Һеллоуинин көкләри. Мүгәддәс Китабда бу барәдә нә дејилир?
Мүгәддәс Јазыларын ҹавабы
Мүгәддәс Китабда Һеллоуин бајрамынын ады чәкилмир. Бу бајрамын гәдимә ҝедиб чыхан көкләри вә мүасир әнәнәләри онун өлүләр вә ҝөзәҝөрүнмәз руһлар, јәни ҹинләр барәдә јалан мәлуматлара әсасландығына дәлаләт едир. («Һеллоуинин тарихи вә адәт-әнәнәләри» башлығына бахын.)
Мүгәддәс Китабда гәти шәкилдә дејилир: «Аранызда... ҹиндарлара вә руһчағыранлара мүраҹиәт едән, јахуд өлүләричағыран олмасын» (Ганунун тәкрары 18:10—12). Бәзиләри Һеллоуини зәрәрсиз, шән бајрам һесаб едир. Анҹаг Мүгәддәс Китаб онунла бағлы әнәнәләрин һеч дә зәрәрсиз олмадығыны ҝөстәрир. 1 Коринфлиләрә 10:20, 21 ајәләриндә дејилир: «Мән... истәмирәм ки, сиз ҹинләрлә ортаг оласыныз. Сиз һәм Јеһованын ҹамындан, һәм дә ҹинләрин ҹамындан ичә билмәзсиниз».
Һеллоуинин тарихи вә адәт-әнәнәләри
Самајн бајрамы. «Уорлд бук» енсиклопедијасында гејд олундуғу кими, Һеллоуин бајрамынын көкләри «2000 ил бундан әввәл келтләрин гејд етдији бүтпәрәст бајрам»а ҝедиб чыхыр. Орада әлавә едилир: «Келтләр инанырдылар ки, бу вахт өлүләр дири инсанлар арасында ҝәзиб-долашыр. Самајн бајрамы заманы дириләр өлүләрлә ҝөрүшә биләрдиләр». Анҹаг Мүгәддәс Китаб өјрәдир ки, «өлүләр һеч нә билмир» (Ваиз 9:5). Бу сәбәбдән онлар дири инсанларла һеч ҹүр әлагә гура билмәзләр.
Һеллоуинин адәт-әнәнәләри, ширнијјат вә «пул кисәси, јохса һәјат» ојуну. Бу бајрама һәср олунмуш «Һеллоуин — Америка бајрамы, Америка тарихи» адлы китаба әсасән, бәзи келтләр горхулу костјумлар ҝејинирдиләр ки, јер үзүнү ҝәзиб-долашан руһлар онлары өзүнкү билиб раһат бурахсынлар. Диҝәрләри исә руһлары разы салмаг үчүн онлара ширнијјат тәклиф едирдиләр. Орта әсрләрдә Авропада католик дин хадимләри јерли бүтпәрәст адәт-әнәнәләрини мәнимсәмиш вә килсә үзвләринә мүхтәлиф костјумларда евбәев ҝәзиб хырда һәдијјәләр истәмәјә иҹазә верирдиләр. Мүгәддәс Китабда исә, әксинә, јалан дини адәт-әнәнәләри Аллаһа ибадәтә әлавә етмәк гадаған едилир (2 Коринфлиләрә 6:17).
Руһлар, вампирләр, гулјабанылар, күпәҝирән гарылар, зомбиләр. Бунларын һамысы та гәдим дөврләрдән пис руһи гүввәләрлә әлагәләндирилирди («Halloween Trivia»). Мүгәддәс Китабда ајдын дејилир ки, биз пис руһи варлыгларла бајрам етмәк әвәзинә, онлара гаршы мүбаризә апармалыјыг (Ефеслиләрә 6:12).
Балгабаг вә ја Ҹек фәнәри. Британијада орта әсрләрдә «инсанлар евбәев ҝәзиб өлүләрин руһуна дуа охумаларынын гаршылығында сакинләрдән јемәк истәјирдиләр». Онлар әлләриндә «ојуг шалғам фәнәрләр тутурдулар. Һәр бир белә фәнәрләрин ичинә мәһшәрдә илишиб галан руһу тәмсил едән шам гојурдулар» («Halloween—From Pagan Ritual to Party Night»). Диҝәрләринин фикринҹә исә, фәнәрләр пис руһлары говмаг үчүн истифадә едилирди. 1800-ҹү илләрдә Шимали Америкада шалғам балгабагла әвәз олунду, чүнки бу тәрәвәз о торпагларда ҝениш јајылмышды вә ону ојмаг асан иди. Бу адәт-әнәнәнин көкүндә дуран инанҹлар — өлмәз руһ, мәһшәр вә өлүләрин руһуна дуа охумаг — Мүгәддәс Китаба әсасланмыр.