1. Аллаһын Кәламы бизә нә өјрәдир?

БИЗ истәнилән чәтинлијә синә ҝәрә биләрик, чүнки Нәсиһәтчимиз Јеһовадыр (Әшј. 30:20, 21). Онун Кәламы сајәсиндә «там сәриштәли, һәр ҹүр јахшы ишә тамамилә һазыр» ола биләрик (2 Тим. 3:17). Мүгәддәс Китаб тәлимләринә ујғун јашамагла «бу дүнјанын мүдриклији»ни ашылајанлардан даһа мүдрик олуруг (1 Кор. 3:19; Зәб. 119:97—100).

2. Бу мәгаләдә нәји арашдыраҹағыг?

² Бу мәгаләдә ҝөстәрилир ки, дүнјанын мүдриклији бизи худбин истәкләримизи тәмин етмәјә сәсләдији үчүн дүнјанын бир һиссәси олан инсанларын дүшүнҹә вә давранышларына гаршы дурмаг бизә чәтин ҝәлә биләр. Мүгәддәс Китабда дејилир: «Диггәтли олун ки, һеч кәс сизи бу дүнјанын бахышларына, инсан еһкамларына әсасланан фәлсәфә илә, пуч вә јанлыш фикирләр васитәсилә әсир алмасын» (Кол. 2:8). Бу мәгаләдә ики «пуч вә јанлыш» фикрин тарих боју неҹә јајылдығыны арашдыраҹағыг. Һәр ики фикри арашдырдыгҹа бу дүнјанын һикмәтинин ахмаглыг олдуғуну, Аллаһын Кәламындакы һикмәтин исә дүнјанын тәклиф етдији һәр шејдән гат-гат үстүн олдуғуну өјрәнәҹәјик.

3, 4. 20-ҹи әсрин әввәлләриндә Бирләшмиш Штатларда әхлаги дәјәрләрә бахыш тәрзи неҹә дәјишди?

³ 20-ҹи әсрин әввәлләриндә Бирләшмиш Штатларда инсанларын әхлага бахышында бөјүк дәјишиклик мүшаһидә олунмаға башлады. Әввәлләр бир чохлары һесаб едирди ки, ҹинси мүнасибәтләр јалныз әр-арвад арасында олмалыдыр вә бу кими мөвзулар ҹәмијјәт арасында мүзакирәјә чыхарылмазды. Лакин бу дәјәрләр деврилди вә либерал фикирләр јајылмаға башлады.

 ⁴ 1920—1929-ҹу илләр ҹәмијјәтин дүшүнҹә вә давранышынын көклү дәјишмәси илә сәҹијјәләнди. Бир тәдгигатчы дејир: «Һәрәкәтли шәкилләр, тамашалар, маһнылар, романлар вә рекламлар сексуал мөвзулардан бәһс едирди». Һәмин онилликләрдә сексуал дүшүнҹәләр ојадан рәгс һәрәкәтләри, ачыг-сачыг ҝејим тәрзләри үстүнлүк тәшкил етмәјә башлады. Мүгәддәс Китабын ахырзаманла бағлы пејғәмбәрлијиндә дејилдији кими, инсанлар ејш-ишрәт дүшкүнүнә чеврилирди (2 Тим. 3:4).

5. 1960-ҹы илләрдән бәри дүнјадакы әхлаг дәјәрләри нә вәзијјәтдәдир?

⁵ 1960-ҹы илләрдә никаһа ҝирмәдән бирҝә јашамаг, һомосексуал давраныш тәрзи вә бошанма ади һал алды. Бир чох әјләнҹә нөвләриндә ҹинси әлагә ачыг-ајдын нүмајиш олунурду. Бүтүн бунлар нә илә нәтиҹәләнди? Бир јазычы гејд едир ки, аиләләрин дағылмасы, натамам аиләләр, емосионал проблемләр, порнографија асылылығы вә буна бәнзәр бәлалар ҹәмијјәтдә әхлаг дәјәрләринә өнәм верилмәмәсиндән гајнагланыр. ГИЧС кими ҹинси јолла өтүрүлән хәстәликләр дүнјанын мүдриклијинин ахмаглыг олдуғуну ҝөстәрән дәлилләрдән биридир (2 Бут. 2:19).

6. Дүнјанын ҹинси мүнасибәтә бахышы Шејтанын мәгсәдинә неҹә гуллуг едир?

⁶ Дүнјанын ҹинси мүнасибәтә бахышы Шејтанын мәгсәдинә гуллуг едир. Шүбһәсиз, инсанларын Аллаһын әнам кими вердији ҹинси мүнасибәтләрдән налајиг тәрздә истифадә етмәси вә бунунла да Аллаһын вердији никаһ әнамыны һөрмәтдән салмасы Шејтана бөјүк зөвг верир (Ефес. 2:2). Ҹинси әхлагсызлыг етмәклә инсанлар дүнјаја өвлад ҝәтирмәк әнамына гаршы һөрмәтсизлик едирләр, үстәлик, бу һәрәкәтләринә ҝөрә онлар әбәди һәјатдан мәһрум ола биләрләр (1 Кор. 6:9, 10).

7, 8. Мүгәддәс Китабда ҹинси мүнасибәт һагда дејиләнләрин дүнјанын ашыладығы мүдрикликдән үстүн олдуғуну нә ҝөстәрир?

⁷ Дүнјанын һикмәтини мәнимсәјән инсанлар Мүгәддәс Китабдакы әхлаг дәјәрләринә истеһза илә јанашыр, онларын реаллыгдан узаг олдуғуну сөјләјирләр. Бу ҹүр инсанлар белә дүшүнә биләр: «Аллаһ нә үчүн бизи ҹинси тәләбатларла јарадыб сонра да ону ҹиловламағымызы истәсин ки?» Онларда бу суалын јаранмасына сәбәб јанлыш олараг «инсан һәр истәдијини етмәлидир» дејә дүшүнмәләридир. Лакин Мүгәддәс Китабда дејиләнләр бу дүшүнҹәдән узагдыр. Орада инсанларын јанлыш арзулары нәзарәтдә  сахламаг габилијјәтинә саһиб олдуғу өјрәдилир (Кол. 3:5). Бундан әлавә, мүнасиб ҹинси истәкләри тәмин етмәк үчүн Јеһова бизә никаһ әнамыны бәхш едиб (1 Кор. 7:8, 9). Никаһ дахилиндә ҹинси мүнасибәтдә олан әр-арвад әхлагсызлығын ҝәтирдији пешманчылыг вә нараһатчылығы кечирмир.

⁸ Дүнјанын мүдриклијиндән фәргли олараг Мүгәддәс Китаб ҹинси мүнасибәтә дүзҝүн бахыш ашылајыр. Орада дејилир ки, ҹинси мүнасибәтләр һәзз ҝәтирир (Мәс. 5:18, 19). Бунунла јанашы, Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Гој һәр кәс өз бәдәнини паклыгла вә шәрәфлә идарә етмәји баҹарсын, Аллаһы танымајан халглара хас олан аҹҝөз шәһвәтин әсири олмасын» (1 Салон. 4:4, 5).

9. а) 20-ҹи әсрин әввәлләриндә јашамыш Јеһованын халгы Кәламдакы али һикмәти рәһбәр тутмаға неҹә тәшвиг олунурду? б) 1 Јәһја 2:15, 16 ајәләриндә һансы һикмәтли мәсләһәт јер алыр? ҹ) Ромалылара 1:24—27 ајәләринә әсасән, һансы әхлагсыз һәрәкәтләрдән узаг дурмалыјыг?

⁹ 20-ҹи әсрин әввәлләриндә јашамыш Јеһованын хидмәтчиләри абыр-һәјаны бүсбүтүн итирәнләрин јанлыш дүшүнҹә тәрзинә ујмурдулар (Ефес. 4:19). Онлар Јеһованын рәһбәрлијинә бағлы галмаға чалышырдырлар. «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын 1926-ҹы ил 15 мај сајында јазылмышды: «Киши дә, гадын да дүшүнҹә вә давранышында ләкәсиз, пак олмалыдыр, хүсусилә дә әкс ҹинсә гаршы». Әтрафдакы инсанларын неҹә давранмасындан асылы олмајараг, Јеһованын халгы Онун Кәламындакы али һикмәтә ујғун јашајыб. (1 Јәһја 2:15, 16 ајәләрини охујун.) Бизә бәхш етдији Кәлама ҝөрә Она неҹә дә миннәтдарыг! Һәмчинин Јеһоваја тәшкилаты васитәсилә вахтлы-вахтында вердији руһани гидаја ҝөрә дә миннәтдарыг. Бунун сајәсиндә дүнјанын әхлага даир һикмәтинә гаршы дура билирик *. (Ромалылара 1:24—27 ајәләрини охујун.)

10, 11. Мүгәддәс Китабда ахырзаманла бағлы һансы фикир гејд олунуб?

¹⁰ Мүгәддәс Китабда габагҹадан дејилмишди ки, ахырзаманда «инсанлар худбин» олаҹаг (2 Тим. 3:1, 2). Одур ки, дүнјанын инсанлары јалныз өзләрини дүшүнмәјә сәсләмәси бизи тәәҹҹүбләндирмир. Бир енсиклопедијада гејд олунур ки, 1970-ҹи илләрдә өзүнүинкишаф китаблары јајылмаға башлады. Бәзи китаблар «охуҹулары өзләрини таныјыб олдуглары кими гәбул етмәјә вә өзләри илә гүрур дујмаға тәшвиг едирди». Мисал үчүн, бир китабда белә бир фикир вар иди: «Дүнјанын ән ҝөзәл, ән еҹазкар, ән дәјәрли шәхсини — өзүнү сев». Һәмин китаб «инсана өз виҹданыны вә аид олдуғу мәдәнијјәтдә она сәрф едән ганунлары әсас тутараг неҹә давранмалы олдуғуну мүәјјән едән “мән” динини» ашылајыр.

¹¹ Бу фикир сизә таныш ҝәлир? Шејтан Һәвваны буна бәнзәр бир шејә тәшвиг етмишди. Демишди ки, Һәвва «хејирлә шәри биләрәк Аллаһ кими» ола биләр (Јар. 3:5). Бу ҝүн инсанлар өзләри һагда о гәдәр јүксәк фикирдәдирләр ки, һеч кимин, һәтта Аллаһын да онлара нәјин јахшы, нәјин пис олдуғуну демәјә һаггы чатмадығыны дүшүнүрләр. Бу ҹүр дүшүнҹә тәрзи хүсусилә дә инсанларын никаһа мүнасибәтиндә ајдын ҝөрүнүр.

12. Бу дүнја никаһа һансы мүнасибәти ашылајыр?

¹² Мүгәддәс Китаб әр-арвадлары бир-биринә вә никаһ әһдинә һөрмәтлә јанашмаға  сәсләјир. Кәлам әр-арвадлары бир-биринә үрәкдән садиг галмаға сәсләјир. Орада јазылыб: «Буна ҝөрә дә киши өз ата-анасыны тәрк едиб арвадына бағланаҹаг вә онлар бир бәдән олаҹаг» (Јар. 2:24). Лакин бу дүнјанын мүдриклијинә јолухан инсанлар башга шеј ашылајараг дејир ки, әр вә арвад өз шәхси истәкләрини тәмин етмәји дүшүнмәлидир. Бошанма һагда бир китабда гејд олунур: «Бәзи тој мәрасимләриндә әнәнәви никаһ анды олан “нә гәдәр ки јашајырыг” ифадәси “нә гәдәр ки бир-биримизи севирик” ифадәси илә әвәз олунуб». Никаһа бу ҹүр гејри-ҹидди јанашма сајсыз-һесабсыз аиләнин дағылмасына вә чохларынын мәнәви изтираб чәкмәсинә сәбәб олуб. Шүбһә јохдур ки, дүнјанын никаһ әнамына бахышы ағылсызлыгдыр!

13. Јеһованын тәкәббүрлү инсанлардан икраһ етмәсинин сәбәбләриндән бири һансыдыр?

¹³ Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Үрәји тәкәббүрлү адамдан Јеһова икраһ едир» (Мәс. 16:5). Јеһова нәјә ҝөрә тәкәббүрлү адамлардан икраһ едир? Сәбәбләрдән бири одур ки, өзүнү лүзумундан артыг севәнләр вә бу хүсусијјәти башгаларына ашылајанлар Шејтанын тәкәббүрүнү әкс етдирир. Ҝөрүн Шејтан нә гәдәр өзүндән разы иди ки, Исанын — һәр шејин јаранмасында билаваситә иштирак едән шәхсин диз чөкүб она сәҹдә гылаҹағыны дүшүнүрдү (Мәт. 4:8, 9; Кол. 1:15, 16). Өзләрини бу гәдәр өнәмли сајанлар дүнјанын мүдриклијинин Аллаһын ҝөзүндә ағылсызлыг олдуғуну сүбут едирләр.

14. Ромалылара 12:3 ајәси өзүмүзә гаршы таразлы јанашмаға неҹә көмәк едир?

¹⁴ Мүгәддәс Китаб өзүмүзә гаршы таразлы бахыша саһиб олмаға көмәк едир. Орада инсанын өзүнү гәдәриндә севмәсинин нормал олдуғу гејд олунур. Иса Мәсиһ демишди: «Башгасыны өзүнү севдијин кими сев». Бу сөзләр ҝөстәрир ки, биз мүәјјән дәрәҹәдә өзүмүзү дүшүнмәлијик (Мәт. 19:19). Лакин Мүгәддәс Китаб өзүмүзү башгаларындан үстүн тутмалы  олдуғумузу өјрәтмир. Әксинә, орада дејилир: «Һиккә илә, тәкәббүрлә һеч нә етмәјин. Әксинә, тәвазөкар олуб башгаларыны өзүнүздән үстүн сајын» (Филип. 2:3; Ромалылара 12:3 ајәсини охујун).

15. Мүгәддәс Китабда худбинликлә бағлы дејиләнләрин дүзҝүн олдуғуна сизи нә әмин едир?

¹⁵ Бу ҝүн ҹәмијјәт арасында савадлы сајылан инсанлар Мүгәддәс Китабын бу мәсләһәтини ағылсызлыг һесаб едир. Онлар дејир ки, башгасыны өзүндән үстүн тутанда сәни зәиф билиб сәндән истифадә етмәјә башлајырлар. Бәс әслиндә Шејтан дүнјасынын тәлгин етдији худбинлик хүсусијјәти һансы бәһрәни ҝәтирир? Сиз нә мүшаһидә етмисиниз? Худбин инсанлар хошбәхтдирләр? Бәс онларын аиләләри? Бу ҹүр инсанларын әсл достлары олур? Онларын Аллаһла јахын мүнасибәтләри вар? Мүшаһидәләринизә әсасән, һансы даһа јахшы нәтиҹәләр верир: бу дүнјанын мүдриклијинә ујғун јашамаг, јохса Аллаһын Кәламындакы һикмәтә?

16, 17. Нәдән өтрү миннәтдар олмалыјыг вә нәјә ҝөрә?

¹⁶ Бу дүнјанын мүдрик сајдығы инсанларын мәсләһәти илә отуруб дуранлары, јолда азыб-галан кәсдән јол сорушан адама бәнзәтмәк олар. Иса Мәсиһ јашадығы дөврдә ағыллы һесаб олунан инсанлар барәдә демишди: «Онлар кор бәләдчидирләр. Әҝәр кор кора бәләдчилик едәрсә, икиси дә гујуја дүшәр» (Мәт. 15:14). Доғрудан да, бу дүнјанын мүдриклији Аллаһын ҝөзүндә ағылсызлыгдыр.

¹⁷ Мүгәддәс Китабын һикмәтли мәсләһәтләри «тәлим, тәнбеһ, ислаһ үчүн, һәм дә салеһлијә ујғун тәрбијә үчүн» һәмишә фајдалы олуб (2 Тим. 3:16). Тәшкилаты васитәсилә бизи бу дүнјанын «мүдриклијиндән» горудуғуна ҝөрә Аллаһымыза чох миннәтдарыг! (Ефес. 4:14). Јеһованын вердији руһани гида Кәламындакы нормалара ујғун давранмаг үчүн бизә лазыми ҝүҹ верир. Нә хош ки, Јеһова бизи Мүгәддәс Китабда јер алан гүсурсуз һикмәтин чырағында аддымламаг шәрәфинә лајиг билиб!