Инсанлар мүхтәлиф сәбәбләрә ҝөрә бир-биринә гәрәзли јанашыр. Буна миллијјәт, ирг, етник мәншә, дил, дин фәрги, һабелә инсанын һансы ҹинсә вә тәбәгәјә мәнсуб олмасы сәбәб олур. Бәзиләри јашына, тәһсилинә, физики гүсурларына, јахуд хариҹи ҝөрүнүшүнә ҝөрә башгалары һагда мәнфи фикир јүрүдүрләр. Бунунла белә, гәрәзли олдугларыны дүшүнмүрләр.

Бәс сиз гәрәз вирусуна јолухмамысыныз? Әксәријјәтимиз башгаларынын гәрәзли олдуғуну тез сезирик. Амма өзүмүздә гәрәзи ҝөрмәк чәтин олур. Әслиндә һәр биримиздә мүәјјән дәрәҹәдә гәрәз вар. Сосиолоҝија үзрә профессор Дејвид Вилјамсын сөзләринә әсасән, адәтән инсан һансыса груп адамлар барәдә мәнфи фикирдәдирсә, һәмин групдан киминләсә растлашанда «өзү дә фәргиндә олмадан онунла башга ҹүр рәфтар едир».

Мәсәлән, Балкан јарымадасында јашајан Јовича адлы бир киши бир етник група мүнасибәти барәдә белә дејир: «Мән фикирләширдим ки, бу халгын ичиндә бир нәфәр дә олсун јахшы адам јохдур. Амма өзүмү гәрәзли инсан һесаб етмирдим. Дүшүнүрдүм ки, бу реаллыгдыр».

Бир чох һөкумәтләр иргчилијә вә гәрәзин диҝәр формаларына гаршы ганунлар гәбул едирләр. Бунунла белә, гәрәз баш алыб ҝедир. Буна сәбәб одур ки, бу ганунлар јалныз инсанларын һәрәкәтләрини низамлајыр, онларын фикирләринә, һиссләринә тәсир етмәк игтидарында дејил. Бәс ҝөрәсән гәрәзлә мүбаризәдә галиб ҝәлмәк мүмкүндүр? Гәрәзин бир чарәси вар?