Бәзи инсанлар дүшүнүрләр ки, бошандыгдан сонра һәјатлары даһа да јахшылашаҹаг. Бир башгалары аиләләрини горумаға чалышсалар да, буна наил ола билмирләр. Һәр неҹә олурса-олсун, бошанан инсанларын әксәријјәтинин һәјаты ҝөзләдикләриндән даһа чәтин олур. Әҝәр сән тәзәликҹә бошанмысанса, ола билсин, фикирләширсән ки, һәјатында бундан бетәр вәзијјәт ола билмәз. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китабдан бәзи фајдалы мәсләһәтләри нәзәрдән кечирмәјин бошанма илә бағлы јаранан чәтинликләрә таб ҝәтирмәјинә көмәк едәҹәк.

Пулла бағлы проблемләрин, валидејнлик борҹуну јеринә јетирмәјин вә тәнһалығын ҝәтирдији ҝәрҝинлик чох бөјүк ола биләр вә бу һиссләрдән јаха гуртармаг һәмишә асан олмур. Әввәлләр психолог олан Ҹудит Уалестајн мүшаһидә етмишдир ки, бошанмыш инсанлар илләр кечмәсинә бахмајараг, һәлә дә өзләрини алдадылмыш вә тәрк едилмиш һисс едирләр вә һәјатын онлара гаршы амансыз олдуғуну, үмидләрини пуча чыхардығыны вә тәк-тәнһа олдугларыны дүшүнүрләр.

 ТӘКЛИФ

• Үрәјини бошалт. Сән һәлә дә севдијин һәјат јолдашын үчүн дарыха биләрсән. Мүнасибәтләриниз јахшы олмаса да, сән јенә дә кәдәрләнирсән, чүнки никаһда ҝөзләдијин хошбәхтлијә наил ола билмәдин (Сүлејманын мәсәлләри 5:18). Ағламаға утанма (Ваиз 3:1, 4).

• Өзүнү инсанлардан тәҹрид етмә. Кәдәрини бошалтмаг үчүн тәкликдә галмаг лазым олса да, бу, узун мүддәт чәкмәмәлидир (Сүлејманын мәсәлләри 18:1). Әҝәр даима кечмиш һәјат јолдашыны писләсән, инсанлар сәнинлә үнсијјәт етмәкдән гачаҹаглар. Буна ҝөрә дә достларынла руһландырыҹы мөвзулар барәдә сөһбәтләр ет. Бошанмадан бир мүддәт сонра ваҹиб гәрар гәбул етмәлисәнсә, етибар етдијин инсандан көмәк истә.

• Сағламлығынын гејдинә гал. Бошанманын ҝәтирдији стресс чох вахт јүксәк ган тәзјиги вә мигрен (кәскин баш ағрылары) кими физики проблемләрә сәбәб олур. Јахшы гидалан, идман ет вә дојунҹа јат (Ефеслиләрә 5:29).

• Кечмиш һәјат јолдашына гаршы гәзәбини аловландыран шејләрдән азад ол. Ваҹиб сәнәдләри сахламаг шәртилә, евини лазымсыз әшјалардан тәмизләјә биләрсән. Әҝәр бәзи әшјалара, мисал үчүн тој шәкилләринә баханда кәдәрләнирсәнсә, онлары бир гутуја гој ки, ушагларын үчүн јадиҝар галсын.

• Мәнфи һиссләрлә мүбаризә апар. Әри хәјанәт етдији үчүн онунла бошанан Олга дејир: «Һәмишә өзүмдән сорушурам: “О гадында нә вар ки, мәндә јохдур?”» Сонрадан Олга баша дүшдү ки, мәнфи фикирләр даим бејининдә долашанда бу ону әлдән салыр (Сүлејманын мәсәлләри 18:14).

  Бир чохлары мүшаһидә етмишләр ки, һиссләрини кағыз үзәринә төкмәк онлара фикирләрини ајдынлашдырмаға вә нәзарәтдә сахламаға көмәк едир. Буну едирсәнсә, мүбаризә апардығын мәнфи фикирләри мүсбәт фикирләрлә әвәз ет (Ефеслиләрә 4:23). Ики нүмунәјә бахаг:

  Мәнфи фикир: Әримин хәјанәт етмәси мәним ҝүнаһымдыр.

  Мүсбәт фикир: Мәним сәһвләрим әримин хәјанәт етмәсинә һагг газандырмыр.

  Мәнфи фикир: Ән ҝөзәл илләрими ҝөр киминлә чүрүтмүшәм!

  Мүсбәт фикир: Кечмиши хатырламасам, һәјатым даһа јахшы олар.

• Јаралајан сөзләрә фикир вермә. Достларынла гоһумларын јахшы нијјәтдән ирәли ҝәләрәк елә сөзләр дејә биләрләр ки, бу, ганыны гаралда вә ја вәзијјәтинә мүнасиб олмаја биләр. Мәсәлән: «О инсан сәнин тајын дејилди» вә ја «Аллаһ бошанмаја нифрәт едир» *. Белә вәзијјәтдә Мүгәддәс Китабын «адамларын дедији һәр сөзә мәһәл гојма» мәсләһәти јеринә дүшүр (Ваиз 7:21). Ики илдир ки бошанан Фәридә өз һиссләрини бөлүшүр: «Инсаны јандырыб-јахан сөзләрин үзәриндә дүшүнмәкдәнсә, һәр шејә Аллаһын ҝөзү илә бахмаға чалышырам. Чүнки Онун фикирләри бизим фикирләримиздән јүксәкдир» (Јешаја 55:8, 9).

• Дуа ет. Аллаһ хидмәтчиләрини, хүсусилә ән чәтин анларда, бүтүн гајғыларыны Онун үзәринә гојмаға сәсләјир (1 Петер 5:7).

11 ил евли олан Дилбәр дејир: «Әримә јалварырдым ки, ҝетмәсин. О ҝедәндән сонра нә ону, нә дә онун мәшугәсини ҝөрмәјә ҝөзүм јох иди». Бошанмыш бир  чох инсан кечмиш һәјат јолдашына узун илләр нифрәт бәсләјир. Амма онлар јенә дә, хүсусилә әҝәр өвладлары варса, мүнтәзәм үнсијјәт етмәли олурлар.

ТӘКЛИФ

• Кечмиш һәјат јолдашынла һөрмәтҹил давран. Диггәти ваҹиб мәсәләләрә јөнәлт, конкрет ол вә чалыш ки, сөһбәт башга мөвзулара кечмәсин. Бу мәсләһәт бир чохларына сүлһү горумаға көмәк едиб (Ромалылара 12:18).

• Адамы гызышдыран сөзләрдән гач. Өзүндән чыхдығыны һисс едәндә Мүгәддәс Китабын «чохбилән аз данышар» мәсләһәтини јадына сал (Сүлејманын мәсәлләри 17:27). Әҝәр сөһбәт артыг гызышмаға башлајырса, онда дејә биләрсән: «Дедикләрин барәдә дүшүнүб фикрими сонра билдирәрәм».

• Кечмиш һәјат јолдашынла әлагәни кәсмәк үчүн бүтүн ортаг ишләрини ајыр. Бунлара бүтүн сәнәд-сүнәд ишләри, һүгуги, тибби, һәмчинин мадди шејләр дә дахилдир.

Зејнәб бошанандан сонра нәләрин баш вердијини хатырлајыр: «Балаҹа гызым бүтүн ҝүнү ағлајырды вә ҝеҹә сидијини сахлаја билмирди. Бөјүк гызым исә һиссләрини ҝизләтмәјә чалышса да, онда да бәзи дәјишикликләр баш вермишди». Ушагларынын көмәјә даһа чох еһтијаҹы олан заман вахтынын вә ҝүҹүнүн чатышмадығыны һисс едәндә мәјус ола биләрсән.

ТӘКЛИФ

• Ушагларыны өз һиссләрини бөлүшмәјә тәшвиг ет, һәтта ағлына ҝәләни данышсалар белә (Әјјуб 6:2, 3).

• Бир валидејн кими үзәринә дүшән вәзифәни унутма. Ола билсин, сәнин емосионал ҹәһәтдән дәстәјә еһтијаҹын вар вә дүшүнүрсән ки, буну ушағын едә биләр. Анҹаг бу кими бөјүк проблемләрлә ушағы јүкләмәк һәм һагсызлыгдыр, һәм дә онун сағламлығына мәнфи тәсир ҝөстәрә биләр (1 Коринфлиләрә 13:11). Өвладын сәнин сирдашын вә ја сәнинлә кечмиш һәјат јолдашын арасында васитәчи дејил.

• Ушағынын һәјатынын өз ахары илә ҝетмәси үчүн чалыш. Буна башга евә көчмәмәк вә ҹәдвәлиндә дәјишикликләр етмәмәк көмәк едә биләр. Анҹаг даһа ваҹиби Мүгәддәс Китабы охумагла вә аиләви ибадәт кечирмәклә Аллаһла мүнасибәтләри горумагдыр (Ганунун тәкрары 6:6—9).

Бошанма сон дејил. Һәјат давам едир. 16 ил евли олан Мелиса дејир: «Аиләм дағыланда фикирләшдим ки, ахы мән өзүмә белә һәјат арзуламырдым!» Һал-һазыркы шәраитинә бахмајараг, о, һәјатындан мәмнунлуг дујур вә һиссләрини белә бөлүшүр: «Кечмишими дәјишмәклә бағлы фикирләримә сон гојан андан өзүмү даһа јахшы һисс едирәм».