1, 2. Бәшәријјәтә ән бөјүк зәрәр вуран нә олмушду вә ҝүнаһкар кимдир?

ТЕЛЕФОН, електрик лампасы, автомобил, сојудуҹу вә бу кими ихтиралар јашајышымызы хејли асанлашдырыб. Амма һәјатымыз үчүн олдугҹа тәһлүкәли олан ихтиралар да вар. Силаһ-сурсат, атом бомбасы, сигарет бунлардан садәҹә бир нечәсидир. Лакин бәшәријјәтә гат-гат бөјүк зәрәр вуран бир шеј дә вар. Јалан! Јалан кимисә алдатмаг мәгсәдилә һәгигәт олмадығыны билдијимиз шеји сөјләмәкдир. Бәс илк јаланы ким ујдуруб? Иса Мәсиһ демишди: «Иблис... јаланын атасыдыр». (Јәһја 8:44 ајәсини охујун.) Бәс о, илк јаланы нә вахт сөјләјиб?

² Бу, мин илләр бундан өнҹә Әдән бағында баш вермишди. Адәмлә Һәвва Јараданын онлара бәхш етдији ҝөзәл ҹәннәтдә шад-хүррәм јашајырды. Чох кечмәмиш Иблис пејда олур. О билирди ки, Аллаһ онлара «хејирлә шәри билмә ағаҹынын мејвәси»ндән једикләри һалда өләҹәкләрини сөјләјиб. Буна бахмајараг, Иблис бәшәр тарихиндә илк јаланы ујдурараг Һәвваја дејир: «Јох, әсла өлмәзсиниз. Садәҹә Аллаһ билир ки, ондан јејән ҝүн ҝөзләриниз ачылаҹаг вә сиз хејирлә шәри биләрәк Аллаһ кими олаҹагсыныз» (Јар. 2:15—17; 3:1—5).

3. Нә үчүн Иблисин сөјләдији јаланы гәддар адландырмаг олар вә бу јалан нә илә нәтиҹәләнди?

³ Бу, чох гәддар јалан иди. Иблис јахшы билирди ки, Һәвва она  инаныб мејвәдән јесә, өләҹәк. Елә дә олду, Адәмлә Һәвва Аллаһын сөзүндән чыхды вә нәтиҹәдә өлдүләр (Јар. 3:6; 5:5). Үстәлик, онларын бу ҝүнаһынын нәтиҹәсиндә «өлүм бүтүн адамлара кечди». Белә ки, өлүм «Адәм кими ҝүнаһ ишләмәмиш адамларын үзәриндә дә һөкмранлыг едир» (Ром. 5:12, 14). Она ҝөрә дә биз инсанлар Аллаһын әзәлдән нијјәт етдији кими, ҝөзәл, әбәди һәјат сүрмәк әвәзинә, «јетмиш ил анҹаг јашарыг, ҹаны сағлам олан, бәлкә, сәксәнә јетишә». О да ки әзабла, гәм-гүссә илә кечир (Зәб. 90:10). Неҹә дә аҹынаҹаглы вәзијјәтдир, һамысы да Иблисин јаланы уҹбатындан!

4. а) Һансы суаллара ҹаваб тапмаг лазымдыр? б) Зәбур 15:1, 2 ајәләринә әсасән, кимләр Јеһованын досту ола биләр?

⁴ Иса Мәсиһ Иблисин һәрәкәтинин сәбәбини белә изаһ едир: «О, һәгигәтә бағлы галмады, чүнки онда һәгигәт јохдур». Иблис дәјишмәјиб, о, бу ҝүн дә «бүтүн дүнјаны» јаланлары илә алдадыр (Вәһј 12:9). Әлбәттә, биз онун јаланларына алданмаг вә Адәмлә Һәвва кими Јеһова илә достлуғумузу итирмәк истәмирик. Одур ки, ҝәлин үч суалы нәзәрдән кечирәк: Шејтан инсанлары неҹә алдадыр? Инсанлар нијә јалан данышыр? Һәмишә һәгигәти сөјләдијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик? (Зәбур 15:1, 2 ајәләрини охујун.)

5. Бу ҝүн Шејтан инсанлары неҹә алдадыр?

⁵ Һәвари Булусун гејд етдији кими, биз Шејтанын торуна дүшмәјә биләрик, чүнки «онун фәндләриндән бихәбәр дејилик» (2 Кор. 2:11). Бизә мәлумдур ки, јалан дин, сијасәт, коммерсија системи дә дахил, бүтүн дүнја Шејтанын әлиндәдир (1 Јәһ. 5:19). Шејтан вә онун ҹинләринин игтидар саһибләрини јалан данышмаға тәһрик етмәси бизи тәәҹҹүбләндирмир (1 Тим. 4:1, 2). Ҝөтүрәк коммерсија саһәсини. Бөјүк бизнес саһибләри зәрәрли малларыны сатмаг үчүн реклам васитәсилә инсанлары алдадырлар.

6, 7. а) Нә үчүн дин хадимләринин јалан сөјләмәси даһа бетәрдир? б) Сиз дин хадимләриндән һансы јаланлары ешитмисиниз?

⁶ Дин хадимләринин сөјләдији јаланлар даһа тәһлүкәлидир, чүнки онлара инананларын һәјаты тәһлүкә алтына дүшүр. Инсанын јалан дини тәлими гәбул едиб, Аллаһын мүһакимә етдији ибадәтлә мәшғул олмасы она әбәди һәјаты баһасына баша ҝәлә биләр (Һушә 4:9). Иса Мәсиһ дин хадимләринин инсанлары бу ҹүр алдатдығындан аҝаһ иди. Мәсиһ онлары чох сәрт шәкилдә мүһакимә едәрәк дүз үзләринә демишди: «Вај сизин һалыныза, мирзәләр вә фәрисиләр, икиүзлүләр! Чүнки сиз дәнизләри кечир, өлкәләри долашырсыныз ки, һеч олмаса бир адамы дининизә дөндәрәсиниз. Лакин буна мүвәффәг оланда о адамы өзүнүздән дә бешбетәр Һинном вадисинә [әбәди мәһвә] мәһкум едирсиниз» (Мәт. 23:15, һаш.). Бәли, онлар, һәгигәтән дә, «әзәлдән гатил» олан Иблисин өвладлары идиләр (Јәһ. 8:44).

⁷ Дүнјада пастор, кешиш, раввин, свами, јахуд башга титуллара саһиб дин хадимләри чохдур. Биринҹи әсрдәки һәмкарлары кими, онлар да Аллаһын Кәламындакы «һәгигәтин ашкар олмасына» манеә төрәдир, «Аллаһын һәгигәтини јалана» дәјиширләр (Ром. 1:18, 25). Онлар ҹәһәннәм оду, руһун өлмәзлији, реинкарнасија вә бу кими јалан тәлимләр өјрәдир, һәмчинин Аллаһын ејниҹинсли инсанлар арасында никаһы вә һомосексуал һәјат тәрзини гәбул етмәси кими ахмаг фикирләр јајырлар.

8. Тезликлә сијасәтчиләрин һансы јаланы сөјләјәҹәји ҝөзләнилир вә бизим буна мүнасибәтимиз неҹә олмалыдыр?

 ⁸ Сијасәтчиләр дә јаланлар сөјләјәрәк инсанлары алдадыр. Онларын сөјләјәҹәји ән бөјүк јалан исә «сүлһ вә тәһлүкәсизлик» бәјанаты олаҹаг! Амма онлар «гәфил мәһвә уғрајаҹаглар». Одур ки, ҝәлин бу дүнјанын аҹынаҹаглы вәзијјәтини өрт-басдыр етмәк үчүн сөјләниләҹәк бу ҹүр јаланлара алданмајаг! Чүнки биз билирик ки, «Јеһованын ҝүнү ҝеҹә ҝәлән оғру кими ҝәләҹәк» (1 Салон. 5:1—4).

9, 10. а) Нә үчүн инсанлар јалан данышыр вә бу, нә илә нәтиҹәләнир? б) Јеһова һагда нәји јадда сахламалыјыг?

⁹ Һансыса ихтира вә ја јени мәһсул инсанлар арасында мәшһурлашанда онун истеһсалы артырылыр. Ејни шеји јалан һагда да демәк олар. Јалан данышмаг буҝүнкү ҹәмијјәтдә ади һал алыб вә јалан данышан тәкҹә нүфузлу инсанлар дејил. «Биз нәјә ҝөрә јалан данышырыг?» адлы мәгаләдә јазылыб ки, «јалан инсанда дәрин көк салмыш хисләт һесаб олунур» («National Geographic»). Инсанларын јалан данышмасына сәбәб чох вахт өзләрини мүдафиә етмәк вә ја һансыса вәзифәјә саһиб олмаг олур. Јаланла онлар етдикләри сәһвләри вә ја ҹинајәтләри өрт-басдыр едир, мадди ҝәлир вә һәр һансы шәхси мәнфәәт әлдә етмәјә чалышырлар. Ады чәкилән мәгаләдә гејд олунур ки, «инсанлар танымадыглары шәхсләрә, иш јолдашларына, дост-танышларына чох асанлыгла ирили-хырдалы јаланлар сөјләјир».

¹⁰ Бу ҹүр јаланларын ахыры нә илә нәтиҹәләнир? Етибар итир, мүнасибәтләр корланыр. Әринә хәјанәт едән гадынын әмәлини ҝизләтмәк үчүн сөјләдији јаланларын нә гәдәр аҹынаҹаглы олдуғуну бир тәсәввүр един. Еләҹә дә евдә һәјат јолдашына вә ушагларына әл галдыран, онлары алчалдан аилә башчысынын иҹтимаијјәтдә өзүнү нүмунәви әр кими апармасы һеч дә үрәкачан һал дејил. Лакин унутмамлыјыг ки, бу ҹүр јаланчы инсанлар Јеһовадан һеч нә ҝизләдә билмәзләр, чүнки «һәр шеј апачыг Онун ҝөзү өнүндәдир» (Ибр. 4:13).

11. Һәнәнја вә Сәфирәдән һансы ибрәт дәрси ҝөтүрүрүк? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

¹¹ Мүгәддәс Китабда биринҹи әсрдә јашамыш бир әр-арвадын Шејтана ујуб Аллаһа неҹә јалан данышмасы һагда јазылыб. Һәнәнја вә Сәфирә адлы бу мәсиһи әр-арвад һәвариләри алдатмаг үчүн сөзләшир. Онлар мүлкләрини сатыб пулун јалныз бир гисмини һәвариләрә ҝәтирдикләри һалда, бүтүн пулу ианә етдикләрини сөјләјирләр. Һәнәнја илә Сәфирә бунунла јығынҹағын ҝөзүндә һөрмәт газанмаг вә ҝуја сәхавәтли олдугларыны ҝөстәрмәк истәјирди. Лакин вәзијјәтдән аҝаһ олан Јеһова онлары ҹәзаландырды (Һәв. 5:1—10).

12. Төвбә етмәјән бәднијјәтли јаланчыларын агибәти неҹә олаҹаг вә нә үчүн?

¹² Јеһова Аллаһ јалана неҹә јанашыр? Төвбә етмәјән бүтүн бәднијјәтли јаланчылар Шејтанла бирҝә «одлу-күкүрдлү ҝөлә» атылаҹаглар (Вәһј 20:10; 21:8; Зәб. 5:6). Чүнки Јеһова бу ҹүр һәлләм-гәлләм адамлары мурдар адамларла бир сыраја гојур (Вәһј 22:15).

13. Јеһова һагда нәји билирик вә бу, бизи нәјә тәшвиг едир?

¹³ Јеһова Аллаһ «инсан дејил ки, јалан данышсын». «Онун јалан данышмасы мүмкүн олмајан» бир шејдир (Сај. 23:19; Ибр. 6:18). Јеһованын јалан данышан дилдән «зәһләси ҝедир» (Мәс. 6:16, 17). Аллаһын разылығыны газанмаг үчүн һәмишә һәгигәти сөјләмәк ҝәрәкдир. Аллаһын  халгы мәһз буна ҝөрә «бир-биринизә јалан данышмајын» ҝөстәришинә әмәл едир (Кол. 3:9).

14. а) Мәсиһиләр јалан динин үзвләриндән нә илә фәргләнир? б) Лука 6:45 ајәсиндәки принсипи изаһ един.

¹⁴ Һәгиги мәсиһиләри јалан динин үзвләриндән фәргләндирән ҹәһәтләрдән бири һансыдыр? Биз бир-биримизә һәгигәти сөјләјирик. (Зәкәријјә 8:16, 17 ајәләрини охујун.) Һәвари Булус бунунла бағлы демишди ки, биз, «доғру сөзләр» сөјләмәклә «Аллаһын хидмәтчиләри» олдуғумузу ҝөстәририк (2 Кор. 6:4, 7). Иса Мәсиһ исә демишди ки, инсан «үрәјиндә ашыб-дашан фикирләри дилә ҝәтирир» (Лука 6:45). Бәли, үрәјиндә һәгигәт олан инсанын дилиндә дә доғру сөзләр олаҹаг. О, танымадығы шәхсләрә, иш јолдашларына, дост-танышларына истәр кичик, истәрсә дә бөјүк мәсәләләрдә һәгигәти сөјләјәҹәк. Ҝәлин ҝөрәк һәр саһәдә дүрүст олмаға чалышдығымызы неҹә ҝөстәрә биләрик.

15. а) Нәјә ҝөрә икили һәјат тәрзи сүрмәк ағыллы давраныш дејил? б) Ҝәнҹләрә һәмјашыдларынын пис тәсиринә ујмамаға нә көмәк едә биләр? (Һашијәјә бахын.)

¹⁵ Ола билсин, сиз бир ҝәнҹ кими һәмјашыдларыныздан сечилмәк истәмирсиниз. Еһтијатлы олун ки, бәзиләри кими икили һәјат тәрзи сүрмәјәсиниз. Чүнки беләләри аиләдә, јығынҹагда өзләрини мәсум ҝөстәрир. Лакин мәсиһи олмајан һәмјашыдларынын јанында вә сосиал шәбәкәләрдә онлары танымаг олмур. Онлар налајиг сөзләр ишләдир, әдәбсиз ҝејинир, мүнасиб олмајан мусиги динләјир, спиртли ичкидән суи-истифадә едир, наркотик гәбул едир, ҝизлинҹә ҝөрүшүр вә даһа бетәр ишләр ҝөрүрләр. Бу ҝәнҹләрин һәјаты јалан үзәриндә гурулуб, валидејнләринә, диндашларына вә Аллаһа кәләк ҝәлирләр (Зәб. 26:4, 5). Јеһова билир, ким Она дилдә һөрмәт едир, үрәкдә исә Ондан чох узагдыр (Марк 7:6). Одур ки, «гој үрәјин ҝүнаһкарлара һәсәд апармасын, һәр ҝүнүнү Јеһова хофу илә јаша» мәсләһәтинә әмәл етмәјимиз ән ағыллы һәрәкәтдир (Мәс. 23:17) *.

16. Хидмәтин хүсуси нөвләриндә иштирак етмәк үчүн әризә долдуран заман неҹә дүрүст даврана биләрик?

¹⁶ Ола билсин, өнҹүл хидмәтиндә вә ја хүсуси тамвахтлы хидмәтин һәр һансы нөвүндә, мәсәлән, Бејтелдә хидмәт етмәк  истәјирсиниз. Әризә долдуран заман сәһһәтиниз, әјләнҹә сечиминиз вә әхлаг дәјәрләриниз һагда суаллара дүрүст ҹаваб вермәјиниз мүтләгдир (Ибр. 13:18). Әҝәр сиз натәмиз вә ја виҹданынызы нараһат едән һәрәкәтә јол вермисинизсә вә бундан ағсаггалларын хәбәри јохдурса, тәмиз виҹданла хидмәт едә билмәјиниз үчүн онлардан көмәк истәјин (Ром. 9:1; Гал. 6:1).

17. Диндирилмә заманы баҹы-гардашларымызла бағлы суаллар вериләркән нә етмәлијик?

¹⁷ Тәблиғ фәалијјәтимизин гадаға алтында олдуғу әразидә јашајырсынызса, баҹы-гардашларла бағлы диндирилмәјә чағырылсаныз, нә етмәлисиниз? Билдијиниз бүтүн мәлуматлары вермәлисиниз? Рома һөкумәти тәрәфиндән сорғу-суал олунанда Иса Мәсиһ неҹә давранмышды? О, «сусмағын өз вахты, данышмағын өз вахты» принсипинә ујғун олараг бәзи суалларын гаршысында бир кәлмә дә сөјләмәмишди (Ваиз 3:1, 7; Мәт. 27:11—14). Бу кими вәзијјәтләрдә баҹы-гардашларымызы тәһлүкә алтына атмамаг үчүн бәсирәтли давранмаг ҝәрәкдир (Мәс. 10:19; 11:12).

18. Ағсаггаллар баҹы-гардашларла бағлы нә исә сорушанда үзәримизә һансы мәсулијјәт дүшүр?

¹⁸ Тутаг ки, јығынҹағынызда кимсә ҹидди ҝүнаһа јол вериб вә сизин бу мәсәлә илә бағлы мәлуматыныз вар. Јығынҹағын әхлаги тәмизлијини горумаг мәсулијјәти дашыјан ағсаггаллар сиздән билдикләринизи данышмағы истәјә биләр. Бәс әҝәр һәмин шәхс сизин јахын достунуз вә ја гоһумунуздурса, онда неҹә? «Доғру шаһид һәгигәти сөјләр» (Мәс. 12:17; 21:28). Одур ки, сиз ағсаггаллара билдикләринизи тәһриф етмәдән вә һеч нәји ҝизләтмәдән, һәр шеји олдуғу кими данышмаг мәсулијјәти дашыјырсыныз. Онларын бүтүн фактлары билмәјә һаггы чатыр. Беләҹә, ағсаггаллар ҝүнаһ едән шәхсин Јеһова илә мүнасибәтләрини бәрпа едә билмәси үчүн ән дүзҝүн гәрары верә биләҹәкләр (Јаг. 5:14, 15).

19. Нөвбәти мәгаләнин мөвзусу нә олаҹаг?

¹⁹ Давуд пејғәмбәр дуасында Јеһоваја демишди: «Сән үрәкдә гәрар тутмуш доғрулуғу хошлајырсан» (Зәб. 51:6). Пејғәмбәр билирди ки, дүрүстлүк инсанын үрәјиндә олмалыдыр. Мәсиһиләр һәјатларынын һәр бир саһәсиндә бир-биринә һәгигәти сөјләјир. Онлары башгаларындан фәргләндирән диҝәр ҹәһәт исә тәблиғ заманы инсанлара һәгигәти өјрәтмәкдир. Нөвбәти мәгалә бу мөвзуја һәср олунуб.