1, 2. Јерусәлимдәки вәзијјәти тәсвир един.

ЗӘКӘРИЈЈӘНИН једдинҹи вәһји сона чатыр. Сөзсүз ки, бу вәһј она үрәк-дирәк верир. Ејни заманда, она гаранлыг галан мәгамлар да вар. Јеһова сөз вермишди ки, надүрүст инсанлар пис әмәлләринә ҝөрә ҹаваб верәҹәк. Амма һәлә һеч нә дәјишмәјиб. Надүрүстләр, шәр әмәл саһибләри ат ојнадыр. Јерусәлимдәки мәбәд һәлә дә учуг-сөкүк вәзијјәтдәдир. Ахы јәһудиләр Јеһованын тапшырығыны неҹә белә тез унуда биләрдиләр? Мәҝәр онлар бура өз ишләри илә мәшғул олмаг үчүн гајыдыблар?

² Әслиндә, Јерусәлимә көчәнләр ҝүҹлү иман саһибләри идиләр. Онлар ев-ешикләрини, иш-ҝүҹләрини ҝеридә гојуб бу әразијә ҝәлән «Аллаһын тәшвиг етдији» һәмин кәсләр иди (Үзр. 1:2, 3, 5). Бу адамлар өјрәшдикләри дијары тәрк едиб, әксәријјәтинин һеч вахт ҝөрмәдији өлкәјә үз тутмушдулар. Јеһованын мәбәдинин бәрпасы онлар үчүн ваҹиб олмасајды, һәр һалда 1600 километрлик дашлы-кәсәкли јолу гәт етмәздиләр.

3, 4. Јерусәлимә гајыдан јәһудиләр һансы манеәләрлә үзләшдиләр?

³ Ҝәлин онларын сәјаһәтини бир анлыг тәсәввүр едәк. Шүбһәсиз,  јәһудиләр јол боју тәзә мәскәнләри һагда дүшүнүрдүләр. Онлар билирдиләр ки, вахтилә Јерусәлим чох ҝөзәл шәһәр олуб. Јашлы нәслин нүмајәндәләри исә мәбәдин әввәлки әзәмәтини өз ҝөзләри илә ҝөрмүшдүләр (Үзр. 3:12). Тәсәввүр един ки, сиз дә бу јолчуларын арасындасыныз. Шәһәрә јахынлашдыгҹа кол-кос басмыш дағынтылары ҝөрәндә нә һисс едәрдиниз? Јерусәлимин дармадағын олмуш диварларыны Бабилин икигат диварлары илә мүгајисә етмәјә башлајардыныз? Амма халг руһдан дүшмүр, чүнки онлар јол боју Јеһованын мүдафиә әлини өз үзәрләриндә һисс едирдиләр. Вәтәнләринә чатан кими халг илк нөвбәдә әввәлки мәбәдин јериндә гурбанҝаһ тикиб Јеһоваја ҝүндәлик гурбан тәгдим етмәјә башлајыр (Үзр. 3:1, 2). Халгын илкин һәвәси сөнмәз ҝөрүнүрдү.

⁴ Јәһудиләрин иши башындан ашырды. Онлар тәкҹә мәбәди јох, шәһәрләри дә бәрпа етмәли идиләр — евләр тикмәли, аиләләрини доландырмаг үчүн әкин-бичинлә мәшғул олмалы идиләр (Үзр. 2:70). Лакин чох кечмәди ки, башларынын үстүнү гара булудлар алды: дүшмәнләри онлара мане олмаға башлады. Әввәл-әввәл онлар бу манеәләрә ҹәсарәтлә синә ҝәрирдиләр. Лакин 15 ил давам едән мүгавимәт онларын әлләрини ишдән сојутду (Үзр. 4:1—4). Ерамыздан әввәл 522-ҹи илдә исә онлар даһа бир зәрбә алдылар: фарс падшаһы Јерусәлимдә тикинтини гадаған едән фәрман верди. Бундан сонра шәһәрин мүгәддәраты мүәммалы иди (Үзр. 4:21—24).

5. Халгынын фәалијјәтсизлијини ҝөрән Јеһова нә едир?

⁵ Вәзијјәтдән аҝаһ олан Јеһова халгыны дирчәлтмәк үчүн Зәкәријјәјә вәһј ендирир. Бу вәһјдә О, халгыны севдијини, бу ҝүнә кими етдикләри ишләри гијмәтләндирдијини дејир. Үстәлик, халга зәманәт верир ки, Онун тапшырдығы ишә гајытсалар, онлары һифз едәҹәк. Јеһова мәбәдин бәрпа олунаҹағына сөз верәрәк дејир: «Әҝәр Аллаһыныз Јеһоваја гулаг ассаныз, белә дә олаҹаг» (Зәк. 6:15).

6. а) Зәкәријјәјә назил олан сәккизинҹи вәһј неҹә башлајыр? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.) б) Атлар нә үчүн фәргли рәнҝдәдир?

⁶ Зәкәријјәјә назил олан вәһјләрин ичәрисиндә бәлкә дә ән чох иманы мөһкәмләндирән сонунҹу, сәккизинҹи вәһјдир. (Зәкәријјә 6:1—3 ајәләрини охујун.) Белә бир сәһнәни тәсәввүр един: мисдән олан «ики дағ арасындан» дөрд ҹәнҝ арабасы чыхыр. Ҹәнҝ арабаларыны чәкән атлар фәргли рәнҝдәдир. Рәнҝләринин фәргли олмасы арабачылары бир-бириндән ајырмаға көмәк едир. Бунлары ҝөрәндә пејғәмбәр сорушур: «Ағам, бунлар нәдир?» (Зәк. 6:4). Сөзсүз, биз дә бунларын нә демәк олдуғуну билмәк истәјәрдик. Чүнки бу вәһјин бизә дә билаваситә аидијјәти вар.

7, 8. а) Ики дағ нәјин рәмзидир? б) Дағларын мисдән олмасы нәјә ишарәдир?

⁷ Мүгәддәс Китабда дағ бәзән падшаһлыг вә ја һөкумәт символу кими ишләнир. Сәккизинҹи вәһјдәки дағлар Дәнјалын пејғәмбәрлијиндә ады чәкилән ики дағла ејни шеји символизә едир. Дағын бири Јеһованын али вә әбәди һакимијјәтинин, диҝәри исә Мәсиһин идарә етдији Падшаһлығынын рәмзидир (Дән. 2:35, 45). 1914-ҹү илин пајызында Иса Мәсиһ тахта чыханда икинҹи дағын символизә етдији падшаһлыг да мөвҹуд олду. Һәр ики дағ Аллаһын ирадәсинин јер үзүндә иҹра олунмасында мүһүм рол ојнајыр.

⁸ Дағларын мисдән олмасы һансы  әһәмијјәти дашыјыр? Мис дәјәрли металдыр. Јеһованын бујруғу илә һәм мүгәддәс чадырын, һәм дә Јерусәлимдәки мәбәдин иншасында бу парлаг метал истифадә олунмушду (Чых. 27:1—3; 1 Пад. 7:13—16). Беләҹә, ики символик дағын мисдән олмасы Јеһованын һакимијјәтинин вә Мәсиһин Падшаһлығынын мүкәммәллијини билдирир. Һәр ики падшаһлыг бәшәријјәт үчүн әмин-аманлыг вә бол немәтләр бәхш едәҹәк.

9. Ҹәнҝ арабаларыны сүрәнләр кимләрдир вә онлар һансы тапшырығы алыблар?

⁹ Ҹәнҝ арабаларыјла онлары сүрәнләр нәји символизә едир? Арабачылар мәләкләрин, чох ҝүман ки, мәләкләр ордусунун тәмсилидир. (Зәкәријјә 6:5—8 ајәләрини охујун.) Онлар «Худавәнди-аләмин һүзуру»ндан чыхыб хүсуси бир тапшырығы иҹра етмәк үчүн ҝәлирләр. Бу тапшырыг нәдән ибарәтдир? Арабалар вә арабачылар мүәјјән әразиләрә Аллаһын халгыны горумаг үчүн ҝөндәрилибләр. Онлар халгы хүсусилә дә «шимал дијары»ндан, Бабилдән горумалыдырлар. Бунунла Јеһова халгына билдирирди ки, Бабил бир дә онлары әсарәт алтына алмајаҹаг. Сөзсүз ки, мәбәди инша едәнләр бундан чох үрәкләнмишдиләр! Артыг дүшмәнләрин онлара мане олаҹағына ҝөрә нараһат олмамалы идиләр.

10. Зәкәријјәнин ҹәнҝ арабалары вә арабачыларла бағлы пејғәмбәрлији бу ҝүн Аллаһын халгыны нәјә әмин едир?

¹⁰ Зәкәријјәнин дөврүндә олдуғу кими, ордулар Аллаһы Јеһова бу ҝүн дә халгыны горумаг вә мөһкәмләндирмәк үчүн мәләкләрдән истифадә едир (Мәл. 3:6; Ибр. 1:7, 14). 1919-ҹу илдә Јеһованын халгы Бөјүк Бабилин әсарәтиндән гуртуландан бәри һәгиги дин сүрәтлә јајылмагдадыр. Һәтта амансыз мүгавимәтләр белә онун гаршысыны ала билмәмишдир (Вәһј 18:4). Аллаһын халгы мәләкләрин мүдафиәси алтында олдуғундан бир даһа јалан динин әсарәтинә дүшәҹәјиндән горхмур (Зәб. 34:7). Әмин ола биләрик ки, Јеһованын хидмәтчиләри бундан сонра да руһани ҹәһәтдән чичәкләнәҹәк. Зәкәријјәнин вәһји ҝөстәрир ки, биз бу ики дағын көлҝәси алтында там тәһлүкәсизликдәјик.

11. Нәјә ҝөрә Аллаһын халгы ону гаршыда ҝөзләјән һүҹумдан горхмамалыдыр?

¹¹ Чох тезликлә Шејтан дүнјасынын сијаси гүввәләри әлбир олуб Аллаһын халгыны мәһв етмәјә ҹәһд едәҹәкләр (Һизг. 38:2, 10—12; Дән. 11:40, 44, 45; Вәһј 19:19). Һизгијалын пејғәмбәрлијиндә бу гүввәләр «өлкәни бүрүјән булудлар»а бәнзәдилир. Онлар атлара сүвар олуб бөјүк гәзәблә үстүмүзә ҝәлирләр (Һизг. 38:15, 16) *. Бәс биз онлардан горхмалыјыг? Гәтијјән! Чүнки мәләкләр ордусу бизимләдир. Бөјүк мүсибәтин һәлледиҹи мәгамында ордулар Аллаһы Јеһованын мәләкләри Аллаһын халгыны горумаг вә Онун һакимијјәтинә гаршы чыханлары мәһв етмәк үчүн һүҹума кечәҹәкләр (2 Салон. 1:7, 8). О ҝүн мөһтәшәм бир ҝүн олаҹаг! Бәс Аллаһын сәмави ордусунун башында ким дураҹаг?

12, 13. а) Зәкәријјәјә нә етмәк бујрулур? б) «Пөһрә» адлы адамын Иса Мәсиһин тимсалы олдуғуну нәјин әсасында демәк олар?

¹² Аллаһдан назил олан сәккизинҹи вәһјдәки ҝөрүнтүләри јалныз Зәкәријјә ҝөрмүшдү. Инди о, мәбәди тикәнләрә ҹәсарәт вермәк үчүн һамынын ҝөзү габағында Аллаһын бир бујруғуну јеринә јетирмәлидир. (Зәкәријјә 6:9—12 ајәләрини охујун.) Јеһова Зәкәријјәјә бујурур ки, Бабилдән тәзәликҹә ҝәлән Һәлдај, Тубјаһ вә Јадајдан гызылла ҝүмүш ҝөтүрүб таҹ дүзәлтсин (Зәк. 6:11). Ҝөрәсән, таҹ кимин башына гојулаҹаг? Јәгин Јәһуда гәбиләсиндән олуб, Давудун нәслиндән ҝәлән вали Зәрубабилин. Амма будур, пејғәмбәр таҹы баш каһин Јушәнин башына гојур. Чох ҝүман ки, ҹамаат буну ҝөрәндә мәәттәл галыр.

¹³ Ҝөрәсән, баш каһин олан Јушә инди падшаһмы олаҹаг? Хејр, Јушә Давудун сүлаләсиндән олмадығына ҝөрә падшаһ ола билмәзди. Онун башына таҹын гојулмасы ҝәләҹәкдә әбәди падшаһ вә каһин олаҹаг шәхсә ишарә едән бир пејғәмбәрлик иди. Һәм баш каһин, һәм дә падшаһ олаҹаг бу шәхс Пөһрә адланыр. Мүгәддәс Китаб ајдын ҝөстәрир ки, «Пөһрә» Иса Мәсиһдир (Әшј. 11:1; Мәт. 2:23, һаш.).

14. Иса Мәсиһ падшаһ вә баш каһин кими һансы иши ҝөрүр?

¹⁴ Падшаһ вә баш каһин олан Иса Мәсиһ Аллаһын сәмави ордусунун башчысыдыр. О, Шејтан дүнјасында јашајан Аллаһын халгынын тәһлүкәсизлијини тәмин едир (Әрм. 23:5, 6). Јахын ҝәләҹәкдә Мәсиһ Аллаһын халгыны мүдафиә етмәк, Онун һакимијјәтини јер үзүндә бәргәрар етмәк үчүн өз ордусу илә Шејтан дүнјасына гаршы вурушаҹаг (Вәһј 17:12—14; 19:11, 14, 15). Амма бундан өнҹә Пөһрә ваҹиб бир иши тамамламалыдыр.

15, 16. а) Бу ҝүн һансы «тәмир-бәрпа» ишләри апарылыр вә ким тәрәфиндән? б) Мәсиһин миниллик һакимијјәтинин сонунда һансы нәтиҹә әлдә олунаҹаг?

¹⁵ Мәсиһә падшаһ вә баш каһин вәзифәсиндән әлавә, Аллаһын мәбәдини тикмәк иши дә һәвалә едилиб. (Зәкәријјә 6:13 ајәсини охујун.) Мәбәди тикмәк ишинә 1919-ҹу илдә Аллаһа ибадәт едәнләри Бөјүк Бабилдән азад етмәк вә мәсиһи јығынҹағыны бәрпа етмәк иши дахил иди. Иса Мәсиһ һәмчинин «садиг вә ағыллы нөкәр» тәјин едиб ки, бөјүк руһани мәбәдин јерүзүндәки һәјәтинин ишләринә рәһбәрлик етсин (Мәт. 24:45). Бундан әлавә, падшаһымыз Аллаһын халгыны, онун ибадәтини сафлашдырыб халисләшдирмәклә мәшғулдур (Мәл. 3:1—3).

¹⁶ Мәсиһ вә онун 144 000 падшаһ вә каһин шәрики миниллик һакимијјәт заманы инсанлары камиллијә јетишдирәҹәк. Онда јер јалныз Јеһованын салеһ бәндәләринин мәскәни олаҹаг. Бәли, халис ибадәт там бәрпа олунаҹаг!

17. Јеһова јәһудиләри нәјә әмин етди вә Онун исмарыҹынын бизә һансы аидијјәти вар?

¹⁷ Аллаһын Зәкәријјә васитәсилә ҝөндәрдији хәбәр онун мүасирләринә неҹә тәсир етмишди? Јеһова халгына зәманәт верди ки, ишләринин кешијиндә дураҹаг. Мәбәдин тикиләҹәји барәдә верилән сөз шүбһәсиз ки, руһдан дүшмүш халгын үрәјинә су сәпмишди. Бәс о бојда иши ҝөрмәк үчүн ҝөрәсән кифајәт гәдәр ишчи һарадан тапылаҹаг? Зәкәријјәнин нөвбәти сөзләри онларда һеч бир нараһатлыг вә шүбһә јери гојмур. Јеһова билдирир ки, Һәлдај, Тубјаһ вә Јадај кими садиг инсанлардан башга, диҝәр инсанлар да «ҝәлиб Јеһованын мәбәдинин  тикинтисиндә ишләјәҹәк». (Зәкәријјә 6:15 ајәсини охујун.) Јеһованын дәстәјиндән хатирҹәм олан халг гадағаја бахмајараг, голларыны чырмалајыб мәбәдин тикинтисини бәрпа едир. Јеһова да, өз нөвбәсиндә, «дағ» бојда манеәни — иншаата гојулан гадағаны арадан галдырыр вә беләҹә, мәбәдин тикинтиси е. ә. 515-ҹи илдә тамамланыр (Үзр. 6:22; Зәк. 4:6, 7). Јеһованын сөзләри тәкҹә о дөврә аид дејил, онлар бизим дөврүмүз үчүн дә бөјүк мәна дашыјыр.

18. Зәкәријјә 6:15 ајәси бизим дөврүмүздә неҹә һәјата кечир?

¹⁸ Бу ҝүн милјонларла инсан Јеһованын ибадәтини дәстәкләјир вә руһани мәбәдин фәалијјәти үчүн «сәрвәтләриндән» төһфә верир. Бу сәрвәтә вахт, ҝүҹ, мадди вәсаит дахилдир (Мәс. 3:9). Јеһованын ҝөрдүјүмүз ишләри гијмәтләндирдијинә неҹә әмин ола биләрик? Унутмајын ки, Һәлдај, Тубјаһ вә Јадај таҹы дүзәлтмәси үчүн Зәкәријјәјә бәхшишләр вермишди. Бу таҹ һагг ибадәт үчүн вердикләри төһфәләрин «хатирәси» иди (Зәк. 6:14). Ејнилә, бизим дә Јеһованын адына ҝөстәрдијиниз мәһәббәт, чәкдијиниз зәһмәт һеч вахт унудулмајаҹаг, әбәдијјән Јеһованын һафизәсиндә галаҹаг (Ибр. 6:10).

19. Зәкәријјәјә назил олан вәһјләр бизи нәјә тәшвиг етмәлидир?

¹⁹ Иса Мәсиһ тахта чыхандан бәри һагг ибадәтин бәрпасы үчүн ҝөрүлән ишләр Јеһованын хејир-дуасыны вә Мәсиһин идарәчилијини ачыг-ајдын ҝөстәрир. Јеһованын тәшкилаты мөһкәм, сабит вә сарсылмаздыр. Бу тәшкилат әбәди галаҹаг. Јеһованын һагг ибадәтлә бағлы вердији вәдләрин һамысы јеринә јетәҹәк. Ҝәлин Аллаһымыз Јеһованын сөзүнә гулаг асаг вә Онун халгы арасында олмаг имканыны гијмәтләндирәк. Онда падшаһ вә баш каһин Иса Мәсиһин вә мәләкләрин мүдафиәсинә сығына биләрик. Һагг ибадәт јолунда дәстәјинизи һеч вахт әсирҝәмәјин. О заман ордулар Аллаһы Јеһова бу дөврүн ахырына кими вә әбәдијјәт боју сизи Өз пәнаһында сахлајаҹаг!