝөзәтчи гүлләси»ндән руһани мәгсәдләри олан мәсиһиләр һагда мәгаләләр охудум вә охудугларым барәдә ҹидди дүшүндүм. Јығынҹагдакы өнҹүлләрин, бејтеллиләрин неҹә хошбәхт олдуғуну ҝөрүрдүм. Мән дә онлар кими олмаг истәјирдим. Амма һәлә һеч вәфтиз дә олунмамышдым. Чох кечмәмиш өзүмү Јеһоваја һәср етмәјин ваҹиблијини дәрк етдим. Беләҹә, бу аддымы атдым вә 1957-ҹи ил март ајынын 30-да вәфтиз олундум.

Бу ваҹиб гәрардан сонра атмаг истәдијим нөвбәти аддым һаггында дүшүнүрдүм. Мән тамвахтлы хидмәтә башламаг истәјирдим. Ҝетдикҹә бу истәјим даһа да ҝүҹләнирди. Бир тәрәфдән дә баша дүшүрдүм ки, университетдә охуја-охуја өнҹүл олмаг чәтин олаҹаг. Аиләмә јаздым ки, тәһсилими дајандырыб Венесуелаја гајытмаг вә өнҹүл олмаг истәјирәм. Онлары разы салана гәдәр Венесуела илә Нју-Јорк арасында мәктубларын арды-арасы кәсилмәди.

1957-ҹи илин ијун ајында Каракаса гајытдым. Лакин гајыданда ҝөрдүм ки, аиләмин вәзијјәти јахшы дејил, онлара мадди ҹәһәтдән дәстәк лазым иди. Онлара көмәк етмәк истәјирдим.  Банкда ишләмәк тәклифи алдым, амма ејни заманда да өнҹүл олмаг чох истәјирдим. Ахы гајытмағымын да мәгсәди бу иди. Һәр икисини етмәјә гәрар вердим. Бир нечә ил там ҝүн банкда ишләјә-ишләјә өнҹүллүк етдим. Һеч вахт бу гәдәр мәшғул вә ејни заманда бу гәдәр хошбәхт олмамышдым.

Мәни хошбәхт едән даһа бир һадисә баш верди. Силвија адлы ҝөзәл алман баҹы валидејнләри илә бирҝә Венесуелаја көчмүшдү. Силвија Јеһованы чох севирди. Мән онунла аилә гурдум, ики өвладымыз олду: оғлумузун ады Мишел, гызымызын ады Самирәдир. Анамын гејдинә галмағы да өз үзәримә ҝөтүрдүм, о бизә көчдү. Аилә мәсулијјәтләримә ҝөрә өнҹүллүјү дајандырмалы олсам да, өнҹүл руһум сөнмәмишди. Мүмкүн олдугҹа Силвија илә мән мәзунијјәт вахтларымызда көмәкчи өнҹүл кими хидмәт едирдик.

Ушаглар һәлә мәктәбдә охујаркән әввәлдә данышдығым һадисә баш вермишди. Ачығыны дејим, јашајышымыз чох јахшы иди. Банк ишчиләри арасында бөјүк һөрмәт газанмышдым. Амма истәјирдим ки, даһа чох Јеһованын хидмәтчиси кими таныным. Һәмин ҝүн дүшүндүкләрим һеч ағлымдан чыхмырды. Јолдашымла мән отуруб бүдҹәмизи мүзакирә етдик. Әҝәр ишдән чыхасы олсајдым, бөјүк мәбләғдә пул алаҹагдым. Һесабладыг ки, борҹумуз олмадығы үчүн һәјатымызы садәләшдирсәк, узун мүддәт доланмаг үчүн кифајәт гәдәр пулумуз олаҹаг.

Бу аддымы атмаг чох чәтин олса да, һәјат јолдашым вә анам бу гәрарымы там дәстәкләдиләр. Беләҹә, јенидән тамвахтлы хидмәтчиләрин сырасына гошулаҹагдым. Севинҹим јерә-ҝөјә сығмырды, артыг јолумда һеч бир манеә јох иди. Амма һеч биримизин ҝөзләмәдији бир хәбәр алдыг.

Һәким Силвијанын һамилә олдуғуну дејәндә һәр икимиз үчүн сүрприз олду, чох севиндик. Амма һәлә дә өнҹүллүклә бағлы вердијим гәрар үзәриндә дүшүнүрдүм. Ҝөрәсән, бу, гәрарыма тәсир едәҹәк? Тез бир заманда өзүмүзү әгли вә емосионал ҹәһәтдән аиләмизин јени үзвүнүн ҝәлишинә һазырладыг. Бәс өнҹүл олмаг планым неҹә олду?

Мәгсәдләримизи мүзакирә едәндән сонра гәрара ҝәлдик ки, нәји неҹә планлашдырмышдыг, елә дә едәк. Оғлумуз Ҹәбрајыл 1985-ҹи илин апрелиндә анадан олду. Бүтүн бунлара  бахмајараг, мән банкдан чыхдым вә 1985-ҹи илин ијун ајында јенидән өнҹүл хидмәтинә башладым. Бир мүддәт сонра филиал комитәси илә әмәкдашлыг етмәк дә мәнә нәсиб олду. Филиал Каракасда олмадығына ҝөрә һәфтәдә ики-үч ҝүн тәхминән 80 километрлик јолу ҝедиб-ҝәлирдим.

Филиал Ла-Викторија шәһәриндә јерләширди. Биз дә гәрара ҝәлдик ки, филиала јахын олмаг үчүн ораја көчәк. Бу бизим үчүн бөјүк аддым иди. Аиләмлә фәхр едирәм, онлара миннәтдарлығым сонсуздур. Онларын әһвали-руһијјәсинин мәнә чох көмәји олду. Баҹым Баһа анамызын гајғысына галмағы өз өһдәсинә ҝөтүрдү. Мишел евләнмишди, Самирә вә Ҹәбрајыл исә бизимлә галырды. Буна ҝөрә дә Ла-Викторијаја көчмәк о демәк иди ки, онлар Каракасдакы достларындан ајрылмалы олаҹаглар. Һәмчинин әзизим Силвија да гәләбәлик пајтахт шәһәрдән, балаҹа шәһәрә ујғунлашмалы иди. Үстәлик, һамымыз кичик бир евдә јашамаға өјрәшмәли идик. Бәли, Каракасдан Ла-Викторијаја көчмәк ади бир аддым дејилди.

Вәзијјәт јенә дәјишди. Ҹәбрајыл аилә гурду, Самирә исә көчүб ајры јашады. Мән вә Силвија исә 2007-ҹи илдә Бејтелә дәвәт алдыг. Бу ҝүнә кими бурада хидмәт едирик. Бөјүк оғлумуз Мишел ағсаггалдыр вә јолдашы Моника илә бирликдә өнҹүл кими хидмәт едир. Ҹәбрајыл да ағсаггалдыр вә јолдашы Амбра илә Италијада хидмәт едир. Самирә исә өнҹүл олмагла јанашы, мәсафәдән ишләјән көнүллү кими Бејтелә көмәк едир.

Һәјатымда чохлу ваҹиб аддымлар атмышам, амма һеч биринә ҝөрә пешман дејиләм. Јенә ејни гәрарлары верәрдим. Јеһоваја хидмәт етдијим илләр әрзиндә алдығым тәјинатлара вә мәсулијјәтләрә ҝөрә Она чох миннәтдарам. Бу илләр әрзиндә баша дүшдүм ки, Јеһова илә достлуғу горумаг чох ваҹибдир. Атдығымыз аддымларын кичик вә ја бөјүк олмасындан асылы олмајараг, О, һәр бир ағылдан үстүн олан сүлһүнү бәхш етмәјә гадирдир (Филип. 4:6, 7). Силвија илә мән Бејтелдә мүгәддәс хидмәтимизи севә-севә иҹра едирик. Ҝөрүрүк ки, Јеһова Ону дүшүнәрәк атдығымыз һәр аддымымызы аванд едиб.