Контентә кеч

Мүндәриҹаты ҝөстәр

ҮЗ ГАБЫҒЫНДА | КОРРУПСЫЈАСЫЗ ҺӨКУМӘТ

Коррупсија ҝирдабында батан һөкумәт

Коррупсија ҝирдабында батан һөкумәт

Коррупсија — вәзифәли шәхсләрин өз мәнфәәтләри үчүн сәлаһијјәтләриндән суи-истифадә етмәләридир. Коррупсијанын тарихи та гәдимә ҝедиб чыхыр. Мисал үчүн, тәхминән 3500 ил бундан әввәл Төвратда јазылан ганунлардан бири һакимләрә рүшвәт алмағы гадаған едирди. Бу да ону ҝөстәрир ки, һәтта о дөврдә дә рүшвәт вар иди (Чыхыш 23:8). Коррупсија дејилдикдә садәҹә рүшвәт алмаг нәзәрдә тутулмур. Бәзи мәмурлар әмлакы мәнимсәјир, ихтијары чатмајан хидмәтләрдән јарарланыр вә ја дөвләт вәсаитини оғурлајырлар. Онлар һәмчинин өз сәлаһијјәтләриндән истифадә едәрәк гоһумбазлыг едирләр.

Дүздүр, коррупсијаја истәнилән тәшкилатда раст ҝәлмәк олар, амма дөвләт органларында бу, даһа чох мүшаһидә олунур. Бејнәлхалг Шәффафлыг Тәшкилатынын («Transparency International») «Глобал Коррупсија Барометри» лајиһәсинин 2013-ҹү ил һесабатына әсасән, дүнја үзрә коррупсија һалларына ән чох беш саһәдә раст ҝәлинир. Бунлар сијаси партијалар, полис, дөвләт ишчиләри, парламент вә мәһкәмә системидир. Ашағыда ҝәтирилән ҹәми бир нечә һадисә проблемин нәдән гајнагландығыны ачыг шәкилдә ҝөстәрир.

  • АФРИКА. 2013-ҹү илдә Ҹәнуби Африкада тәхминән 22 000 дөвләт мәмуру коррупсијада иттиһам олунараг мәсулијјәтә ҹәлб олунуб.

  • ҸӘНУБИ АМЕРИКА. 2012-ҹи илдә Бразилијада 25 нәфәр дөвләт вәсаити һесабына сијаси дәстәк алмагда тәгсиркар билиниб. Онларын арасында өлкәнин икинҹи нүфузлу адамы, сабиг президентин администрасија рәһбәри дә вар иди.

  • АСИЈА. 1995-ҹи илдә Сеулда (Ҹәнуби Кореја) тиҹарәт мәркәзинин учмасы нәтиҹәсиндә 502 нәфәр һәјатыны итириб. Арашдырма нәтиҹәсиндә мәлум олуб ки, подратчылар стандартлара ујғун олмајан бетондан истифадә етмәләринә вә тәһлүкәсизлик гајдаларыны позмаларына ҝөз јуммалары үчүн мәмурлара рүшвәт верибләр.

  • АВРОПА. Дахили ишләр үзрә Авропа Комиссары Сесилиа Малмстрөм дејир ки, Авропада «бу проблем [коррупсија] дәһшәт дәрәҹәдә јајылыб». О әлавә едир: «Сијасәтчиләр коррупсијанын көкүнү кәсмәк үчүн үзәрләринә дүшән вәзифәни јеринә јетирмирләр».

Ҝөрдүјүмүз кими, коррупсија дөвләтдә дәрин көк салыб. Антикоррупсијаја даир мүтәхәссис, профессор Сјузан Рос-Акерманын сөзләринә ҝөрә, ислаһатлар үчүн «дөвләтин иш структурунда көклү дәјишикликләр апарылмалыдыр». Дүздүр, вәзијјәт чыхылмаз ҝөрүнсә дә, Аллаһ вәд едир ки, бундан гат-гат бөјүк дәјишикликләр олаҹаг.