Бошанмыш һәмиманлымыза неҹә көмәк едә биләрик?
Јәгин, таныдығын инсанлар арасында бошанмыш кәсләр дә вар. Бу нормалдыр, чүнки буҝүнкү дүнјада бошанма ади һал алыб. Мәсәлән, Полшадакы тәдгигатлар ҝөстәрир ки, үч-алты ил арасы евли олан 30 јашларында шәхсләрин әксәријјәти бошанырлар вә бошанма һаллары јалныз бу јашларда олан инсанлар арасында мүшаһидә олунмур.
Испанија Аилә Сијасәти Институтунун вердији мәлумата әсасән «статистика ҝөстәрир ки, [Авропада] гурулан аиләләрин јарысы дағылыр». Инкишаф етмиш диҝәр өлкәләрдә дә вәзијјәт ејнидир.
ҺИССЛӘР БИР-БИРИНӘ ГАРЫШЫР
Бошанманын бир чох фәсадлары вар. Шәрги Авропада бир тәҹрүбәли аилә мәсләһәтчиси бөлүшүр: «Бошанма артыг баш вермиш шејләрин, корланмыш мүнасибәтләрин вә емосионал ҹәһәтдән ағры верән ајрылығын рәсми адыдыр». О әлавә едир ки, бошандыгдан сонра инсан «гәзәб, тәәссүф, пешманчылыг, мәјуслуг вә хәҹаләт кими дәһшәтли һиссләр кечирир». Бәзән бу интиһара тәшәббүсә ҝәтириб чыхарыр. «Бошанма мәһкәмә илә битдикдән сонра нөвбәти мәрһәлә башлајыр. Бошанмыш инсан бошлуг, өзүнә гаршы сојуглуг һисс едә вә өз-өзүнә дүшүнә биләр: “Инди мән кимәм? Нә үчүн јашајырам?”»
Әввәлләр кечирдији һиссләри нәзәрә алараг Ева дејир: «Бошандыгдан сонра хәҹаләт чәкирдим ки, инди гоншуларым, достларым мәнә “бошанмыш” дамғасы вураҹаглар. Ичим ичими јејирди. Ики көрпә илә галан мән онлара һәм ана, һәм ата олмалы идим *». 12 ил ағсаггал кими хидмәт етмиш Едам бөлүшүр: «Өзүнәһөрмәт һиссини о гәдәр итирмишдим ки, вахташыры гәзәбләнир вә һамыдан гачырдым».
АЈАҒА ГАЛХМАГ ҮЧҮН МҮБАРИЗӘ
Өзләрини бәхтигара һесаб едән бәзиләри бошанандан узун илләр сонра да ајаға галхмаг үчүн мүбаризә апарырлар. Онлара елә ҝәлә биләр ки, һеч кимин веҹинә дејилләр. Бундан әлавә, бир журналистин сөзләринә әсасән, онлар «вәрдишләрини дәјишир вә проблемләри илә өзләри чарпышмағы өјрәнирләр».
Станислав хатырлајыр: «Биз ајрыланда кечмиш һәјат јолдашым ики балаҹа гызымы ҝөрмәкдән мәни мәһрум етди. Онда мәнә елә ҝәлди ки, даһа һеч кимә лазым дејиләм, һәтта Јеһова да мәни атыб. Јашамаг истәмирдим. Амма вахт өтдүкҹә анладым ки, мән неҹә дә сәһв дүшүнүрмүшәм». Һәмчинин Ванда адлы бошанмыш бир баҹы да өз ҝәләҹәји барәдә нараһат иди: «Мәнә елә ҝәлирди ки, нә мән, нә дә гызларым, мәсиһчиләр дә дахил олмагла, һеч кимин веҹинә дејилик. Инди исә баҹы-гардашларын башымыза фырфыра кими фырландығыны вә ушагларымы Јеһованын јолунда бөјүтмәк үчүн мәнә неҹә көмәк етдикләрини ҝөрә билирәм».
Бу кими сөзләрдән ҝөрүрүк ки, бошандыгдан сонра бәзиләри мәнфи һиссләрин ҝирдабында боғулурлар. Онлар јарарсыз олдугларыны вә һеч бир диггәтә лајиг олмадыгларыны дүшүндүкләри үчүн ҝүнү-ҝүндән өзләринә олан ләјагәт һиссини итирә биләрләр. Ејни заманда, онлар әтрафларындакы инсанлара тәнгиди јанаша биләрләр. Беләҹә, онлар јығынҹагдакыларын сојуг вә етинасыз даврандығыны дүшүнә биләрләр. Лакин Станислав вә Ванда кимиләринин нүмунәси ҝөстәрир ки, бошанан кәсләр әввәл-ахыр һәмиманлыларынын гајғыкеш олдугларыны дәрк едирләр. Доғрудан да, ҝөстәрдикләри көмәји гаршы тәрәф әввәл-әввәл ҝөрмәсә дә, һәмиманлылар ҹан јандырмагдан усанмырлар.
ӨЗҮНҮ ТӘНҺА ВӘ РӘДД ЕДИЛМИШ ҺИСС ЕДӘНДӘ
Унутма ки, биз нә гәдәр көмәк етмәјә чалышсаг да, бошанмыш һәмиманлымызы вахташыры олараг тәнһалыг һисси бүрүјә биләр. Әләлхүсус да бошанмыш баҹылар онларла аз адамын марагландығыны ҝөрәндә мәјуслуға гапыла биләрләр. Алисја етираф едир: «Сәккиз илдир ки, бошанмышам. Лакин һәлә дә һәрдәнбир өзүмү ҝөзүкөлҝәли һисс едирәм. Белә анларда һамыдан гачыб ҝүнүмә ағлајырам».
Бошанмыш инсанларын бу ҹүр һиссләр кечирмәси нормал сајылса да, Мүгәддәс Китаб өзүнү башгаларындан тәҹрид етмәји мәсләһәт ҝөрмүр. Бу мәсләһәтә мәһәл гојмамаг инсаны «сағлам шүура» зидд һәрәкәтләрә сөвг едә биләр (Сүл. мәс. 18:1). Јахшы олар ки, тәнһалыг һисси кечирән инсан «сағлам шүура» бағлы галыб әкс ҹинсин нүмајәндәсиндән тез-тез мәсләһәт вә ја тәсәлли алмагдан чәкинсин. Чүнки бу, јолверилмәз романтик һиссләрә ҝәтириб чыхара биләр.
Ола билсин, бошанмыш һәмиманлыларымыз мәнфи һиссләрә гапылыр, ҝәләҹәкләринә ҝөрә нараһат олур, өзләрини тәнһа вә рәдд едилмиш һисс едирләр. Бу ҹүр һиссләрин нормал, ејни заманда онлардан јаха гуртармағын чәтин олдуғуну анладығымыз үчүн, Јеһова кими, биз дә белә вәзијјәтдә олан баҹы-гардашлара һәмишә дәстәк олмалыјыг (Мәз. 55:22; 1 Пет. 5:6, 7). Әмин ола биләрик ки, онлара ҝөстәрдијимиз истәнилән көмәк чох гијмәтләндириләҹәк. Һәгигәтән дә, онлар јығынҹагдан әсил дост көмәји ҝөрәҹәкләр (Сүл. мәс. 17:17; 18:24).
^ абз. 6 Бәзи адлар дәјишдирилиб.