1. Ән үлви мәһәббәт һансыдыр? Ону үлви едән нәдир? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

ИНҸИЛИН орижинал мәтниндә агапи сөзү илә тәсвир олунан мәһәббәт али принсипләрә сөјкәнән мәһәббәтдир. Онун гајнағы Аллаһдыр (1 Јәһ. 4:7). Агапи мәһәббәти севҝиләрин ән үлвисидир. Бу нөв мәһәббәт өзүнү үлфәтдә, исти мүнасибәтдә ҝөстәрә биләр. Амма онун әсас сәҹијјәси башгаларынын рифаһы үчүн ҝөрүлән тәмәннасыз ишләрдир. Бир мәнбәјә әсасән, агапи «инсанын јалныз әмәлиндән ҝөрүнүр». Тәмәннасыз севиб севилмәк һәјатымызы зәнҝинләшдирир, она севинҹ вә мәна гатыр. Һәгигәтән дә, агапи мәһәббәти Аллаһ немәтидир.

2, 3. Јеһованын бәшәријјәти тәмәннасыз мәһәббәтлә севдији нәләрдән ҝөрүнүр?

² Јеһова Аллаһ бәшәријјәтә севҝисини һәлә Адәмлә Һәвваны јаратмаздан өнҹә ҝөстәрмишди. О, Јер күрәсинин инсанын әбәди мәскәни олмасыны истәјирди. Өзү дә ону елә јаратды ки, инсан садәҹә мөвҹуд олмасын, һәјатдан там зөвг алсын. Аллаһ буну Өзүнә ҝөрә јох, биздән өтрү етди. Аллаһын тәмәннасыз севҝисинин бир тәзаһүрү дә онда иди ки, О, инсаны ҹәннәтдә  мәскунлашдырмагдан башга, она орада әбәди јашамаг имканыны вермишди.

³ Адәмлә Һәвванын үсјанындан сонра Јеһова тәмәннасыз мәһәббәтин ән али дәрәҹәсини нүмајиш етдирди: О, бу ики үсјанкарын һәлә доғулмамыш өвладлары үчүн фидјә тәдбири ҝөрдү. Јеһова әмин иди ки, Онун мәһәббәтинә һај верәнләр мүтләг олаҹаг (Јар. 3:15; 1 Јәһ. 4:10). Ҝәләҹәк Хиласкарла бағлы вәди вердији андан етибарән Онун ҝөзүндә фидјә санки артыг өдәнилмишди. Тәхминән 4000 ил сонра Јеһова Өз севимли Оғлуну бәшәријјәт уғрунда гурбан верди, һәрчәнд бу, Онун үчүн олдугҹа бөјүк итки иди (Јәһ. 3:16). Мәҝәр бу ҹүр тәмәннасыз мәһәббәт үрәјимизи риггәтә ҝәтирмир?

4. Ҝүнаһлы инсанларын тәмәннасыз мәһәббәт ҝөстәрмәјә габил олдуғуну нә сүбут едир?

⁴ Инсан Аллаһын бәнзәриндә јарадылдығы үчүн тәмәннасыз мәһәббәт ҝөстәрмәк баҹарығына маликдир. Мирас алдығымыз ҝүнаһ мәһәббәт ҝөстәрмәји чәтинләшдирсә дә, бизи бу баҹарыгдан мәһрум етмәјиб. Мәсәлән, Һабил әлиндә оланын ән јахшысыны Аллаһа гурбан ҝәтирмәклә Она севҝисини ҝөстәрмишди (Јар. 4:3, 4). Нуһ пејғәмбәр узун илләр Аллаһын сөзүнү имансыз инсанлара ҹар чәкмәклә онлара тәмәннасыз мәһәббәт ҝөстәрди (2 Бут. 2:5). Ибраһим пејғәмбәрә оғлу Исһагы гурбан ҝәтирмәк бујруланда о, Аллаһ севҝисини өз һиссләриндән уҹа тутду (Јаг. 2:21). Ејнилә, биздән дә, һәтта асан олмаса белә, мәһәббәт ҝөстәрмәк ҝөзләнилир.

5. Һәгиги мәһәббәт неҹә тәзаһүр олунур?

⁵ Мүгәддәс Китаб бујурур ки, «сөздә, дилдә јох, әмәлдә, һәгигәтән севәк» (1 Јәһ. 3:18). Бу, о демәк дејил ки, севҝи сөзлә ифадә олунмамалыдыр (1 Салон. 4:18). Бу, о демәкдир ки, севҝи сөзлә мәһдудлашмамалыдыр, әләлхүсус, көмәјә еһтијаҹ јаранан заман. Мәсәлән, диндашымыз дара дүшәндә бизим садәҹә хош диләјимиз онун дадына јетмәјәҹәк (Јаг. 2:15, 16). Ејнилә, әҝәр биз Аллаһы, инсанлары севириксә, Аллаһдан «мәһсулу јығмаға бичинчи» ҝөндәрмәсини диләмәклә јанашы, өзүмүз дә бу ишә ҹанла-башла төһфә верәҹәјик (Мәт. 9:38).

6, 7. а) Ријасыз мәһәббәт нәдир? б) Сахта мәһәббәтә даир нүмунәләр чәкин.

⁶ Һәвари Јәһја јазмышды ки, биз бир-биримизи «әмәлдә, һәгигәтән» севмәлијик. Јәни мәһәббәтимиз ријасыз олмалыдыр (Ром. 12:9; 2 Кор. 6:6). Ҝөздән пәрдә асмаг үчүн ҝөстәрилән мәһәббәт һәгиги дејил. Үмумијјәтлә, мәһәббәт вә ријакарлыг бир-биринә зидд анлајышлардыр. Ријакар мәһәббәт мәһәббәт дејил, онун сахтасыдыр.

⁷ Ҝәлин, сахта мәһәббәтлә бағлы бәзи нүмунәләрә бахаг. Әдән бағында Шејтан өзүнү елә ҝөстәрмишди ки, ҝуја Һәвванын јахшылығыны дүшүнүр, әслиндә исә онун әмәли егоистликдән вә ријакарлыгдан башга бир шеј дејилди (Јар. 3:4, 5). Јахуд да Әхтуфил. О, мәнфәәтә ҝөрә Давуд падшаһа хаинлик етди, бунунла да достлуғунун сахта олдуғу ортаја чыхды (2 Ишм. 15:31). Бу ҝүн дә дөнүкләр вә јығынҹагда нифаг салан диҝәр инсанлар «ширин диллә вә јалтаглыгла» өзләрини меһрибан ҝөстәрәрәк мәкрли нијјәтләрини өрт-басдыр едирләр (Ром. 16:17, 18).

8. Өзүмүзә һансы суалы версәк, јахшы олар?

⁸ Ҝөстәрдијимиз мәһәббәтин ријакар олмасы бөјүк гәбаһәтдир, чүнки бунунла инсан Илаһидән доған тәмәннасыз мәһәббәти сахталашдырмыш олур. Ријакарлыға инсан алдана биләр, амма Јеһова әсла. Иса Мәсиһ демишди ки, икиүзлү инсанлары ағыр ҹәза ҝөзләјир (Мәт. 24:51). Сөзсүз  ки, Јеһованын хидмәтчиләри ријакар мәһәббәтдән узаг дурмалыдырлар. Буна ҝөрә јахшы оларды ки, өзүмүздән сорушаг: «Бәс мәним ҝөстәрдијим мәһәббәт сафдырмы, она худбинлик, һијлә гатылмајыб ки?» Ҝәлин ријасыз мәһәббәт ифадә етмәјин доггуз јолуну арашдыраг.

9. Һәгиги мәһәббәт бизи нәјә тәшвиг етмәлидир?

⁹ Арха планда хидмәт етмәјә һазыр олаг. Биз јахшылыг едәндә буну мүмкүн олдуғу гәдәр «ҝизли» шәкилдә, өзүмүзү ҝөзә чарпдырмадан етмәјә һазыр олмалыјыг. (Мәтта 6:1—4 ајәләрини охујун.) Әфсуслар олсун ки, бәзи шәхсләрдә буну етмәк алынмајыб. Мәсәлән, Һәнәнја вә Сәфирә ианәләринин мәбләғини ачыгламалары бир јана галсын, үстәлик, вердикләри бәхшиши шиширтмишдиләр. Ријакарлыглары онлара баһа баша ҝәлди (Һәв. 5:1—10). Бизим мәһәббәтимиз һәгигидирсә, баҹы-гардашлара алгыш, тәриф ҝөзләмәдән хидмәт етмәјә һазыр олаҹағыг. Руһани гиданын һазырламасында Рәһбәрлик Шурасына көмәк едән гардашлар бу саһәдә ҝөзәл нүмунәдирләр. Онлар ишләрини өзләринә диггәт чәкмәдән, аноним шәкилдә едирләр; һансы материал үзәриндә ишләдикләринә даир ејһам белә вурмурлар.

10. Һөрмәт ҝөстәрмәк нә демәкдир?

¹⁰ Һөрмәт ҝөстәрмәкдә бир-биримизи габаглајаг. (Ромалылара 12:10 ајәсини охујун.) Иса Мәсиһ ән ашағы сәвијјәли ишләри ҝөрәрәк башгаларыны шәрәфләндирмәкдә бизә өрнәк гојду (Јәһ. 13:3—5, 12—15). Онун нүмунәсини изләмәк үчүн бизә хејли тәвазөкарлыг лазымдыр. Һәтта һәвариләр Исанын етдикләринин маһијјәтини јалныз мүгәддәс руһу аландан сонра там анламышдылар (Јәһ. 13:7). Башгаларына һөрмәт етдијимиз нәдән ҝөрүнмәлидир? Тәһсилимизә, мадди имканымыза, тәшкилатдакы тәјинатларымыза ҝөрә өзүмүз һагда јүксәк фикирдә олмамалыјыг (Ром. 12:3). Тәриф аланлара пахыллыг етмәмәли, әксинә, онлара ҝөрә севинмәлијик, һәтта әҝәр һәмин ишдә бизим дә пајымыз ола-ола тәриф алмамышыгса.

11. Тәрифимиз нә үчүн сәмими олмалыдыр?

¹¹ Баҹы-гардашларымызы үрәкдән тәрифләјәк. Тәриф «иманы мөһкәмләндирмәк үчүн» ваҹиб олдуғуна ҝөрә бу мәсәләдә тәшәббүскар олмалыјыг (Ефес. 4:29). Амма тәрифимиз сәмими олмалыдыр. Әкс һалда, бу, тәриф јох, јалтаглыг олаҹаг. Дүзәлиш вермәк јеринә тәриф сөјләјән кәс дә гејри-сәмими давранмыш олур (Мәс. 29:5). Ејнилә, инсаны үзүнә тәрифләјиб архасынҹа јаманламаг икиүзлүлүкдүр. Һәвари Булус башгаларыны тәрифләмәк мәсәләсиндә камил нүмунә гојмушдур. О, Коринфдәки диндашларындан лајиг олдуглары тәрифи әсирҝәмир, ејни заманда, чатышмајан ҹәһәтләрини онларын нәзәринә чатдырмагдан чәкинмирди (1 Кор. 11:2; 1 Кор. 11:20—22).

12. Һәгиги мәһәббәт гонагпәрвәрлик мәсәләсиндә өзүнү неҹә ҝөстәрир?

¹² Гонагпәрвәр олаг. Баҹы-гардашларымыза гаршы әлиачыг олмаг Аллаһ бујруғудур. (1 Јәһја 3:17 ајәсини охујун.) Вә бу мәсәләдә дә мәнфәәтсизлик шәртдир. Бунунла бағлы өзүмүзә нөвбәти суаллары верә биләрик: «Әсасән кимә јахшылыг едирәм, достларыма, мөвге саһибләринә, сабаһ мәнә хејри дәјәҹәк инсанлара? Јохса јахындан танымадығым, јахшылығымын гаршылығыны верә билмәјәҹәк шәхсләрә?» (Лука 14:12—14). Јахуд тутаг ки, кимсә өз сәһви уҹбатындан еһтијаҹа дүшүб вә ја еләдијимиз јахшылыға ҝөрә бизә «сағ ол» демәјиб. Бу заман ҝилејләнмәдән јахшылыг етмәли олдуғумузу  унутмамалыјыг, ахы 1 Бутрус 4:9 ајәсиндә дејилир ки, «бир-биринизә дејинмәдән гонагпәрвәрлик ҝөстәрин». Бу ҝөстәришә әмәл етсәк, саф нијјәтлә јахшылыг етмәјин ҝәтирдији севинҹи дадаҹағыг (Һәв. 20:35).

13. а) Јығынҹагда кимләрә мүтәмади дәстәк олмалыјыг? б) Зәифләрә неҹә дәстәк ола биләрик?

¹³ Зәифләрә дајаг олаг. Мәһәббәтимизин һәгигилијинин бир ҝөстәриҹиси дә «зәифләрә дајаг олун вә һамыја гаршы сәбир ҝөстәрин» тапшырығына әмәл едиб-етмәмәјимиздир (1 Салон. 5:14). Зәифләрин бәзиләри мүәјјән мүддәтдән сонра иманда мөһкәмләнсә дә, диҝәрләри даими дәстәјә еһтијаҹ дујурлар. Бу баҹы-гардашлары тәблиғә дәвәт етмәк, вәзијјәтләри илә марагланмаг, онларла Мүгәддәс Китабдан руһландырыҹы фикирләри бөлүшмәклә севҝимизи ҝөстәрмиш оларыг. Ону да гејд едәк ки, кимисә «зәифләр» јахуд «ҝүҹлүләр» сырасына аид етмәкдәнсә, һамымызын зәиф вә ҝүҹлү тәрәфинин олдуғуну гәбул етмәлијик. Һәтта ҝүҹлү һесаб етдијимиз һәвари Булус зәиф ҹәһәтләринин фәргиндә иди (2 Кор. 12:9, 10). Буна ҝөрә дејә биләрик ки, дәстәјә һамымызын еһтијаҹы вар.

14. Баҹы-гардашларымызла сүлһдә олмаг үчүн нәләр етмәлијик?

¹⁴ Сүлһә ҹан атаг. Баҹы-гардашларла арамызда инҹиклијин олмамасы үчүн әлимиздән ҝәләни етмәјә чалышмалыјыг. Әләлхүсус, киминсә бизи јанлыш анладығыны, јахуд бизә гаршы һагсызлыг етдијини һесаб едириксә. (Ромалылара 12:17, 18 ајәләрини охујун.) Үзр истәмәк мүнасибәтләри јолуна гоја биләр. Анҹаг үзрхаһлығымыз сәмими олмалыдыр. «Бағышла, билмәздим бундан инҹијәрсән» демәкдәнсә, «бағышла ки, хәтринә дәјдим», дејәрәк мәсәләдә бизим дә ҝүнаһымызын олдуғуну бојнумуза алмалыјыг. Сүлһү хүсусилә дә аиләдә горујуб сахламаг лазымдыр. Әр-арвадын өзләрини ҹәмијјәт ичәрисиндә бир-бирини севирмиш кими апармасы, тәкликдә галанда исә бир-бирини диндирмәмәси, тәһгир етмәси вә ја әл галдырмасы нә дәрәҹәдә дүзҝүн оларды?

15. Үрәкдән бағышладығымызы неҹә ҝөстәрмәлијик?

¹⁵ Үрәкдән бағышлајаг. Бағышламаг биринин ҝүнаһындан кечмәк вә инҹиклији унутмаг демәкдир. Мәһәббәтлә бир-биримизә гаршы «дөзүмлү олуб сүлһүн бирләшдириҹи телләри арасында руһун вердији бирлији горумаға» үрәкдән чалышсаг, бизи инҹитдијинин фәргиндә олмајан инсанлары да үрәкдән бағышлаја биләҹәјик (Ефес. 4:2, 3). Дүшүнҹәләримизи нәзарәтдә сахлајыб «пислијин һесабыны тутмур»угса, үрәкдән бағышладығымызы сүбут етмиш олуруг (1 Кор. 13:4, 5). Кин сахламаг тәкҹә баҹы-гардашларла јох, Јеһова илә дә мүнасибәтимизә хәләл јетирир (Мәт. 6:14, 15). Үрәкдән бағышладығымызы ҝөстәрмәјин бир јолу да хәтримизә дәјән инсан үчүн дуа етмәкдир (Лука 6:27, 28).

16. Тәшкилатда дашыдығымыз мәсулијјәтләрә неҹә јанашмалыјыг?

 ¹⁶ Өзүмүзү јох, башгаларыны дүшүнәк. Јеһованын тәшкилатында дашыдығымыз мәсулијјәтә неҹә јанашмағымыз мәһәббәтимизин нә дәрәҹәдә һәгиги олдуғуну ҝөстәрир. «Гој һеч кәс өз хејрини дүшүнмәсин, башгасынын хејрини дүшүнсүн» сөзләри бизим үчүн шүар олмалыдыр (1 Кор. 10:24). Мәсәлән, бөјүк топлантыларда хидмәтчиләр зала һамыдан тез ҝәлир. Амма онлар бу тәјинатларына өзләри вә аиләләри үчүн ән јахшы јерләри тутмаг фүрсәти кими бахмырлар, әксинә, ән јахшы јерләрдә диҝәр баҹы-гардашларын отурмасына имкан верирләр. Бунунла онлар «башгасынын хејрини дүшүн»дүкләрини ҝөстәрир, мәһәббәтләринин һәгиги олдуғуну сүбут етмиш олурлар. Јахшы оларды, һамымыз бу гардашларын нүмунәсинә ҝөрә давранаг.

17. Һәгиги мәһәббәт ҹидди ҝүнаһ ишләмиш мәсиһини нәјә тәшвиг етмәлидир?

¹⁷ Ҝүнаһымызы етираф едиб төвбә едәк. Ҹидди ҝүнаһа јол вермиш бәзи мәсиһиләр башгаларынын ҝөзүндән дүшмәкдән горхдуглары, јахуд да диҝәрләрини мәјус етмәк истәмәдикләри үчүн ҝүнаһларыны өрт-басдыр едирләр (Мәс. 28:13). Бәс бу ҹүр давраныша мәһәббәт демәк олармы? Ахы белә инсан һәм өзүнә, һәм дә башгаларына зәрәр јетирир. Онун һәрәкәти јығынҹағы мүгәддәс руһдан мәһрум едә, рифаһына тәһлүкә јарада биләр (Ефес. 4:30). Һәгиги мәһәббәт ҝүнаһа јол вермиш мәсиһини ағсаггалларла данышыб ҝүнаһыны етираф етмәјә тәшвиг етмәлидир. Ағсаггаллар она көмәк әлини узадыб лазыми јардымы ҝөстәрәҹәкләр (Јаг. 5:14, 15).

18. Мәсиһи үчүн һәгиги мәһәббәт нә дәрәҹәдә ваҹиб кејфијјәтдир?

¹⁸ Мәһәббәт бүтүн фәзиләтләрин шаһыдыр (1 Кор. 13:13). О, бизи һәм Мәсиһин давамчысы, һәм дә мәһәббәт гајнағы Јеһованын ибадәтчиси кими фәргләндирән нишандыр (Ефес. 5:1, 2). Һәвари Булус демишди: «Мәһәббәтим јохдурса, мән һеч нәјәм» (1 Кор. 13:2). Одур ки, «ҝәлин бир-биримизи сөздә, дилдә јох, әмәлдә, һәгигәтән севәк».