Контентә кеч

Мүндәриҹаты ҝөстәр

Ҹозеф Рутерфорд гардаш 1919-ҹу илдә топлантыда чыхыш едир (Сидар-Поинт, Оһајо)

1919. Јүз ил әввәл

1919. Јүз ил әввәл

1919-ҹу илдә дөрд илдән чох сүрән Бөјүк мүһарибә (сонралар Биринҹи Дүнја мүһарибәси кими танынды) сона чатыр. 1918-ҹи илин сонларында дөвләтләр дөјүшү дајандырыр вә 1919-ҹу илин 18 јанвар тарихиндә Парис Сүлһ Конфрансы башлајыр. Бу конфрансын әлдә етдији наилијјәтләрдән бири мүттәфиг гошунларын Алманија илә мүһарибәсинә рәсми шәкилдә сон гојан Версал сүлһ мүгавиләси иди. Бу мүгавилә 1919-ҹу ил ијунун 28-дә имзаланыр.

Мүгавилә һәмчинин Милләтләр Ҹәмијјәти адланан јени тәшкилатын әсасыны гојур. Бу ҹәмијјәтин мәгсәди «бејнәлхалг әмәкдашлығы инкишаф етдирмәк, бејнәлхалг сүлһә вә тәһлүкәсизлијә наил олмаг» иди. Бир чох христиан динләри Милләтләр Ҹәмијјәтинә дәстәк олду. Америкада Мәсиһ Килсәләринин Федерал Шурасы бу тәшкилаты «Аллаһын Падшаһлығынын јер үзүндәки сијаси симасы» адландырмышды. Шура Парис Сүлһ Конфрансына нүмајәндәләр ҝөндәрәрәк Милләтләр Ҹәмијјәтини дәстәкләди. Бу нүмајәндәләрдән бири конфрансын «дүнја тарихиндә јени еранын башланғыҹы» олдуғуну гејд етмишди.

Доғрудан да, јени ера башлајырды, амма сүлһ конфрансында иштирак едән инсанларын сајәсиндә јох. Јеһованын Өз халгына ҝүҹ вермәси сајәсиндә 1919-ҹу илдә тәблиғ ишиндә јени ера башланды. Тәблиғ иши тарихдә ҝөрүлмәмиш дәрәҹәдә вүсәт алды. Амма бундан өнҹә, Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары үчүн бөјүк бир дәјишиклик баш вермәли иди.

ГӘЛИЗ ГӘРАР

Ҹозеф Рутерфорд

Ҝөзәтчи Гүлләси, Мүгәддәс Китаб вә Трактатлар Ҹәмијјәтинин директорлар шурасынын иллик сәсвермәси 1919-ҹу ил јанварын 4-нә тәјин олунмушду. Һәмин вахт Јеһованын халгына рәһбәрлик едән Ҹозеф Рутерфорд гардаш диҝәр једди гардашла бирҝә Атлантада (Ҹорҹија штаты, АБШ) һагсыз јерә һәбсдә јатырды. Гардашлар гәрар гаршысында иди: јенидән һәбсдә олан директорлар сечилсин, јохса башгалары?

Ивандер Ковард

Һәбсдә олан Рутерфорд гардаш тәшкилатын ҝәләҹәјинә ҝөрә чох нараһат иди. О билирди ки, бәзи гардашлар башгасынын президент сечилмәсинин тәрәфдарыдыр. Буна ҝөрә дә о, иҹлас үзвләринә мәктубунда президентлијә намизәд олараг Ивандер Ковард гардашы төвсијә едир. Рутерфорд гардаш ону «сакит», «дәрракәли» вә «Ағаја садиг» бири адландырмышды. Бир груп гардаш исә башга фикирдә иди: онлар сәсвермәнин алты ај сонраја сахланылмасыны истәјирдиләр. Һәбсдә јатан гардашлары мүдафиә едән һүгуг һејәти бу фикри дәстәкләјирди. Мүзакирә давам етдикҹә ҝәрҝинлик јаранырды.

Ричард Барбер

Сонра нә исә баш верди. Ричард Барбер гардаш буну хатырлајараг демишди ки, елә бил кимсә оҹағын үстүнә су төкдү. Иҹласда иштирак едән гардашлардан бири дејир: «Мән гануншүнас дејиләм, лакин мәсәләнин гануни тәрәфинә ҝәлдикдә, сәдагәт ганунундан аз-чох мәлуматым вар. Сәдагәт Аллаһын тәләбидир. Зәррә гәдәр дә шүбһә етмирәм ки, Аллаһа сәдагәтимизи ҝөстәрмәјин ән јахшы јолу сәсвермә кечириб Рутерфорд гардашы јенидән президент сечмәкдир» (Зәб. 18:25).

Александр Макмиллан

Рутерфорд гардашла һәбсдә олан Макмиллан гардаш сонралар демишди ки, һәмин ҝүнүн сәһәри Рутерфорд гардаш онун јатдығы камеранын диварыны дөјәрәк дејиб: «Әлини узат». Сонра она бир телеграм вериб. Макмиллан гардаш гыса мәтни ҝөрән кими һәр шеји анлајыб. Орада јазылмышды: «РУТЕРФОРД ВАЈЗ ВАН БАРБЕР АНДЕРСОН БУЛИ ВӘ СПИЛ ПРЕЗИДЕНТ ИЛК ҮЧҮ ИДАРӘ ҺЕЈӘТИ ҺАМЫСЫНА СЕВҜИЛӘР». Бу, о демәк иди ки, бүтүн директорлар јенидән сечилиб вә Ҹозеф Рутерфорд вә Вилјам Ван Амбург идарә һејәтинин үзвү олараг галыб. Беләҹә, бундан сонра да тәшкилатын президенти Рутерфорд гардаш олду.

АЗАДЛЫГ!

Сәккиз гардаш һәбсдә олдуғу мүддәтдә Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары гардашларын азадлыға бурахылмасы үчүн имза топлајырды. Бу ҹәсур баҹы-гардашлар 700 000-дән чох имза топламышды. Чәршәнбә ҝүнү, 26 март 1919-ҹу ил тарихиндә, етираз әризәси тәгдим олунмаздан өнҹә, Рутерфорд гардаш вә диҝәр мәсул гардашлар азадлыға бурахылыр.

Рутерфорд гардаш ону гаршыламаг үчүн јығышанлара үнванладығы нитгиндә дејир: «Әминәм ки, башымыза ҝәләнләр бизи даһа чәтин ҝүнләрә һазырламаг үчүн иди. Сизин мүбаризәниз садәҹә һәбсдәки гардашларынызы азад етмәк үчүн дејилди. Бу, мәсәләнин јалныз кичик бир тәрәфи иди. Сизин мүбаризәниз һәгигәтә шәһадәт етмәк үчүн иди вә буну едәнләр мөһтәшәм немәтләр алды».

Гардашларын мәһкәмәси илә бағлы һадисәләр вәзијјәтә Јеһованын рәһбәрлик етдијини ҝөстәрирди. 1919-ҹу ил мајын 14-дә апеллјасија мәһкәмәси гәрар гәбул етди: «Бу мәсәләдә иттиһам олунанлар әдаләтли мәһкәмә арашдырмасы һүгугундан мәһрум олундуглары үчүн чыхарылан һөкм ләғв едилир». Бу, јахшы гәрар иди. Чүнки гардашлар ҹидди ҹинајәт әмәлләри төрәтмәкдә иттиһам олунурду вә онлар әфв олунсајды, јахуд онлара тәјин едилән ҹәза јүнҝүлләшдирилсәјди, мәһкумлуглары үзәрләриндә галаҹагды. Лакин гәрар ләғв олундуғуна вә онлара гаршы әлавә иттиһамлар ирәли сүрүлмәдијинә ҝөрә, мәһкумлуглары үзәрләриндән ҝөтүрүлдү. Беләҹә, һаким Рутерфорд * һүгугшүнас кими сәлаһијјәтини итирмәди вә азадлыға бурахыландан сонра дәфәләрлә Бирләшмиш Штатларын Али Мәһкәмәси өнүндә Јеһованын халгыны мүдафиә етди.

ТӘБЛИҒ ЕТМӘЈӘ ГӘТИЈЈӘТЛИ

Макмиллан гардаш хатырлајыр: «Һеч бир иш ҝөрмәдән әлимизи-әлимизин үстүнә гојуб Ағанын бизи ҝөјә галдыраҹағы ҝүнү ҝөзләмәк фикримиз јох иди. Биз баша дүшүрдүк ки, Ағанын ирадәсинин нәдән ибарәт олдуғуну өјрәнмәк үчүн нәсә етмәлијик».

Амма баш идарәдәки гардашлара илләрдир ҝөрдүкләри иши бәрпа етмәк о гәдәр дә асан дејилди. Чүнки һәбсдә олдуглары мүддәтдә әдәбијјатлары чап етмәк үчүн истифадә олунан бүтүн гәлибләр дағыдылмышды. Бу, үрәкачан вәзијјәт дејилди вә бәзи гардашлар тәблиғ ишинин баша чатдығыны дүшүнүрдү.

Ҝөрәсән, Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын Падшаһлыг һагда јајдығы мүждәјә мараг ҝөстәрән галмышды? Бу суала ҹаваб тапмаг үчүн Рутерфорд гардаш мәрузә илә чыхыш етмәк гәрарына ҝәлир. Һәр кәс дәвәт олунаҹагды. Макмиллан гардаш демишди: «Әҝәр ҝөрүшә һеч кәс ҝәлмәсә, демәли, ишимиз баша чатыб».

Рутерфорд гардашын «Зүлм чәкән бәшәријјәт үчүн үмид» адлы мәрузәсинин гәзетдәки еланы (Лос-Анҹелес, Калифорнија, 1919)

Беләликлә, базар ҝүнү, 4 мај 1919-ҹу ил тарихиндә, Рутерфорд гардаш ҹидди хәстәлијинә бахмајараг, Лос-Анҹелесдә (Калифорнија) «Зүлм чәкән бәшәријјәт үчүн үмид» адлы мәрузә илә чыхыш едир. Мәрузәјә тәхминән 3500 нәфәр гулаг асыр, јүзләрлә адам исә јер олмадығына ҝөрә иштирак едә билмир. Нөвбәти ҝүн мәрузәни динләмәјә 1500 нәфәр ҝәлир. Гардашлар суалларынын ҹавабыны тапыр — инсанлар һәгигәтә мараг ҝөстәрирди!

Гардашларын нөвбәти аддымы Јеһованын Шаһидләринин бу ҝүнә гәдәр апардығы тәблиғ ишинә истигамәт верди.

ҜӘЛӘҸӘК ИНКИШАФА ҺАЗЫР

«Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын 1919-ҹу ил 1 август сајында елан олунур ки, сентјабрын әввәли Сидар-Поинтдә (Оһајо) үмуми топланты кечириләҹәк. Миссуридән олан ҝәнҹ Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчысы Кларенс Бити хатырлајыр: «Һамы “мүтләг орада олмалыјам” дејирди». Топлантыја ҝөзләниләндән даһа чох, 6000-дән артыг баҹы-гардаш гатылыр. Топлантынын севинҹинә-севинҹ гатан даһа бир шеј олур — јахынлыгдакы Ери ҝөлүндә 200-дән чох адам вәфтиз олунур.

«Гызыл әср» журналынын 1 октјабр 1919-ҹу ил тарихли илк бурахылышынын үз габығы

1919-ҹу ил сентјабрын 5-и, топлантынын 5-ҹи ҝүнүндә Рутерфорд гардаш «Әмәкдашларыма мүраҹиәт» адлы мәрузәсиндә јени журналын — «Гызыл әср» * журналынын ишыг үзү ҝөрдүјүнү елан едир. Вә билдирир ки, бу нәшр «баш верән әламәтдар һадисәләрә Мүгәддәс Китаб әсасында ајдынлыг ҝәтирәрәк, мүһүм ҹари хәбәри чатдыраҹаг».

Бүтүн Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары бу јени нәшри ҹәсарәтлә тәблиғдә истифадә етмәјә тәшвиг олунурду. Тәблиғ ишинин неҹә апарылмалы олдуғу һагда бир мәктубда дејилирди: «Гој һәр бир мүгәддәс шәхс [вәфтиз олунмуш шәхс] хидмәтин бөјүк шәрәф олдуғуну унутмасын, мөвҹуд фүрсәти әлдән бурахмајыб бу дүнјаја шаһидлик ишиндә мүмкүн гәдәр чох иштирак етсин». Дәвәтә һај верәнләрин сајы инанылмаз иди! Артыг декабр ајында Падшаһлығын фәал мүждәчиләри јени журнала 50 000-дән чох абунәчи топламышды.

Гардашлар «Гызыл әср» журналы илә долу јүк машынынын өнүндә (Бруклин, Нју-Јорк)

1919-ҹу илин сонларында Јеһованын халгы јенидән тәшкил олунур вә јенидән әзмлә хидмәт етмәјә башлајыр. Үстәлик, ахырзаманла бағлы бир нечә мүһүм пејғәмбәрлик јеринә јетир. Јеһованын халгынын сынанмасы вә тәмизләнмәси илә бағлы Мәлаки 3:1—4 ајәләриндәки пејғәмбәрлик јеринә јетир. Јеһованын халгы «Бөјүк Бабил»ин мәҹази әсарәтиндән гуртулур вә Иса Мәсиһ «садиг вә ағыллы нөкәр» тәјин едир * (Вәһј 18:2, 4; Мәт. 24:45). Артыг Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары Јеһованын онлара тәјин етдији иши ҝөрмәк үчүн һазыр идиләр.

^ абз. 13 Рутерфорд гардаш гануншүнас вә һаким иди вә «һаким Рутерфорд» кими танынырды.

^ абз. 22 «Гызыл әср» журналы 1937-ҹи илдән «Тәсәлли», 1946-ҹы илдән исә «Ојанын!» адланыр.