1. Мүгәддәс Китабдакы тәлимләри илк дәфә башгаларына данышанда ҝөзләмәдијиниз һансы мүнасибәтлә үзләшмисиниз?

ҺӘГИГӘТИ тапдығынызы илк анладығыныз вахтлар јадыныздадыр? Мүгәддәс Китабдакы тәлимләр сизә ҝүн кими ајдын иди. Сизә елә ҝәлирди ки, буну һәр кәс гәбул едәҹәк, нәтиҹәдә, һәјатлары јахшылыға доғру дәјишәҹәк вә ҝәләҹәјә ҝөзәл үмидләри олаҹаг (Зәб. 119:105). Буна ҝөрә дә һәгигәти тапдығынызы бөјүк шөвглә дост-танышынызла вә гоһумларынызла бөлүшүрдүнүз. Бәс онлар буна неҹә мүнасибәт ҝөстәрдиләр? Һеч дә һәр шеј ҝөзләдијиниз кими олмады, чохлары данышдыгларынызы гәбул етмәди.

2, 3. Исанын дөврүндә әксәр инсанлар она неҹә јанашырды?

² Тәблиғ етдијимиз хош хәбәри инсанлар гәбул етмәјәндә тәәҹҹүбләнмәмәлијик. Иса Аллаһдан ҝәлдијинә дәлаләт едән мөҹүзәләр ҝөстәрсә дә, чохлары ону гәбул етмәди. Мисал үчүн, о, Илазәри дирилтмишди. Бу, елә мөҹүзә иди ки, онун әлејһдарлары буну дана билмәзди. Бунунла белә, јәһуди дин рәһбәрләри Исаны Мәсиһ кими гәбул етмәди. Үстәлик, онлар Исаны вә Илазәри өлдүрмәк истәјирдиләр (Јәһ. 11:47, 48, 53; 12:9—11).

³ Иса билирди ки, әксәр инсанлар онун Мәсиһ олдуғуна инанмајаҹаг (Јәһ. 5:39—44). О, Вәфтизчи Јәһјанын шаҝирдләринә демишди: «Мәнимлә бағлы шүбһәләрә гапылмајан * нә хошбәхтдир!» (Мәт. 11:2, 3, 6). Нәјә ҝөрә чохлары Исаны гәбул етмирди?

4. Бу мәгаләдә нәји арашдыраҹағыг?

 ⁴ Бу вә нөвбәти мәгаләдә биринҹи әсрдәки әксәр инсанларын Исаја иман ҝәтирмәмәләринин бир нечә сәбәбини арашдыраҹағыг. Һәмчинин ҝөрәҹәјик ки, шүбһәләр чохларына мүждәни гәбул етмәјә неҹә мане олур. Ән ваҹиби исә өјрәнәҹәјик ки, Исаја иманымызын ҝүҹлү олмасы үчүн һансы әсасларымыз вар. Бунлар бизә шүбһәләрә гапылмамаға көмәк едәҹәк.

5. Нәјә ҝөрә чохлары Исанын вәд олунмуш Мәсиһ олдуғуну гәбул етмирди?

⁵ Инсанлар Исанын даһи мүәллим олдуғуну, мөҹүзәләр ҝөстәрдијини инкар етмирди. Амма онларын зәннинҹә, о, ади дүлҝәр оғлу иди. Үстәлик, о, Насирәдән иди, инсанлар исә бу шәһәрә хор бахырдылар. Һәтта сонрадан Исанын шаҝирди олан Натанаил белә демишди: «Һеч Насирәдән дә фәрли бир шеј чыхар?» (Јәһ. 1:46). Ҝөрүнүр, Натанаил Исанын һәмин вахт јашадығы шәһәри бәјәнмирди. Ола билсин, о, Микә 5:2 ајәсиндәки пејғәмбәрликдән билирди ки, Мәсиһ Насирәдә јох, Бејтләһмдә доғулмалыдыр.

6. Инсанлара Исанын Мәсиһ олдуғуну гәбул етмәјә нә көмәк едә биләрди?

⁶ Аллаһын Кәламында нә дејилир? Әшија пејғәмбәрлик етмишди ки, Исанын дүшмәнләри Мәсиһин әсил-нәҹабәти илә марагланмајаҹаг (Әшј. 53:8). Мәсиһлә бағлы һәр шеј тәфсилаты илә пејғәмбәрлик олунмушду. Әҝәр онлар вахт ајырыб, фактлары арашдырсајдылар, ҝөрәрдиләр ки, Иса Бејтләһмдә анадан олуб вә Давуд падшаһын нәслиндән ҝәлиб (Лука 2:4—7). Демәли, Иса Микә 5:2 ајәсиндәки пејғәмбәрликдә ады чәкилән шәһәрдә дүнјаја ҝәлмишди. Бәс онда проблем нә иди? Инсанлар тез-тәләсик гәрар вермишдиләр. Онлар бүтүн фактлары арашдырмамышдылар, буна ҝөрә дә шүбһәјә гапылдылар.

7. Нәјә ҝөрә бу ҝүн чохлары Јеһованын халгыны гәбул етмир?

⁷ Бәс бизим дөврдә бу ҹүр проблем вар? Бәли. Јеһованын Шаһидләринин әксәријјәти ади, сырави инсанлардыр. Буна ҝөрә дә чохлары онлара «савадсыз, садә» адамлар кими бахыр (Һәв. 4:13). Бәзиләри фикирләшир ки, Јеһованын Шаһидләри һансыса танынмыш дини мәктәбдә тәһсил алмадыглары үчүн Мүгәддәс Китабы өјрәдә билмәзләр. Диҝәрләри Јеһованын Шаһидләринин Америка тәригәти олдуғуну иддиа едир. Һалбуки онларын садәҹә једдисиндән бири Америкада јашајыр. Бир башгалары исә ешидиб ки, Јеһованын Шаһидләри Исаны гәбул етмир. Илләр әрзиндә онлара «коммунист», «Америка ҹасусу» вә «екстремист» дамғасы вурублар. Бу ҹүр ујдурмалара инанан инсанлар Јеһованын Шаһидләри илә бағлы дүз мәлуматлары ја јохдур, ја да буну гәбул етмәк истәмирләр. Бу да онлара Јеһованын халгынын сырасына гошулмаға мане олур.

8. Һәвариләрин ишләри 17:11 ајәсинә әсасән, Аллаһын халгынын ким олдуғуну билмәк истәјәнләр нә етмәлидир?

⁸ Шүбһәләрә гапылмамаг үчүн нә етмәк лазымдыр? Фактлары арашдырмаг. Мүждә јазары Лука да белә едирди. О, вар ҝүҹү илә чалышырды ки, «һәр шеји лап башдан дәгигликлә» арашдырсын. О истәјирди ки, онун Мүждәсини охујанлар Иса барәдә ешитдикләри шејләрин «доғрулуғуна там әмин» олсунлар (Лука 1:1—4). Гәдим Веријада јашајан јәһудиләр дә Лука кими давранырды. Онлар илк дәфә Иса һагда мүждәни ешидәндә ешитдикләринин Төвратда јазыланларла ујғун ҝәлиб-ҝәлмәдијини арашдырдылар. (Һәвариләрин ишләри 17:11 ајәсини охујун.) Ејнилә, бу ҝүн дә инсанлар фактлары арашдырмалыдыр. Аллаһын халгынын өјрәтдикләри илә Мүгәддәс Китабда јазыланлары тутушдурмалыдырлар. Һәмчинин Јеһованын халгынын мүасир дөврдәки  фәалијјәти илә јахшы таныш олмалыдырлар. Әҝәр онлар Јеһованын халгынын тарихчәсини арашдырсалар, гәрәзли фикирләрә вә шајиәләрә алданмајаҹаглар.

9. Иса ҝөјдән әламәтләр ҝөстәрмәјәндә инсанлар нә етди?

⁹ Исанын өјрәтдији мөһтәшәм тәлимләр бәзиләрини гане етмирди, онлар даһа артығыны истәјирдиләр. Онлар Исадан тәләб едирдиләр ки, Мәсиһ олдуғуну сүбут етмәк үчүн «ҝөјдән бир әламәт» ҝөстәрсин (Мәт. 16:1). Ҝөрүнүр, онлар Дәнјал 7:13, 14 ајәләриндә јазыланлары сәһв баша дүшмүшдүләр. Јеһова бу пејғәмбәрлијин һәмин вахт јеринә јетмәсини нәзәрдә тутмамышды. Исанын өјрәтдији тәлимләр онун Мәсиһ олдуғуна инанмалары үчүн кифајәт етмәли иди. Амма Иса онларын истәдији әламәтләри ҝөстәрмәјәндә ондан үз дөндәрдиләр (Мәт. 16:4).

10. Әшијанын Мәсиһлә бағлы пејғәмбәрлији Исанын үзәриндә неҹә јеринә јетди?

¹⁰ Аллаһын Кәламында нә дејилир? Әшија пејғәмбәр Иса барәдә демишди: «О гышгырмајаҹаг, сәсини галдырмајаҹаг. Күчәдә сәси ешидилмәјәҹәк» (Әшј. 42:1, 2). Иса хидмәтини тәвазөкарлыгла иҹра едирди вә диггәти өзүнә чәкмәјә чалышмырды. О, тәмтәраглы мәбәдләр тикмирди, хүсуси дини палтарлар ҝејинмирди вә она дини титулларла мүраҹиәт олунмасыны тәләб етмирди. Һәјаты тәһлүкә алтында олса да, о, падшаһ Һиродда тәәссүрат јаратмаг үчүн мөҹүзә ҝөстәрмәди (Лука 23:8—11). Дүздүр, Иса мөҹүзәләр ҝөстәрмишди, амма о, әсас диггәтини хош хәбәрин тәблиғинә ҹәмләјирди. О, шаҝирдләринә демишди: «Мән бунун үчүн ҝәлмишәм» (Марк 1:38).

11. Бу ҝүн бәзи инсанларда һансы јанлыш тәсәввүрләр вар?

¹¹ Бәс бизим дөврдә бу ҹүр проблем вар? Бәли. Бу ҝүн инсанлары гијмәтли сәнәт әсәрләри илә бәзәдилмиш дини биналар, нүфузлу титуллары олан дин хадимләри, әксәријјәтин мәншәјини вә мәнасыны чохдан унутдуғу тәнтәнәли мәрасимләр валеһ едир. Бәс бу ҹүр дини ҝөрүшләрә ҝәлән инсанлар Аллаһ  вә Онун нијјәтләри барәдә нәсә өјрәнирләр? Бизим ибадәт ҝөрүшләримизә ҝәләнләр Аллаһын бујругларыны вә Онун ирадәсинә ујғун давранмағы өјрәнирләр. Һәмчинин бизим ибадәт евләримиз тәмиз вә шәраитлидир, амма ҹаһ-ҹалаллы дејил. Рәһбәрлик едән гардашлар онлары башгаларындан фәргләндирән либаслар ҝејинмир. Һәмчинин хүсуси олдугларыны ҝөстәрән титуллар дашымырлар. Тәлимләримиз вә инандығымыз һәр бир шеј Аллаһын Кәламына әсасланыр. Бүтүн бунлара бахмајараг, чохлары бизим ибадәт формамызын чох садә олдуғуну дүшүнүб, бөлүшдүјүмүз мүждәни гәбул етмир. Үстәлик, бизим өјрәтдијимизлә онларын ешитмәк истәдикләри үст-үстә дүшмүр.

12. Ибраниләрә 11:1, 6 ајәләриндә изаһ олундуғу кими, иманымыз нәјә әсасланмалыдыр?

¹² Шүбһәләрә гапылмамаг үчүн нә етмәлијик? Һәвари Булус Ромада јашајан мәсиһиләрә демишди: «Иман инсанда сөзү ешидәндән сонра јараныр. Сөз исә Мәсиһ һаггында данышыланда ешидилир» (Ром. 10:17). Демәли, бизим иманымыз Аллаһын Кәламыны арашдыранда артыр, ҝөзә нә гәдәр хош ҝөрүнмәсиндән асылы олмајараг, Кәлама әсасланмајан һансыса дини мәрасимләрдә иштирак едәндә јох. Бизим дәгиг билијә әсасланан мөһкәм иманымыз олмалыдыр, чүнки иман етмәдән «Аллаһын разылығыны газанмаг мүмкүн дејил». (Ибраниләрә 11:1, 6 ајәләрини охујун.) Она ҝөрә дә һәгигәти тапдығымыза инанмаг үчүн бизә ҝөјдән әламәт лазым дејил. Мүгәддәс Китабдакы иманы мөһкәмләндирән тәлимләри дәгигликлә арашдырмаг биздә әминлик јаратмаға вә истәнилән шүбһәләри говмаға кифајәтдир.

13. Нәјә ҝөрә чохлары Исаны гәбул етмәди?

¹³ Вәфтизчи Јәһјанын шаҝирдләри ҝөрәндә ки, Исанын шаҝирдләри оруҹ тутмур, чаш-баш галмышдылар. Иса изаһ етди ки, һәлә ки о, сағдыр, онларын оруҹ тутмағына еһтијаҹ јохдур (Мәт. 9:14—17). Амма јенә дә фәрисиләр вә Исаја гаршы чыхан диҝәр инсанлар  адәт-әнәнәләринә риајәт етмәдији үчүн Исаны мүһакимә едирдиләр. О, шәнбә ҝүнү кимисә сағалданда онлар гәзәбләнирдиләр (Марк 3:1—6; Јәһ. 9:16). Бир тәрәфдән онлар шәнбәјә риајәт етдикләрини иддиа едирдиләр, диҝәр тәрәфдән исә инсанларын мәбәддә алверлә мәшғул олмасына иҹазә верирдиләр. Иса бу һәрәкәтләринә ҝөрә онлары иттиһам едәндә гәзәбдән өзләринә јер тапа билмирдиләр (Мәт. 21:12, 13, 15). Һәмчинин Иса Насирәдә синагогда вәз едәркән Исраил халгынын дөврүндә олмуш һадисәләри мисал чәкәрәк динләјиҹиләрин худбинлијини вә имансызлығыны ифша едәндә онлар бәрк гәзәбләнмишдиләр (Лука 4:16, 25—30). Исанын бу ҹүр давранмасы онлар үчүн ҝөзләнилмәз иди вә буна ҝөрә чохлары ону гәбул етмәди (Мәт. 11:16—19).

14. Иса нәјә ҝөрә Мүгәддәс Китаба зидд ҝедән инсан адәт-әнәнәләрини мүһакимә едирди?

¹⁴ Аллаһын Кәламында нә дејилир? Јеһова Әшија пејғәмбәр васитәсилә демишди: «Бу халг Мәнә дилдә јахынлашыр, дилдә Мәнә һөрмәт едир, үрәкдә исә Мәндән узаглашыб. Онлара тәлгин едилән Аллаһ хофу инсан әмрләринә дајаныр» (Әшј. 29:13). Иса һаглы олараг Мүгәддәс Китаба зидд ҝедән инсан адәт-әнәнәләрини мүһакимә едирди. Инсанларын гојдуғу гајдалара вә адәт-әнәнәләрә үстүнлүк верән кәсләр Јеһованы вә Мәсиһ кими ҝөндәрдији шәхси инкар етдиләр.

15. Бу ҝүн инсанлар Јеһованын Шаһидләриндә нәји бәјәнмир?

¹⁵ Бәс бизим дөврдә бу ҹүр проблем вар? Бәли. Чохларына Јеһованын Шаһидләринин ад ҝүнү вә јени ил шәнликләриндә, Мүгәддәс Китаба әсасланмајан диҝәр адәт-әнәнәләрдә онлара гошулмамасы пис тәсир едир. Һәмчинин Јеһованын Шаһидләри јас мәрасимләри илә бағлы Мүгәддәс Китаба зидд ҝедән ајинләрдә вә милли бајрамларда иштирак етмирләр. Бәзиләрини дә бу гәзәбләндирир. Бу шејләрә ҝөрә Јеһованын Шаһидләрини гәбул етмәјән инсанлар, ола билсин, үрәкдән инанырлар ки, ибадәтләри Аллаһа мәгбулдур. Амма бу дүнјанын адәт-әнәнәләрини Мүгәддәс Китабда ајдын јазылмыш тәлимләрдән үстүн тутанлар Аллаһын разылығыны газана билмәзләр (Марк 7:7—9).

16. Зәбур 119:97, 113, 163—165 ајәләринә әсасән, биз нә етмәлијик, бәс нә етмәмәлијик?

¹⁶ Шүбһәләрә гапылмамаг үчүн нә етмәлијик? Биз үрәјимиздә Јеһованын ганун вә принсипләринә ҝүҹлү мәһәббәт јетишдирмәлијик. (Зәбур 119:97, 113, 163—165 ајәләрини охујун.) Ахы үрәјимиздә Јеһоваја гаршы мәһәббәт оланда биз Онун бәјәнмәдији истәнилән адәтән-әнәнәләри рәдд едәҹәјик. Јеһоваја мәһәббәтимизә нәјинсә хәләл ҝәтирмәсинә јол вермәјәҹәјик.

17. Бәзиләри Мәсиһин нә едәҹәјини дүшүнүрдү?

¹⁷ Исанын јашадығы дөврдә бәзиләри истәјирдиләр ки, о, сијаси вәзијјәти дәрһал дәјишсин. Онлар үмид едирдиләр ки, Мәсиһ онлары Романын зүлмүндән азад едәҹәк. Амма Исаны падшаһ етмәк истәјәндә о, бундан имтина етди (Јәһ. 6:14, 15). Каһинләр вә диҝәрләри исә горхурду ки, бирдән Иса сијаси дәјишиклик едәр, бу да ромалылары гәзәбләндирәр вә онлара вердикләри сәлаһијјәти әлләриндән аларлар. Бу кими сијаси мәсәләләрә ҝөрә чохлары Исаны гәбул етмәди.

18. Мәсиһлә бағлы һансы пејғәмбәрликләрә әксәријјәт мәһәл гојмурду?

¹⁸ Аллаһын Кәламында нә дејилир? Дүздүр, бир чох пејғәмбәрликләрдә јазылмышды ки, Мәсиһ фатеһтәк ҝәләҹәк. Амма диҝәр пејғәмбәрликләрдә дејилмишди ки, о, илк өнҹә бизим ҝүнаһларымыза ҝөрә өлмәлидир  (Әшј. 53:9, 12). Бәс онда нәјә ҝөрә јәһудиләрин Мәсиһлә бағлы јанлыш тәсәввүрләри вар иди? Чүнки чохлары онларын проблемләрини һәмин вахт һәлл олунаҹағыны вәд етмәјән пејғәмбәрликләрә әһәмијјәтсиз јанашырдылар (Јәһ. 6:26, 27).

19. Бәзиләринин хош хәбәри гәбул етмәмәсинин сәбәби нәдир?

¹⁹ Бәс бизим дөврдә бу ҹүр проблем вар? Бәли. Бу ҝүн чохлары ҝөрәндә ки, биз сијаси мәсәләләрә гарышмырыг, бүдрәјирләр. Онларын фикринҹә, биз дә сечкиләрдә иштирак етмәлијик. Амма биз баша дүшүрүк ки, бизи идарә етмәси үчүн һансыса инсана сәс вермәк Јеһовадан имтина етмәк демәкдир (1 Ишм. 8:4—7). Һәмчинин бәзиләри дүшүнүр ки, биз мәктәбләр, хәстәханалар тикмәлијик вә диҝәр хејријјә ишләри илә мәшғул олмалыјыг. Онлар бизим бүтүн ҝүҹүмүзү дүнјанын мөвҹуд проблемләринин һәллинә јох, тәблиғ ишинә сәрф етдијимизи ҝөрүб мүждәни гәбул етмәк истәмирләр.

20. Мәтта 7:21—23 ајәләринә әсасән, биз әсас диггәтимизи нәјә јөнәлтмәлијик?

²⁰ Шүбһәләрә гапылмамаг үчүн нә етмәлијик? (Мәтта 7:21—23 ајәләрини охујун.) Әсас диггәтимизи Исанын бизә тапшырдығы ишә ҹәмләмәлијик (Мәт. 28:19, 20). Биз јол вермәмәлијик ки, башымыз бу дүнјанын сијаси вә иҹтимаи проблемләринә гарышсын. Дүздүр, инсанлары севирик вә онларын проблемләринә ҝөрә нараһат олуруг. Анҹаг баша дүшүрүк ки, инсанлара көмәк етмәјин ән јахшы јолу онлара Аллаһын Падшаһлығы һагда өјрәтмәк вә Јеһова илә достлуг мүнасибәти гурмаға вәсилә олмагдыр.

21. Биз нә етмәјә чалышмалыјыг?

²¹ Бу мәгаләдә кечмишдә инсанлара Исанын давамчысы олмаға мане олан дөрд амили арашдырдыг. Бу ҝүн дә бәзиләри ејни сәбәбләрә ҝөрә Исанын давамчыларыны гәбул етмир. Нөвбәти мәгаләдә даһа дөрд амилдән данышаҹағыг. Ҝәлин әлимиздән ҝәлән гәдәр чалышаг ки, иманымызы мөһкәм сахлајаг вә шүбһәләрә гапылмајаг.