«Индики нәслин гаршысында елм, технолоҝија вә игтисадијјат саһәсиндә мисли-ҝөрүнмәмиш имканлар ачылыб... Бунунла белә, дүнјаны [сијаси, игтисади вә еколожи ҹәһәтдән] учурума јуварлајан да мәһз елә бу нәсилдир» («Глобал Рискләр һесабаты — 2018», «Дүнја Игтисади Форуму»).

НӘЈӘ ҜӨРӘ БИР ЧОХ ЗИЈАЛЫ ИНСАНЛАР БӘШӘРИЈЈӘТИН ВӘ ЈЕР КҮРӘСИНИН ҜӘЛӘҸӘЈИНӘ ҜӨРӘ НАРАҺАТДЫР? ҜӘЛИН ҮЗЛӘШДИЈИМИЗ ПРОБЛЕМЛӘРИН БИР НЕЧӘСИНӘ НӘЗӘР САЛАГ.

• КИБЕРҸИНАЈӘТ: Бир гәзетдә интернет һаггында белә дејилир: «Интернет ҝет-ҝедә даһа да тәһлүкәли бир мәкана чеврилир. Ора педофилләр, хулиганлар, троллар вә һакерләрин јувасыдыр. Шәхси мәлуматларын оғурланмасы дүнјада ән ҝениш јајылан ҹинајәтләрдәндир... Интернет инсан хисләтинин ән мәнфур ҹәһәтләриндән бирини, гәддарлығы нүмајиш етдирмәк үчүн сон дәрәҹә әлверишли шәраит тәгдим едир» («The Australian»).

• ИГТИСАДИ БӘРАБӘРСИЗЛИК: Бу јахынларда Оксфам Бејнәлхалг һесабатында дејилирди ки, дүнјанын ән варлы сәккиз адамынын сәрвәти дүнја әһалисинин јарысынын үмуми сәрвәти гәдәрдир. Һәмин һесабатда һәмчинин гејд олунурду: «Игтисади систем елә гурулуб ки, ҹәмијјәтин ән јохсул үзвләри (әксәријјәти гадынлар тәшкил едир) һесабына сәрвәт зәнҝин, елит тәбәгәнин әлиндә ҹәмләнир». Бәзиләри горхур ки, ҝетдикҹә артан бәрабәрсизлик иҹтимаи иғтишашлара тәкан верә биләр.

• МҮНАГИШӘЛӘР ВӘ ТӘГИБЛӘР: Бирләшмиш Милләтләр Тәшкилатынын Гачгынлар үзрә Аҝентлијинин 2018-ҹи ил үчүн олан һесабатында дејилир: «Һал-һазырда гачгынларын сајы ән јүксәк һәддә чатыб». 68 милјондан чох инсан, әсас етибарилә, мүнагишә вә тәгибләр уҹбатындан ев-ешијиндән дидәрҝин дүшүб. Һәмин һесабатда гејд олунур: «Һәр ики санијәдә тәхминән бир нәфәр мәҹбури шәкилдә өз јериндән говулур».

• ӘТРАФ МҮҺИТИН КОРЛАНМАСЫ: 2018-ҹи ил үчүн Глобал Рискләр һесабатында дејилир: «Биомүхтәлифлик күтләви сүрәтдә јох олмаг үзрәдир... Һаванын, сујун чиркләнмәси ҝетдикҹә инсан сағламлығы үчүн даһа бөјүк тәһлүкә јарадыр». Һәмчинин бәзи өлкәләрдә һәшәратларын сајы сүрәтлә азалыр. Биткиләрин тозланмасында һәшәратлар бөјүк рол ојнадығындан алимләр «еколожи Армаҝеддон»ун олаҹағы барәдә һәјәҹан тәбили чалыр. Мәрҹан рифләринин вәзијјәти дә үрәкачан дејил. Алимләрин һесабламаларына ҝөрә сон 30 ил әрзиндә дүнјадакы мәрҹан рифләринин тәхминән јарысы мәһв олуб.

Бәс инсанлар тәһлүкәсиз бир дүнја јаратмаг үчүн мөвҹуд вәзијјәти дәјишмәјә гадирдир? Бәзиләринин фикринҹә, буну тәһсилин көмәји илә етмәк олар. Әҝәр бу беләдирсә, онда һансы тәһсил бу мәсәләдә көмәк едә биләр? Нөвбәти мәгаләләрдә бу суаллар мүзакирә олунаҹаг.