МҮГӘДДӘС КИТАБДА ајдын шәкилдә дејилир ки, әр «арвадыны өзүнү севдији кими [севмәлидир]». Арвад да «әринә дәрин һөрмәт [бәсләмәлидир]». Онлар «бир бәдән» олдуглары үчүн өз вәзифәләрини там шәкилдә јеринә јетирмәлидирләр (Ефес. 5:33; Јар. 2:23, 24). Вахт кечдикҹә ҹүтлүк арасында мөһкәм бағлылыг јараныр, онларын бир-биринә олан мәһәббәти даһа да артыр. Буну јан-јана бөјүјән ики ағаҹын көкү илә мүгајисә етмәк олар. Хошбәхт никаһда әрлә арвадын һиссләри бир-биринә ајрылмаз телләрлә бағланыр.

Бәс онлардан бири вәфат едәндә неҹә? Әрлә арвад арасындакы мәһәббәт телләри гопур. Һәјат јолдашыны итирән кәс чох вахт үрәкағрысы вә тәнһалыг һисс едир, һәтта бәзән гәзәбләнир вә һәр шејдә өзүнү ҝүнаһландырыр. 58 ил евли олмуш Даниеланын * һәјат јолдашыны итирән чохлу танышы олуб. Амма әри өләндән сонра о демишди: «Әввәлләр бу һиссләр мәнә чатмырды. Башына ҝәлмәјинҹә инсан һеч вахт буну баша дүшмүр».

Бәзи мүтәхәссисләрин фикринҹә, инсан үчүн севимли һәјат јолдашынын өлүмүндән ағыр стресс јохдур. Бу иткини јашајанларын чоху бунунла разылашыр. Әрини узун илләр өнҹә итирмиш Мили өз вәзијјәтини белә тәсвир едир: «Елә бил шикәстәм». О, 25 ил бир јастыға баш гојдуғу һәјат јолдашыны итирдијинә ҝөрә кечирдији емосионал сарсынтыны белә ифадә етмишди.

 Илләрлә әринин јасыны тутан бир чох дул гадынлар кими, Сјузан да һәддән артыг кәдәр ичиндә иди. О вахт онун 38 ил бирҝә өмүр сүрдүјү һәјат јолдашы вәфат етмишди. Үстүндән 20 илдән чох кечмәсинә бахмајараг, о дејир: «Бир ҝүн белә олмур ки, мән онун барәсиндә дүшүнмәјим». Сјузан онун үчүн о гәдәр дарыхыр ки, чох вахт ҝөз јашларыны сахлаја билмир.

Мүгәддәс Китаб да тәсдиг едир ки, һәјат јолдашыны итирмәк инсана узунмүддәтли ағры верир. Ибраһим пејғәмбәр арвады Сара вәфат едәндә онун үчүн «јас тутуб [ағламышды]» (Јар. 23:1, 2). Дирилмәјә инанмасына бахмајараг, өмүр-ҝүн јолдашынын өлүмү ону дәрин кәдәрә гәрг етмишди (Ибр. 11:17—19). Чох севдији арвады Рәһилә өләндән сонра Јагуб узун мүддәт ону унуда билмирди. О, өз оғулларына Рәһилә барәсиндә нәвазишлә данышырды (Јар. 44:27; 48:7).

Мүгәддәс Јазыларын бу нүмунәләриндән нә өјрәнирик? Чох вахт дул гадынлар вә кишиләр итирдикләри һәјат јолдашларына ҝөрә узун илләр ағры һисс едирләр. Биз баша дүшмәлијик ки, онларын ҝөз јашлары вә кәдәрә гәрг олмалары зәифлик әламәти дејил, үзләшдикләри бөјүк иткинин нәтиҹәсидир. Онлар узун мүддәт бизим шәфгәтимизә вә көмәјимизә еһтијаҹ дуја биләрләр.

Дул галмыш кәсләрә тәнһалыға өјрәшмәк елә дә асан олмур. Чүнки узун илләр бирҝә өмүр сүрдүкдән сонра, адәтән, әр арвадына неҹә дәстәк олаҹағыны, кәдәрли вә ја мәјус вахтларында онун әһвалыны неҹә галдыраҹағыны билир. О, өләндә исә арвадынын тәсәлли вә мәһәббәт мәнбәји дә онунла бирҝә өлүр. Ејнилә, илләр әрзиндә гадын да әринин өзүнү раһат вә хошбәхт һисс етмәси үчүн нә едәҹәјини өјрәнир. Онун әрини нәвазишлә гуҹагламасы вә хош сөзләр сөјләмәси, онун гајғысына галмасы нәјә десән дәјәр. Арвады өләндә әрин һәјатында бошлуг јараныр. Бу сәбәбдән һәјат јолдашыны итирән кәсләр ҝәләҹәјә үмидсиз вә горху илә бахырлар. Раһатлыг вә әмин-аманлыг тапмагда онлара һансы Мүгәддәс Китаб принсипи көмәк едәр?

«Һеч вахт сабаһкы ҝүн үчүн нараһат олмајын, чүнки сабаһкы ҝүн өзү илә јени гајғылар ҝәтирәҹәк. Һәр ҝүнүн дәрди өзүнә бәсдир» (Мат. 6:34). Исанын бу сөзләри әсасән мадди тәләбатлара тәтбиг едилсә дә, онлар бир чохларына әзизләринин иткисинә таб ҝәтирмәјә көмәк едир. Арвадыны итирдикдән бир нечә ај сонра Чарлз адлы киши демишди: «Мән һәлә дә Моника үчүн чох дарыхырам вә бу һиссләр һәрдән даһа да ҝүҹләнир. Анҹаг баша дүшүрәм ки, бу нормалдыр вә вахт кечдикҹә јарам јаваш-јаваш сағалаҹаг».

Бәли, Чарлз вахтын кечмәсини ҝөзләмәли иди. Бәс о буну неҹә баҹарды? О дејир: «Јеһованын көмәји сајәсиндә мән сабаһын дәрдини чәкмәдән јашајырдым». Чарлз гәм дәрјасында батыб галмады. Јарасы бир ҝөз гырпымында сағалмаса да, Чарлз јол вермәди ки, дәрди ону јејиб-битирсин. Әҝәр сиз дә һәјат јолдашынызы итирмисинизсә, јаваш-јаваш өзүнүзү тохтајыб ҝәләҹәјә бахмаға чалышын. Чүнки билмирсиниз, сабаһ өзү илә һансы хошбәхтлији ҝәтирәҹәк.

 Јеһованын әзәли нијјәтиндә өлүм јох иди. Әксинә, бу, «Иблисин ишләрини»н бир һиссәсидир (1 Јәһ. 3:8; Ром. 6:23). Шејтан өлүмдән истифадә едир вә өлүм горхусу бир чохларыны һеч бир үмиди олмајан гула чевирир (Ибр. 2:14, 15). Шејтан инсанын, Аллаһын јени дүнјасында белә, һәгиги хошбәхтлик вә мәмнунлуг тапа биләҹәјинә үмидини итирмәсинә севинир. Демәли, һәјат јолдашыны итирмәјин ҝәтирдији кәдәр Адәмин ҝүнаһынын вә Шејтанын фитнә-фәсадынын нәтиҹәсидир (Ром. 5:12). Јеһова Шејтанын вурдуғу бүтүн зәрәри тамамилә арадан галдыраҹаг, онун әсас силаһы олан өлүмү јох едәҹәк. Һәјат јолдашыны итирән бир чохлары кими, сиз дә Шејтанын јаратдығы горхудан азад ола биләрсиниз.

Јер үзүндә јашамаг үчүн дирилдиләҹәк адамлар да дахил олмагла, инсанлар арасындакы мүнасибәтдә бөјүк дәјишикликләр олаҹаг. Мәсәлән, һәјата гајтарылаҹаг ата-аналар, нәнә-бабалар вә улу валидејнләр өз әсил-нәҹабәти илә бирликдә камиллијә говушаҹаглар. Гоҹалығын бүтүн фәсадлары арадан галдырылаҹаг. Ола билсин, ҝәнҹ нәсил дәдә-бабаларынын онларынкындан фәргли олан дүнја ҝөрүшүнү өјрәнмәјә чалышаҹаг. Бу дәјишикликләр бәшәр аиләсинин чичәкләнмәсинә төһфә верәҹәк.

Дириләнләр барәсиндә сајсыз-һесабсыз суаллар јараныр. Мәсәлән, ики вә ја даһа чох һәјат јолдашыны итирмиш инсанларла нә баш верәҹәк? Садукејләр биринҹи әри өлдүкдән сонра бир нечә дәфә әрә ҝетмиш вә онлары да итирмиш гадынла бағлы суал  галдырмышдылар (Лука 20:27—33). Дириләндән сонра онлар арасында һансы мүнасибәтләр олаҹаг? Биз дәгиг һеч нә билмирик вә бу мәсәлә илә бағлы фәрзијјәләр ирәли сүрмүр вә ја дәгиг билмәдијимиз шејләри јајмырыг. Бу мәсәләдә биз Аллаһа етибар етмәлијик. Анҹаг бир шеј мәлумдур: Ҝәләҹәкдә Јеһова нә едирсә етсин, бунун ахыры јахшы олаҹаг, горху јох, үмид ҝәтирәҹәк.

Аллаһын Кәламында олан ајдын тәлимләрдән бири өләнләрин јенидән һәјата гајытмасыдыр. Кечмишдә баш вермиш дирилмә һадисәләринин Мүгәддәс Китабда гәләмә алынмасы зәманәт верир ки, «гәбирләрдә оланларын һамысы онун [Исанын] сәсини ешидәҹәк,.. дириләҹәкләр» (Јәһ. 5:28, 29). Һәмин вахт сағ олан инсанлар өлүмүн ҹајнағындан азад оланлары гаршыламағын севинҹини јашајаҹаглар. Лакин биз һеч тәсәввүрүмүзә белә ҝәтирә билмәрик ки, дириләҹәк инсанлар нә гәдәр севинәҹәкләр.

Өлүләр өлүм јухусундан ојананда јер үзүндә һеч вахт олмајан шадлыг олаҹаг. Милјардларла инсанлар дирилиб диҝәр инсанлара гајнајыб-гарышаҹаг (Марк 5:39—42; Вәһј 20:13). Әзизләрини итирмиш һәр бир инсан бу мөһтәшәм үмидин үзәриндә дүшүнәрәк тәсәлли тапа биләр.

Бу мөһтәшәм дирилмә баш верән заман киминсә кәдәрләнмәси үчүн сәбәб олаҹагмы? Мүгәддәс Китаба әсасән, бу, гәтијјән ола билмәз. Чүнки Јешаја 25:8 ајәсиндә дејилир ки, Јеһова «өлүмү әбәди олараг јох едәҹәк». Бура өлүмүн вурдуғу бүтүн әзаб-әзијјәтин тамамилә арадан галдырылмасы да дахилдир, чүнки пејғәмбәрликдә нөвбәти сөзләр дејилир: «Худавәнд Рәбб бүтүн адамларын үзүндән ҝөз јашларыны силәҹәк». Өмүр-ҝүн јолдашынызы итирдијинизә ҝөрә кәдәрә гәрг олмусунузса, сөзсүз ки, дирилмә сизә севинҹ ҝәтирәҹәк.

Һеч бир инсан Аллаһын јени дүнјада ҝөрәҹәји бүтүн ишләри ахыра кими анлаја билмәз. Јеһова дејир: «Ҝөјләр јер үзүндән нә гәдәр јүксәкдирсә, јолларым да сизин јолларыныздан, фикирләрим дә сизин фикирләриниздән о гәдәр јүксәкдир» (Јешаја 55:9). Исанын ҝәләҹәкдә баш верәҹәк дирилмә һагдакы вәдинә иман етмәклә, Ибраһим пејғәмбәр  кими, биз дә Јеһоваја етибар етдијимизи ҝөстәририк. Һәр бир мәсиһчи үчүн ән ваҹиби Аллаһын тәләбләринә ҹаваб вермәк, бунунла да дириләҹәк кәсләрлә бирҝә «ҝәләҹәк дөврдә јашамаға лајиг ҝөрүләнләр» арасында олмагдыр (Лука 20:35).

Горхудан азад олуб, ҝәләҹәјә үмидлә бахын. Инсанлар үчүн ҝәләҹәк думанлыдыр. Амма Јеһова парлаг ҝәләҹәјә үмид верир. Биз Јеһованын истәк вә арзуларымызы неҹә һәјата кечирәҹәјини дәгиг билмирик, анҹаг биз Онун буну едәҹәјинә шүбһә етмәмәлијик. Һәвари Павел јазмышды: «Үмид санылан бир шеј ҝөзлә ҝөрүнүрсә, о артыг үмид дејил. Мәҝәр инсан ҝөзлә ҝөрдүјү шејә үмид едир? Анҹаг ҝөзлә ҝөрмәдијимиз шејә үмид едириксә, дөзүм ҝөстәриб ону ҝөзләјирик» (Ром. 8:24, 25). Аллаһын вәдләринә мөһкәм үмид сизә таб ҝәтирмәјә көмәк едәҹәк. Дөзүм ҝөстәрмәклә Јеһованын сизи үрәјинизин истәкләринә чатдыраҹағы мөһтәшәм ҝәләҹәји өз ҝөзләринизлә ҝөрәҹәксиниз. О, һәр кәсин истәк вә арзусуну чин едәҹәк (Мәз. 37:4; 145:16; Лука 21:19).

Исанын өлүмүнә аз галмыш шаҝирдләри нараһатчылыг кечирирдиләр. Иса онлара бу сөзләрлә тәсәлли верди: «Гој үрәјиниз нараһат олмасын. Аллаһа да иман един, мәнә дә». О, онлара деди: «Сизи јетим гојмајаҹағам, мүтләг јаныныза ҝәләҹәјәм» (Јәһ. 14:1—4, 18, 27). Исанын сөзләри онун мәсһ олунмуш давамчыларына әсрләр боју үмид вә дөзүм верәҹәкди. Әзизләринин дириләҹәјини ҝөрмәк һәсрәтиндә олан инсанлар үчүн дә мәјуслуға гапылмаға һеч бир әсас јохдур. Јеһова вә Оғлу онлары бојну бүкүк гојмајаҹаг. Сиз буна там әмин ола биләрсиниз!