ИНСАНЛАР НӘ ДЕЈИР?

Бәзиләринин фикринҹә, ромалылар Иса Мәсиһи хачын — бир-биринә чарпаз бәркидилмиш ики тахта парчасы үзәриндә едам олунуб.

МҮГӘДДӘС КИТАБДА НӘ ДЕЈИЛИР?

Иса Мәсиһ дирәкдән асылараг өлдүрүлмүшдү (Һәвариләрин ишләри 5:30). Мүгәддәс Китабда Иса Мәсиһин едам едилдији аләти тәсвир едән сөзләр ики јох, бир дирәк мәнасыны верир. Јунанҹа стаурос сөзүнүн мәнасы «дирәкдир. Бу сөз хачын еквиваленти дејил» («Crucifixion in Antiquity»). Һәвариләрин ишләри 5:30 ајәсиндә истифадә олунан ксилон сөзү «ромалыларын едам ҹәзасы вердикләри шәхсләри үзәриндә мыхладыглары ади шагули сүтун вә ја дирәк» мәнасыны верир *.

Иса Мәсиһин едам едилдији үсула гәдим исраиллиләрә верилән ганунда да раст ҝәлмәк олар. Ганунда дејилирди: «Өлүмә лајиг ҝүнаһ ишләјән адам өлдүрүлүб дирәкдән асыларса, онун ҹәсәди ҝеҹәни дирәкдә галмамалыдыр. О, һәмин ҝүн басдырылмалыдыр, чүнки дирәкдән асылан адам Аллаһын ләнәтинә дүчар олуб» (Ганунун тәкрары 21:22, 23). Бу гануна истинад едәрәк һәвари Булус вурғуламышды ки, Иса Мәсиһ «өзү бизим әвәзимизә ләнәтли олду, чүнки јазылыб: “Дирәкдән [ксилон] асылан адам ләнәтә дүчар олуб”» (Галатијалылара 3:13). Беләҹә, һәвари ҝөстәрди ки, Иса Мәсиһ ади тахта дирәјин үзәриндә едам олунуб.

«Исаны дирәкдән асыб өлдүрдүләр» (Һәвариләрин ишләри 10:39).

МҮГӘДДӘС КИТАБДА НӘ ДЕЈИЛИР?

Мүгәддәс Китабын һеч бир јериндә јазылмајыб ки, Иса пејғәмбәрин илк давамчылары хача ситајиш едирдиләр. Хач һәмин дөврдә Рома аллаһларынын символу иди. Иса Мәсиһин өлүмүндән 300 ил сонра Рома императору Константин өз ордусунун рәмзи кими хачдан истифадә етди вә бундан сонра хач христиан килсәсинин символу сајылды.

Ҝөрүндүјү кими, хачдан бүтпәрәстләр өз аллаһларына ибадәтдә истифадә едирдиләр. Белә олан һалда, Иса Мәсиһин давамчылары өз ибадәтләриндә хачдан истифадә едәрдиләр? Әлбәттә ки, јох. Онлар јахшы билирдиләр ки, Аллаһ та гәдимдән нәјинсә сурәтинә ибадәт етмәји гадаған едиб вә онлар «бүтпәрәстликдән гачын» әмринә табе олмалыдырлар (Ганунун тәкрары 4:15—19; 1 Коринфлиләрә 10:14). Аллаһ ҝөзәҝөрүнмәз варлыгдыр. Буна ҝөрә дә Иса Мәсиһин илк давамчылары Аллаһа јахынлашмаг үчүн әшјалардан вә рәмзләрдән истифадә етмирдиләр. Онлар Аллаһа руһа ујғун ибадәт едирдиләр, јәни Аллаһын мүгәддәс руһунун рәһбәрлијинә табе олурдулар, һәмчинин «һәгигәтә ујғун» ибадәт едирдиләр, јәни ибадәтләри Мүгәддәс Китабда јазылмыш Аллаһын ирадәсинә мүвафиг иди (Јәһја 4:24).

«[Аллаһа] дүзҝүн ибадәт едәнләр руһа вә һәгигәтә ујғун ибадәт едәҹәкләр» (Јәһја 4:23).

ИНСАНЛАР НӘ ДЕЈИР?

«Бу тамамилә тәбии вә мәнтиглидир ки, хилас аләти хүсуси һөрмәтин вә еһтирамын символу олмалыдыр... Киминсә сурәтинә һөрмәт едирсәнсә, демәли, һәмин шәхсин өзүнә дә һөрмәт едирсән» («New Catholic Encyclopedia»).

МҮГӘДДӘС КИТАБДА НӘ ДЕЈИЛИР?

Биз Иса пејғәмбәрә борҹлујуг, чүнки мәһз онун өлүмү ҝүнаһларымызын бағышланмасыны, Аллаһа јахынлашмағымызы вә әбәди һәјаты алмағымызы мүмкүн едиб (Јәһја 3:16; Ибраниләрә 10:19—22). Анҹаг бу о демәк дејил ки, биз бу әнама ҝөрә миннәтдарлығымызы Иса Мәсиһи тәмсил едән һансыса рәмзи мүгәддәс тутмагла вә ја она иман етдијимизи садәҹә дилдә демәклә ҝөстәрмәлијик. Ахы иман «әмәлсиз өлүдүр» (Јагуб 2:17). Бәс биз Иса Мәсиһә иман етдијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик?

Мүгәддәс Китабда дејилир: «Бизә тәкан верән гүввә Мәсиһин мәһәббәтидир. Биз белә бир гәнаәтә ҝәлдик: һамы өлү вәзијјәтдә олдуғу үчүн бир нәфәр һамы үчүн өлдү. О, һамыдан өтрү өлдү ки, јашајанлар артыг өзләри үчүн дејил, онларын уғрунда өлүб дирилмиш кәс үчүн јашасынлар» (2 Коринфлиләрә 5:14, 15). Иса Мәсиһин һәр кәсин уғрунда атдығы бу аддым бизи тәшвиг етмәлидир ки, онун һәјат тәрзиндән өрнәк алаг. Бу, Иса Мәсиһә һөрмәт ҝөстәрмәјин ән ләјагәтли јолудур.

«[Аллаһын] ирадәси будур ки, [Иса Мәсиһи] гәбул едиб она иман едән һәр кәс әбәди һәјата говушсун» (Јәһја 6:40).