1. Һәвариләр кими, биз дә нәји билмәк истәјирик?

ИСАНЫН јер үзүндәки хидмәти баша чатмаг үзрә иди вә онун шаҝирдләри ҝәләҹәкдә башларына нә ҝәләҹәјини билмәк истәјирдиләр. Буна ҝөрә дә Исанын өлүмүндән бир нечә ҝүн әввәл һәвариләриндән дөрдү ондан сорушду: «Бунлар нә вахт баш верәҹәк? Сәнин иштиракынын вә дөврүн јекунунун әламәти нә олаҹаг?» (Мат. 24:3; Марк 13:3). Иса бу суаллары «Маттанын мүждәси»нин 24 вә 25-ҹи фәсилләриндә јазылан тәфсилатлы пејғәмбәрликлә ҹавабландырды. О, бу пејғәмбәрликдә баш верәҹәк бир чох ваҹиб һадисәләри вурғулады. Онун сөзләри бизим үчүн бөјүк әһәмијјәт кәсб едир, чүнки ҝәләҹәкдә нәләрин баш верәҹәји бизә дә олдугҹа мараглыдыр.

2. а) Илләр әрзиндә Аллаһын хидмәтчиләри нәји ајдын дәрк етмәјә чалышмышлар? б) Һансы үч суалы мүзакирә едәҹәјик?

² Јеһованын хидмәтчиләри илләр әрзиндә Исанын ахыр ҝүнләр һаггында дедији пејғәмбәрлији дуа едәрәк арашдырмышлар. Онлар Исанын сөзләринин нә вахт јеринә јетәҹәјини ајдын дәрк етмәјә чалышмышлар. Мүәјјән тәлимләри тәдриҹән неҹә даһа дәгиг баша дүшдүјүмүзү ҝөрмәк үчүн ҝәлин нөвбәти үч суалы арашдыраг. «Бөјүк мүсибәт» нә вахт башлајыр? Иса «гојунлары кечиләрдән» нә заман ајырыр? Иса нә вахт ҝәлир? (Мат. 24:21; 25:31—33).

3. Әввәлләр биз бөјүк мүсибәтин вахты барәдә нә фикирләширдик?

³ Узун илләр әрзиндә биз елә дүшүнүрдүк ки, бөјүк мүсибәт 1914-ҹү илдә Биринҹи Дүнја мүһарибәси илә башлајыб вә 1918-ҹи илдә мүһарибәнин баша чатмасы илә Јеһова о ҝүнләри гысалдыб ки, мәсһ олунмуш галығын хош хәбәри бүтүн милләтләрә тәблиғ етмәк имканы олсун (Мат. 24:21, 22). Тәблиғ иши битдикдән сонра исә Шејтанын системи мәһв едилмәли иди. Һәмчинин дүшүнүрдүк ки, бөјүк мүсибәт үч мәрһәләдән ибарәтдир: башламалы (1914—1918), ара верилмәли (1918-ҹи  илдән бәри) вә Һар-Маҝедонла јекунлашмалы иди.

4. Исанын ахыр ҝүнләр һагда пејғәмбәрлији илә бағлы нә ајдын олду?

⁴ Анҹаг Исанын ахыр ҝүнләрлә бағлы пејғәмбәрлијини узун илләр тәдгиг етдикдән сонра мүәјјәнләшдирдик ки, пејғәмбәрлијин мүәјјән һиссәси ики дәфә јеринә јетмәлидир (Мат. 24:4—22). Пејғәмбәрлик бу һиссәси илк дәфә ерамызын биринҹи әсриндә Јәһудејада јеринә јетиб, икинҹи дәфә исә бизим ҝүнләрдә дүнја мигјасында јеринә јетмәлидир. Буну баша дүшмәјимиз мүәјјән мәгамлара ајдынлыг ҝәтирди *.

5. а) 1914-ҹү илдән һансы чәтин дөвр башлајыб? б) Бу бәлалы дөвр биринҹи әсрин һансы дөврүнә мүвафиг ҝәлир?

⁵ Биз һәмчинин мүәјјәнләшдирдик ки, бөјүк мүсибәтин илкин мәрһәләси 1914-ҹү илдә башламајыб. Нәјә ҝөрә? Чүнки Мүгәддәс Китаб пејғәмбәрлији изаһ едир ки, бөјүк мүсибәт милләтләр арасында мүһарибә илә јох, јалан динә һүҹумла башлајаҹаг. Буна ҝөрә дә 1914-ҹү илдә башлајан һадисәләр бөјүк мүсибәтин јох, «бәлаларын башланғыҹыдыр» (Мат. 24:8). Бу бәлалар ерамызын 33-ҹү илиндән 66-ҹы илинә кими Јерусәлим вә Јәһудејада баш вермиш һадисәләрә мүвафиг ҝәлир.

6. Бөјүк мүсибәтин башламасына әламәт нә олаҹаг?

⁶ Бөјүк мүсибәтин башламасына әламәт нә олаҹаг? Иса демишди: «Даниел пејғәмбәрин дедији виранәлик ҝәтирән ијрәнҹ шејин мүгәддәс јердә дурдуғуну ҝөрәндә (охујан дәрк етсин) гој Јәһудејада оланлар дағлара гачсын» (Мат. 24:15, 16). «Ијрәнҹ шејин мүгәддәс јердә [дурдуғу]» һагда пејғәмбәрлик ерамызын 66-ҹы илиндә Рома ордусу (ијрәнҹ шеј) Јерусәлимә вә мәбәдә (јәһудиләрин ҝөзүндә мүгәддәс јер) һүҹум едәндә илк дәфә јеринә јетди. Бу пејғәмбәрлијин ҝениш мигјасда јеринә јетмәси Бирләшмиш Милләтләр Тәшкилатынын (мүасир  дөврдә ијрәнҹ шеј) Христиан дүнјасына (христианларын ҝөзүндә мүгәддәс) вә Бөјүк Бабилин галан һиссәсинә һүҹуму илә башлајаҹаг. Һәмин һүҹум Вәһј 17:16—18 ајәләриндә дә тәсвир олунур. Бу һадисә бөјүк мүсибәтин башланғыҹы олаҹаг.

7. а) Биринҹи әсрдә мәсһ олунмушлар ҹанларыны неҹә хилас етдиләр? б) Биз ҝәләҹәкдә нәјин баш верәҹәјини ҝөзләјә биләрик?

⁷ Иса һәмчинин пејғәмбәрлик етмишди ки, «о ҝүнләр гысалдылаҹаг». Илк дәфә бу, ерамызын 66-ҹы илиндә Рома ордусунун өз һүҹумуну дајандырдығы вахт јеринә јетди. Һәмин вахт Јерусәлимдәки вә Јәһудејадакы мәсһ олунмуш мәсиһчиләр ҹанларыны хилас етмәк үчүн гачдылар. (Матта 24:22 ајәсини оху; Мал. 3:17.) Беләликлә, биз бөјүк мүсибәтдә нәјин баш верәҹәјини ҝөзләјә биләрик? Јеһова Бирләшмиш Милләтләр Тәшкилатынын јалан динә һүҹумуну гысалдаҹаг вә һәгиги динин јалан динлә бирҝә мәһв едилмәсинә јол вермәјәҹәк. Бу, Аллаһын халгынын хилас едиләҹәјинә зәманәт олаҹаг.

8. а) Бөјүк мүсибәтин илкин мәрһәләсиндән сонра нәләр баш верәҹәк? б) 144 000-ин сонунҹу үзвләри сәмави мүкафатларыны, чох еһтимал ки, нә заман алаҹаглар? (Гејдә бах.)

 ⁸ Бөјүк мүсибәтин илкин мәрһәләсиндән сонра нә баш вермәлидир? Исанын сөзләри ҝөстәрир ки, һәмин вахтдан Һар-Маҝедонун башламасына гәдәр мүәјјән бир вахт олаҹаг. Бу вахт әрзиндә һансы һадисәләр баш верәҹәк? Језекел 38:14—16 вә Матта 24:29—31 ајәләри бу суала ҹаваб верир. (Ајәләри оху.) * Бундан сонра Јерусәлимин ерамызын 70-ҹи илиндә дағылмасына мүвафиг ҝәлән вә бөјүк мүсибәтин зирвәси олан Һар-Маҝедонун шаһиди олаҹағыг (Мал. 4:1). Бөјүк мүсибәтин зирвәси олан Һар-Маҝедон кими гејри-ади һадисә һәлә «дүнја јаранандан бәри олмамышдыр» (Мат. 24:21). Бундан сонра исә Мәсиһин Миниллик Һөкмранлығы башлајаҹаг.

9. Бөјүк мүсибәт һаггындакы пејғәмбәрлик Јеһованын халгына неҹә тәсир едир?

 ⁹ Бөјүк мүсибәт һаггында бу пејғәмбәрлик бизи үрәкләндирир. Нә үчүн? Чүнки бу, бизи әмин едир ки, үзләшдијимиз чәтинликләрдән асылы олмајараг, Јеһованын халгы үмумиликдә бөјүк мүсибәтдән сағ чыхаҹаг (Вәһј 7:9, 14). Һәр шејдән әлавә, севинирик ки, Һар-Маҝедонда Јеһова али һөкмранлығына бәраәт газандыраҹаг вә мүгәддәс адыны тәгдис едәҹәк (Мәз. 83:18; Јез. 38:23).

10. Әввәлләр биз гојунлары кечиләрдән ајырмагла бағлы мәсәлин нә вахт јеринә јетдијини дүшүнүрдүк?

¹⁰ Ҝәлин инди Исанын пејғәмбәрлијинин диҝәр һиссәсинин — гојунлары кечиләрдән ајырмагла бағлы мәсәлин нә вахт јеринә јетдијини арашдыраг (Мат. 25:31—46). Әввәлләр биз гојунлары кечиләрдән ајырмагла бағлы мәсәлин 1914-ҹү илдән башлајан ахыр ҝүнләр әрзиндә јеринә јетдијини фикирләширдик. Вә биз белә гәнаәтә ҝәлмишдик ки, Падшаһлыг хәбәрини гәбул етмәјән вә бөјүк мүсибәт башламаздан әввәл өлән кәсләр кечиләрә аид едилир вә онларын дирилмәјә үмидләри јохдур.

11.Нәјә ҝөрә инсанларын гојун вә ја кечи олдуғуна гәрар верилмәси 1914-ҹү илдән башлаја билмәзди?

¹¹ 1990-ҹы илин орталарында «Ҝөзәтчи гүлләси» журналында «Инсан Оғлу бүтүн мәләкләрлә бирҝә өз ҹалалында ҝәлиб шанлы тахтына әјләшәҹәк» сөзләри јазылан Матта 25:31 ајәси јенидән нәзәрдән кечирилди. Орада гејд олунмушду ки, Иса 1914-ҹү илдә Аллаһын Падшаһлығынын Падшаһы олса да, «шанлы тахтына» «бүтүн милләтләр»ин Һакими кими әјләшмәјиб (Мат. 25:32; мүгајисә ет: Даниел 7:13). Анҹаг гојунлар вә кечиләр мәсәлиндә Иса бирбаша Һаким кими тәсвир олунуб. (Матта 25:31—34, 41, 46 ајәләрини оху.) Мадам ки, Иса 1914-ҹү илдән бүтүн милләтләрин үзәриндә Һаким кими фәалијјәтә башламајыб, онун инсанларын гојун вә ја кечи олдуғуна гәрар вермәси дә о илдән башлаја билмәзди *. Бәс онда Иса нә вахтдан Һаким кими ишә башлајаҹаг?

12. а) Иса бүтүн милләтләрин Һакими кими илк дәфә нә вахт фәалијјәтә башлајаҹаг? б) Матта 24:30, 31 вә Матта 25:31—33, 46 ајәләриндә һансы һадисәләрдән бәһс олунур?

 ¹² Исанын ахыр ҝүнләрә даир пејғәмбәрлији ҝөстәрир ки, о, илк дәфә бүтүн милләтләрин Һакими гисминдә јалан динин мәһвиндән сонра чыхыш едәҹәк.  8-ҹи абзасда вурғуландығы кими, һәмин дөврдә баш верәҹәк һадисәләрдән бәзиләри Матта 24:30, 31 ајәләриндә јазылыб. Бу ајәләрә диггәт јетирсәк, ҝөрәҹәјик ки, Иса бурада гојунлар вә кечиләр мәсәлиндәки һадисәләрә охшар һадисәләрдән бәһс едир. Мәсәлән, инсан Оғлу бүтүн мәләкләрлә бирҝә өз ҹалалында ҝәлир; бүтүн гәбиләләр вә милләтләр топлашыр; гојунлар «әбәди һәјата говушаҹаглар»ы үчүн башларыны дикәлдир *. Кечиләр исә «әбәдилик мәһв едиләҹәкләр»ини баша дүшәрәк «ағлашыб башларына [дөјүрләр]» (Мат. 25:31—33, 46).

13. а) Иса кимин кечи, кимин гојун олдуғуна нә заман гәрар верәҹәк? б) Бу тәлим бизим хидмәтә олан мүнасибәтимизә неҹә тәсир едир?

¹³ Елә исә бурадан һансы нәтиҹәјә ҝәлә биләрик? Иса бөјүк мүсибәт заманы ҝәләндә бүтүн милләтләрдән олан инсанлары, чобан гојунлары кечиләрдән ајырдығы кими, ајыраҹаг. Сонра бөјүк мүсибәтин ән јүксәк зирвәси олан Һар-Маҝедонда кечи илә мүгајисә олунан инсанлар әбәдилик «мәһв едиләҹәкләр». Бу тәлим хидмәтә олан мүнасибәтимизә неҹә тәсир едир? Бу, бизә ҝөрдүјүмүз тәблиғ ишинин нә гәдәр ваҹиб олдуғуну дәрк етмәјә көмәк едир. Нә гәдәр ки, бөјүк мүсибәт башламајыб, инсанларын өз дүшүнҹәләрини  дәјишиб «һәјата апаран» енсиз јола чыхмаға вахтлары вар (Мат. 7:13, 14). Дүздүр, бу ҝүн кимләрсә гојун, кимләрсә кечи мөвгеји тута биләр. Бунунла белә, унутмамалыјыг ки, кимин гојун, кимин исә кечи олдуғуна јекун гәрар бөјүк мүсибәт заманы вериләҹәк. Буна ҝөрә дә мүмкүн гәдәр даһа чох инсанын Падшаһлыг һаггында хош хәбәри ешидиб һај вермәләри үчүн әлимиздән ҝәләни етмәјә тутарлы сәбәбимиз вар.

14, 15. Һансы дөрд ајә Мәсиһин Һаким кими ҝәлишиндән бәһс едир?

 ¹⁴ Бәс Исанын пејғәмбәрлијини дәриндән арашдырмағымыз, о демәкдирми ки, әһәмијјәт кәсб едән диҝәр һадисәләрин вахтына даир тәлимләрдә дә дәјишиклик едилмәлидыр? Ҹавабы пејғәмбәрлијин өзүндә тапа биләрик. Ҝәлин бахаг неҹә.

¹⁵ Иса пејғәмбәрлијинин Матта 24:29—25:46 ајәләриндәки һиссәсиндә диггәти, әсас етибарилә, сон ҝүнләрдә вә гаршыдан ҝәлән бөјүк мүсибәтдә баш верәҹәк һадисәләрә јөнәлдир. Орада Иса ҝәлишиндән сәккиз дәфә сөз ачыр. Бөјүк мүсибәт һаггында о дејир: «Јер үзүнүн бүтүн гәбиләләри... инсан [Оғлунун]... булудларын үзәриндә ҝәлдијини ҝөрәҹәк». «Ағанызын һансы ҝүн ҝәләҹәјини билмирсиниз». «Инсан Оғлу ҝөзләмәдијиниз саатда ҝәләҹәк». Кечиләр вә гојунларла бағлы мәсәлиндә дә Иса дејир: «Инсан Оғлу... өз ҹалалында ҝәл[әҹәк]» (Мат. 24:30, 42, 44; 25:31). Бу дөрд ајәдән һәр бири Исанын Һаким кими ҝәлишинә шамил едилир. Исанын ҝәлишиндән бәһс едән диҝәр дөрд ајә һансыдыр?

16. Исанын ҝәлиши барәдә башга һансы ајәләрдә бәһс едилир?

¹⁶ Ағыллы вә садиг нөкәр һаггында Иса гејд едир: «О нөкәр хошбәхтдир ки, ағасы ҝәләндә ону иш башында тапаҹаг». Гызлар һаггында мәсәлиндә исә дејир: «Онлар јағ алмаға ҝетдикләри вахт бәј ҝәлиб чыхды». Һәмчинин ҝүмүш пул һаггында мәсәлиндә дејир: «Хејли вахт кечәндән сонра аға ҝери гајытды». Елә һәмин мәсәлдә аға билдирир: «Мән ҝәләндә пулуму... ҝөтүрүм» (Мат. 24:46; 25:10, 19, 27). Бу дөрд ајәјә әсасән, Исанын ҝәлиши нә вахта дүшүр?

17. Матта 24:46 ајәсиндә хатырланан ағанын ҝәлиши неҹә изаһ едирдик?

 ¹⁷ Әввәлләр биз әдәбијјатларымызда билдирмишдик ки, сонунҹу бу дөрд ајә Исанын 1918-ҹи илдәки ҝәлишинә аиддир. Мәсәлән, ҝөтүрәк Исанын «садиг вә ағыллы нөкәр» һаггында дедикләрини. (Матта 24:45—47 ајәләрини оху.) Биз елә фикирләширдик ки, 46-ҹы ајәдә бәһс едилән ағанын ҝәлиши Исанын 1918-ҹи илдә мәсһ олунмушларын руһани вәзијјәтләрини јохламасына вә 1919-ҹу илдә Ағанын бүтүн әмлакынын идарәсини нөкәрә тапшырмасына ишарә едир (Мал. 3:1). Лакин Исанын пејғәмбәрлијини дәриндән арашдырдыгҹа мәлум олур ки, бу пејғәмбәрлијин мүәјјән мәгамларынын вахтына даир дәјишикликләр етмәк лазымдыр. Нә үчүн?

18. Исанын пејғәмбәрлијини арашдырмағын сајәсиндә онун ҝәлиши илә бағлы һансы гәнаәтә ҝәлирик?

¹⁸ Матта 24:46 ајәсиндән әввәлки ајәләрин һәр бириндә хатырланан «ҝәлмәк» сөзү Исанын бөјүк мүсибәтдә һөкм бәјан етмәк вә ону иҹра етмәк үчүн ҝәлишинә аиддир (Мат. 24:30, 42, 44). Һәмчинин  12-ҹи абзасда мүзакирә етдијимиз кими, Исанын Матта 25:31 ајәсиндә хатырланан ҝәлиши дә ҝәләҹәкдә олаҹаг ејни һөкм вахтына аид едилир. Буна ҝөрә дә мәнтигәујғундур ки, Матта 24:46, 47 ајәләриндә бәһс едилән Исанын бүтүн әмлакынын идарәсини садиг нөкәрә тапшырмаг үчүн ҝәләҹәкдәки ҝәлиши дә бөјүк мүсибәтә тәсадүф едир. Әслиндә, Исанын пејғәмбәрлијини арашдырмағын сајәсиндә ајдын олур ки, сәккиз ајәнин һәр бири бөјүк мүсибәт заманы һәјата кечириләҹәк һөкм вахтына аиддир.

19. Тәлимлә бағлы һансы дәјишикликләри мүзакирә етдик вә нөвбәти мәгаләләрдә һансы суаллар арашдырылаҹаг?

¹⁹ Хүласә, биз бу мәгаләдән нәләри өјрәндик? Мәгаләнин әввәлиндә үч һадисәнин нә вахт баш вермәси илә бағлы суаллар галдырылмышды. Биз әввәлҹә арашдырдыг ки, бөјүк мүсибәт 1914-ҹү илдә јох, Бирләшмиш Милләтләр Тәшкилатынын Бөјүк Бабилә һүҹуму илә башлајаҹаг. Сонра Исанын гојунлары кечиләрдән нәјә ҝөрә 1914-ҹү илдә јох, бөјүк мүсибәт заманы ајыраҹағыны өјрәндик. Сонда исә, Исанын бүтүн әмлакынын идарәсини садиг нөкәрә тапшырмаг үчүн нәјә ҝөрә 1919-ҹу илдә јох, бөјүк мүсибәт заманы ҝәләҹәјини арашдырдыг. Беләликлә, бу һадисәләрин һәр үчү ејни вахтда — ҝәләҹәкдә баш верәҹәк бөјүк мүсибәтдә олаҹаг. Бу дәјишиклик садиг нөкәрлә бағлы нүмунәни баша дүшмәјимизә неҹә тәсир едәҹәк? Еләҹә дә Исанын ахыр ҝүнләрдә баш вермәли олан һадисәләрә даир чәкдији диҝәр мәсәлләри баша дүшмәјимизә неҹә тәсир едәҹәк? Бу ваҹиб суаллары нөвбәти мәгаләләрдә мүзакирә едәҹәјик.