1, 2. а) Иса Мәсиһ һәвари Бутрусун «өзүнә јазығын ҝәлсин» мәсләһәтинә неҹә ҹаваб вермишди? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.) б) Иса Мәсиһ нә үчүн бу ҹүр ҹаваб вермишди?

МӘСИҺИН шаҝирдләри ешитдикләринә инана билмирләр. Исраилин падшаһлығыны бәрпа едәҹәјинә үмид етдикләри Мәсиһ әзаб чәкәрәк өләҹәјини дејир. Буну ешидән кими Бутрус дилләнир: «Өзүнә јазығын ҝәлсин, Аға! Белә шеј һеч вахт ола билмәз!» Иса Бутруса етиразыны билдирир: «Чәкил габағымдан, Шејтан! Сән мәнә мане олурсан. Чүнки сәнин ағлындакы Аллаһын фикирләри дејил, инсан фикирләридир» (Мәт. 16:21—23; Һәв. 1:6).

² Иса бу сөзләрлә Аллаһын дүшүнҹә тәрзи илә Шејтан дүнјасынын дүшүнҹә тәрзи арасында фәргин олдуғуну ҝөстәрди (1 Јәһ. 5:19). Бутрус Исаны дүнјанын худбинлик руһуну әкс етдирмәјә тәшвиг едирди. Амма Иса билирди ки, Атасы фәргли дүшүнҹәјә саһибдир. О билирди ки, Атасы онун тезликлә үзләшәҹәји әзаблара вә өлүмә һазырлыглы олмасыны истәјир. Бутруса вердији ҹавабда Иса Аллаһын дүшүнҹәсини дәстәкләдијини, бу дүнјанын дүшүнҹәсини исә рәдд етдијини ајдын шәкилдә ҝөстәрди.

3. Нә үчүн Јеһованын дүшүнҹә тәрзини әкс етдирмәк, дүнјанын дүшүнҹә тәрзинә исә гаршы чыхмаг чәтиндир?

 ³ Бәс бизим барәмиздә нә демәк олар? Биз Аллаһын дүшүнҹә тәрзинә саһибик, јохса бу дүнјанын? Сөзсүз ки, Аллаһын ганунларына ујғун давранмаг үчүн әлимиздән ҝәләни едирик. Бәс Онун дүшүнҹә тәрзинә саһиб олмаг, јәни һәр шејә Онун ҝөзү илә бахмаг үчүн неҹә? Бунун үчүн дә әлимиздән ҝәләни едирик? Аллаһын дүшүнҹә тәрзинә јијәләнмәк үчүн өз үзәримиздә чох ишләмәлијик. Дүнјанын дүшүнҹәсинә саһиб олмаг исә чох асандыр. Чүнки дүнјанын руһу һәр јаны бүрүјүб (Ефес. 2:2). Үстәлик, бу дүнјанын өзүмүзү дүшүнмәјә сәсләмәси бизә хош ҝәлә биләр. Һәгигәтән дә, Јеһованын дүшүнҹә тәрзини әкс етдирмәк чәтин, дүнјанын дүшүнҹә тәрзинә јолухмаг исә олдугҹа асандыр.

4. а) Дүшүнҹәмизи дүнјанын формалашдырмасына изин версәк, нә баш верәр? б) Бу мәгаләдә нә барәдә данышаҹағыг?

⁴ Әҝәр дүшүнҹәмизи бу дүнјанын формалашдырмасына јол версәк, худбинлијә мејилли олаҹаг вә нәјин пис, нәјин јахшы олдуғуна өзүмүз гәрар вермәк севдасына дүшәҹәјик (Марк 7:21, 22). Одур ки, «инсан фикирләри»нә јох, «Аллаһын фикирләри»нә јијәләнмәји өјрәнмәлијик. Мәгалә бизә бу саһәдә көмәк едәҹәк. Ҝөрәҹәјик ки, дүшүнҹәмизи Јеһованын дүшүнҹәсинә ујғунлашдырмаг бизи мәһдудлашдырмыр, әксинә, хејримизәдир. Һәмчинин дүшүнҹәмизи дүнјанын формалашдырмамасы үчүн нә едә биләҹәјимизи өјрәнәҹәјик. Нөвбәти мәгалә исә бизә мүхтәлиф мәсәләләрә Јеһованын ҝөзү илә бахмаға вә Онун дүшүнҹәсини тәзаһүр етдирмәјә көмәк едәҹәк.

5. Нәјә ҝөрә бәзиләри киминсә онларын дүшүнҹәсинә тәсир етмәсини истәмир?

⁵ Бәзиләри киминсә онларын дүшүнҹә тәрзинә тәсир етмәсини хошламыр. Онлар «өз ағлым өзүмә бәсдир» дејирләр. Бунунла бир нөв өз гәрарларыны өзләри вермәк истәдикләрини вә буна һаглары чатдығыны сөјләјирләр. Башгаларынын онлары идарә етмәсини вә ја онлары һамы кими олмаға сөвг етмәсини истәмирләр *.

6. а) Јеһова бизә һансы азадлығы бәхш едиб? б) Азадлығымыз мәһдудијјәтсиздир?

⁶ Дүшүнҹәмизи Јеһованын дүшүнҹәсинә ујғунлашдырмаг о демәк дејил ки, бизим шәхси фикирләримиз ола билмәз. 2 Коринфлиләрә 3:17 ајәсиндә дејилдији кими, «Јеһованын руһу һарададырса, орада азадлыг вар». Јеһова бизә хүсусијјәтләримизи формалашдырмаг, өз шәхсијјәтимизи јаратмаг сәрбәстлији вериб. Һәмчинин өз мараг даирәмизи, үстүнлүк вердијимиз шејләри сечмәкдә азадыг. Јеһова бизи бу ҹүр јарадыб. Лакин бу о демәк дејил ки, биз мәһдудијјәтсиз азадлыға саһибик. (1 Бутрус 2:16 ајәсини охујун.) Јеһова истәјир ки, нәјин јахшы, нәјин пис олдуғуна гәрар вермәк мәсәләсиндә Онун дүшүнҹә тәрзинә ујғунлашмаг үчүн Кәламына үз тутаг. Бу бизим азадлығымызы һәдсиз мәһдудлашдырыр, јохса хејримизәдир?

7, 8. Јеһованын дүшүнҹәсини әкс етдирмәк азадлығымызы тамамилә әлимиздән алыр? Нүмунә чәкин.

⁷ Ҝәлин бир нүмунәјә нәзәр салаг. Һәр бир валидејн чалышыр ки, өвладына ҝөзәл кејфијјәтләр ашыласын. Она дүрүст, зәһмәткеш, инсанлара гаршы диггәтҹил олмағы өјрәдир. Бәс бунлар ушағын сәрбәстлијини тамамилә әлиндән алыр? Әксинә, ону уғурлу ҝәләҹәјә һазырлајыр. Ушаг бөјүјүб  мүстәгил һәјата гәдәм гојанда артыг сәрбәст гәрарлар вермәли олур. Әҝәр о, валидејнин ашыладығы дәјәрләрә садиг галарса, әксәр һалларда сонрадан пешман олмајаҹағы гәрарлар верәҹәк вә бунунла да өзүнү бир чох ҝәрәксиз проблемләрдән азад едәҹәк.

⁸ Јараданымыз Јеһова да истәјир ки, бу дүнјада мүмкүн олдуғу гәдәр хошбәхт өмүр сүрәк (Әшј. 48:17, 18). Бунун үчүн бизә инсанларла мүнасибәт вә әхлагла бағлы әсас принсипләр вериб. Јеһова истәјир ки, бу мәсәләләрә Онун ҝөзү илә бахмағы вә Онун дәјәрләринә ујғун јашамағы өјрәнәк. Бу бизим сәрбәстлијимизи әлимиздән алмыр, әксинә, дүшүнмә габилијјәтимизи јахшылашдырыр, мәсәләләрә һәртәрәфли бахмаға көмәк едир (Зәб. 92:5; Мәс. 2:1—5; Әшј. 55:9). Јеһованын дүшүнҹә тәрзини әкс етдирмәклә бизә хошбәхтлик ҝәтирән гәрарлар веририк, ејни заманда бу бизим бир фәрд кими јетишмәјимизә дә мане олмур (Зәб. 1:2, 3). Бәли, һәр шејә Јеһованын нәзәри илә бахмаг бизим хејримизәдир!

9, 10. Јеһованын дүшүнҹәсинин дүнјанын дүшүнҹәсиндән үстүн олдуғу нәдән ҝөрүнүр?

⁹ Бизим Аллаһын дүшүнҹә тәрзини әкс етдирмәк үчүн даһа бир сәбәбимиз вар: Аллаһын дүшүнҹәси бу дүнјадакы инсанларын дүшүнҹәсиндән үстүндүр. Бу дүнја әхлаг, аилә мүнасибәтләри, иш вә һәјатын диҝәр саһәләри илә бағлы чохлу мәсләһәтләр верир, лакин бу мәсләһәтләрин әксәријјәти Јеһованын дүшүнҹәси илә үст-үстә дүшмүр. Мисал үчүн, бу дүнја инсанлары өз марагларыны ҝүдмәјә тәшвиг едир, ҹинси әхлагсызлығы нормал бир шеј кими тәгдим едир. Әр-арвадлары, әҝәр бу онлара даһа чох хошбәхтлик ҝәтирәҹәксә, ҹидди сәбәб олмадан ајры јашамаға вә ја бошанмаға сәсләјир. Бу кими мәсләһәтләр Мүгәддәс Китаба тамамилә зиддир. Бәс дүнјанын вердији мәсләһәтләр Мүгәддәс Китабын мәсләһәтләриндән даһа практики ола биләр?

¹⁰ Мәсиһ демишди: «Һикмәт әмәлләри сајәсиндә һаглы чыхыр» (Мәт. 11:19). Бу ҝүн технолоҝија саһәсиндә јүксәк наилијјәтләр әлдә олунса да, хошбәхтлијимизә мане олан мүһарибә, иргчилик вә ҹинајәт кими глобал проблемләрин һәлли һәлә дә тапылмајыб. Бәс дүнјанын әхлагсызлыға ади јанашмасы нәләрә ҝәтириб чыхарыр? Чохлары етираф едир ки, бу ҹүр дүшүнҹә тәрзи проблемләри һәлл етмир, әксинә аиләләрин дағылмасына, хәстәликләрә вә диҝәр проблемләрә сәбәб олур. Лакин Јеһованын дүшүнҹә тәрзини әкс етдирән инсанларын аиләләри даһа хошбәхтдир, әхлаги тәмизлији горудугларына ҝөрә даһа сағламдырлар вә бүтүн дүнјадакы диндашлары илә сүлһдәдирләр (Әшј. 2:4; Һәв. 10:34, 35; 1 Кор. 6:9—11). Мәҝәр бүтүн бунлар Јеһованын дүшүнҹә тәрзинин алилијини ҝөстәрмир?

11. Муса пејғәмбәр кимин дүшүнҹә тәрзини әкс етдирирди вә бу нә илә нәтиҹәләнди?

¹¹ Мүгәддәс Китабда ады чәкилән мөмин инсанлар Јеһованын дүшүнҹә тәрзинин али олдуғунун фәргиндә идиләр. Мәсәлән, Муса пејғәмбәр «мисирлиләрин бүтүн һикмәтинә» јијәләнсә дә, үрәјинин һикмәтли олмасы үчүн Аллаһа үз тутурду (Һәв. 7:22; Зәб. 90:12). О, Аллаһа јалварырды: «Јолларыны мәнә ач» (Чых. 33:13). Муса Јеһованын онун дүшүнҹә тәрзини формалашдырмасына изин вердији үчүн Јеһова она мөһтәшәм бир иш — Өз нијјәтини һәјата кечирмәји тапшырды, үстәлик ону Мүгәддәс Китабда бөјүк иман саһиби адландырараг шәрәфә јүксәлтди (Ибр. 11:24—27).

12. Һәвари Булус гәрар верәркән нәји рәһбәр тутурду?

¹² Һәвари Булус чох зәкалы, савадлы инсан иди, азы ики дил билирди (Һәв. 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3). Амма о, нәјин доғру,  нәјин јанлыш олдуғуна гәрар вермәли оларкән дүнјәви һикмәти јох, Аллаһын Кәламыны әсас тутурду. (Һәвариләрин ишләри 17:2; 1 Коринфлиләрә 2:6, 7, 13 ајәләрини охујун.) Бунун сајәсиндә Булус хидмәтиндә уғур газаныр вә алаҹағы әбәди мүкафаты интизарла ҝөзләјирди (2 Тим. 4:8).

13. Дүшүнҹәмизи Јеһованын дүшүнҹәсинә ујғунлашдырмаг мәсулијјәти кимин үзәринә дүшүр?

¹³ Ајдындыр ки, Јеһованын фикирләри бу дүнјанын фикирләриндән үстүндүр. Һәјатымызда Јеһованын дүшүнҹәсини әкс етдирмәк бизә хошбәхтлик вә уғур ҝәтирәҹәк. Амма О бизи буна мәҹбур етмир. Үстәлик, нә «садиг вә ағыллы нөкәр», нә дә ағсаггаллар дүшүнҹәләримизи идарә етмирләр (Мәт. 24:45; 2 Кор. 1:24). Һәр бир мәсиһи дүшүнҹәсини Јеһованын дүшүнҹәсинә ујғунлашдырмагда шәхсән өзү мәсулијјәт дашыјыр. Бәс буну неҹә етмәк олар?

14, 15. а) Јеһованын бахышына саһиб олмаг үчүн нәләрин үзәриндә дүшүнмәлијик? б) Ромалылара 12:2 ајәсинә әсасән, нәјә ҝөрә дүнјанын дүшүнҹәсинин бизә тәсир етмәсинә јол вермәмәлијик? Нүмунә чәкин.

¹⁴ Ромалылара 12:2 ајәсиндә јазылыб: «Бундан сонра бу зәманәјә ујғунлашмајын. Әксинә, дүшүнҹәнизи јениләшдирәрәк бүсбүтүн дәјишин ки, Аллаһын јахшы, хош вә камил ирадәсини дәрк едәсиниз». Бу сөзләр ҝөстәрир ки, һәгигәтдән габаг дүшүнҹәмизин нәләрин әсасында формалашмасындан асылы олмајараг, Јеһованын дүшүнҹә тәрзинә јијәләнмәк мүмкүндүр. Дүздүр, ирси факторлар вә ја јашадыгларымыз мүәјјән дәрәҹәдә бахыш тәрзимизә тәсир едир. Лакин дүшүнҹә тәрзимизи дәјишмәк мүмкүндүр вә бу дәјишиклик әсасән нә һагда дүшүндүјүмүздән асылыдыр. Јеһованын нәзәриндә нәјин пис, нәјин јахшы олдуғуну дүшүнмәклә Онун дүшүнҹә тәрзинин һәр заман доғру олдуғуна әминлијимизи артыра биләрик. Онда һәр шејә Јеһова кими бахмаг истәји дахилимиздән ҝәләҹәк.

¹⁵ Лакин Јеһованын дүшүнҹә тәрзинә јијәләнмәк үчүн ҝәрәк «бундан сонра бу зәманәјә» ујғунлашмајаг. Јеһованын бахышларына зидд олан фикирләри ағлымыза јахын бурахмамалыјыг. Бунун ваҹиблијини баша дүшмәк үчүн бир нүмунәјә нәзәр јетирәк. Тутаг ки, сәһһәтинин гајғысына галмаг истәјән инсан сағлам гидаланмаг гәрарына ҝәлир. Бәс о, ејни заманда мүнтәзәм олараг хараб олмуш гида гәбул етсә, бунун она нә фајдасы олаҹаг?! Ејнилә дә дүшүнҹәмизи дүнјәви фикирләрлә гидаландырсаг, Јеһованын дүшүнҹәси һагда өјрәнмәјимизин фајдасы олмајаҹаг.

16. Өзүмүзү нәдән горумалыјыг?

¹⁶ Бу дүнјанын дүшүнҹә тәрзиндән тамамилә узаг дурмаг мүмкүндүр? Хејр, биз истәр-истәмәз мүәјјән тәсирә мәруз галаҹағыг. Ахы бу дүнјадан һеч јерә чыхыб-ҝедә билмәрик (1 Кор. 5:9, 10). Елә тәблиғ хидмәти заманы чохлу сахта тәлимләр вә јанлыш фикирләр ешидирик. Бу ҹүр фикирләри ешитмәк гачылмаздыр, амма биз бу фикирләр һагда нә дүшүнмәли, нә дә онлары гәбул етмәлијик. Иса Мәсиһ кими давранараг Шејтанын мәгсәдинә хидмәт едән фикирләри дәрһал рәдд етмәлијик. Дүшүнҹәмизи горумаг үчүн һәмчинин өзүмүзү ҝәрәксиз јерә бу дүнјанын тәсиринә мәруз гојмамалыјыг. (Мәсәлләр 4:23 ајәсини охујун.)

17. Өзүмүзү лазымсыз јерә дүнјанын дүшүнҹә тәрзинә дүчар етмәмәк үчүн нә етмәлијик?

¹⁷ Мәсәлән, дост сечиминдә олдугҹа еһтијатлы олмалыјыг. Мүгәддәс Китаб бизи хәбәрдар едир ки, Јеһоваја ибадәт етмәјән инсанларла јахын мүнасибәт гурсаг, онлар кими дүшүнмәјә башлајаҹағыг (Мәс.  13:20; 1 Кор. 15:12, 32, 33). Һәмчинин һансы әјләнҹәни сечдијимизә дә диггәт јетирмәлијик. Тәкамүл нәзәријјәсини, зоракылығы, әхлагсызлығы тәблиғ едән әјләнҹә нөвләриндән узаг дурсаг, «Аллаһ һаггындакы билијә гаршы чыхан» фикирләрин дүшүнҹәмизи зәһәрләмәсинә јол вермәрик (2 Кор. 10:5).

18, 19. а) Нәјә ҝөрә өзүмүзү дүнјәви дүшүнҹәнин ҝизли тәсириндән ҝөзләмәлијик? б) Һансы суалларын үзәриндә дүшүнмәлијик вә нә үчүн?

¹⁸ Дүнјәви дүшүнҹә дәрһал сезилмәјән јолларла бизә тәгдим олунанда буну ҝөрмәли вә рәдд етмәлијик. Мәсәлән, һәрдән хәбәрләрдә һансыса сијаси фикирләр дәстәкләнир. Ҝениш күтлә үчүн нәзәрдә тутулан бәзи мәгаләләрдә дүнјаја хас арзу вә мәгсәдләр тәблиғ олунур. Бәзи филмләрдә вә китабларда «илк өнҹә мән», «өнҹә аиләм» фәлсәфәси јеридилир, бунун мәнтигли, јахшы, һәтта дүзҝүн олдуғу тәлгин едилир. Бу ҹүр дүшүнҹә тәрзи Мүгәддәс Китаба зиддир. Чүнки Мүгәддәс Китаба әсасән, инсан Јеһованы һамыдан чох севдији тәгдирдә һәм өзү, һәм дә аиләси һәгигәтән хошбәхт ола биләр (Мәт. 22:36—39). Һәмчинин ушаглар үчүн олан бәзи һекајәләр, ҹизҝи филмләри вә кинолар илк бахышдан нормал ҝөрүнсә дә, әхлагсыз давраныша нормал бахмағы сезилмәјән тәрздә ушағын бејнинә јеридир.

¹⁹ Әлбәттә, бу о демәк дејил ки, биз фајдалы әјләнҹә илә мәшғул ола билмәрик. Бунунла белә, өзүмүзә нөвбәти суаллары вермәлијик: «Дүнјанын дүшүнҹәси дәрһал сезилмәјәндә белә, ону ајырд едә билирәм? Бәзи телевизија програмларына бахмағы вә ја һансыса материаллары охумағы ушагларыма вә өзүмә гадаға гојурам? Ҝөрдүкләри вә ешитдикләри шејләрин ушагларыма мәнфи тәсир етмәмәси үчүн онлара Јеһованын дүшүнҹә тәрзини ашылајырам?» Јеһованын дүшүнҹә тәрзи илә бу дүнјанын дүшүнҹә тәрзи арасындакы фәрги ајырд етсәк, бу зәманәјә ујғунлашмајаҹағыг.

20. Дүшүнҹәмизә Аллаһын, јохса дүнјанын тәсир етдијини неҹә мүәјјән етмәк олар?

²⁰ Унутмајын ки, јалныз ики мәлумат мәнбәји вар: Јеһова вә Шејтанын тәсири алтында олан дүнја. Онлардан һансы бизи формалашдырыр? Һансындан мәлумат алырыгса о. Әҝәр дүнјанын дүшүнҹәләри илә гидалансаг, дүшүнҹәмизи дә о формалашдыраҹаг. Онда бу дүнјадакы әксәр инсанлар кими дүшүнәҹәк вә онлар кими давранаҹағыг. Буна ҝөрә дә чох ваҹибдир ки, нәјә бахдығымыза, нә охудуғумуза, нәјә гулаг асдығымыза вә нә һагда дүшүндүјүмүзә фикир верәк.

21. Нөвбәти мәгаләдә нә һагда данышылаҹаг?

²¹ Гејд етдијимиз кими, Јеһованын бахыш тәрзинә саһиб олмаг үчүн дүшүнҹәмизи пис тәсирдән горумаг кифајәт дејил. Биз һәмчинин Јеһованын бахыш тәрзи үзәриндә дүшүнмәлијик ки, һәр шејә Онун нәзәри илә баха биләк. Нөвбәти мәгаләдә буну етмәјин јолуну өјрәнәҹәјик.