1. Аллаһын халгы арасындакы мәһәббәт нәдән ҝөрүнүр?

БҮТҮН дүнјада бир аиләнин үзвү олан Аллаһын халгыны мәһәббәт телләри бирләшдирир (1 Јәһ. 4:16, 21). Онлар диндашлары уғрунда бәзән бөјүк фәдакарлыглар етсәләр дә, мәһәббәтләри әсасән чохсајлы хырда әмәлләриндә әкс олунур. Мәсәлән, бу, һансыса хејирхаһ әмәл, јахуд дејилән хош сөз ола биләр. Инсанларла мүлајим, анлајышла даврананда биз «Аллаһын севимли өвладлары кими Она» бәнзәјирик (Ефес. 5:1).

2. Иса Мәсиһ Јеһованын мәһәббәтини неҹә әкс етдирирди?

² Иса Мәсиһ Јеһованы дәгигликлә тәглид едирди. О демишди: «Еј бүтүн зәһмәткешләр вә јүкү ағыр оланлар, јаныма ҝәлин, мән сизә тәравәт верәҹәјәм... чүнки мән һәлим вә гәлбән тәвазөкарам» (Мәт. 11:28, 29). Иса Мәсиһдән өрнәк алыб «фағыра нәзәр салан»да сәмави Атамызын рәғбәтини газаныр вә хошбәхтлик дујуруг (Зәб. 41:1). Бу мәгаләдә аилә үзвләримизә, диндашларымыза вә тәблиғ етдијимиз инсанлара анлајыш ҝөстәрмәјин јолларыны арашдыраҹағыг.

3. Мәсиһи әр јолдашына гаршы неҹә дүшүнҹәли вә анлајышлы даврана биләр? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

³ Аилә үзвләринә гајғы ҝөстәрмәк, онларын һиссләрини нәзәрә алмаг мәсулијјәти илк нөвбәдә әрләрин үзәринә дүшүр (Ефес. 5:25; 6:4). Мүгәддәс Китаб әрләри арвадлары илә «анлајышла» давранмаға сәсләјир (1 Бут. 3:7). Јолдашына гаршы анлајышлы олан әр баша дүшүр ки, арвады ону тамамлајан бир көмәкчи олдуғундан ондан бир чох саһәләрдә фәргләнир, амма ондан ашағы сәвијјәдә дејил (Јар. 2:18). Буна ҝөрә дә о, јолдашынын һиссләринә һөрмәтлә јанашыр, онунла ләјагәтлә давраныр. Канадада јашајан бир гадын әри барәдә дејир: «О, һеч вахт мәним һиссләримә биҝанә јанашмајыб вә “бу һиссләрин јерсиздир” демәјиб. Јолдашым динләмәји јахшы баҹарыр. Һансыса мәсәләјә бахыш тәрзими дәјишмәјә көмәк едәндә буну нәзакәтлә едир».

4. Арвадынын һиссләрини нәзәрә алан әрин башга гадынларла мүнасибәти неҹә олмалыдыр?

⁴ Дүшүнҹәли әр һәмчинин башга гадынлара гаршы мүнасибәтиндә јолдашынын һиссләрини нәзәрә алыр. О, һеч вахт флирт етмир, јерсиз мараг вә сәмимијјәт ҝөстәрмир; сосиал шәбәкәләрдән вә интернетдән истифадә заманы да бунун ваҹиблијини баша дүшүр (Әјј. 31:1). Бәли, о, арвадына садиг галыр. Ону бу ҹүр давранмаға тәшвиг едән арвадына олан севҝиси, еләҹә дә Аллаһа мәһәббәт вә пислијә дујдуғу нифрәт һиссидир. (Зәбур 19:14; 97:10 ајәләрини охујун.)

5. Гадын әринә неҹә анлајыш ҝөстәрә биләр?

⁵ Әр өз башчысындан, Иса Мәсиһдән өрнәк аланда арвадынын она «дәрин һөрмәт» бәсләмәси даһа асан олур (Ефес. 5:22—25, 33). Бәзән әр теократик ишләрә әлавә вахт ајырмалы олур вә ја һансыса проблемләрин һәлли барәдә дүшүнүр. Әринә һөрмәт бәсләјән гадын белә вәзијјәтләрдә она анлајышла јанашыр. Бөјүк Британијадан олан бир гардаш дејир: «Бәзән һәјат јолдашым әһвалымдан һисс едир ки, мәни нараһат едән нәсә вар. Әҝәр бу, онунла бөлүшә биләҹәјим мәсәләдирсә, Мәсәлләр 20:5 ајәсинә ујғун давраныр, һәтта лазым ҝәләрсә, дүшүнҹәләрими чәкиб чыхармаг үчүн мүнасиб вахты ҝөзләјир».

6. Ушагларын анлајышлы олмасы үчүн һәр биримиз нә едә биләрик вә бунун ушаглара һансы фајдасы вар?

⁶ Әр-арвад бир-биринә анлајышла јанашанда өвладларына ҝөзәл нүмунә гојур. Ушагларына нәзакәтли, диггәтҹил олмағы өјрәтмәк валидејнләрин үзәринә дүшән мәсулијјәтдир. Мәсәлән, валидејнләр ушагларына баша салмалыдыр ки, ибадәт евиндә гачмасынлар, гонаглыгда сүфрәјә бөјүкләрдән әввәл әл узатмасынлар. Тәбии ки, јығынҹағын бүтүн үзвләри валидејнләрә дајаг ола биләр. Мәсәлән, һансыса ушаг нәзакәт ҝөстәрәрәк бизим үчүн гапыны ачанда ону тәрифләмәлијик. Бу, ушаға јахшы тәсир едәҹәк вә о, вермәјин алмагдан «даһа чох хошбәхтлик» ҝәтирдијини өјрәнәҹәк (Һәв. 20:35).

7. Иса Мәсиһ кар адама неҹә анлајыш ҝөстәрди вә онун нүмунәсиндән нә өјрәнирик?

⁷ Бир дәфә Иса Мәсиһ Декапол бөлҝәсиндә оланда инсанлар «онун јанына бир кар вә пәлтәк адам ҝәтирдиләр» (Марк 7:31—35). Иса ону ҹамаатын арасында јох, кәнара чәкиб сағалтды. Ҝөрүнүр, һәмин инсан кар олдуғундан ҹамаатын арасында сыхылырды. Ола билсин, Мәсиһ буну һисс етдији үчүн ону тәкликдә сағалтмышды. Дүздүр, бу ҝүн биз мөҹүзә ҝөстәрә билмирик. Амма диндашларымыза гаршы диггәтҹил олуб, онларын һиссләрини вә еһтијаҹларыны нәзәрә алмаг һәр биримизин әлиндән ҝәлир вә биз белә дә етмәлијик. Һәвари Булус јазыр: «Ҝәлин бир-биримизә гаршы диггәтли олуб  бир-биримизи мәһәббәтә вә јахшы ишләрә тәшвиг едәк» (Ибр. 10:24). Мәсиһ кар инсанын һансы һиссләри кечирдијини анлајараг онунла нәвазишлә давранмышды. Ҝәлин биз дә она бәнзәјәк!

8, 9. Јашлылара вә әлилләрә неҹә анлајыш ҝөстәрә биләрик? Нүмунә чәкин.

⁸ Јашлылара вә әлилләрә анлајыш ҝөстәрәк. Мәсиһи јығынҹағыны фәргләндирән ҹәһәт баҹы-гардашларын хидмәтдә әлдә етдикләри наилијјәтләр јох, бир-биринә бәсләдикләри мәһәббәтдир (Јәһ. 13:34, 35). Бу мәһәббәт бизи тәшвиг едир ки, јығынҹағымыздакы јашлылара вә шикәст баҹы-гардашлара ибадәт ҝөрүшләринә ҝетмәјә, хош хәбәри тәблиғ етмәјә көмәк етмәк үчүн әлимиздән ҝәләни едәк. Һәтта бу, бизә мүәјјән нараһатчылыглар јаратса вә ја онлар чох едә билмәсәләр дә (Мәт. 13:23). Әлил арабасына мәһкум Мајкл адлы гардашымыз аиләсинин вә тәблиғ групундакы баҹы-гардашларын әмәјини чох гијмәтләндирир. О дејир: «Онларын көмәји сајәсиндә әксәр ҝөрүшләрдә, һәмчинин тәблиғ хидмәтиндә мүнтәзәм олараг иштирак едә билирәм. Иҹтимаи шаһидлик ән чох севдијим хидмәт нөвүдүр».

⁹ Бир чох Бејтелләрдә јашлы вә әлил бејтеллиләр вар. Гајғыкеш нәзарәтчиләр бу сәдагәтли баҹы-гардашларын мәктуб јазмалары, телефонла шаһидлик верә билмәләри үчүн мүәјјән тәдбирләр ҝөрүр. Уҹгар әразиләрдә јашајан инсанлара мәктуб јазан 86 јашлы Билл гардаш дејир: «Мәктуб јазмаг ишиндә иштирак етмәк имканыны чох гијмәтләндиририк». Тәхминән 90 јашлы Ненси баҹы дејир: «Мәнимчүн мәктуб јазмаг садәҹә зәрф долдурмаг демәк дејил. Бу, саһә хидмәтидир. Инсанлар һәгигәти билмәлидир!» 1921-ҹи илдә анадан олмуш Етел адлы баҹымыз дејир: «Ағрысыз бир ҝүнүм јохдур. Елә ҝүнләр олур ки, палтарымы белә ҝејинмәјә тагәтим олмур». Буна бахмајараг, баҹымыз телефонла шаһидлик верир вә һәтта бир нечә нәфәрлә тәкрар сөһбәт едир. 85 јашлы Барбара баҹымыз бөлүшүр: «Сәһһәтим зәиф олдуғундан мүнтәзәм олараг саһә хидмәтиндә иштирак етмәк мәним үчүн чох чәтиндир. Лакин телефон васитәсилә инсанлара тәблиғ едә билирәм. Шүкр Јеһоваја!» Бир илдән аз вахт әрзиндә бу дәјәрли јашлы баҹы-гардашларымыз тәблиғә 1228 саат сәрф едиб, 6265 мәктуб јазыб, 2000 дән чох телефон тәблиғи едиб вә 6315 нәшр пајлајыблар. Сөзсүз ки, онларын зәһмәти Јеһованы фәрәһләндирир! (Мәс. 27:11).

10. Баҹы-гардашларымыза ибадәт ҝөрүшләриндән там фајдаланмалары үчүн неҹә көмәк едә биләрик?

¹⁰ Ибадәт ҝөрүшләриндә анлајыш ҝөстәрин. Ибадәт ҝөрүшләриндән там фајда әлдә етмәләри үчүн баҹы-гардашларымыза анлајыш ҝөстәрмәлијик. Буну неҹә едә биләрик? Бунун бир јолу онларын диггәтини јајындырмамаг үчүн ибадәт ҝөрүшүнә вахтында ҝәлмәкдир. Әлбәттә, бәзән елә олур ки, биздән асылы олмајан сәбәбләрә ҝөрә ҝеҹикирик. Лакин әҝәр бу, вәрдиш һалыны алыбса, бунун диндашларымыза неҹә тәсир етдији барәдә дүшүнмәлијик. Онларын һиссләринә һөрмәтлә јанашдығымызы ҝөстәрмәк үчүн нә едә биләрик? Ҝәлин унутмајаг ки, бизи јығынҹаға дәвәт едән Јеһова Аллаһ вә Иса Мәсиһдир (Мәт. 18:20). Вахтында ҝәлмәклә онлара һөрмәт гојдуғумузу ҝөстәририк!

11. Нә үчүн ибадәт ҝөрүшләриндә чыхыш едәнләр 1 Коринфлиләрә 14:40 ајәсиндәки ҝөстәришә риајәт етмәлидир?

¹¹ Диндашларымыза гаршы анлајыш ҝөстәрмәк һәмчинин «гој һәр шеј әдәб-әрканла вә низамла олсун» ҝөстәришинә әмәл етмәк демәкдир (1 Кор. 14:40). Јығынҹагда чыхыш едәнләр бәндләрини онлара ајрылмыш вахтда битирмәклә бу низамы горумуш олурлар. Бунунла онлар тәкҹә нөвбәти натигә јох, һәм дә бүтүн јығынҹаг үзвләринә һөрмәт ҝөстәрмиш олурлар. Бәзи баҹы-гардашларымыз  ибадәт евиндән чох узагда јашајыр. Диҝәрләри иҹтимаи нәглијјата вахтында чатмалыдыр, бир башгаларыны исә евдә иманда олмајан һәјат јолдашлары ҝөзләјир. Одур ки, јығынҹағын ҝеҹ гуртармасынын онлара неҹә тәсир етдијини нәзәрә алмалыјыг.

12. Нә үчүн ағсаггалларымыз бөјүк еһтирам вә мәһәббәтимизә лајигдирләр? (« Рәһбәрлик едәнләрә еһтирам бәсләјин» адлы чәрчивәјә бахын.)

¹² Ағсаггаллар јығынҹагда чохлу ишләр ҝөрүр, хидмәтдә фәал иштирак едирләр. Сөзсүз ки, онлар һөрмәтә вә мәһәббәтә лајигдирләр. (1 Салоникилиләрә 5:12, 13 ајәләрини охујун.) Шүбһәсиз, һәр биримиз онларын зәһмәтини гијмәтләндиририк. Буну ҝөстәрмәјин ән јахшы үсулу ағсаггаллара итаәт етмәк вә онлара дәстәк олмагдыр. «Ахы онлар һесабат верәҹәк адамлар кими ҝеҹә-ҝүндүз сизин гејдинизә галырлар» (Ибр. 13:7, 17).

13. Иса Мәсиһин инсанлара гаршы мүнасибәтиндән нә өјрәнирик?

¹³ Әшија пејғәмбәр Иса Мәсиһ һаггында демишди: «Әзилмиш гамышы сындырмајаҹаг, көзәрән пилтәни сөндүрмәјәҹәк» (Әшј. 42:3). Мәсиһ инсанлара дујдуғу мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк онларын һалына јанырды. О, мәҹази мәнада «әзилмиш гамыш», «көзәрән плитә» кими олан зәиф, руһдан дүшмүш инсанларын кечирдији һиссләри анлајырды. Буна ҝөрә дә онлара анлајыш, шәфгәт вә сәбир ҝөстәрирди. Һәтта ушаглар да онун јанына гачырдылар (Марк 10:14). Доғрудур, биз Иса Мәсиһин бәсирәтинә вә өјрәтмәк габилијјәтинә саһиб дејилик. Амма јашадығымыз әразидәки инсанлара анлајыш ҝөстәрә биләрик вә буну  етмәлијик дә. Бура онларла неҹә, нә заман вә нә гәдәр сөһбәт етмәјимиз дахилдир.

14. Нә үчүн инсанларла сөһбәт етмәк тәрзимизә фикир вермәлијик?

¹⁴ Инсанларла неҹә сөһбәт етмәлијик? Бу ҝүн милјонларла инсан надүрүст вә гәддар бизнесменләрин, сијасәтчиләрин вә дин хадимләринин уҹбатындан «чобансыз гојунлар кими јазыг вә дағыныг» вәзијјәтдәдир (Мәт. 9:36). Буна ҝөрә дә онлар һеч кәсә етибар етмирләр вә һеч бир үмидләри јохдур. Одур ки, дедијимиз сөзләрдән вә сәсимизин тонундан онлара гаршы лагејд олмадығымыз, онлары дүшүндүјүмүз ҝөрүнмәлидир. Һәгигәтән дә, чохлары Мүгәддәс Китабы нә гәдәр јахшы билдијимизә ҝөрә јох, онлара гаршы сәмими мүнасибәтимизә, ҝөстәрдијимиз диггәтә ҝөрә хош хәбәрә мараг ҝөстәрир.

15. Тәблиғ етдијимиз инсанлара һансы јолларла анлајыш ҝөстәрә биләрик?

¹⁵ Тәблиғ етдијимиз инсанлара анлајыш ҝөстәрмәјин чохлу јоллары вар. Мисал үчүн, суаллар вермәк јахшы тәлим үсулудур. Инсанларын фикрини сорушан заман һөрмәтҹил вә нәзакәтли олмалыјыг. Мәсәлән, бир өнҹүл гардашын тәблиғ етдији әразидә инсанларын әксәријјәти утанҹагдыр вә о гәдәр дә үнсијјәтҹил дејилләр. Буна ҝөрә дә гардашымыз чалышыр ки, онлара ҹавабларыны билмәдикләри суаллар вермәсин. О, «Аллаһын адыны билирсиниз?» вә ја «Аллаһын Падшаһлығы нәдир?» кими суалларын әвәзинә белә дејир: «Мән Мүгәддәс Китабдан Аллаһын тәк олан адыны өјрәнмишәм, сизә дә ҝөстәрмәк истәјәрдим». Дүздүр, мәдәнијјәтләр вә инсанлар фәргли олдуғуна ҝөрә, ола билсин, бу үсул бүтүн әразиләрдә ишә јарамасын. Лакин бир шеји јадда сахламалыјыг ки, тәблиғ етдијимиз инсанларла һәмишә анлајышла вә һөрмәтҹил давранмалыјыг. Бунун үчүн онларын дүшүнҹә тәрзинә јахшы бәләд олмаг лазымдыр.

16, 17. Инсанлары дүшүндүјүмүз а) онлара ҝүнүн һансы вахтында баш чәкдијимиздән, б) сөһбәтә нә гәдәр вахт ајырдығымыздан неҹә ҝөрүнәҹәк?

¹⁶ Инсанлары ҝүнүн һансы вахтында зијарәт етмәлијик? Ев-ев тәблиғ едән заман бизләр дәвәтсиз гонаг һесаб олунуруг. Одур ки, ев саһибинин бизи динләјә биләҹәји вахтда ҝетмәјимиз олдугҹа ваҹибдир (Мәт. 7:12). Мисал үчүн, ола билсин, сизин јашадығыныз әразидә инсанлар һәфтәсонлары чох јатмағы хошлајыр. Әҝәр еләдирсә, тәблиғә иҹтимаи шаһидликдән, јахуд да һәмин вахт ојаг олдуғуну билдијиниз шәхсләри тәкрар зијарәт етмәкдән башламаг олар.

¹⁷ Инсанларла нә гәдәр сөһбәт етмәлијик? Бу ҝүн әксәријјәт чох мәшғулдур, одур ки, зијарәтимиз гыса олса, даһа јахшы олар, әләлхүсус илк дәфәләрдә. Узун-узады данышмаг јеринә, сөһбәти тез баша чатдырмаг даһа мүнасибдир (1 Кор. 9:20—23). Инсанлар ҝөрәндә ки, онларын мәшғул олдугларыны нәзәрә алырыг, нөвбәти дәфә онлары зијарәт едән заман бизи динләмәјә даһа мејилли олурлар. Аллаһын руһунун бәхш етдији хүсусијјәтләри тәзаһүр етдирән заман Онун «әмәкдашлары» олуруг. Бәлкә, Јеһова елә бизим васитәмизлә кимисә һәгигәт јолуна ҹәлб етмәк истәјир?! (1 Кор. 3:6, 7, 9).

18. Инсанлара анлајыш ҝөстәрмәклә һансы немәтләри алаҹағымыза үмид едә биләрик?

¹⁸ Беләликлә, ҝәлин аилә үзвләримизә, баҹы-гардашларымыза вә хидмәтдә гаршылашдығымыз инсанлара гаршы анлајышлы давранмаг үчүн әлимиздән ҝәләни әсирҝәмәјәк. Бу, бизә һәм инди, һәм дә ҝәләҹәкдә бол-бол немәтләр бәхш едәҹәк. Зәбур 41:1, 2 ајәләриндә дејилир: «Фағыра нәзәр салан бәхтијардыр, дар ҝүнүндә Јеһова ону гуртарар... Бәхтәвәр дејәрләр ҹаһанда она!»