ИМАН ӨРНӘКЛӘРИ ҺӘНУГ ПЕЈҒӘМБӘР
О, Аллаһын разылығыны газанды
ҺӘНУГ ПЕЈҒӘМБӘРИН өмрү узун олуб. Бизим үчүн тәсәввүр етмәк чәтин олса да, бу пејғәмбәр 365 ил јашајыб. Бу јаш бизим дөврүмүздә чох јашамыш дөрд инсанын јашынын ҹәминә бәрабәрдир. Анҹаг о дөвр үчүн бу јашда олан инсанлар гоҹа сајылмырдылар. Әлли әср бундан өнҹә инсанлар биздән чох јашајырдылар. Һәнуг пејғәмбәр анадан оланда Аллаһын јаратдығы илк инсанын, Адәмин 600 јашы вар иди. Адәм бундан сонра һәлә 300 ил дә јашады! Адәмин нәслиндән олан бәзи инсанлар исә ондан да чох јашамышдылар. Буна ҝөрә дә Һәнуг пејғәмбәрин 365 јашы олса да, кифајәт гәдәр ҝүмраһ иди. Белә десәк, онун һәјаты һәлә габагда иди. Анҹаг бу, белә олмады.
Һәнуг пејғәмбәр бөјүк бир тәһлүкә ичәрисиндә иди. Белә бир сәһнәни тәсәввүр един: пејғәмбәр ҹаныны ҝөтүрүб гачыр. Аллаһдан алдығы хәбәри чатдыран заман инсанларын буна мүнасибәти ҝөзүнүн габығындан ҝетмир. Онлар гәзәбдән алышыб-јанырдылар. Бу инсанлар пејғәмбәрә нифрәт едирдиләр, онун чатдырдығы хәбәр вә ону ҝөндәрән Аллаһ һагда һеч нә ешитмәк истәмирдиләр. Онлар Һәнуг пејғәмбәрин Аллаһы Јеһоваја һеч нә едә билмәздиләр, анҹаг пејғәмбәрә зәрәр јетирмәк онлар үчүн чәтин дејилди. Јәгин пејғәмбәр аиләсини бир дә ҝөрәҹәјинә үмид етмир. Һәјат јолдашы, гызы, оғлу Мәтушәләһ вә нәвәси Ләмек онун ҝөзү гаршысындан кечир (Јарадылыш 5:21—23, 25). Ҝөрәсән, бу онун сонунҹу ҝүнүдүр?
Мүгәддәс Китабда Һәнуг пејғәмбәр һагда мәлумат аздыр: онун һаггында ҹәми үч јердә јазылыб (Јарадылыш 5:21—24; Ибраниләрә 11:5; Јәһуда 14, 15). Буна бахмајараг, бу ајәләр бөјүк иман саһиби олан бу инсан һагда шәкил јаратмаг үчүн кифајәт едир. Ола билсин, Һәнуг пејғәмбәр кими, сиз дә аиләнизи доландырмалысыныз. Бәлкә дә, елә олуб ки, һаггын тәрәфиндә дурмаг үчүн сиз дә, пејғәмбәр кими, мүбаризә апармалы олмусунуз. Беләдирсә, бу мөмин инсанын иманындан чох шеј өјрәнә биләрсиниз.
«ҺӘНУГ АЛЛАҺЫН ЈОЛУ ИЛӘ ҜЕДИРДИ»
Һәнуг пејғәмбәрин дөврүндә бәшәријјәт јолуну азмышды. Адәмдән сонра једдинҹи нәсил иди. Дүздүр, о дөврдә инсанлар Адәмлә Һәвванын итирдији камиллијә даһа јахын идиләр. Елә буна ҝөрә дә о вахт инсанлар чох јашајырдылар. Анҹаг онлар әхлаги ҹәһәтдән тамам позулмушдулар вә Аллаһдан чох узаглашмышдылар. Дүнјада зоракылыг баш алыб ҝедирди. Бу вәзијјәт бәшәријјәтин икинҹи нәслинин дөврүндә, Габил гардашы Һабили өлдүрәндә башламышды. Габилин нәслиндән олан бир нәфәр исә ондан даһа гәддар вә кинли олмасы илә фәхр едирди! Адәмин үчүнҹү нәслинин дөврүндә вәзијјәт ҝетдикҹә писләшди. Һәмин вахтдан инсанлар Јеһованын адыны чәкмәјә башладылар, лакин бу ады Она ибадәт етмәк мәгсәдилә чәкмирдиләр. Бу инсанлар Аллаһын мүгәддәс адыны һөрмәтсиз шәкилдә, налајиг тәрздә истифадә едирдиләр (Јарадылыш 4:8, 23—26).
Бу вәзијјәт Һәнуг пејғәмбәрин дөврүндә артыг ади һала чеврилмишди. Буна ҝөрә дә о, јеткин јаша чатанда сечим етмәли иди. Ја дөврүндәки инсанлар кими олмалы, ја да јери ҝөјү јарадан Јеһова Аллаһы ахтармалы иди. Пејғәмбәрин Һабил һагда билдикләри она дәрин тәсир бағышламышды. Адәмин оғлу олан Һабил Јеһоваја Ону разы салан тәрздә ибадәт етдијинә ҝөрә Јарадылыш 5:22 ајәсиндә јазылыб ки, Һәнуг Аллаһын јолу илә јеријирди. Бу сөзләр ҝөстәрир ки, Һәнуг пејғәмбәр Аллаһсыз дүнјада Аллаһын јолу илә ҝедән јеҝанә инсан иди. Мүгәддәс Китабда бу ҹүр сөзләр биринҹи дәфә мәһз Һәнуг пејғәмбәр барәдә јазылыб.
өлдүрүлмүшдү. Һәнуг пејғәмбәр дә Һабил кими олмағы гәт етди.Һәмин ајәдә һәмчинин дејилир ки, Һәнуг пејғәмбәр оғлу Мәтушәләһ дүнјаја ҝәләндән сонра да Аллаһын јолу илә јериди. Демәли, 65 јашы оланда о артыг аилә башчысы иди. Мүгәддәс Китабда онун арвадынын ады, «оғул вә гызлары»нын сајы јазылмајыб. Әҝәр бир ата аилә саһиби ола-ола Аллаһын јолу илә ҝедирсә, онда о, аиләсинә Аллаһын бујурдуғу кими бахмалыдыр. Һәнуг пејғәмбәр дәрк едирди ки, Аллаһ ондан арвадына садиг галмағы ҝөзләјир (Јарадылыш 2:24). Һәм дә сөзсүз ки, о, өвладларыны Аллаһын јолунда бөјүтмәк үчүн әлиндән ҝәләни едирди. Бунун һансы бәһрәси олду?
Мүгәддәс Китабда бу барәдә тәфәррүатлар јазылмајыб. Орада Һәнугун оғлу Мәтушәләһин иманы барәдә һеч нә дејилмир. Садәҹә ҝөстәрилир ки, о, јер үзүндә ән чох јашајан инсан олуб вә Дашгына гәдәр өмүр сүрүб. Мәтушәләһин Ләмек адлы бир оғлу вар иди. Ләмек бабасы Һәнугла бир әср ејни дөврдә јашајыб. О, чох мөмин инсан иди. Ләмек Јеһова Аллаһын руһу илә оғлу Нуһ һагда пејғәмбәрлик сөјләмишди. Бу пејғәмбәрлик Дашгындан сонра јеринә јетди. Нуһ да, улу бабасы Һәнуг кими, зәманәсинин адамларындан фәргли олараг, Аллаһын јолу илә ҝедирди. О, Һәнуг пејғәмбәри һеч вахт ҝөрмәмишди. Буна бахмајараг, Һәнуг пејғәмбәр ҝәләҹәк нәсли үчүн ҝөзәл өрнәк гојуб ҝетмишди. Нуһ пејғәмбәр улу бабасы Һәнуг пејғәмбәрин иманы барәдә еһтимал ки, атасы Ләмекдән, бабасы Мәтушәләһдән вә ја Һәнуг пејғәмбәрин атасы Јарәддән (Јарәд Нуһ пејғәмбәрин 366 јашы оланда өлмүшдү) өјрәнмишди (Јарадылыш 5:25—29; 6:9; 9:1).
Һәнуг пејғәмбәрлә Адәм арасындакы тәзада фикир верәк. Адәм камил инсан иди, амма Јеһоваја гаршы ҝүнаһ ишләди вә нәсли үчүн әзаб долу ҝүнаһлы һәјата јол ачды. Һәнуг пејғәмбәр исә ҝүнаһлы инсан олса да, Аллаһын јолу илә јериди вә өз нәслинә әсл иман нүмунәси гојду. Һәнуг пејғәмбәрин 308 јашы оланда Адәм өлдү. Ҝөрәсән, худбинҹәсинә давранан Адәм өләндә аиләси она ҝөрә јас сахлады? Биз буну дәгиг билмирик. Анҹаг һәр бир һалда Һәнуг пејғәмбәр «Аллаһын јолу илә ҝедирди» (Јарадылыш 5:24).
Әҝәр сизин дә үзәриниздә аилә мәсулијјәти варса, Һәнуг пејғәмбәрдән чох шеј өјрәнә биләрсиниз. Аиләни мадди ҹәһәтдән тәмин етмәк ваҹиб олса да, аиләјә Аллаһын јолларыны өјрәтмәкдән ваҹиб һеч нә ола билмәз (1 Тимутијә 5:8). Сиз бу тәләбаты тәкҹә сөзләринизлә јох, әмәлләринизлә дә өдәмәлисиниз. Әҝәр сиз дә, Һәнуг пејғәмбәр кими, Аллаһын јолу илә ҝедир, Мүгәддәс Китабын һәјат бәләдчиниз олмасына јол верирсинизсә, онда аиләнизә зәнҝин бир мирас — ҝөзәл өрнәк гојаҹагсыныз.
«ҺӘНУГ ОНЛАР ҺАГГЫНДА ПЕЈҒӘМБӘРЛИК ЕТМИШДИ»
Һәнуг пејғәмбәр аллаһсыз инсанлар арасында јашадығы үчүн чох ҝүман ки, өзүнү тәнһа һисс едирди. Бәс Јеһова Аллаһ Һәнуга гаршы биҝанә иди? Әлбәттә, јох. Бир ҝүн Јеһова өз садиг пејғәмбәри илә данышды. Аллаһ Һәнуг пејғәмбәрә инсанлара чатдырмасы үчүн *.
бир хәбәр верди. Беләҹә, О, Һәнугу Өз пејғәмбәри сечди. Һәнуг илк инсан иди ки, дедији пејғәмбәрлик Мүгәддәс Китабда гәләмә алынмышды. Биз бу барәдә әсрләр сонра Аллаһын руһу илә Һәнугун пејғәмбәрлијини јазан Јәһудадан өјрәнирикҺәнуг нә һагда пејғәмбәрлик етмишди? О демишди: «Будур, Јеһова он минләрлә мүгәддәс мәләји илә ҝәлди ки, һамы үзәриндә һөкмүнү иҹра етсин вә бүтүн аллаһсызлары горхуб-чәкинмәдән ҝөрдүкләри пис ишләринә ҝөрә, Аллаһ горхусу олмајан ҝүнаһ саһибләрини Она гаршы дедикләри бүтүн биабырчы сөзләрә ҝөрә иттиһам етсин» (Јәһуда 14, 15). Фикир вердинизсә, Һәнуг пејғәмбәр һадисәләри кечмиш заманда нәгл едир, санки, Аллаһ бу пејғәмбәрликдә дејиләнләри артыг јеринә јетириб. Мүгәддәс Китабда јазылан диҝәр пејғәмбәрликләрин чоху да бу үслубда јазылыб. Пејғәмбәрин дедикләринин һәјата кечәҹәји о гәдәр дәгигдир ки, онлар артыг олмуш бир шеј кими тәсвир олунуб! (Әшија 46:10).
Һәнуг пејғәмбәр үчүн бу хәбәри һамыја чатдырмаг асан идими? Онун чатдырдығы хәбәрин нә гәдәр ҝүҹлү олдуғуна диггәт јетирин. О, бу инсанлары, онларын әмәлләрини мүһакимә етмәк үчүн «аллаһсызлар», «Аллаһ горхусу олмајан ҝүнаһ саһибләри» кими сөзләрдән истифадә едир. Пејғәмбәрлик бүтүн инсанлара ҝөстәрир ки, Әдән бағындан говуландан сонра гурдуглары дүнја тамамилә корланыб. Јеһова «он минләрлә мүгәддәс мәләји» илә ҝәлиб о дөврдә јашајанлары мәһв едәҹәк. Һәнуг пејғәмбәр бу хәбәри ҹәсарәтлә бәјан едир, өзү дә тәкбашына! Јәгин ки, о вахт һәлә ҝәнҹ олан Ләмек бабасынын бу ҹәсарәтини һејран-һејран мүшаһидә едирди. Доғрудан да, Һәнугун ҹәсарәти һејрәтләндириҹи иди!
Һәнуг пејғәмбәрин иманы үзәриндә дүшүнәрәк өзүмүздән соруша биләрик: јашадығымыз бу дүнјаја Аллаһын јанашдығы кими јанашырыг? Пејғәмбәрин ҹәсарәтлә бәјан етдији пејғәмбәрлик бизим дөврүмүзә дә аиддир: орада дејилмиш сөзләр Һәнуг пејғәмбәрин дөврүндә јеринә јетдији кими, бизим дөврдә дә јеринә јетәҹәк. Онун дедији кими, Јеһова Аллаһ Нуһ пејғәмбәрин дөврүндә аллаһсызларын үзәринә бөјүк Дашгын ҝәтирди. Бу мүсибәт бизим дөврүмүздә олаҹаг даһа бөјүк мүсибәтә бир нүмунә иди (Мәтта 24:38, 39; 2 Бутрус 2:4—6). Бу ҝүн дә Аллаһ он минләрлә мүгәддәс мәләји илә бирҝә аллаһсыз инсанлары әдаләтлә мүһакимә етмәк үчүн һазыр дајаныб. Һәр биримиз Һәнуг пејғәмбәрин чатдырдығы бу хәбәрин ваҹиблијини дәрк етмәли вә буну башгаларына демәлијик. Ола билсин, аилә үзвләримиз вә достларымыз биздән јан ҝәзир. Бәлкә дә, бәзән өзүмүзү тәнһа һисс едирик. Јеһова Аллаһ Һәнуг пејғәмбәри һеч вахт тәрк етмәди. Бу ҝүн дә өз садиг бәндәләрини тәрк етмәјәҹәк!
«КӨЧҮРҮЛДҮ КИ, ӨЛҮМҮ ҜӨРМӘСИН»
Һәнуг пејғәмбәрин агибәти неҹә олду? Пејғәмбәрин өлүмү һәјатындан да мүәммалы иди. Мүгәддәс Китабда бу барәдә гысаҹа дејилир: «Һәнуг Аллаһын јолу илә ҝедирди. Сонра о гејб олду, чүнки Аллаһ ону апарды» (Јарадылыш 5:24). Аллаһ Һәнуг пејғәмбәри һансы мәнада апарды? Һәвари Булус буну белә изаһ едир: «Һәнуг иманы сајәсиндә көчүрүлдү ки, өлүмү ҝөрмәсин. Аллаһ Һәнугу көчүртдүјү үчүн ону һеч јердә тапмаг мүмкүн олмады. О, көчүрүлмәздән әввәл Аллаһын разылығыны газандығы барәдә шәһадәт алды» (Ибраниләрә 11:5). Һәвари Булус «көчүрүлдү ки, өлүмү ҝөрмәсин» сөзләри илә нәји нәзәрдә тутурду? Бәзи Мүгәддәс Китаб тәрҹүмәләриндә јазылыб ки, Аллаһ Һәнуг пејғәмбәри ҝөјә апарды. Анҹаг бу, мүмкүн дејил. Мүгәддәс Китабда ҝөстәрилир ки, Иса Мәсиһ дирилдилиб ҝөјә галдырылан илк шәхс иди (Јәһја 3:13).
Ибраниләрә 11:13). Бундан сонра јәгин ки, дүшмәнләри онун ҹәсәдини ахтардылар, амма «ону һеч јердә тапмаг мүмкүн олмады». Ҝөрүнүр, Јеһова Аллаһ онун ҹәсәдини јоха чыхармышды. Бунунла Аллаһ онун ҹәсәдини мурдар етмәк вә ја ону јалан дини јајмаг үчүн истифадә етмәк истәјәнләрин гаршысыны алды *.
Бәс онда Һәнуг пејғәмбәр һансы мәнада «көчүрүлдү ки, өлүмү ҝөрмәсин»? Ҝөрүнүр, Јеһова елә етди ки, Һәнуг пејғәмбәрин һәјаты амансыз дүшмәнләринин әлинә кечмәдән дајансын. Анҹаг пејғәмбәр бундан өнҹә «Аллаһын разылығыны газандығы барәдә шәһадәт алды». Бу неҹә олду? Өлмәсинә бир аз галмыш о, Аллаһдан вәһј алды. Ҝөрүнүр, бу вәһјдә о, өзүнүн јерүзү Ҹәннәтдә олдуғуну ҝөрмүшдү. Аллаһын ондан разы галдығы илә бағлы белә бир нишанә алдыгдан сонра о, өлүм јухусуна ҝетди. Һәнуг вә Аллаһын диҝәр садиг бәндәләри һагда јазаркән һәвари Булус демишди: «Һамысы һәјаты иманла баша вурду» (Бүтүн бунлары нәзәрә алараг, ҝәлин Һәнугун һәјатынын неҹә сона чатдығыны ҝөзүмүзүн габағына ҝәтирәк. Белә бир сәһнәни тәсәввүр един, амма унутмајын ки, бу садәҹә бир еһтималдыр: Һәнуг ҹаныны ҝөтүрүб гачыр. Артыг тагәти галмајыб. Чатдырдығы хәбәрә ҝөрә гәзәбдән алышыб јанан дүшмәнләри ону тәгиб едир. Һәнуг бир јер тапыб ҝизләнир вә бир аз динҹини алыр. О билир ки, онлардан чох гача билмәз. Гаршыда ону әзаблы өлүм ҝөзләјир. Бу вахт әрзиндә о, Аллаһа дуа едир вә бирдән үрәјинә раһатлыг чөкдүјүнү һисс едир. Она Аллаһдан вәһј назил олур. Пејғәмбәр ону узаглара апаран бу вәһјин ҝерчәк олдуғуну зәнн едир.
Онун вәһјдә ҝөрдүкләрини бир анлыг хәјалынызда ҹанландырын: јашадығы дүнјадакы вәзијјәтдән тамамилә фәргли бир һәјат. Һәр шеј Әдән бағында олдуғу кими ҝөзәлдир. Артыг бу баға ҝирмәјә мане олан кәррублар да јохдур. Бурада сајсыз-һесабсыз инсан вар. Һамысы да сағлам вә ҝүмраһдыр. Һамы сүлһ ичиндә јашајыр. Һәнуг пејғәмбәрин ҝөрдүјү нифрәтин, дини әдавәтин изи белә јохдур. Пејғәмбәр Јеһова Аллаһын ону севдијини, ондан разы галдығыны һисс едир. О әминдир ки, бура онун евидир. Ҝетдикҹә өзүнү даһа да јахшы һисс едир вә бу минвалла ҝөзләрини бағлајыб дәрин јухуја, өлүм јухусуна ҝедир.
Бу ҝүнә кими дә о, өлүм јухусундадыр; Јеһова Аллаһын мүкәммәл јаддашындадыр. Иса пејғәмбәр сонралар демишди ки, елә бир вахт ҝәләҹәк ки, Аллаһын јаддашында оланларын һамысы Мәсиһин сәсини ешидәҹәк вә дириләҹәкләр. Онлар ҝөзләрини ҝөзәл, сүлһүн һөкм сүрдүјү јени дүнјада ачаҹаглар (Јәһја 5:28, 29).
Бәс сиз орада олмаг истәјәрдиниз? Тәсәввүр един ки, Ҹәннәтдә Һәнуг пејғәмбәри ҝөрүрсүнүз. Ондан нәләр-нәләр өјрәнә биләрик! Соруша биләрик ки, онун өлүмүнү дүз тәсәввүр етмишдик, јохса јох? О вахта гәдәр исә вахт итирмәдән ондан ваҹиб бир саһәдә өрнәк алмалыјыг. Һәнуг пејғәмбәр һагда данышандан сонра һәвари Булус демишди: «Иман етмәдәнсә Аллаһын разылығыны газанмаг мүмкүн дејил» (Ибраниләрә 11:6). Буна ҝөрә дә һәр биримиз Һәнуг пејғәмбәрин ҹәсарәтини вә иманыны өзүмүзә өрнәк ҝөтүрмәлијик!
^ абз. 14 Бәзи Мүгәддәс Китаб алимләри һесаб едир ки, Јәһуда «Һәнугун Китабы» адлы апокрифик нәшрдән ситат ҝәтириб. Лакин бу китаб намәлум мәнбәдән олан ујдурулмуш әсәрдир вә јанлыш олараг Һәнуг пејғәмбәрә аид едилир. Орада Һәнугун дедији пејғәмбәрлик сөзләри дәгигликлә јазылса да, еһтимал ки, бизим дөврүмүзә чатмајан һәр һансы бир јазылы сәнәддән ҝөтүрүлүб, ја да шифаһи әнәнә әсасында јазылыб. Јәһуда да еһтимал ки, һәмин гәдим мәнбәләрдән истифадә едиб, јахуд Һәнугун һәјатыны ҝөјдән мүшаһидә едән Иса Мәсиһдән мәлумат алыб.
^ абз. 20 Јеһова Аллаһ һәмчинин Муса пејғәмбәрин вә Иса Мәсиһин дә ҹәсәдләрини јоха чыхармышды ки, һеч ким бу ҹәсәдләри башга мәгсәд үчүн истифадә етмәсин (Ганунун тәкрары 34:5, 6; Лука 24:3—6; Јәһуда 9).