1. Нәјин сајәсиндә биз Аллаһын кејфијјәтләрини әкс етдирә биләрик?

ЈЕҺОВА бизи елә јарадыб ки, биз өзүмүзү башгасынын јеринә гоја билирик. Биз һеч вахт үзләшмәдијимиз вәзијјәти мүәјјән дәрәҹәдә тәсәввүр едә билирик. (Ефеслиләрә 5:1, 2 ајәләрини охујун.) Бәс Аллаһын бу әнамындан ағылла неҹә истифадә едә биләрик? Һәмчинин нә едә биләрик ки, бу, бизә зәрәр ҝәтирмәсин?

2. Бизим әзаб чәкмәјимиз Јеһоваја неҹә тәсир едир?

² Шүбһәсиз, биз чох севинирик ки, Аллаһ мәсһ олунмуш садиг мәсиһиләрә ҝөјдә өлмәзлији, Мәсиһин «башга гојунлар»ына исә јер үзүндә әбәди һәјаты вәд едиб (Јәһ. 10:16; 17:3; 1 Кор. 15:53). Сөзсүз, нә ҝөјдә, нә дә јердә бу ҝүн ади һал олан зүлм вә ситәмләр олмајаҹаг. Јеһова бизим чәкдијимиз ағры-аҹыдан аҝаһдыр. Гәдимдә исраиллиләр дә Мисирдә гул олан вахт әзаб чәкәндә О, буну ҝөрүрдү. Нәинки ҝөрүрдү, «онлар әзаб чәкәндә О да әзаб [чәкирди]» (Әшј. 63:9). Әсрләр сонра дүшмәнләри мәбәдин тикинтисинә мане оланда јәһудиләр ваһимәјә дүшмүшдүләр, анҹаг Аллаһ демишди: «Сизә тохунан  Мәним ҝөз бәбәјимә тохунур» (Зәк. 2:8). Ана өз баласыны севдији кими, Јеһова да Өз халгыны севир вә онлара ҝөрә һәрәкәтә кечир (Әшј. 49:15). Демәли, Јеһова Өзүнү башгаларынын јеринә гојур вә О, бу баҹарығы бизә дә вериб (Зәб. 103:13, 14).

3. Исанын шәфгәтли олдуғуну нә ҝөстәрир?

³ Һәтта өзү һеч вахт онларын вәзијјәтиндә олмаса да, Иса инсанларын дәрдини баша дүшүрдү. Мәсәлән, дин хадимләри ҹамаатын ҝөзүнүн одуну алмышды, онлары алдадыр, Аллаһын бујурмадығы гајда-ганунларла јүкләјирдиләр (Мәт. 23:4; Марк 7:1—5; Јәһ. 7:13). Иса һеч кимдән горхмаса да, һеч вахт алдадылмаса да, бу инсанларын вәзијјәтини баша дүшүрдү. Буна ҝөрә дә «ҹамааты ҝөрәндә онларын һалына аҹыды, чүнки бу адамлар чобансыз гојунлар кими јазыг вә дағыныг идиләр» (Мәт. 9:36). Атасы кими, Иса да инсанлары севирди вә онлара гаршы шәфгәтли иди (Зәб. 103:8).

4. Инсанларын изтирабыны ҝөрмәк Исаја неҹә тәсир едирди?

⁴ Иса инсанларын әзаб чәкдијини ҝөрәндә онлара мәһәббәт ҝөстәрирди. Бунунла о, Атасынын мәһәббәтини мүкәммәл шәкилдә әкс етдирирди. Бир дәфә узун сүрән тәблиғ сәфәриндән сонра Иса һәвариләри илә бирликдә сакит бир јерә ҝедиб динҹәлмәк истәјирди. Анҹаг Исанын ону ҝөзләјән ҹамаата јазығы ҝәлди вә «онлара чох шеј өјрәтмәјә башлады» (Марк 6:30, 31, 34).

5, 6. Аллаһын мәһәббәтини әкс етдирмәк үчүн биз башгалары илә неҹә рәфтар етмәлијик? Нүмунә чәкин. (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

⁵ Биз инсанларла рәфтарымызда Аллаһын мәһәббәтини әкс етдирә биләрик. Мәсәлән, тутаг ки, Фуад адлы бир ҝәнҹ гардаш јашлы бир гардаш һаггында фикирләшир. Онун ҝөзү пис ҝөрдүјүндән охуја билмир. Үстәлик, онун үчүн ев-ев тәблиғ етмәк дә чәтиндир. Фуад Исанын сөзләри үзәриндә дүшүнүр: «Инсанларын сизинлә неҹә рәфтар етмәсини истәјирсинизсә, сиз дә онларла елә рәфтар един» (Лука 6:31). Фуад өз-өзүнә фикирләшир: «Мән башгаларындан өзүмә гаршы һансы рәфтары ҝөзләјирәм? Мәсәлән, истәјәрдим ки, достларым футбол ојнајанда мәни дә сајыб чағырсынлар». Анҹаг гоҹа гардаш футбол ојнаја билмәз. Исанын сөзүнүн ҹаны о иди ки, биз өзүмүздән сорушаг: «Әҝәр мән башгасынын јериндә олсајдым, мәнимлә неҹә рәфтар едилмәсини истәјәрдим?»

⁶ Фуад гоҹа олмаса да, үзләшмәдији вәзијјәти баша дүшә биләр. О, гоҹа гардашы мүшаһидә едир, она диггәтлә гулаг асыр. Јаваш-јаваш баша дүшүр ки, гоҹа олмаг, ҝүҹ-бәла илә Мүгәддәс Китабы охумаг, ев-ев тәблиғ етмәк нә демәкдир. Фуад гоҹа гардашын нә чәкдијини анлајанда нә көмәк лазым олдуғуну баша дүшүр вә она көмәк етмәк истәјир. Биз дә белә даврана биләрик. Аллаһын мәһәббәтини әкс етдирмәк үчүн биз өзүмүзү һәмиманлымызын јеринә гојмалыјыг (1 Кор. 12:26).

7. Инсанларын дәрдини неҹә баша дүшә биләрик?

⁷ Башгаларынын ағры-аҹысыны баша дүшмәк һәмишә асан олмур. Чохлары бизим һеч вахт ҝөрмәдијимиз чәтинликләрлә үзләширләр. Бәзиләринин һансыса хәстәлији вар, кимләрсә хәсарәт алыб, јахуд гоҹалыгдан әзијјәт чәкир. Бир башгалары депрессијаја дүшүр, кечмишдә зоракылыға мәруз галдығы үчүн вә башга сәбәбләрдән емосионал, психоложи сарсынты кечирир. Еләләри  дә вар ки, аилә үзвләри иманына шәрик дејил, ја да тәкбашына ушаг бөјүдүр. Һәр кәсин өз дәрди вар, чохуну исә биз һеч вахт чәкмәмишик. Белә олан һалда, биз Јеһованын мәһәббәтини неҹә әкс етдирә биләрик? Инсана диггәтлә гулаг асыб онун һиссләрини, һеч олмаса, бир аз баша дүшмәјә чалышмалыјыг. Бу, бизи тәшвиг едәҹәк ки, Јеһованын мәһәббәтини әкс етдириб инсана көмәк әлимизи узадаг. Һәрәјә бир ҹүр көмәк лазым ола биләр, амма биз һәр бир һалда инсана руһани ҹәһәтдән дәстәк ола вә нәдәсә көмәк едә биләрик. (Ромалылара 12:15; 1 Бутрус 3:8 ајәләрини охујун.)

8. Хејирхаһлыг ҝөстәрмәјә Исаја нә көмәк етмишди?

⁸ Иса Мәсиһ демишди ки, Һагг-Таала «нашүкүрләрә вә писләрә гаршы хејирхаһдыр» (Лука 6:35). Иса өзү дә Јеһова кими хејирхаһ иди. Она белә олмаға нә көмәк едирди? О, сөзләринин вә һәрәкәтләринин инсанлара неҹә тәсир едәҹәјини фикирләшәрәк инсанларла хејирхаһлыгла давранырды. Мәсәлән, бир дәфә ҝүнаһкар кими танынан бир гадын Исаја јахынлашды. О, Исанын ајагларына сарылыб аҹы-аҹы ағлады. Иса онун пешманчылыг кечирдијини дујду. О билирди ки, әҝәр гадынла кобуд рәфтар етсә, гадын өзүнү лап пис һисс едәҹәк. Иса ону тәрифләди вә бағышлады. Фәриси баш верәнләрдән наразы галанда Иса онунла да меһрибан данышды (Лука 7:36—48).

9. Јеһова кими неҹә хејирхаһ ола биләрик? Нүмунә чәкин.

⁹ Бәс биз Јеһова кими неҹә хејирхаһ ола биләрик? Һәвари Булус јазмышды ки, «Рәббин гулу чәкишмәләрдән узаг дурмалы, һамыјла мүлајим [јахуд нәзакәтлә, һаш.] давранмалы»дыр (2 Тим. 2:24). Нәзакәтли адам дәрк едир ки, һәссас мәсәләләрдә башгаларынын һиссләринә тохунмамаг үчүн неҹә давранмаг лазымдыр. Мәсәлән, ҝәлин дүшүнәк, нөвбәти вәзијјәтләрдә хејирхаһлыгла неҹә даврана биләрик: мүдир өз ишинә сәһләнкар јанашырса, биз нә едәҹәјик? Һансыса гардаш нечә ајдан сонра биринҹи дәфә јығынҹаға ҝәлибсә, она нә дејәҹәјик? Хидмәтдә ев сакини һал-һазырда данышмаға вахты олмадығыны дејәндә она анлајышла јанашаҹағыг? Евдә һәјат јолдашымыз сорушанда ки, «нијә шәнбә ҝүнү нә планлашдырдығыны мәнә демәмисән?» она мүлајим ҹаваб верәҹәјик? Биз ҝәрәк өзүмүзү башгаларынын јеринә гојаг, сөзләримизин онлара неҹә тәсир едәҹәјини фикирләшәк. Онда биләҹәјик ки, сөздә вә әмәлдә Јеһова кими хејирхаһ олмаг үчүн нә етмәк лазымдыр. (Мәсәлләр 15:28 ајәсини охујун.)

10, 11. Аллаһ кими һикмәтлә давранмаға бизә нә көмәк едә биләр? Нүмунә чәкин.

¹⁰ Үзләшмәдијимиз вәзијјәтләри тәсәввүр едә билмәјимиз бизә һәмчинин Јеһова кими һикмәтлә давранмаға вә һәрәкәтләримизин нәтиҹәсини ҝөрмәјә көмәк едир. Һикмәт Јеһованын әсас кејфијјәтләриндән биридир. Јеһова истәјәндә мүәјјән һәрәкәтләрин нәтиҹәсини тәфәррүатларына кими ҝөрә билир. Биз Јеһова гәдәр ҝәләҹәји ҝөрә билмәсәк дә, јахшы олар ки, едәҹәјимиз ишин нәтиҹәси барәдә дүшүнәк. Исраиллиләр Аллаһа итаәтсизлијин нәтиҹәси һагда дүшүнмүрдүләр. Аллаһын онлара етдији јахшылыглара бахмајараг, Муса билирди ки, онлар Јеһованын ҝөзүндә шәр иш ҝөрәҹәкләр. О, бүтүн Исраил иҹмасы өнүндә бир нәғмә сөјләди, орада белә сөзләр вар: «Онлар  дүшүнҹәсиз халгдыр, һамысы ганмаздыр. Каш ки ағыллары олајды! Онда бир аз дүшүнәрдиләр. Ахырларыны фикирләшәрдиләр» (Ган. 31:29, 30; 32:28, 29).

¹¹ Аллаһ кими һикмәтлә давранмаг үчүн биз һәрәкәтләримизин нәтиҹәси барәдә дүшүнмәли, һәтта онлары тәсәввүрүмүздә ҹанландырмалыјыг. Мәсәлән, ҝөрүшән вахтлар ҹинси һиссләрин ҝүҹлү олдуғуну јаддан чыхармамалыјыг. Ҝәлин һеч вахт Јеһова илә дәјәрли мүнасибәтләримизи поза биләҹәк нә планлар гураг, нә дә бир иш тутаг. Әксинә, ҝәлин Аллаһын Кәламындакы бу һикмәтли сөзләрә мүвафиг давранаг: «Узагҝөрән бәланы дујуб ҝизләнәр, ҹаһил исә габаға ҝедиб зијан тапар» (Мәс. 22:3).

12. Дүшүнҹәләр бизә неҹә зәрәр вура биләр?

¹² Ағыллы адам баша дүшүр ки, дүшүнҹәләр од-алов кимидир. Дүзҝүн истифадә едилдикдә од фајдалыдыр, мәсәлән, одда хөрәк биширирик. Амма одла еһтијатсыз даврананда евдә јанғын баш верәр вә сакинләр өлә биләр. Ејнилә, дүшүнҹәләр дә фајдалыдыр, бизә Јеһоваја бәнзәмәјә көмәк едә биләр. Лакин дүшүнҹәләримиз әхлагсыз арзулары аловландырырса, бу, тәһлүкәлидир. Мәсәлән, әҝәр биз һәмишә пис һәрәкәтләр барәдә фикирләшириксә, әввәл-ахыр буну һәјата кечирәҹәјик. Доғрудан да, әхлагсыз шејләр барәдә дүшүнҹәләрә гәрг олмаг бизи руһани ҹәһәтдән өлдүрә биләр. (Јагуб 1:14, 15 ајәләрини охујун.)

13. Һәвва тәсәввүрүндә неҹә һәјаты ҹанландырырды?

¹³ Ҝәлин ҝөрәк илк гадын Һәвванын үрәјиндә гадаған олунмуш «хејирлә шәри билмә ағаҹынын мејвәсиндән» јемәк арзусу неҹә баш галдырды (Јар. 2:16, 17). Илан она демишди: «Әсла өлмәзсиниз. Садәҹә Аллаһ билир ки, ондан јејән ҝүн ҝөзләриниз ачылаҹаг вә сиз хејирлә шәри биләрәк Аллаһ кими олаҹагсыныз». Һәвва «ҝөрдү ки, ағаҹын мејвәси јахшыдыр вә ҝөзә хош ҝөрүнүр, ағаҹа бахдыгҹа бахмаг истәјирсән». Бәс бунун нәтиҹәси нә олду? О, «онун мејвәсиндән ҝөтүрүб једи. Сонра әри јанында оланда она да верди вә о да једи» (Јар. 3:1—6). Ҝөрүнүр, Шејтанын сөзләри Һәвваны јаман ширникдирмишди. Ахы она нәјин хејир, нәјин шәр олдуғуну һеч ким демәјәҹәкди, буну онун өзү мүәјјән едәҹәкди. Анҹаг белә фикирләшмәјин ахыры фаҹиәви гуртарды! Һәвванын ҝүнаһ етмиш әри Адәмин васитәсилә ҝүнаһ, ҝүнаһын да васитәсилә өлүм дүнјаја ҝирди (Ром. 5:12).

14. Мүгәддәс Китаб бизә әхлагсыз һәрәкәтдән гачмаға неҹә көмәк едир?

 ¹⁴ Дүздүр, Һәвва Әдән бағында әхлагсыз иш тутмамышды. Амма Иса Мәсиһ бизи тәсәввүрүмүздә әхлагсыз сәһнәләр ҹанландырмагдан чәкиндирмишди. О демишди: «Гадына бахыб она гаршы шәһвәтлә аловланан һәр бир адам артыг үрәјиндә онунла зина етмиш олур» (Мәт. 5:28). Һәвари Булус да хәбәрдарлыг етмишди: «Ҹисмани истәкләри неҹә дојуздурмағы дүшүнмәјин» (Ром. 13:14).

15. Биз неҹә хәзинә топламалыјыг вә нә үчүн?

¹⁵ Диҝәр бир зәрәрли дүшүнҹә инсанын өз хәјалларында вар-дөвләтинин башындан ашдығыны тәсәввүр етмәсидир. Белә адам Аллаһы разы салмаг барәдә чох аз фикирләшир. Әслиндә, «варлынын дөвләти... онун хәјалында гала диварыдыр» (Мәс. 18:11). Иса бир әһвалатда «Аллаһын ҝөзүндә варланмаг әвәзинә өзүнә вар-дөвләт» топлајан адамын вәзијјәтинин аҹынаҹаглы олдуғуну ҝөстәрмишди (Лука 12:16—21). Биз Јеһованы разы салан ишләр ҝөрәндә Ону севиндиририк (Мәс. 27:11). Ҝөјдә хәзинә топлајыб Аллаһы разы саланда биз өзүмүз дә хошбәхт олуруг (Мәт. 6:20). Сөзсүз ки, Јеһова илә хош мүнасибәтләр бизим саһиб олдуғумуз ән гијмәтли хәзинәдир.

16. Һәддән артыг нараһат олмамаға бизә нә көмәк едә биләр?

¹⁶ Әҝәр бизим башымыз јердә хәзинә топламаға гарышсајды, тәсәввүр един нә гәдәр нараһатчылыг кечирәрдик (Мәт. 6:19). Иса мәсәл чәкиб ҝөстәрди ки, «бу зәманәнин гајғылары вә вар-дөвләтин алдадыҹы гүввәси» Падшаһлыг һагда хәбәри боға биләр (Мәт. 13:18, 19, 22). Пула, јахуд башга бир шејә ҝөрә нараһат олан адамлар бәдбин олур, ағылларына һәмишә пис фикирләр ҝәтирирләр. Лакин һәддән артыг нараһат оланда инсанын һәм сағламлығы, һәм дә руһанилији зәрәр ҝөрүр. Ҝәлин һәмишә Јеһоваја бел бағлајаг вә унутмајаг ки, «ниҝаранчылыг үрәји сыхар, хош сөз көнлү шад едәр» (Мәс. 12:25). Бизи баша дүшән инсанын хош, руһландырыҹы сөзү овгатымызы ача биләр. Јеһова кими дүшүнән валидејнә, һәјат јолдашына вә ја доста үрәјимизи бошалданда нараһатчылығымыз јүнҝүлләшә биләр.

17. Јеһова нараһатчылығы дәф етмәјә бизә неҹә көмәк едир?

¹⁷ Бизим нараһатчылығымызы Јеһовадан јахшы һеч ким баша дүшә билмәз. Һәвари Булус јазмышды: «Һеч нәјә ҝөрә нараһат олмајын. Һәр мәсәлә барәдә диләјинизи дуа вә јалварышла, шүкр едә-едә Аллаһа билдирин. Онда Аллаһын һәр бир ағылдан үстүн олан сүлһү үрәјинизи вә фикирләринизи Мәсиһ Иса васитәсилә горујаҹаг» (Филип. 4:6, 7). Бәли, ҝөрүн руһанилијимизи горумаг үчүн бизим нә гәдәр көмәјимиз вар: һәмиманлыларымыз, ағсаггаллар, садиг нөкәр, мәләкләр, Иса Мәсиһ вә Јеһова Аллаһын Өзү.

18. Дүшүнҹәләр бизә неҹә көмәк едә биләр?

¹⁸ Ҝөрдүјүмүз кими, дүшүнҹәләр бизә Јеһованын мәһәббәтини вә диҝәр кејфијјәтләрини әкс етдирмәјә көмәк едир (1 Тим. 1:11; 1 Јәһ. 4:8). Биз башгаларына әсил мәһәббәт ҝөстәрсәк, һәрәкәтләримизин нәтиҹәсини нәзәрә алсаг, бизи севинҹдән мәһрум едән нараһатчылығы дәф етсәк, хошбәхт олаҹағыг. Буна ҝөрә дә ҝәлин Аллаһын бизә бәхш етдији әнамдан үмидимизи тәсәввүрүмүздә ҹанландырмаг үчүн, Јеһованын мәһәббәтини әкс етдирмәк үчүн, һәмчинин Онун кими хејирхаһ, һикмәтли вә хошбәхт олмаг үчүн истифадә едәк (Ром. 12:12).